Bitkisel İlaçlar Zararlımı?

Bitkisel adı altında piyasaya sürülen bazı ilaçlar ciddi sağlık problemlerinin doğmasına neden olabiliyor Bu gibi durumları önlemek için bitkisel ilaçların zararları ve kullanımı hakkında bilgileri bilmeniz gerekir Bitkisel ilaçlarla ilgili sorularınıza bu yazımızda yanıt bulacaksınız

v
· Bitkisel ürünler reyonunun önünde durup incelediğinizde veya internet arama motorlarına ?bitkisel tedavi? diye yazdığınızda birçok hastalığın tedavisinde kullanılması önerilen yüzlerce ürün göreceksiniz Ancak bunların gerçekten ne kadar işe yaradığını, yan etkisinin olup olmadığını bilemeyeceksiniz Doğrusu bilen birilerini de bulmanızın pek kolay olmayacağını düşünüyorum


· Konvansiyonel tedavi yöntemlerinden farklı olarak bitkisel ilaçlar üzerine yapılmış yeterli sayıda bilimsel çalışma yoktur Yapılan bilimsel çalışmalar genellikle çok sayıda hastayı kapsayan geniş hacimli ve kontrol gruplu çalışmalar değildir Yapılan geniş kapsamlı bazı çalışmalar da hayal kırıklığı ile sonuçlanmıştır


· Eğer kullanmayı düşündüğünüz veya kullanmanız için size önerilen bitkisel bir ürün hakkında bağımsız kaynaklardan etkinliği, güvenilirliği, yan etkisi hakkında yeterli bilgi edinemiyorsanız kendinize şu soruları sormalı ve yanıt almalısınız Aksi taktirde kullanmadan önce tekrar düşünmenizi öneririm


- Test edilmemiş bir ürün için kobay olmam mı isteniyor?


- Eğer hamileysem ürünün güvenilir olup olmadığını nasıl bilebilirim?


- Bitkisel ürünün içindeki bazı bileşiklerin kanseri, ülseri tetiklemediği veya karaciğer yetmezliğine neden olmayacağı garantisi var mı?


- Hangi doz ve sıklıkta kullanmam etkili ve güvenli olur?


Bitkisel ilaçlar hakkında bilmediklerimiz nelerdir?


· Bitkisel tedaviler hakkında yeterli bilgimizin olmaması bu konuda yapılmış kontrollü bilimsel çalışmaların yeterli olmayışından kaynaklanır


· İlk olarak bitkilerin içinde bulunan tüm aktif etken maddeler nelerdir? Bunların etkileri nasıldır? İkinci olarak ta bu bitkisel kaynaklı maddelerin başka ilaçlarla etkileşimleri ve tedavisi hedeflenen hastalıktan başka var olan diğer bir hastalığa olumsuz etkisini var mıdır?


Örneğin; viral hepatitte yararlı olduğu düşüncesiyle meyan kökü tüketen bir hastada yan etki olarak oluşan vücutta sıvı birikimi var olan hipertansiyonu daha da kötüleştirebilir Diğer taraftan meyan kökü antidepresanların erkeklerde neden olduğu cinsel fonksiyon bozukluğunu daha da artırır Kısaca kullanılan bitkisel maddeler kullanılan konvansiyonel ilaçların etkilerini artırıcı veya azaltıcı yönde etki gösterebilirler


· Kullanılan bitkisel ilaçların olumsuz etkileri tam olmayıp aylar veya yıllar sonra ortaya çıkabileceğinden takibi de zordur Hasta çoğunlukla kullandığı bitkisel ilacı hatırlamayacaktır


· Başka bir bilinmez de, bitkisel ilaçların içindeki etken madde miktar olarak standardize değildir Yani aynı miktar bitkide veya bitki ekstraktında farklı miktarlarda aktif madde vardır ve etkileri de farklı olacaktır


· Yapılan testlerde bazı bitkisel karışımlarda steroidler, trankilizanlar, ağrı kesiciler, toksik ağır metaller kan pıhtılaşmasını engelleyen ve kan şekerini düşüren maddelerin yanında, tehlikeli olabilecek bakteriler de tespit edilmiştir


Bitkisel tedaviler neden tercih edilir?


· Bitkisel tedavilerde kullanılan bitkiler doğal olduğu için daha güvenilir sanılır Ancak bu doğru değildir Bazı bitkiler karaciğere toksik etki göstererek hastalığın ilerlemesine neden olabilirler


· Bazı hastalar yararı bilinen ilaçları almak yerine yanlış bir yargı ile alternatif arayışlara girişirler


· Bitkisel tedavilerde kullanılan bitkiler insanlara daha aşina olup birçok marketten, aktardan bulunması veya internetten sipariş verilmesi mümkündür


· Özellikle sigorta güvencesi olmayan insanlar bitkisel preparatları daha ucuza temin edebilmektedirler




Uzm Dr Süleyman URAZ Gastroenteroloji