Adet Görememe |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Adet GörememeAdet Görememe [/b] Bir kadının adet görebilmesi için vücudundaki 4 kompartmanın düzenli çalışması gerekir Bunlar Kompartman1 Rahim ve ****** Kompartman 2 Yumurtalıklar Kompartman 3 Hipofiz bezi Kompartman 4 Beyin (Hipotalamus) Tanım 14 yaşına kadar meme büyümesi, tüylenme gibi sekonder **** karakterlerinin gelişmemesi veya 16 yaşına rağmen ilk adetin görülmemesi veya normal adet gören kadında 3 siklus boyunca adet olmaması amenore olarak adlandırılır Hayatında hiçadet görmemiş ise buna primer amenore, daha önceden düzenli adet gören kadında adetin kesilmesine de sekonder amenore adı verilir ![]() Değerlendirme Gerek primer gerekse sekonder amenore mutlaka araştırılması gerek önemli bir durumdur Amenore şikayeti ile gelen birkadında ilk önce hormon testleri yapılmalıdır Burada Tiroidhormonları, prolaktin ve bazı kadınlık hormonlarına bakılır İkinci adımda bir progesteron challange test (PCT) yapılır Bu testte kadına 5 gün süreyleprogesteron hormonu verilir ve ilaş kesilir 1 hafta içindekanama olur ise vücütta yeterli miktarda östrojen var demektir Östrojen varlığı anovülasyon tanısını yaniyumurtlama olmaması tanısını koydurur Gebelik ya da yüksekmiktarda erkeklik hormonu varlığında vücutta östrojen olmasına rağmen kanama olmaz Anovilasyon tanısı konduktansonra bu teşhise yönelik tedavi protokollerinden biri seçilir ![]() Eğer PCT ile kanama olmaz ise ya vücutta östrojen yetersizdir ya da kanama yollarında bir tıkanıklık vardır Bunu anlamak için östrojen veprogesteron siklik olarak verilir Bu tedavi sonucu kanama olursabir sonraki aşamaya geçilir eğer bu tedavi ile kanama olmaz ise tıkanıklık düşünülür En sık sebep kürtaj sonrasımeydana gelen yapışıklıklardır Tedavisi cerrahiişlemledir ![]() Bir sonraki adımın amacı over ya da beyinde ki hormon salgılama merkezlerindeki defekti bulmaktır Bu durumda gonadotropin ve östrojen değerlerinebakılır Over hormonları normal ve beyinden salgılananhormonlar yüksek ise beyinde horman salgılayan bir kitle ya da yumurtalıklarda yetmezlik söz konusu olabilir Bu durum sonderece nadir görülür Prematür over yetmezliği ya da yaygınadı ile erken menopoz son derece nadir görülen bir olaydır ve bağışıklık sistemi ile ilgili olabileceği düşünülmektedir Zaman zaman bu durum dönüşümlüolabilir Bazı durumlarda ise beyinden salgılanan gonadotropin adı verilen hormonlar normal düzeyde bulunabilir ancak bu hormonlar biyolojik olarak inaktif olduklarından yumurtalıkları uyaramazlar ve amenore ortaya çıkar ![]() Eğer tüm tetkikler sonucu bir neticeye varılamıyor ise bu durumda hipotalamik amenoreden söz edilir Bu durumun kesin taanısı olanaksızdır Psikolojikfaktörler, ani stres, üzüntü, ani kilo kaybı, yoğun egzersiz, hava değişimi gibi faktörler bu duruma yol açabilir ![]() Kopmartmanlara göre amenore nedenleri Kopmartman 1 Asherman sendromu: Geçirilmiş kürtajlara bağlı olarak rahim içinde yapışıklıklar olur ve amenore yanında normal fakat miktar olaarak azalmış adetler olabilir Tedavisi olayın şiddetine göre değişir Gelişim Bozuklukları: Müllerian agenez olarak da bilinir Burada gelişimsel olarak rahim, tüpler ve vajeninüst kısmı yoktur Vajen kör bir sonla noktalanır Overfonksiyonları normaldir ancak kanama olmaz ![]() Androjen Duyarsızlığı, testiküler feminizasyon: Kişi genetik olarak erkektir ancak erkeklik hormonuna karşı duyarsızlık olduğundan kişinin batın içinde testisleri olmasına rağmen dış görünüşü kadın gibidir Durum farkedildiğinde testisler alınmalıdır ![]() Kopmartpan 2 Turner Sendromu: Kişide genetik bir bozukluk vardır 46 yerine 45 kromozom bulunurGonadal agenez: Kişide overler gelişmemiştir ![]() Resiztant over sendromu: Kişide over olmasına rağmen bu hormonlara karşı dirençlidir ![]() Prematür over yetmezliği: Erken menopoz olarak da bilinir ![]() Radyasyon ve kemoterapi: Tedavilere bağlı olarak overler fonksiyonlarını yitirir ![]() Kopmartman 3 Hipofiz tümörü: Hipofiz bezinden kaynaklanan bir tümör nedeni ile hormonal düzen bozulur En sıkprolaktinom görülür Burada süt hormonu olan prolaktinomfazla miktarda salgılanır ve bu diğer hormonların salınımını bozacağından adet düzenini bozar ve kısırlığa sebep olabilir En sık bulgu memelerdenkendiliğinden süt gelmesidir Eğer tümör 10 mm'den büyüksecerrahi gerekebilir Diğer durumlarda ilaç tedavisi yeterliolur ![]() Sheehan Sendromu: Doğum sonrası kanamaya bağlı olarak hipofiz bezinde enfarktüs olur ve hormon salgılanması bozulur ![]() Kopmartman 4 Hipotalamik amenore: Daha öncede belirtildiği gibi stres, üzüntü, kilo değişimi gibi nedenlere bağşı olarak görülü Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
Adet Görememe |
|
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Adet GörememeAdet Görememe [/b] Bir kadının adet görebilmesi için vücudundaki 4 kompartmanın düzenli çalışması gerekir Bunlar Kompartman1 Rahim ve ****** Kompartman 2 Yumurtalıklar Kompartman 3 Hipofiz bezi Kompartman 4 Beyin (Hipotalamus) Tanım 14 yaşına kadar meme büyümesi, tüylenme gibi sekonder **** karakterlerinin gelişmemesi veya 16 yaşına rağmen ilk adetin görülmemesi veya normal adet gören kadında 3 siklus boyunca adet olmaması amenore olarak adlandırılır Hayatında hiçadet görmemiş ise buna primer amenore, daha önceden düzenli adet gören kadında adetin kesilmesine de sekonder amenore adı verilir ![]() Değerlendirme Gerek primer gerekse sekonder amenore mutlaka araştırılması gerek önemli bir durumdur Amenore şikayeti ile gelen birkadında ilk önce hormon testleri yapılmalıdır Burada Tiroidhormonları, prolaktin ve bazı kadınlık hormonlarına bakılır İkinci adımda bir progesteron challange test (PCT) yapılır Bu testte kadına 5 gün süreyleprogesteron hormonu verilir ve ilaş kesilir 1 hafta içindekanama olur ise vücütta yeterli miktarda östrojen var demektir Östrojen varlığı anovülasyon tanısını yaniyumurtlama olmaması tanısını koydurur Gebelik ya da yüksekmiktarda erkeklik hormonu varlığında vücutta östrojen olmasına rağmen kanama olmaz Anovilasyon tanısı konduktansonra bu teşhise yönelik tedavi protokollerinden biri seçilir ![]() Eğer PCT ile kanama olmaz ise ya vücutta östrojen yetersizdir ya da kanama yollarında bir tıkanıklık vardır Bunu anlamak için östrojen veprogesteron siklik olarak verilir Bu tedavi sonucu kanama olursabir sonraki aşamaya geçilir eğer bu tedavi ile kanama olmaz ise tıkanıklık düşünülür En sık sebep kürtaj sonrasımeydana gelen yapışıklıklardır Tedavisi cerrahiişlemledir ![]() Bir sonraki adımın amacı over ya da beyinde ki hormon salgılama merkezlerindeki defekti bulmaktır Bu durumda gonadotropin ve östrojen değerlerinebakılır Over hormonları normal ve beyinden salgılananhormonlar yüksek ise beyinde horman salgılayan bir kitle ya da yumurtalıklarda yetmezlik söz konusu olabilir Bu durum sonderece nadir görülür Prematür over yetmezliği ya da yaygınadı ile erken menopoz son derece nadir görülen bir olaydır ve bağışıklık sistemi ile ilgili olabileceği düşünülmektedir Zaman zaman bu durum dönüşümlüolabilir Bazı durumlarda ise beyinden salgılanan gonadotropin adı verilen hormonlar normal düzeyde bulunabilir ancak bu hormonlar biyolojik olarak inaktif olduklarından yumurtalıkları uyaramazlar ve amenore ortaya çıkar ![]() Eğer tüm tetkikler sonucu bir neticeye varılamıyor ise bu durumda hipotalamik amenoreden söz edilir Bu durumun kesin taanısı olanaksızdır Psikolojikfaktörler, ani stres, üzüntü, ani kilo kaybı, yoğun egzersiz, hava değişimi gibi faktörler bu duruma yol açabilir ![]() Kopmartmanlara göre amenore nedenleri Kopmartman 1 Asherman sendromu: Geçirilmiş kürtajlara bağlı olarak rahim içinde yapışıklıklar olur ve amenore yanında normal fakat miktar olaarak azalmış adetler olabilir Tedavisi olayın şiddetine göre değişir Gelişim Bozuklukları: Müllerian agenez olarak da bilinir Burada gelişimsel olarak rahim, tüpler ve vajeninüst kısmı yoktur Vajen kör bir sonla noktalanır Overfonksiyonları normaldir ancak kanama olmaz ![]() Androjen Duyarsızlığı, testiküler feminizasyon: Kişi genetik olarak erkektir ancak erkeklik hormonuna karşı duyarsızlık olduğundan kişinin batın içinde testisleri olmasına rağmen dış görünüşü kadın gibidir Durum farkedildiğinde testisler alınmalıdır ![]() Kopmartpan 2 Turner Sendromu: Kişide genetik bir bozukluk vardır 46 yerine 45 kromozom bulunurGonadal agenez: Kişide overler gelişmemiştir ![]() Resiztant over sendromu: Kişide over olmasına rağmen bu hormonlara karşı dirençlidir ![]() Prematür over yetmezliği: Erken menopoz olarak da bilinir ![]() Radyasyon ve kemoterapi: Tedavilere bağlı olarak overler fonksiyonlarını yitirir ![]() Kopmartman 3 Hipofiz tümörü: Hipofiz bezinden kaynaklanan bir tümör nedeni ile hormonal düzen bozulur En sıkprolaktinom görülür Burada süt hormonu olan prolaktinomfazla miktarda salgılanır ve bu diğer hormonların salınımını bozacağından adet düzenini bozar ve kısırlığa sebep olabilir En sık bulgu memelerdenkendiliğinden süt gelmesidir Eğer tümör 10 mm'den büyüksecerrahi gerekebilir Diğer durumlarda ilaç tedavisi yeterliolur ![]() Sheehan Sendromu: Doğum sonrası kanamaya bağlı olarak hipofiz bezinde enfarktüs olur ve hormon salgılanması bozulur ![]() Kopmartman 4 Hipotalamik amenore: Daha öncede belirtildiği gibi stres, üzüntü, kilo değişimi gibi nedenlere bağşı olarak görülü Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
|
|