Endometriozis |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
EndometriozisEndometriozis [/b] Endometirozis sık karşılaşılan ve üreme çağındaki kadınları etkileyen bir hastalıktır Normalde rahim içini örten zar tabakasınınolması gereken yer dışında herhangi bir yerde bulunmasıdır ![]() Endometrium dokusu ister rahim içinde isterse dışında olsun adet siklusu sırasındaki östrojen ve progesteron düzeylerindeki yükseliş ve düşüşlere duyarlıdır ![]() Hormonların etkisi ile büyüyen ve kalınlaşan doku, hormonlardaki azalmayla beraber kanayabilir Rahimin içindekiendometrial dokunun aksine bu hatalı yerleşmiş dokudan köken alan kanın dışarıya akışı yoktur Ortaya çıkan kanbirikerek kistleşebilir ya da çevre dokulara yerleşebilir ![]() Endometriozis tamamen östrojen hormonuna bağımlı bir hastalıktır ![]() Görülme sıklığı Endometriozisin tanısı cerrahi olarak konduğu için gerçek görülme sıklığını saptamak mümkün değildir Bugün için kabul edilen %5-10 oranındarastlanıldığıdır En sık yumurtalıklarda görülür![]() Olguların %75'inde lezyon overlerdedir, daha sonra sırası ile karın zarının rahmin arkasında kalan boşluğunda (douglas poşu), rahmi yerinde tutan bağlarda, tüplerde, barsaklarda, mesanede, rahim ağzı, ******, dış cinsel organlarda, cerrahi yaralarda, dikişli doğum esnasında açılan kesilerde görülürler Nadiren göbek deliği, burun zarı gibi uzakorganlarda görülebilir Literatürde erkeklerde degörülebildiği bildirilmiştir Ortaya çıkan lezyonlarmikroskopik boyutta ve gözle görülemeyecek şekilde olabileceği gibi 10-15 santimetre gibi çok büyük çaplara da ulaşabilir ![]() Genel olarak üreme çağındaki kadınlarda görülmekle birlikte her yaş grubunda saptanabilir Zaman zaman çok gençhastalarda hastanın yaşı nedeni ile endometriozis tanısından uzaklaşılmaktadır Oysa otopsilerde yenidoğanlarda vemenopozdaki kadınlarda da endometriozis olabileceği görülmektedir Endometriozis kötü huylu bir hastalık mıdır?Endometriozis kendisi kötü huylu bir hastalık değildir Ancakyapılan çalışmalarda endometriozis hastalarında meme, yumurtalık ve bazı dolaşım sistemi kanserlerinin görülme oranlarında artış saptanmıştır ancak bu kanserler ile endometriozis arasındaki ilişki açık değildir Bazıaraştırmacılara göre endometriozis hastalarında belirli kanser türlerinin fazla görülmesinin nedeni bu hastaların kullandığı ilaçlar olabilir Benzer şekilde endometriozishastalarının yakın takip altında olmaları nedeni ile hastalıktan bağımsız olarak gelişen kanser daha erken dönemde tanınıyor olabilir NedeniOluşum nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte pek çok teori ileri sürülmektedir En çok kabul gören retrogradmenstrüasyon teorisidir Buna göre adet kanı tüplerden karınboşluğuna kaçar ve içerdiği endometrial dokular burada yerleşerek canlılıklarını korurlar Bu teori ereklerdegörülen endometriozisi açıklamakta yetersiz kalmaktadır ![]() Ayrıca her kadında adet kanı az ya da çok miktarda karın boşluğuna kaçarken neden bazılarında endometriozis gelişip bazılarında gelişmediği de bu teori ile açıklanamamaktadır Endometriozis gelişimi ile ilgili birdiğer teori de kan yolu ile yayılımıdır ancak bu teori bilimsel çevrelerde yeterli destek görmemiştir Embryonikyaşamda yer alan bazı hücrelerin zaman içerisinde endometrial hücrelere dönüşebileceği de ileri sürülen oluşum yollarından biridir Bu teori erkeklerdeki endometirozisolgularını açıklayabilir ancak konu ile ilgili yeterli kanıt yoktur Son zamanlarda dikkat çeken bir başka teori debağışıklık sistemindeki bazı bozuklukların bu tabloya neden olabileceğidir ![]() Patoloji Erken dönemdeki lezyonlar küçük, yüzeyden kabarık olmayan mavi, siyah renkli, barut yanığına benzer oluşumlardır Buimplantlar değişmeden kalabilir, bir süre sonra kendiliklerinden kaybolabilir ya da bulundukları yerlerde reaksiyona neden olup etraflarındaki normal dokuyu kendilerine çekerek ,yapışıklıklara yol açabilirler Ortaya çıkanyapışıklıklar anatomik bütünlüğü bozup şikayetlere neden olurlar Yumurtalıklarda yerleşen endometriozis her adet döneminde kanayarak kist oluşturur ve bu kist içinde biriken kan zamanla kahverengi, koyu kıvamlı ve yapışkan bir hal alır Ovelerdeyerleşen endometriozise endometrioma ya da çukulata kisti denir KlinikEndometriozis hastalarında en sık karşılaşılan şikayet adetlerin aşırı derecede ağrılı olmasıdır Ağrınınşiddetinde giderek artan bir düzen izlenir Ağrının nedeniendometriozis odalarından salgılanan prostoglandin adı verilen bazı maddelerin etkisiyle rahimde ortaya çıkan kasılmalardır Ancak ağrının şiddeti ilehastalığın derecesi arasında bir ilişki yoktur Hafifderecede bir endometriozis şiddetli ağrılara neden olabileceği gibi ileri derecede bir endometriozis olgusunda çok hafif adet sancısı görülebilir hatta hiç ağrı olmayabilir ![]() Bununla beraber sancıların daha erken başlaması ve daha uzun sürmesi hastalığın evresinin ilerlediğine işaret edebilir ![]() Ağrı tipik olarak adetten birkaç gün önce başlar ve adet kanaması ile birlikte en üst düzeye ulaşır ve kanama boyunca devam eder Hatta zaman zaman bu ağrılar ağrı kesiciilaçlara cevap vermeyebilir Adet sancısı dışındaendometriozisde kronik kasık ağrıları ve bel ağrıları da olabilir Bu ağrılar bacaklara doğru da yayılımgösterebilir ![]() Endometirozis, cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olabilir Bu duruma disparonia adı verilir Endometriozis hastalarının çoğunda kanama bozukluğuna rastlanmaz Ancak adet öncesi görülen kahverengi lekelenmeşeklinde kanamalar endometriozis için tipiktir Endometriozis hastalarının büyük bir kısmı çocuk sahibiolamama nedeni ile doktora müracaat ederler Genel olarakkısırlık şikayeti bulunan kadınların yaklaşık % 10-20 sinde değişik düzeylerde endometriozis bulunmaktadır ![]() Endometriozis ve kısırlık arasındaki ilişki tam olarak anlaşılabilmiş değildir Özellikle hafif ve orta derecedeendometriozisin kısırlığa neden olup olmadığı tartışmalıdır Bununla beraber en sık kabul gören teoriendometriozisin pelvis boşluğu içinde bir tür inflamasyona neden olarak bazı maddelerin salınımına yol açtığı ve bu maddelerin de follikül ve yumurta gelişimi üzerinde olumsuz etkilerinin olduğudur Karın zarından salgılanan bumaddelerin yumurta ve sperm birleşmesi, tubal fonkisyon ve hatta döllenmiş yumurtanın endometriuma implante olması üzerinde de olumuz etkilerinin olabileceği ileri sürülmektedir Birbaşka düşünceye göre ise hafif derecede endometriozis kısırlığa neden olmamaktadır Bu hastalarda kısırlığınasıl nedeni kötü sperm kalitesi, ovülasyon bozukluğu gibi bilinen başka bir patoloji ya da açıklanmayan infertilite olgularında olduğu gibi bilinmeyen nedenleridir Endometriozissadece tabloya eşlik eden ek bir patolojidir Öte yandan şiddetli endometriozis kısırlığın bilinen birnedenidir Ortaya çıkan yapışıklıklar ve anatomikbozukluklar üreme sisteminin normal fonksiyonunu bozarak fertilizasyon problemlerine neden olurlar Yapışıklık olmasabile çukulata kistleri normal ovülasyonu bozarak ksırlığa yol açabilir TanıEndometriozisin tanısı lezyonların direk olarak görülmesi ve patolojik olarak incelenmesi ile konur Yani kesin tanı içincerrahi şarttır Öyküde endometriozisden kuşku duyulanhastalarda kısırlık problemi de varsa mutlaka tanısal laparoskopi yapılmalıdır Laparoskopi sırasında karınzarı, rahim, douglas boşluğu, tüpler gibi tüm pelvis içi oluşumlar gözlenerek küçük endometriozis odaklarının varlığı araştırılırken şiddetli olgularda yapışıklıklar izlenir Endometriozis tanısında en önemli tanısal testlerin başındaultrasonografi gelir Ancak ultrasonografi yumurtalıklardayerleşmiş çukulata kistlerinin tanınmasında yararlıyken pelvik endometriozis hakkında bilgi vermede yetersizdir ![]() Yumurtalık içinde derinde yerleşmiş endometriomalar laparoskopide gözden kaçabilir ancak bu kitleler dikkatli bir ultrasonografik inceleme ile kolaylıkla fark edilebilir Ultrasonografi incelemesinde endometriomadan kuşku duyulanolgularda kanda Ca12-5 adı verilen bir markerin bakılması tanının desteklenmesi açısından önemlidir Yumurtalıktanköken alan bazı kanserlerde salgılanan bu tümör belirteci endometriozis varlığında da artmaktadır ancak kan düzeyi habis hastalıklarda olduğu kadar yükselmemektedir EvreleriEndometriozis hastalığın yerleştiği bölge, yayılımı, derinliği ve büyüklüğüne göre evrelenir Evre 1 minimalhastalığı, evre 2 hafif, evre 3 orta ve evre 4 ise şiddetli endometriozisi ifade eder Hastalığın evresi ile yarattığışikayetler arasında direkt bağlantı yoktur ![]() Tedavi Endometriozisin kesin ve kalıcı tedavisi yoktur Uygulanantedavilerin amacı ağrıyı gidermek ve infertiliteyi ortadan kaldırmaktır Bu amaçla tıbbi ve cerrahi tedavileruygulanabilir Tıbbi tedaviler endometriozisin östrojenebağımlı bir hastalık olması prensibine dayanır Hamilelikve menopoz endometriozis oluşumunu engelleyen iki doğal durumdur Hormonal tedavilerde amaç bu iki doğal durumu taklitetmektir Her iki durumda da endometrium üzerindeki östrojenetkisi ortadan kalkacağından yanlış yerde yerleşmiş olan endometrial dokunun da baskılanması beklenir Gebelikte görülen hormonal durumu taklit etmek için doğumkontrol hapları kullanılırken, menopozu taklit etmek amacıyla danazol ya da GnRH analoğu adı verilen ilaçlar kullanılmaktadır 3-6 ay süren bu tedavide kan östrojendüzeyi doğal menopozda olduğu gibi çok düşük seviyelere inmektedir Genellikle ayda bir kez yapılan enjeksiyonlarşeklinde uygulanan GnRH analog tedavisi oldukça pahalı bir tedavi şeklidir GnRH analogları uzun süreli kullanımda kemikerimesi ateş basması gibi menopoz sonrası görülen yakınmalara neden olabileceğinden östrojen içeren ilaçlar ile birlikte verilebilir Add-back tedavi adı verilen bu durumtezat gibi görülebilir Ancak amaç kan östrojen düzeyiniendometriozisi baskılayacak kadar düşük ve kemik erimesine neden olmayacak kadar yüksek bir aralıkta tutmaktır Yapılan çalışmalar endometriozisde uygulanan tıbbitedavilerin ağrıyı gidermede etkili olduğu ancak infertilite üzerinde olumlu bir etkisinin olmadığını göstermektedir Bunedenle kısırlık nedeni ile başvuran hastalarda tıbbi tedavi önerilmez ![]() Şiddetli endometriozis olgularında tercih edilmesi gereken tedavi yaklaşımı cerrahidir Özellikle laparoskopik cerrahitekniklerde yaşanan gelişmeler bu hastaların etkili bir şekilde tedavi edilmelerine olanak sağlamaktadır Örneğinçukulata kisti çıkartılan hastaların %50'si 6 ay içinde tedaviye gerek kalmadan hamile kalmaktadır Anatomik düzeninyeniden sağlaması hem ağrının giderilmesinde hem de üreme potansiyelinin arttırılmasında son derece önemlidir Yardımcı üreme teknikleri Kısırlık nedeniyle tedavi edilen bir kadın cerrahi sonrası 6 ay içinde kendiliğinde hamile kalamamış ise bir sonraki seçenek yardımcı üreme teknikleridir Eğer tüpler açıkise aşılama denenebilir Aşılamanın da başarısız olduğudurumlarda ise son alternatif tüp bebek uygulamasıdır Bu gruphastalarda özellikle büyük çukulata kisti çıkartılmış ise yumurtalıkların rezervinde bir azalma beklenebilir Ayrıcabilinmeyen bazı nedenlerden dolayı bu endometriozis olgularında döllenme oranlarında düşüklük görülebilmektedir [/b] Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
Endometriozis |
|
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
EndometriozisEndometriozis [/b] Endometirozis sık karşılaşılan ve üreme çağındaki kadınları etkileyen bir hastalıktır Normalde rahim içini örten zar tabakasınınolması gereken yer dışında herhangi bir yerde bulunmasıdır ![]() Endometrium dokusu ister rahim içinde isterse dışında olsun adet siklusu sırasındaki östrojen ve progesteron düzeylerindeki yükseliş ve düşüşlere duyarlıdır ![]() Hormonların etkisi ile büyüyen ve kalınlaşan doku, hormonlardaki azalmayla beraber kanayabilir Rahimin içindekiendometrial dokunun aksine bu hatalı yerleşmiş dokudan köken alan kanın dışarıya akışı yoktur Ortaya çıkan kanbirikerek kistleşebilir ya da çevre dokulara yerleşebilir ![]() Endometriozis tamamen östrojen hormonuna bağımlı bir hastalıktır ![]() Görülme sıklığı Endometriozisin tanısı cerrahi olarak konduğu için gerçek görülme sıklığını saptamak mümkün değildir Bugün için kabul edilen %5-10 oranındarastlanıldığıdır En sık yumurtalıklarda görülür![]() Olguların %75'inde lezyon overlerdedir, daha sonra sırası ile karın zarının rahmin arkasında kalan boşluğunda (douglas poşu), rahmi yerinde tutan bağlarda, tüplerde, barsaklarda, mesanede, rahim ağzı, ******, dış cinsel organlarda, cerrahi yaralarda, dikişli doğum esnasında açılan kesilerde görülürler Nadiren göbek deliği, burun zarı gibi uzakorganlarda görülebilir Literatürde erkeklerde degörülebildiği bildirilmiştir Ortaya çıkan lezyonlarmikroskopik boyutta ve gözle görülemeyecek şekilde olabileceği gibi 10-15 santimetre gibi çok büyük çaplara da ulaşabilir ![]() Genel olarak üreme çağındaki kadınlarda görülmekle birlikte her yaş grubunda saptanabilir Zaman zaman çok gençhastalarda hastanın yaşı nedeni ile endometriozis tanısından uzaklaşılmaktadır Oysa otopsilerde yenidoğanlarda vemenopozdaki kadınlarda da endometriozis olabileceği görülmektedir Endometriozis kötü huylu bir hastalık mıdır?Endometriozis kendisi kötü huylu bir hastalık değildir Ancakyapılan çalışmalarda endometriozis hastalarında meme, yumurtalık ve bazı dolaşım sistemi kanserlerinin görülme oranlarında artış saptanmıştır ancak bu kanserler ile endometriozis arasındaki ilişki açık değildir Bazıaraştırmacılara göre endometriozis hastalarında belirli kanser türlerinin fazla görülmesinin nedeni bu hastaların kullandığı ilaçlar olabilir Benzer şekilde endometriozishastalarının yakın takip altında olmaları nedeni ile hastalıktan bağımsız olarak gelişen kanser daha erken dönemde tanınıyor olabilir NedeniOluşum nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte pek çok teori ileri sürülmektedir En çok kabul gören retrogradmenstrüasyon teorisidir Buna göre adet kanı tüplerden karınboşluğuna kaçar ve içerdiği endometrial dokular burada yerleşerek canlılıklarını korurlar Bu teori ereklerdegörülen endometriozisi açıklamakta yetersiz kalmaktadır ![]() Ayrıca her kadında adet kanı az ya da çok miktarda karın boşluğuna kaçarken neden bazılarında endometriozis gelişip bazılarında gelişmediği de bu teori ile açıklanamamaktadır Endometriozis gelişimi ile ilgili birdiğer teori de kan yolu ile yayılımıdır ancak bu teori bilimsel çevrelerde yeterli destek görmemiştir Embryonikyaşamda yer alan bazı hücrelerin zaman içerisinde endometrial hücrelere dönüşebileceği de ileri sürülen oluşum yollarından biridir Bu teori erkeklerdeki endometirozisolgularını açıklayabilir ancak konu ile ilgili yeterli kanıt yoktur Son zamanlarda dikkat çeken bir başka teori debağışıklık sistemindeki bazı bozuklukların bu tabloya neden olabileceğidir ![]() Patoloji Erken dönemdeki lezyonlar küçük, yüzeyden kabarık olmayan mavi, siyah renkli, barut yanığına benzer oluşumlardır Buimplantlar değişmeden kalabilir, bir süre sonra kendiliklerinden kaybolabilir ya da bulundukları yerlerde reaksiyona neden olup etraflarındaki normal dokuyu kendilerine çekerek ,yapışıklıklara yol açabilirler Ortaya çıkanyapışıklıklar anatomik bütünlüğü bozup şikayetlere neden olurlar Yumurtalıklarda yerleşen endometriozis her adet döneminde kanayarak kist oluşturur ve bu kist içinde biriken kan zamanla kahverengi, koyu kıvamlı ve yapışkan bir hal alır Ovelerdeyerleşen endometriozise endometrioma ya da çukulata kisti denir KlinikEndometriozis hastalarında en sık karşılaşılan şikayet adetlerin aşırı derecede ağrılı olmasıdır Ağrınınşiddetinde giderek artan bir düzen izlenir Ağrının nedeniendometriozis odalarından salgılanan prostoglandin adı verilen bazı maddelerin etkisiyle rahimde ortaya çıkan kasılmalardır Ancak ağrının şiddeti ilehastalığın derecesi arasında bir ilişki yoktur Hafifderecede bir endometriozis şiddetli ağrılara neden olabileceği gibi ileri derecede bir endometriozis olgusunda çok hafif adet sancısı görülebilir hatta hiç ağrı olmayabilir ![]() Bununla beraber sancıların daha erken başlaması ve daha uzun sürmesi hastalığın evresinin ilerlediğine işaret edebilir ![]() Ağrı tipik olarak adetten birkaç gün önce başlar ve adet kanaması ile birlikte en üst düzeye ulaşır ve kanama boyunca devam eder Hatta zaman zaman bu ağrılar ağrı kesiciilaçlara cevap vermeyebilir Adet sancısı dışındaendometriozisde kronik kasık ağrıları ve bel ağrıları da olabilir Bu ağrılar bacaklara doğru da yayılımgösterebilir ![]() Endometirozis, cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olabilir Bu duruma disparonia adı verilir Endometriozis hastalarının çoğunda kanama bozukluğuna rastlanmaz Ancak adet öncesi görülen kahverengi lekelenmeşeklinde kanamalar endometriozis için tipiktir Endometriozis hastalarının büyük bir kısmı çocuk sahibiolamama nedeni ile doktora müracaat ederler Genel olarakkısırlık şikayeti bulunan kadınların yaklaşık % 10-20 sinde değişik düzeylerde endometriozis bulunmaktadır ![]() Endometriozis ve kısırlık arasındaki ilişki tam olarak anlaşılabilmiş değildir Özellikle hafif ve orta derecedeendometriozisin kısırlığa neden olup olmadığı tartışmalıdır Bununla beraber en sık kabul gören teoriendometriozisin pelvis boşluğu içinde bir tür inflamasyona neden olarak bazı maddelerin salınımına yol açtığı ve bu maddelerin de follikül ve yumurta gelişimi üzerinde olumsuz etkilerinin olduğudur Karın zarından salgılanan bumaddelerin yumurta ve sperm birleşmesi, tubal fonkisyon ve hatta döllenmiş yumurtanın endometriuma implante olması üzerinde de olumuz etkilerinin olabileceği ileri sürülmektedir Birbaşka düşünceye göre ise hafif derecede endometriozis kısırlığa neden olmamaktadır Bu hastalarda kısırlığınasıl nedeni kötü sperm kalitesi, ovülasyon bozukluğu gibi bilinen başka bir patoloji ya da açıklanmayan infertilite olgularında olduğu gibi bilinmeyen nedenleridir Endometriozissadece tabloya eşlik eden ek bir patolojidir Öte yandan şiddetli endometriozis kısırlığın bilinen birnedenidir Ortaya çıkan yapışıklıklar ve anatomikbozukluklar üreme sisteminin normal fonksiyonunu bozarak fertilizasyon problemlerine neden olurlar Yapışıklık olmasabile çukulata kistleri normal ovülasyonu bozarak ksırlığa yol açabilir TanıEndometriozisin tanısı lezyonların direk olarak görülmesi ve patolojik olarak incelenmesi ile konur Yani kesin tanı içincerrahi şarttır Öyküde endometriozisden kuşku duyulanhastalarda kısırlık problemi de varsa mutlaka tanısal laparoskopi yapılmalıdır Laparoskopi sırasında karınzarı, rahim, douglas boşluğu, tüpler gibi tüm pelvis içi oluşumlar gözlenerek küçük endometriozis odaklarının varlığı araştırılırken şiddetli olgularda yapışıklıklar izlenir Endometriozis tanısında en önemli tanısal testlerin başındaultrasonografi gelir Ancak ultrasonografi yumurtalıklardayerleşmiş çukulata kistlerinin tanınmasında yararlıyken pelvik endometriozis hakkında bilgi vermede yetersizdir ![]() Yumurtalık içinde derinde yerleşmiş endometriomalar laparoskopide gözden kaçabilir ancak bu kitleler dikkatli bir ultrasonografik inceleme ile kolaylıkla fark edilebilir Ultrasonografi incelemesinde endometriomadan kuşku duyulanolgularda kanda Ca12-5 adı verilen bir markerin bakılması tanının desteklenmesi açısından önemlidir Yumurtalıktanköken alan bazı kanserlerde salgılanan bu tümör belirteci endometriozis varlığında da artmaktadır ancak kan düzeyi habis hastalıklarda olduğu kadar yükselmemektedir EvreleriEndometriozis hastalığın yerleştiği bölge, yayılımı, derinliği ve büyüklüğüne göre evrelenir Evre 1 minimalhastalığı, evre 2 hafif, evre 3 orta ve evre 4 ise şiddetli endometriozisi ifade eder Hastalığın evresi ile yarattığışikayetler arasında direkt bağlantı yoktur ![]() Tedavi Endometriozisin kesin ve kalıcı tedavisi yoktur Uygulanantedavilerin amacı ağrıyı gidermek ve infertiliteyi ortadan kaldırmaktır Bu amaçla tıbbi ve cerrahi tedavileruygulanabilir Tıbbi tedaviler endometriozisin östrojenebağımlı bir hastalık olması prensibine dayanır Hamilelikve menopoz endometriozis oluşumunu engelleyen iki doğal durumdur Hormonal tedavilerde amaç bu iki doğal durumu taklitetmektir Her iki durumda da endometrium üzerindeki östrojenetkisi ortadan kalkacağından yanlış yerde yerleşmiş olan endometrial dokunun da baskılanması beklenir Gebelikte görülen hormonal durumu taklit etmek için doğumkontrol hapları kullanılırken, menopozu taklit etmek amacıyla danazol ya da GnRH analoğu adı verilen ilaçlar kullanılmaktadır 3-6 ay süren bu tedavide kan östrojendüzeyi doğal menopozda olduğu gibi çok düşük seviyelere inmektedir Genellikle ayda bir kez yapılan enjeksiyonlarşeklinde uygulanan GnRH analog tedavisi oldukça pahalı bir tedavi şeklidir GnRH analogları uzun süreli kullanımda kemikerimesi ateş basması gibi menopoz sonrası görülen yakınmalara neden olabileceğinden östrojen içeren ilaçlar ile birlikte verilebilir Add-back tedavi adı verilen bu durumtezat gibi görülebilir Ancak amaç kan östrojen düzeyiniendometriozisi baskılayacak kadar düşük ve kemik erimesine neden olmayacak kadar yüksek bir aralıkta tutmaktır Yapılan çalışmalar endometriozisde uygulanan tıbbitedavilerin ağrıyı gidermede etkili olduğu ancak infertilite üzerinde olumlu bir etkisinin olmadığını göstermektedir Bunedenle kısırlık nedeni ile başvuran hastalarda tıbbi tedavi önerilmez ![]() Şiddetli endometriozis olgularında tercih edilmesi gereken tedavi yaklaşımı cerrahidir Özellikle laparoskopik cerrahitekniklerde yaşanan gelişmeler bu hastaların etkili bir şekilde tedavi edilmelerine olanak sağlamaktadır Örneğinçukulata kisti çıkartılan hastaların %50'si 6 ay içinde tedaviye gerek kalmadan hamile kalmaktadır Anatomik düzeninyeniden sağlaması hem ağrının giderilmesinde hem de üreme potansiyelinin arttırılmasında son derece önemlidir Yardımcı üreme teknikleri Kısırlık nedeniyle tedavi edilen bir kadın cerrahi sonrası 6 ay içinde kendiliğinde hamile kalamamış ise bir sonraki seçenek yardımcı üreme teknikleridir Eğer tüpler açıkise aşılama denenebilir Aşılamanın da başarısız olduğudurumlarda ise son alternatif tüp bebek uygulamasıdır Bu gruphastalarda özellikle büyük çukulata kisti çıkartılmış ise yumurtalıkların rezervinde bir azalma beklenebilir Ayrıcabilinmeyen bazı nedenlerden dolayı bu endometriozis olgularında döllenme oranlarında düşüklük görülebilmektedir [/b] Kaynak: Dr Alper Mumcu |
|
|
|