Madenlerin Kullanım Alanları

Madenler ülkemizin ekonomisi açısından büyük önem taşıyor Hem bizlerin kullandığı hemde dünyaya ihracat ettiği madenlerin hangileri olduğu ve hangi alanlarda kullanıldığı hakkında bilgileri öğrenmek istiyorsanız sizler için yaptığım araştırmayı okuyabilirsiniz


BAKIR
Bakır, üstün fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı endüstride yaygın olarak kullanılmaktadır Sektörlere göre bakırın tüketiminin dağılımı aşağıda verilmiþtir
Elektrik ve elektronik sanayi
İnşaat sanayi
Ulaşım sanayi
Endüstriyel equipman
Digerleri
Kimya
Kuyumculuk
Boya sanayii
Turstik eşya


KURŞUN- ÇİNKO- KADMİYUM
Kurşun?un en önemli tüketim alanı akü imalatıdır Yeraltı haberleşme kablolarının kurşunla izolasyonu diğer önemli tüketim alanı olarak göze çarpar Korrozyonu önleyen kurşun oksit boyalar çelik konstrüksiyonlarda kullanılır Kurşun tetraetil ve tetrametil benzin içinde oktan ayarlayıcı olarak kullanılan kurşun bileşikleridir Kurşun radyasyonu en az geçiren ****l olması nedeniyle bu ışınlardan korunmada, renkli televizyon tüplerinin yapımında ve mühimmat imalinde de önemli miktarlarda kullanılmaktadır


Çinko en çok galvanizlemede kullanılmaktadır Inşaat sektöründeki galvanizli saçlar ve konstrüksiyon malzemeleri ile elektrik ve diğer havai hat direkleri galvanizlemenin en çok kulllanıldığı alanlardır Pirinç alaşımı ile bilhassa otomotiv sanayiinde döküm kalıpları yapımında kullanılan çinko alaşımları çinko?nun kullanıldığı diğer önemli alanlardır Çinko oksit yağlı boya ve lastik üretiminde kullanılmaktadır


Kadmiyum özellikle deniz ve alkali ortam korozyonuna karşı mukavemeti nedeniyle demir, çelik, pirinç ve alüminyum kaplamasında kullanılmaktadır Kadmiyum kaplamaları elektrik, elektronik, otomotiv ve uzay sanayiinde çok yaygındır Kadmiyumun en önemli kullanım alanı NI - Cd, Ag - Cd ve Hg - Cd pilleridirNormal Ni - Cd pilleri günlük hayatta kullanılan elektronik cihazlarda, büyük kapasiteli olanları ise uçak ve gemilerde geniş bir tüketim alanı bulmuştur Kadmiyumun yoğun olarak kullanıldığı diğer bir alan da boya endüstrisidir Kadmiyum bunlardan başka stabilizör olarak plastik ve sentetik elyaf sanayiinde, televizyon tüpleri ve florasan lamba imalinde, nükleer reaktör kontrol sistemlernde ve alaşımlarda kullanım alanı bulmuştur
DEMİR
Demir cevherinin tüketildiği iki ana üretim dalı yüksek fırın pik demir üretimi ile direk redüksiyon tesisleridir Demir cevheri yüksek fırınlara ya direk þarj cevheri olarak parça cevher halinde veya ince tozlar sinterlenerek sinter halinde veya daha ince tozların peletlenmesiyle pelet halinde kok kömür ve curuf yapıcı katkı maddeleriyle birlikte verilerek kullanılır
KROM
Krom cevheri başlıca met@lurji, kimya, refrakter ve döküm kumu sanayinde kullanılır
met@llurji sanayinde krom ; ferrokrom, ferro-siliko-krom, krom bileşikleri, ekzotermik krom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom met@li şeklinde tüketilir


met@lurji endustrisinde krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik yapımında kullanılan ferrokrom üretimidir Paslanmaz çelik met@l ve silah endustrisinin çok önemli bir maddesidir Krom çeliğe sertlik, kırılma ve darbelere karşı direnç, aşınma ve oksitlenmeye karşı koruma sağlar Bu kapsamda kromun çeşitli alaşımları mermi, denizaltı, gemi, uçak, top ve silahlarla ilgili destek sistemlerinde kullanılır


Krom kimyasalları paslanmayı önleyici özellikleri dolayısıyla uçak ve gemi sanayinde yaygın olarak ; kimya endustrisinde de sodyum bi-kromat, krumik asit ve boya hammaddesi yapımında,met@l kaplama, deri tabaklama, boya maddeleri ( pigment), seramikler, parlatıcı gereçler, katalistler, boyalar, organik sentetikler, konserve yapma ajanları, su işleme, sondaj çamuru ve diğer birçok alanda tüketilir


Krom met@li, yüksek performans alaşımlarında, Al, Ti, Cu alaşımlarında, ısıya ve elektriğe dirençli alaşımlarda tüketilir


Kromun süper alaşımları yüksek ısıya dayanıklı randımanı yüksek, türbin motorlarının yapımında kullanılmaktadır


BOKSİT
Boksit endüstride değişik alanlarda kullanılmaktadır Aşağıda belirtilen kullanım alanları kimyasal bileşimine bağlıdır


1 Alümina ve alüminyum üretiminde % 90 oranında kullanılmaktadır Boksitten met@lik alüminyumun yanında bazen galyum ve vanadyum gibi yan ürünler de elde edilmektedir


2 Boksitten yapılan refrakter ürünler
Sentetik mullit
Yüksek alüminalı ateş tuğlası
Döküm maddeleri
Monolit ; çimento, demir-çelik ve tuğla sanayiinde ( çimento sanayiinde fırın tuğlası boşluklarını doldurması için)


3Boksitten yapılan kimyasal maddeler Su temizlenmesinde kullanılan alüminyum sülfat Sodyum alüminat Ham petrol tasfiyesinde kullanılan Al-Klorür Alüminyum hidrat


4Boksitten yapılan aşındırıcılar Zımpara kağıdı ve tozları Bileme ( keskinleştirme) için zımpara taşı Zımpara taşı silindirleri


5 Diğer tüketim alanları Ham şekerin renginin giderilmesinde Ham şekerin temizlenmesinde yağların filtrasyonunda Çimento yapımında Ferrokrom tesislerinde curuf önleyici olarak kullanılır


VANADYUM
Vanadyum en çok çelik endüstrisinde tüketilmektedirOtomobil endüstrisi, uzay araçları ve uçak sanayinde titanyumlu alaşımlarla birlikte vanadyum kullanılmaktadır Sülfirik asit üretiminde katalizör olarak ayrıca seramik ve diğer kimya sanayiinde tüketilen vanadyumun bu alanlardaki tüketim miktarı oldukça azdırVanadyumlu alaşımlar kıyı ötesi petrol sondajları borularının yapımında kullanılmaktadır


Vanadyumun gelişen son kullanım alanları ise ; gözlük camlarının, sanayi ve büyük bina camlarının ultraviyole ışıklara karşı filtrasyonu sayılabilir


ANTİMUAN
Antimuan, endüstride met@lik ya da türevleri şeklinde kullanılmaktadır Ancak türevleri şeklinde kullanımı çoğunluktadır


met@lik antimuan kullanımı:
****lik antimuan sağladığı avantajlar sebebiyle kurşun ve diğer ****llerle alaşım oluşturmakta yoğun olarak kullanılmaktadır Akümülatör imali, lehimcilik, matbaa harfi imali, askeri amaçlı malzemeler imalinde yaygın olarak kullanılmaktadır Yüksek saflıktaki antimuan, yarı iletken olarak elektronik ve termoelektrik alet üreticileri tarafından inter****lik alaşım imalatında kullanılmaktadır


met@l dışı (ürünleri şeklinde ) kullanımı :
Antimuan?ın 2/3 ? ünden fazlası türevleri şeklinde kullanılmaktadırTürevleri arasında sülfitler ve özellikle de oksitleri yaygın olarak kullanılmaktadır Antimuan penta sülfit lastik endüstrisinde vulkanizasyon ajanı olarak, antimuan sülfit yangın kontrollerinde ve cephane imalatında kullanılmaktadır Antimuan trioksit plastikte, met@l kaplamada, seramik ve emayede, boya sanayiinde beyaz boya maddesi olarak kullanılmaktadır Antimuan oksit tekstil, plastik ve kimya endüstrilerinde yangın geciktirici olarak kullanılmaktadır




TUNGSTEN
Tungusten?in ilk önemli kullanımı tungsten-mangan çeliğinin yapımı ile ortaya çıkmıştır Tungsten maddeleri kullanımlarına göre 4 ana grubta toplanabilir


1 Kesici ve kaplamaya dayanıklı maddeler,
2 Öğütme ürünleri,
3 Aletler, die çelikleri, süperalaşımlar, demirsiz alaşımlar içindeki alaşım bileşeni,
4 Çeşitli kimyevi maddeler ve met@lurjik olmayan uygulamalar


Tungsten ürünlerinin kullanım alanları ise;
Tungsten karbit; madencilik ve petrol sanayilerinde, matkaplarda, delici ekipmanların kesici kısımlarında ve kırıcı makinalarda, taşımacılık ve elektrik malzemeleri kaplamasında yaygın olarak kullanılmaktadır Saf tungsten met@l tozundan yapılan öðütme ürünleri elektrik ve elektronik sanayiinde kullanılmaktadır Tungsten teli, elektrik lambalarında ve elektronik tüplerde katod olarak kullanılır Tungsten diskler otomotiv distrübütör noktalarında ve pek çok üründe baðlantı noktası olarak kullanılırTungsten met@li sıcak ve radyasyon kalkanı olarak, x-ışını bileşenleri ve katot ışın tüpleri ve yüksek ısılı fırınlarda ısıtıcı madde olarak da kullanılmaktadır Tungsten özellikle uçak sanayiinde aðır met@l olarak kullanılmaktadır


Tungsten?in met@llurjik olmayan uygulamaları ise;
Tekstil sanayiinde kullanılan kimyevi maddeler, boyalar, matlaşmayan boyalar ve renkli gazlardır Bazı tungsten bileşikleri ışık yayarlar ve renk maddelerinde, x- ışınlı ekranlarda, televizyon tplerinde ve florasans ışıklandırılmasında kullanılır Sodyum tungstat da paslanmayı engelleyici olarak ve tekstil sanayiinde yanmaz madde olarak kullanılır


MOLIBDEN
Molibden özel çeliklerde, pik demirlerde, nikel, kobalt ve titanyum bazlı alaşımlarda kullanılan çok yönlü bir alaşım maddesidirMolibden alaşım elementi olarak pekiştirmede, sağlamlık ve sertlik özelliği vermede, aşınmaya dayanıklı çeliklerde, döküm demirlerinde, demirsi ****llerde kullanılır


Molibden ihtiva eden alaşımları; paslanmaz çelik, tüp ve boru şeklindeki aletlerin yapımında, süper ısıtıcılarda, çelik resistanslarında, petrol ürünlerinin elde edilmesinde ve kimyasal işlemlerde çok kullanılır
Kimyasal olarak çeşitli ve geniş kullanım alanları olan molibden boya maddesi olarak kumaş boyacılığında, alkol ve formaldehit elde edilmesinde de molibden katalizörleri kullanılır


Ayrıca, mıknatıs alaşımları, döküm karpitleri su ve gaz geçirmeyi önleyici materyallerin imalinde ve son yıllarda da sürtünmeyi azaltıcı özelliğinden dolayı motorlu vasıtaların yağ ve greslerine eklenmektedir

NİKEL
Kimya endüstrisinde; Nikel alaşımları olarak met@l korozyonuna maruz yerlerde, kostik solüsyonların dengelenmesinde ve petrol endüstrisinde,


Fabrikasyon ürünlerde;Çatal, bıçak takımları, çekiç, pense gibi aletlerle diðer birçok ev ve hastahane aletlerinin yapımında, Uçak ve gemi endüstrisinde; Nikel süper alaşımları yüksek ısıda basınç ve korozyona dayanıklı olduðundan, uçaklarıngaz türbinlerinde, jet motorlarının yapımında, ayrıca uçakların elektrolizle kaplanan bölgelerinde ve gemi yapımında tuz lorozyonuna karşı engelleyici olarak, Motorlu araçlar ve parçalarında; Elektrikli makinalar ve parçalarında;
Yapı malzemelerinde, sıvı ve katı yaðlarda hidrojenasyonu saðlamak üzere batarya ve yakıt hücrelerinde ve seramik malzemelerde emaye ile demir arasında baðlayıcı olarak kullanılır


KALAY
Kalay, teneke yapımında, kaplamacılıkta, çeşitli alaşımlar, lehim ve kimyasal madde yapımında kullanılır Otomotiv endüstrisinde de motor yataklarında, kaporta, radyatör, yağ ve hava filtrelerinde kullanılır Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik sanayinde geniş bir kullanım alanı vardır Kimya sanayiinde boya, parfüm, sabun, poliüratan üretiminden diş macunu yapımına kadar geniş bir alanda tüketilir Bunların yanında, matbaacılıkta, mutfak malzemeleri ve cam endüstrisinde de kullanılmaktadır


ALTIN
Altın?ın tüketildiği alanları sıralayacak olursak;
Kuyumculuk ,Altın kaplama ve süsleme ,Elektrik / elektronik ,Diş hekimliği Dekoratif kullanım Madalya yapımı ,Resmi para ,Külçe stokları ?dır
Ayrıca, gümüş, platin ve palladyum gibi ****llerle alaşım halinde uzay endüstrisinde, tekstil sanayiinde altın tel ve iplik yapımında ve kimya endüstrisinde paslanmaya dayanıklı alet yapımında kullanılmaktadır


GÜMÜŞ
Gümüş? ün tüketildiği alanları sıralayacak olursak;
Fotograf sanayii ,Elektronik ,Para imali ,Süs eşyası ve takı yapımı ,Alaşımlar ,Dişçilik ?tir
Ayrıca, yapay yağmur yağdırmakta, ayna sırlarının yapımında, bilgisayar röle kontaklarında, pil yapımında da kullanılmaktadır


BOR
Çok geniş ve çeşitli alanlarda ticari olarak kullanılan bor mineralleri ve ürünlerinin kullanım alanları giderek artmaktadır Üretilen bor minerallerinin % 10'a yakın bir bölümü doğrudan mineral olarak tüketilirken geriye kalan kısmı bor ürünleri elde etmek için kullanılmaktadır
Bor mineralleri ve ürünlerinin kullanıldiği sanayi dallarına aşağıdaki gruplarda toplamak mümkündür
-Cam sanayii
-Seramik sanayii
-Temizleme ve beyazlatma sanayii
-Yanmayı önleyici (geciktirici) maddeler
-Tarım
-met@lurji
-Nükleer uygulamalar
-Diğer kullanım alanları


Borun cam sanayi ve diğer endüstrilerdeki kullanımına ilişkin bazı bilgiler asağıda özetlenmistir


Cam Sanayii
Bor, pencere camı, şişe camı vb sanayilerde ender hallerde kullanılmaktadır Özel camlarda ise borik asit vazgeçilemeyen bir unsur olup, rafine sulu/susuz boraks, borik asit veya kolemanit/boraks gibi doğal haliyle kullanılmaktadır Çok özel durumlarda potasyum pentaborat ve bor oksitler kullanılmaktadır Bor, ergimiş haldeki cam ara mamulüne katıldiğinda onun viskozitesini arttırıp, yüzey sertliğini ve dayanıklılıgını yükselttiğinden ısıya karşi izolasyonunun gerekli görüldüğü cam mamüllerine katılmaktadır


Seramik Sanayii
Emayelerin vizkozitesini ve doygunlaşma ısısını azaltan borik oksit % 20'ye kadar kullanılabilmektedir Özellikle emayeye katılan hammaddelerin % 17-32'si borik oksit olup, sulu boraks tercih edilir Bazı hallerde borik oksit veya susuz boraks da kullanılır ****lle kaplanan emaye onun paslanmasını önler ve görünüşüne güzellik katar Çelik, aluminyum, bakır, altın ve gümüş emaye ile kaplanabilir Emaye asite karsi dayanıklılıgıi arttırır Mutfak aletlerinin çoğu emaye kaplamalıdır Banyolar, kimya sanayi teçhizati, su tanklari, silahlar vb de kaplanır Seramiği çizilmeye karşı dayanıklı kılan bor % 3-24 miktarinda kolemanit halinde sırlara katılır


Temizleme ve Beyazlatma Sanayii
Sabun ve deterjanlara mikrop öldürücü (jermisit) ve su yumusaıcı etkisi nedeniyle % 10 boraks dekahidrat ve beyazlatıcı etkisini artırmak için toz deterjanlara % 10-20 oraninda sodyum perborat katılmaktadırÇamaşır yıkamada kullanılan deterjanlara katılan sodyum perborat (NaBO2H2O23H2O) aktif bir oksijen kaynağı oldugundan etkili bir ağartıcıdır
Yanmayı Önleyici (Geciktirici) Maddeler
Borik asit ve boratlar selülozik maddelere, ateşe karşi dayanıklılık sağlarlar Tutuşma sıcaklığına gelmeden selülozdaki su moleküllerini uzaklastırırlar ve oluşan kömürün yüzeyini kaplayarak daha ileri bir yanmayı engellerler Bor bileşikleri plastiklerde yanmayı önleyici olarak giderek artan oranlarda kullanılmaktadır Bu amaç için kullanilan bor bileşiklerinin başinda çinko borat, baryum met@borat, borfosfatlar ve amonyum fluoborat gelir
Tarım


Bor mineralleri bitki örtüsünün gelişmesini artırmak veya önlemek maksadıyla kullanılmaktadir Bor, değişken ölçülerde, birçok bitkinin temel besin maddesidir Bor eksikligi görülen bitkiler arasinda yumru köklü bitkiler (özellikle şeker pancarı) kaba yoncalar, alfaalfalar, meyva agaçları, üzüm, zeytin, kahve, tütün ve pamuk sayılmaktadır Bu gibi hallerde susuz boraks ve boraks pentahidrat içeren karışık bir gübre kullanılmaktadır Bu da, suda çok eriyebilen sodyum pentaborat (NaB5O85H2O) veya disodyum oktaboratin (Na2B8O13) mahsulün üzerine püskürtülmesi suretiyle uygulanmaktadırBor, sodyum klorat ve bromosol gibi bileşiklerle birlikte otların temizlenmesi veya toprağın sterilleştirilmesi gereken durumlarda da kullanilmaktadır
met@lurji


Boratlar yüksek sıcaklaklarda düzgün, yapışkan, koruyucu ve temiz, çapaksız bir sıvı oluşturma özelligi nedeniyle demir dışı met@l sanayiinde koruyucu bir cüruf oluşturucu ve ergitmeyi hızlandırıcı madde olarak kullanılmaktadırBor bilesikleri, elektrolit kaplama sanayiinde, elektrolit elde edilmesinde sarf edilmektedir Borik asit nikel kaplamada, fluoboratlar ve fluoborik asitler ise; kalay kursun, bakır, nikel gibi demir dişi met@ller için elektrolit olarak kullanılmaktadırAlaşımlarda, özellikle çeliğin sertliğini artırıcı olarak kullanılmaktadir Bu konuda ferrobor oldukça önem kazanmistır Çelik üretiminde 50 ppm bor ilavesi çeliğin sertleştirilebilme niteliğini geliştirmektedir

Nükleer Uygulamalar
Atom reaktörlerinde borlu çelikler, bor karbürler ve titanbor alasşmları kullanılırPaslanmaz borlu çelik, nötron absorbani olarak tercih edilmektedir Yaklasık her bir bor atomu bir nötron absorbe etmektedir
Atom reaktörlerinin kontrol sistemleri ile soğutma havuzlarında ve reaktörün alarm ile kapatılmasında (B10) bor kullanılır


Diğer Kullanım Alanları
Ahşap, malzeme prezervasyonu için sodyum oktaborat kullanilir % 30'luk sodyum oktaborat çözeltisi ile muamele görmüs tahta malzeme yavaş yavaş kurutulursa bozunmadan ve küllenmeden uzun süre kullanılabilir Silisyum üretiminde bor triklorür, polimer sanayiinde, esterleme ve alkilleme islemlerinde ve etil benzen üretiminde bor trifluorür katalizör olarak kullanılmaktadırBor karbür ve bor nitrür; döküm çeperlerinde yüksek sıcakliğa dayanıklı (refrakter) malzeme püskürtme memelerinde de aşinmaya dayanıklı (abrasif) malzeme olarak kullanılan önemli bileşiklerdirAraçların soğutma sistemlerinde korozyonu önlemek üzere boraks, antifiriz karışımına katkı maddesi olarak da kullanılırTekstil sanayiinde, nisastalı yapistırıcıların viskozitlerinin ayarlanmasinda, kazeinli yapıstırıcıların çözücülerinde, proteinlerin ayrıştırılmasında yardımcı madde boru ve tel çekmede akılcılığı sağlayıcı madde, dericilikte kireç çöktürücü madde olarak boraks kullanılmaktadır


TRONA
Soda külünün pek çok kullanım alanı mevcut olmakla beraber en fazla cam sanayiinde hammadde olarak kullanılmaktadır


Diger kullanım alanları şunlardır
Kimya sanayiinde çesitli maddelerin üretiminde; Sodyum tripolyphosphate , Sodyum Silikat , Sodyum kromit ve sodyum dikromat , Sodyum bikarbonat , Sodyum karbonat peroxhdydrate Sodyum seskikarbonat , Sodyum hexacyanoferrate , Chlorine monoxide,Deterjan sanayiinde, Su tasfiyesinde, Baca gazı desülfürizasyonunda, Selüloz ve kaðıt sanayiinde, Alümina üretiminde, Sondaj çamurlarında, Galvaniz kaplama banyolarında, Kurşun rafinasyonunda,Bakır flotasyon konsantrelerinden telleryum'un geri kazanılmasında, Rafine edilmiş diatomit'in üretiminde, Fotografçılıkta, Bromine'in üretiminde, Tar'ın distilasyonunda,Hidrojen sülfitin geri kazanılmasında,Döküm kumlarında, Tekstil sanayiinde Cam endüstrisi dünya soda külü tüketiminde % 46'lık bir payla en önemli kullanım alanı durumundadır Bunu % 21 gibi bir payla kimya sanayii takip etmektedir


SODYUM SÜLFAT
Sodyum sülfat kağıt, cam, deterjan ve tekstil sayilerinde kullanılmaktadir


TUZ
Tuzun kullanıldığı önemli yerler:
Insan gıdası
Hayvan beslenmesi
Kimya ve diğer sanayiler
Karayollarının kara ve buza karsı tuzlanmasıdır


STRONSİYUM MİNERALLERİ


Baryum karbonat düşük derecelerde erimiş camın akışkanlığı ile camın kırılma endeksini artırarak ekranın parlakliğını geliştirdiğinden ve röntgen ışınlarına karşı bir engel olusturduğundan uzun zamandir siyah-beyaz TV tüplerinde kullanılmaktadır 1960'ların sonunda renkli TV yapımı yüksek miktarlara ulaşmış ve kullanılan yüksek voltaj daha yüksek seviyede X-ışını yayılımına sebep olduğundan bunun nötralize edilmesi gerekmiştir Ba ve Sr elementlerinin atom çaplari geniş olduğundan yüksek oranda X-ışını emicidirler Belirli bir frekansta yayilan X-ışınları için stronsiyumun daha koruyucu olduğu düşünülmektedir Renkli TV tüplerinde daha yüksek voltajlar kullanıldığından Sr kullanılmaktadır Diğer bir kullanım alanı ile ferritlerdir Ferritler seramik olarak otomotiv sanayinde, demir cevheri seperatörlerinde, fotokopi makinalarında ve özel alaşımlarda kullanılmaktadır


Ayrıca aleve verdiği kırmızı renk dolayısıyla havai fişekler ve sinyal maddeleri üretiminde; cam, boya, ilaç sanayiinde; çinko elektrolizinde; kuru firin ve uçak motoru gibi makinelerde kullanılan mil yataklarını yağlayıcı olarak kullanılmaktadır
Genelde stronsiyum tüketimi stronsiyum karbonat şeklinde olmaktadır Stronsiyum karbonatın son kullanım alanlarına göre tüketimi asağidaki gibidir


ZIMPARA
Sentetik aşındırıcıların devreye girmesi ile doğal zımparaya olan talep azalmıstır Ancak aşındırıcıların pahalı olması, doğal zımparaya olan talebin bazı özel uygulama alanlarında halen devam etmesine neden olmaktadır Bu alanlar ticari ve halka açık bina, anayol ve kaldırımların,, aşınmaya dirençli kısımları kaymayan yüzeyleri olup yüksek alüminali çimento sanayidir


Doğal zımparanın geleneksel olarak kullanılabildiği alanlar aşağıda verilmektedir


A- Inşaat Sektöründe;
1- Ticari ve halka açık binalarda aşınmaya dirençli ve kaymaz yüzeylerde,
2- Anayol ve kaldırımlarda,


B- Nakil Vasıtalarında;
1- Otomobil parçalarında ve aksesuarlarında,
2- Çiftlik makinalarinda ve donanımlarında,
C- Makinalarda (Elektrikli aletler hariç), optik alanda yüzeylerin parlatılması cilalanması için,
D Ateş tuğlası yapımında


KÜKÜRT
Kükürt başta gübre sanayii için gerekli sülfirik asit üretiminde olmak üzere, kimya, lastik, boya, kagit, demir-çelik, petrol sanayileri ile tarım ilaçları, barut, kibrit üretiminde kullanılmaktadır Petrol, dogalgaz ve bacagazlarından yan ürün olarak elde edilen ucuz elementler kükürt üretimi artmakta ve, kükürt tüketiminin % 88'i sülfirik asit üretiminde kullanılmaktadır Kükürt ve sülfirik asit direkt veya indrekt olarak günlük hayatimiza esas olan hemen, hemen herseyde kulllanilmaktadir Çesitli endüstriyel, akademik ve kamu araştırma gurupları, artan rafine kükürt yan üretimini sarfetmek amaciyla kükürt için yeni kullanım alanları araştırmaktadır Büyük hacimli potansiyel pazarlara sahip yeni kullanım alanları olarak şunları sayabiliriz
1 Kaldırım döşemelerinde dayanıklılık sağlayan, eriticilere karşi dirençli, kükürt asfalt bileşimleri
2 Yüksek basınç gücüne ve yalıtkan özelliklere sahip kükürt köpüğü
3 Gücünü, su ve aşındıricıya karsı direncini artirmak için çeşitli materyallerle yapılan alaşımlar
4 Kükürt içeren betonlar, inşaat harçları ve argegatlar


POTAS
Gübreler, modern ziraat için çok elzemdir Çünkü ziraat, bir mineral tüketme işlemidir Potas tüketiminin yaklasik % 94'ü zirai gübrelemede, kalan % 6'si endüstriyel sektörde kullanılır Zirai olmayan alanlarda potasin en önemli kullanım sahası kostik potas ve klorin imalindedir Diğer kullanım alanları kimya, gıda ve seramik endüstrisindedir Son kullanımı ise sabunlar ve deterjanlar, cam ve seramikler, kimyasal boyalar ve ilaçlar, likit gübreler ve diger çesitli alanlarda olmaktadır


Potasin kullanım alanlarına göre pazarlanabilir ürün türleri şunlardır: Potasyum klorür, langbeinit, potasyum sülfat, potasyum nitrat (güherçile) ve gübre tuzları


Dünya nüfusunun giderek artması, beslenmeye olan talepin de giderek artmasına neden olmaktadır Bu ise daha fazla ziraat demektir Ziraat, topraktaki mineralleri azaltan bir mineral tüketim işlemi olduguna göre, toprakta fakirleşen minerallerin yerine konabilmesi gübrelere ve dolayısıyla potasyumlu gübrelere olan ihtiyacin da giderek artması anlamını taşır Bu nedenle bazı bitkilerin yetiştirilmesinde o yöre toprağının potasyum içeriğine ve yapılan tarımsal işlemin cinsine bağlı olarak potaslı gübreler kullanılmaktadır


Potas, bütün bitkilerde, nişasta ve şekerin sentezine devamlı katkıda bulunur Kök hücrelerinde topraktan karbonhidratlardan ve inorganik nitrojenlerden amino asitlerin sentezini ve diş duvarlarının kalınlaşmasını sağlar Bu, hububatlarda sapların sağlamlaşması anlamına gelir Potas, keza bitkilerin diş etkenlere karşı, hastalıklar ve iklim şartları gibi direncini de artırır


Potasyum sülfatlar ise bazı sebzelerde ve keza birçok meyvalarda, özellikle narenciye ve üzümde, klorürün yol açtığı yanmayı önlemek amacıyla kullanılır Çünkü bunların kökleri çok derin olup, uzun seneler boyunca depolanan klorürü atma imkanı sağlar Sülfatlar, patates, üzüm ve tütünde, daha iyi lezzet temini için kullanılır


Son senelerde, az miktarda potas, düşük veya hiç soda içermeyen diyet izleyen kişilerce, direkt olarak tuz şeklinde de kullanılmaktadır


FOSFAT
Fosfat kayasinin % 85?I gübre olarak kullanılmaktadır % 15?lik bölümü ise yem, gıda, deterjan, alaşım ****lurjisi, kağıt, kibrit, su tasfiyesi, harp sanayi ve kimya sanayiinde kullanılmaktadır


KAOLEN
Kaolin tüketiminde parasal ve tonaj değerleri bakımından, birinci sırayı kağıt sanayii almaktadır Avrupa pazarında kağıt, dolgu maddesi olarak toplam tüketimin % % 40'ı, Amerika pazarında ise bu amaçla toplam tüketimin % % 80'i kullanılmaktadırÖzellikle kağıt dolguda Avrupa kaolinle birlikte kalsit te kullanmaktadır Kuşe-kaplama kağıtta da benzer durum söz konusu olup, özellikle kuşe kağıtta kaolinin kalite bakımından avantaj ve üstünlüğü vardırDünya kağıt tüketiminde, kaolin ve kalsite ikame olarak, TiO2,, talk vb de kullanılmaktadır Bunların toplam tüketimleri, belirli yıllarda kaolin tüketimini azaltmakla beraber, bu oran çok büyük boyutlarda olmamaktadır Ancak dünya kalsit tüketimi, kaolin tüketimini etkileyen en önemli unsurdur


Seramikte kaolin tüketimi, en çok sıhhı tesisat, porselen ve izalatör sanayiinde olmaktadır Fayansta tüketim maksimum % % 20 dolayındadır


Son yıllarda seramik sektörü dışında, kaolinin en büyük tüketimi çimento sanayiinde olup, kaolin tüketim oranı tüvenan üretimin % % 30'u mertebesine ulaşmaktadır


Seramik sektörü dışında kaolinin en büyük tüketimi, boya, lastik ve plastik sanayiinde dolgu maddesi olarak kullanılmasıdır


Kaolin cam elyafı, kimya sanayi, ilaç sanayi gibi sektörlerde de kullanılmaktadır Ancak kullanım oranlarının düşüklüğüne rağmen mali portresi yüksek tüketimlerdir