Doğum Sonrası Gebelikten Korunma - Doğum Çeşitleri

Doğumdan sonra bir süre annenin ruhsal, fiziksel sağlığı için yeni bir gebelik önerilmez Bu sebepten belli bir dönem gebelikten korunmak şarttır



Bu dönemin uzunluğu herkes için değişken olmakla birlikte doğumlardan sonra vücudun toparlanması için genel ola


rak en az bir yıl süreyle yeni bir gebelik önerilmez Ancak bu bir yıl içinde vücut tam olarak kendini toparlayabilir



Sezeryan ya da normal doğumla çocuk dünyaya getirmiş olmak bu süreyi değiştirmez



Emzirme gebelikten korur mu?



Emzirme, doğum sonrası yaklaşık olarak 3 aya kadar tam koruyucu olmakla birlikte bu süre sonunda koruyuculuğu azalarak devam eder Çünkü ovulasyon yani yumurtlama genellikle 3 aydan sonra başlar ve 5-6 aylardan sonra normal periyoduna döner



Bir başka deyişle korunma olmadığı durumlarda, emzirmeyenlerde 3 hafta , emzirenlerde ise 3 aydan sonra gebelik şansı vardır



Günde 5-6 kezden az olmayacak şekilde emziren, bebeğe verilen ek gıda oranı % 10-15''i geçmeyen ve adet görmeyen lohusalarda, koruma çok yüksek bir oranda olabilmektedir



Daha başka korunma yöntemleri nelerdir?



Doğum sonrası korunma yöntemleri içinde en uygun yöntemler spiral, prezervatif (kondom) ve üç aylık depo progesteron iğneleridir



Spiral doğumdan hemen sonra veya daha ideal olarak 40-45 gün sonra takılabilir Takılacağı zaman adetli olmak şart değildir Ancak elbette öncelikle detaylı bir jinekoljik muayeneden geçmek ve rahim ağzında yara, ******l enfeksiyon, rahim veya yumurtalıklarda enfeksiyon (iltahap) bulguları, adet düzensizlikleri yaşamamak gerekir Yine kişilerde bakır alerjisi de olmamalıdır



Erkeğin prezervatif (kılıf) uygulaması da uygun şekilde kullanıldığı zaman spirale eşdeğer koruma sağlar Ancak her erkek prezervatif kullanmayı sevmiyor olabilir



Her iki yöntemi de kullanamayan kişilere "üç aylık depo progestinler" yapılabilir Bu iğneler doktor tarafından yalnızca uygun kişilere reçete edilebilir Süte bir zararı yoktur Tam olarak 90 gün süreyle korunma sağlar, bu sürenin sonunda tekrar yapılması gerekir



Depo iğnelerin bazı istenmeyen yan etkileri de olabilir Bu istenmeyen yan etkileri iğnelerin yapıldığı süre boyunca adeta bir gebelik hali gibi adet görememe, bazen akne (sivilce), göğüslerde gerginlik, iştaha bağlı kilo artışı, zaman zaman adet düzensizlikleri şeklinde ara kanamalarıdır



Ayrıca iğneler bırakıldıktan sonra adetler bir süre daha eski düzenli haline dönmeyebilir Bu süre bazen 6 ayı bulabilmektedir



Üç aylık depo progestin iğneleri gibi "saf progestin içeren doğum kontrol hapları" nadiren tercih edilen doğum kontrol yöntemlerindendir Oluşturduğu yan etkiler depoprovera''ya benzer Çok düzenli ve saatinde kullanılmadığı durumlarda gebelikler de oluşabilir



3 aydan sonra uzun etkili, cilt altı implantların (progesteron içeren) kullanılması da, alternatif bir kontraseptif yöntem olarak hastalara sunulmalıdır



Emziren kadınlarda doğum kontrol hapları kullanılabilir mi?



Klasik doğum kontrol hapları hem estrojen hem de progestinleri içerir Progestinlerin anne sütüne her hangi bir zararları olmazken estrojenler anne sütünü azaltır Bu yüzden emzirme döneminde doğum kontrol hapları önerilmez



Doğum sonrası artık kesinlikle yeni bir çocuk istemeyen ve 30 yaşın üzerindeki kişilerde Tüplerin - kanalların bağlanması (ligasyon) işlemi yapılabilir



Tüplerin bağlanması normal doğumdan sonra ilk 5 gün içinde veya doğumdan 40 gün sonrasından itibaren aile planlaması kliniklerinde laparoskopi veya minilaporotomi denilen küçük bir kesi yardımıyla yapılabilir



Tüp bağlanması işlemi sezaryen olan gebelerde, ailelerin önceden işlem için rızalarını belirtir imza vermeleri durumunda ameliyat sırasında da yapılabilir



Tüplerin bağlanması durumunda geriye dönüş yok denecek kadar az olduğu için çiftler çocuk istememe konusunda kesin kararlı olmalıdırlar



Ancak eğer geriye dönüş istenirse tüp bebek yöntemiyle bunun da mümkün olabileceği akılda tutulmalıdır Ayrıca yanlış bir inanış olarak tüplerin bağlanması adet düzensizlikleri, cinsel fonksiyonlarda azalma ve kasık ağrısı gibi şikayetler kesinlikle yaratmaz



Erkekte tüp bağlanması işlemi ise vazektomi olarak bilinir Lokal anestezi eşliğinde ayaktan yapılan çok basit bir işlemdir İşlem sonrası cinsel istek veya fonksiyonlarında azalma yaratmaz ve meni''nin miktarında değişme olmaz



Yine geri dönüşümü olmadığı düşünülerek yapılması gereken bir yöntemdir ama bu da tıpkı tüplerin bağlanması gibi tüp bebek yöntemiyle tekrar gebelik oluşturulabilecek bir tekniktir



Diğer doğum kontrol yöntemleri ise servikal kep (başlık), vajen içi fitil ve kremler, geri çekme yöntemleri (coitus interruptus) ise koruyuculukları daha az olan yöntemlerdir



Hangi korunma metodu kullanılırsa kullanılsın her türlü adet gecikmesi durumunda öncelikle gebelik düşünülmelidir Eğer gebelik testleri ve muayene sonuçlarında gebelik saptanmazsa adet gecikmesi nedenine yönelik tedavi uygulanmalıdır


Kaynak: Cinsel Sağlık

Doğumdan sonra bir süre annenin ruhsal, fiziksel sağlığı için yeni bir gebelik önerilmez Bu sebepten belli bir dönem gebelikten korunmak şarttır



Bu dönemin uzunluğu herkes için değişken olmakla birlikte doğumlardan sonra vücudun toparlanması için genel ola


rak en az bir yıl süreyle yeni bir gebelik önerilmez Ancak bu bir yıl içinde vücut tam olarak kendini toparlayabilir



Sezeryan ya da normal doğumla çocuk dünyaya getirmiş olmak bu süreyi değiştirmez



Emzirme gebelikten korur mu?



Emzirme, doğum sonrası yaklaşık olarak 3 aya kadar tam koruyucu olmakla birlikte bu süre sonunda koruyuculuğu azalarak devam eder Çünkü ovulasyon yani yumurtlama genellikle 3 aydan sonra başlar ve 5-6 aylardan sonra normal periyoduna döner



Bir başka deyişle korunma olmadığı durumlarda, emzirmeyenlerde 3 hafta , emzirenlerde ise 3 aydan sonra gebelik şansı vardır



Günde 5-6 kezden az olmayacak şekilde emziren, bebeğe verilen ek gıda oranı % 10-15''i geçmeyen ve adet görmeyen lohusalarda, koruma çok yüksek bir oranda olabilmektedir



Daha başka korunma yöntemleri nelerdir?



Doğum sonrası korunma yöntemleri içinde en uygun yöntemler spiral, prezervatif (kondom) ve üç aylık depo progesteron iğneleridir



Spiral doğumdan hemen sonra veya daha ideal olarak 40-45 gün sonra takılabilir Takılacağı zaman adetli olmak şart değildir Ancak elbette öncelikle detaylı bir jinekoljik muayeneden geçmek ve rahim ağzında yara, ******l enfeksiyon, rahim veya yumurtalıklarda enfeksiyon (iltahap) bulguları, adet düzensizlikleri yaşamamak gerekir Yine kişilerde bakır alerjisi de olmamalıdır



Erkeğin prezervatif (kılıf) uygulaması da uygun şekilde kullanıldığı zaman spirale eşdeğer koruma sağlar Ancak her erkek prezervatif kullanmayı sevmiyor olabilir



Her iki yöntemi de kullanamayan kişilere "üç aylık depo progestinler" yapılabilir Bu iğneler doktor tarafından yalnızca uygun kişilere reçete edilebilir Süte bir zararı yoktur Tam olarak 90 gün süreyle korunma sağlar, bu sürenin sonunda tekrar yapılması gerekir



Depo iğnelerin bazı istenmeyen yan etkileri de olabilir Bu istenmeyen yan etkileri iğnelerin yapıldığı süre boyunca adeta bir gebelik hali gibi adet görememe, bazen akne (sivilce), göğüslerde gerginlik, iştaha bağlı kilo artışı, zaman zaman adet düzensizlikleri şeklinde ara kanamalarıdır



Ayrıca iğneler bırakıldıktan sonra adetler bir süre daha eski düzenli haline dönmeyebilir Bu süre bazen 6 ayı bulabilmektedir



Üç aylık depo progestin iğneleri gibi "saf progestin içeren doğum kontrol hapları" nadiren tercih edilen doğum kontrol yöntemlerindendir Oluşturduğu yan etkiler depoprovera''ya benzer Çok düzenli ve saatinde kullanılmadığı durumlarda gebelikler de oluşabilir



3 aydan sonra uzun etkili, cilt altı implantların (progesteron içeren) kullanılması da, alternatif bir kontraseptif yöntem olarak hastalara sunulmalıdır



Emziren kadınlarda doğum kontrol hapları kullanılabilir mi?



Klasik doğum kontrol hapları hem estrojen hem de progestinleri içerir Progestinlerin anne sütüne her hangi bir zararları olmazken estrojenler anne sütünü azaltır Bu yüzden emzirme döneminde doğum kontrol hapları önerilmez



Doğum sonrası artık kesinlikle yeni bir çocuk istemeyen ve 30 yaşın üzerindeki kişilerde Tüplerin - kanalların bağlanması (ligasyon) işlemi yapılabilir



Tüplerin bağlanması normal doğumdan sonra ilk 5 gün içinde veya doğumdan 40 gün sonrasından itibaren aile planlaması kliniklerinde laparoskopi veya minilaporotomi denilen küçük bir kesi yardımıyla yapılabilir



Tüp bağlanması işlemi sezaryen olan gebelerde, ailelerin önceden işlem için rızalarını belirtir imza vermeleri durumunda ameliyat sırasında da yapılabilir



Tüplerin bağlanması durumunda geriye dönüş yok denecek kadar az olduğu için çiftler çocuk istememe konusunda kesin kararlı olmalıdırlar



Ancak eğer geriye dönüş istenirse tüp bebek yöntemiyle bunun da mümkün olabileceği akılda tutulmalıdır Ayrıca yanlış bir inanış olarak tüplerin bağlanması adet düzensizlikleri, cinsel fonksiyonlarda azalma ve kasık ağrısı gibi şikayetler kesinlikle yaratmaz



Erkekte tüp bağlanması işlemi ise vazektomi olarak bilinir Lokal anestezi eşliğinde ayaktan yapılan çok basit bir işlemdir İşlem sonrası cinsel istek veya fonksiyonlarında azalma yaratmaz ve meni''nin miktarında değişme olmaz



Yine geri dönüşümü olmadığı düşünülerek yapılması gereken bir yöntemdir ama bu da tıpkı tüplerin bağlanması gibi tüp bebek yöntemiyle tekrar gebelik oluşturulabilecek bir tekniktir



Diğer doğum kontrol yöntemleri ise servikal kep (başlık), vajen içi fitil ve kremler, geri çekme yöntemleri (coitus interruptus) ise koruyuculukları daha az olan yöntemlerdir



Hangi korunma metodu kullanılırsa kullanılsın her türlü adet gecikmesi durumunda öncelikle gebelik düşünülmelidir Eğer gebelik testleri ve muayene sonuçlarında gebelik saptanmazsa adet gecikmesi nedenine yönelik tedavi uygulanmalıdır


Kaynak: Cinsel Sağlık