Kadın'a Namaz Kılmak İçin Getirilen Kolaylıklar

Kadın'a Namaz kılmak İçin Getirilen Kolaylıklar
Kadın'a Namaz kılmak İçin Getirilen Kolaylıklar
Kadınlar beş vakit namazla yükümlü olmakla birlikte cuma, bayram ve cenaze namazlarından muaf tutulmuşlardır Beş vakit namazı cemaatle kılmak yerine, evde kılmalarının üstün tutulması başka bir kolaylıktır Namazlarda, kadınların erkeklerden farklı olarak yaptıkları fiil ve davranışları şu şekilde özetleyebiliriz

Abdest veya boy abdesti almada iki cins arasında önemli bir ayrılık yoktur Ancak saçları uzun kadınların boy abdesti alırken, meliklerini söküp sarkan saçlarını yıkamaları gerekmez Belki suyun saç diplerine, yani başın deri kısmına ulaşması yeterlidir (bk Müslim, Hayz, 58; Ebu Davud, Tahare, 120; Döndüren, Delilleriyle islam ilmihali, İstanbul 1991, s: 168) Kadınların namaz için ezan ve kamet okuma zorunluluğu yoktur Bu yüzden kadının okuyacağı bir ezan iade edilmelidir
Namazda, erkeklerin yalnız göbek ile diz kapak arasını örtmeleri farz iken, kadınların el, yüz ve topuktan aşağı ayakları dışında tüm bedenlerini bolca bir giysi ile örtmeleri gerekir
Kadınlar, başlangıç tekbirini alırken ellerini, parmak uçları omuz hizasına gelecek kadar kaldırır ve ellerini göğüsleri üstüne bağlarlar Bu durum, onların daha iyi örtünmelerine yardımcı olur
Ruküda, kadınlar ellerini dizleri üzerine koymakla yetinirler Yine rukuda erkekler bacaklarını dik tutarken, kadınların dizleri biraz bükük bulunur ve buna bağlı olarak, onların arkaları da biraz yukarıya meyilli bulunmuş olur Secde aralarında veya birinci ya da son oturuşlarda, kadınlar sol ayaklarını sağ yanlarına yatık tutarak yere otururlar Bu durum, onların daha iyi örtünmesine yardımcı olur
Hz Peygamber döneminde erkekler gibi kadınlar da beş vakit namazı cemaatle kılmak üzere mescide gidiyordu Allah'ın Rasülü ashabına namaza çıkmak isteyen kadınlara engel olunmamasını bildirmiştir (bk Müslim, Salal, 135, 138, 140; Ebü Davud, Salat, 52; ibn Mace, Mukaddime, 2; Ab Hanbel, l, 40, II, 43, 90, 140) Ancak bununla birlikte; "kadınların en hayırlısı, mescidi, evlerinin içi olandır" (Ab Hanbel, VI, 297, 301) buyurarak, kadınların ibadetlerini evlerinde yapmalarının daha faziletli olduğuna işaret etmiştir
Bu duruma göre, kadınlar namaz için mescide gitmekle, evde kılmak arasında serbest bırakılmış, ancak namaz için cemaate katılmak isteyen kadınlara da engel olunmaması istenmiştir
Bu yüzden mezhep müctehitleri kadınların cemaate çıkmalarını "fitne korkusu" ile birlikte değerlendirerek, kimileri kadını tam olarak evdeki ibadete yöneltmiş, kimisi ise cemaate şartlı çıkışı caiz görmüştür Mesela; Ebü Hanife'ye göre yaşlı kadınlar sabah, akşam ve yatsı namazlarına devam edebilir Öğle ve ikindi namazları ise bazı fasıkların da katılımı ile kadınlar için fitneye yol açabilir Ebu Yusuf ve İmam Muhammed ise yaşlı kadınların bütün vakit namazlarına katılmasını caiz görmüştür
Sonraki hanefî fakihleri zamanın bozulması nedeniyle kadınların cuma ve bayram namazlarına katılmalarını mekruh saymışlardır (bk İbnü'l-Humam'age, I, 529; el-Meydani, el-Lübab, l, 83; İbn Abidîn, age, l, 529; Döndüren, age, s: 293; 294) Bununla birlikte bu namazlara katılırlarsa namazları geçerli olur ve ayrıca öğle namazı gerekmez
Erkekler bulunmaksızın kadınların yalnız başına cemaat oluşturup namaz kılmaları mekruhtur Bununla birlikte cemaat yapmak isterlerse imam olacak kadın, aralarında durur, ileri geçmez, ancak bu mekruhtur Kadınların kendi aralarında cemaat oluşturmak yerine evlerinde tek başına kılmaları daha faziletlidir Hz Peygamber şöyle buyurmuştur: "Kadının namazını evinde kılması dışarıda kılmasından daha faziletlidir İç odasında kılması da evin diğer kısımlarında kılmasından daha faziletlidir" (Ebü Davud, Salat, 53,199) Diğer yandan cenaze namazı tekrarlanmayan bir namaz olduğu için kadınlar cemaatı tarafından da kılınabilir
Kadın ay halinde veya lohusalık günlerinde namaz kılmaz Bu günlere rastlayan namazlar düşmüş olur Allah elçisi, Fatıma binti Ebî Hubeyş'e şöyle, buyurmuştur: "Hayız gördüğün zaman namazı bırak" (Buharî, Hayz, 19, 24, Vudü, 63; Müslim, Hayz, 62) Yine aybaşı veya lohusa olan kadın ramazan orucunu tutmaz ve daha sonra kaza eder Hz Aişe'den şöyle dediği nakledilmiştir: "Biz Rasulullah devrinde adet görüyorduk Namazı kaza etmekle emrolunmadığımız halde tutamadığımız orucu kaza etmekle emrolunuyorduk" (Buharî, Hayz, 20; Ebu Davud, Tahare, 104) Yine hayızlı kadın hacc'da tavaf yapamaz ( Buharî, Hayz, 1,7, Hacc, 71, Edahî, 3, 10; Müslim, Hacc, 119,120) Kur'an-ı Kerîm okuyamaz (el-Vakıa, 56/79; Tirmizî, Tahare, 98; İbn Mace, Tahare, 105) mescide giremez (İbn Mace, Tahare, 92; Darimî, Vudu, 116) eşi ile cinsel ilişkide bulunamaz (el-Bakara, 2/222) ve eşi onu boşayamaz (bk et-Talak, 65/1; el-Kasanî, Bedayiu's- Sanayi', l, 44; İbnü'l-Hümam, age, l, 54,57, 61; İbn Abidîn, age, l, 158 vd) Bununla birlikte çoğunluğa göre boşama tasarrufu geçerli olur
Kaynak: ProfDr Hamdi DÖNDÜREN, Aile İlmihali, Erkam Yayınları
Kaynak: Osman Ersan, İslam'da Kadının Değeri ve Hakları, Altınoluk Dergisi