1.Meşrutiyet Ve Kanun-İ Esasi

Kanun-i Esasi nedir - Kanun-i Esasinin maddeleri - Kanun-i Esasinin önemi - 2meşrutiyet - Jön Türkler1Meşrutiyet ve Kanun-i Esasi (23 Aralık 1876)


Kanun-i Esasi Mithat Paşa tarafından hazırlanmıştır

İstanbul Konferansı’nın toplanması sırasında ilan edilmiştir

Meşrutiyetin ve Kanun-i Esasi’nin yayınlanmasında Genç Osmanlılar‘ın etkisi vardır

Kanun 119 maddeden oluşmuştur


Yayınlanmasının Nedenleri :


Osmanlı’yı yıkılmaktan kurtarmak

Azınlıkların devlete bağlılığını arttırmak

Balkan Meselesi’nin amacıyla toplanan Tersane Konferansı’nda azınlıklar konusunda Avrupalı devletlerin baskısını engellemek


Kanun-i Esasi'nin Bazı Maddeleri :


Osmanlı Devleti’nin yönetim şekli meşrutiyettir

Padişah’ın yanında iki tane meclis vardır:

Ayan Meclisi

Mebusan (avam) Meclisi

Ayan Meclisi padişah tarafından atanır ve ömür boyu mecliste kalır

Bakanlar Kurulu padişaha karşı sorumludur

Meclisi açmak ve kapamak padişaha aittir

Kanun teklifini yalnız hükümet yapabilir

Barış antlaşmalarını padişah onaylar

Padişahın izni olmadan bir kanun mecliste görüşülemez

Yasama yetkisi Ayan ve Mebusan Meclisi’ne aittir

Yürütme yetkisi Padişah ve Bakanlar Kurulu’na aittir

Mebuslar Meclisi üyeleri dört yılda bir seçilir

Padişah, uygun gördüğü durumlarda meclisi feshedebilir, milletvekillerini sürgüne gönderebilir


IMeşrutiyet ve Kanun-i Esasinin Önemi :


Osmanlı Devleti’nde rejim değişmiştir

Osmanlı’da halk ilk kez yönetime katılmış halk seçme, seçilme ve temsil hakkını kullanmıştır

Azınlıklar da meclise girmiş ve mecliste gayr-i müslim üye sayısı müslüman üyelerin sayısını geçmiştir

Kanun-i Esasi, Türk tarihindeki ilk anayasadır

Padişah iradesinin millet iradesinin üstünde olduğu kabul edilmiştir

1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’nın (93 Harbi) başlaması ve meclisten bir karar çıkarılamaması bahanesiyle IIAbdülhamid, meclisi kapatmış, Kanun-i Esasi’yi yürürlükten kaldırmıştır (1878)


Not: IMeşrutiyetin ilanı, Genç Osmanlılar’ın (Jön Türkler’in) zaferidir


IIMeşrutiyet (1908)


Genç Osmanlılar (Jön Türkler), İttihat ve Terakki Cemiyeti‘ni kurmuştur

Rusya ve İngiltere Reval Görüşmesi‘nde Boğazlar Meselesi’ni ve Balkanlar’ın durumunu görüşmüşlerdir (1908)

İttihatçılar Osmanlı’nın parçalanacağından endişe etmişler, IIAbdülhamid’e meşrutiyeti ilan etmesi için baskı yapmışlar ve Rumeli’de ayaklanmışlardır

IIAbdülhamid baskılar sonucu meşrutiyeti ilan etmiştir (1908)

İttihatçıların meşrutiyet yönetimi için ciddi bir hazırlığı olmadığından beklenen sonuçlar alınamamıştır


Meşrutiyete geçişte iktidar boşluğu ve kargaşa yaşanmıştır

IIMeşrutiyet'in Sonuçları


Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bosna-Hersek’i topraklarına katmıştır

Girit, Yunanistan’a bağlanma kararı almıştır

Osmanlı Devleti’nde ilk siyasi partiler kurulmuştur


İttihat ve Terakki Partisi


Hürriyet ve İtilaf Partisi


Ahrar (Hürler) Partisi


Osmanlı’da ilk kez parlamenter sistemin denemeleri yapılmıştır

Meşrutiyete karşı olan İstanbul’daki avcı taburları 31 Mart Olayı‘nı çıkarmışlardır (13 Nisan 1909)

İsyancılar sadrazamın ve meclis başkanının istifa etmesini istemişler, bazı İttihatçıları öldürmüş ve gazete binalarını bastırmışlardır

IIAbdülhamid isyanı bastırmakta başarılı olamamıştır

Komutanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın, Kurmay Başkanlığı’nı Mustafa Kemal’in yaptığı Hareket Ordusu Selanik’ten İstanbul’a gelerek, 31 Mart Ayaklanması’nı bastırmıştır

IIAbdülhamid tahttan indirilmiş, VMehmet Reşat tahta çıkarılmıştır (1909)

İlk kez kızlar için yükseköğrenim kurumları açılmıştır

Kanun-i Esasi’de değişiklikler yapılmıştır

IBalkan Savaşı sonucu Londra Görüşmeleri devam ederken İttihatçılar, Bâb-ı Âlî Baskını’nı gerçekleştirmiş ve yönetime hakim olmuşlardır (1913)


Kanun-i Esasi'de Yapılan Bazı Değişiklikler :


Bakanlar, Mebusan Meclisi’ne karşı sorumlu olmuştur

Barış antlaşmalarını Mebusan Meclisi’nin onaylaması kararlaştırılmıştır

Padişahın meclisi açma, kapama ve üyeleri sürgüne gönderme yetkileri kısıtlanmıştır

Basına geniş özgürlükler verilmiş, sansür kaldırılmıştır

Hükümet üyelerini sadrazam seçmeye başlamıştır

Siyasi partiler kurulmuştur


Not 1: 31 Mart Olayı Türk tarihinde rejime karşı yapılan ilk isyandır Cumhuriyet rejimine karşı yapılan Şeyh Said İsyanı ile benzerlik gösterir

Not 2: IIMeşrutiyet’ten sonra Türkçülük politikası önem kazanmıştır


alıntı