![]() |
Ağiz Ve Diş Sağliğinda Vitaminler |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Ağiz Ve Diş Sağliğinda VitaminlerAĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞINDA VİTAMİNLER Beslenme diş sağlığı ve güzelliği ile doğrudan ilişkilidir ![]() diş yoluyla yapılması, hem de beslenme sayesinde hücre dokularının sağlıklı olmasına neden olan besinlerin alınmasıdır ![]() İnsanların sağlıklı yaşamaları büyümeleri ve çoğalmaları için gerekli sentezleri organizmada yapılmayan, dışarıdan eser miktarda alınması gereken organik bileşiklere vitamin adı verilir ![]() İnsanda vitamin eksiklikleri yetersiz alış, barsak absorbsiyonunundaki bozukluk yada alışa oranla ihtiyacın artması sonucu meydana gelmektedir ![]() Vitaminler yağda ve suda eriyenler olarak ikiye ayrılır; A VİTAMİNİ: Yağda erir ![]() karnabahar gibi bitkilerin yeşil pigmentlerinde bulunur ![]() eksikliği osteoblast ve odontoblast aktivitesini azaltarak kemik ve diş büyümesini yavaşladır ![]() görülür ![]() ![]() Ağız kuruluğu sonucunda diş etleri ve ağız mukozasında çatlamalar meydana gelir ![]() çatlaklara yerleşerek enfeksiyonlara neden olur ![]() dokusunda meydana gelen iyileşmelerde gecikir ![]() A Vitaminin eksikliğinde: Kollejen liflerde dejenerasyon meydana gelir ve periodontal aralık genişler ![]() hipersementoz ve diş sürmesinde gecikme meydana gelebilir ![]() [b] A Vitamininin fazlalığında: Hipervitaminozunda epitelde dejenerasyon, iyileşmede gecikme, osteoporosiz, alveol kemiğinde belirgin kemik rezorbsiyonları, deride pigmentasyon, soyulmalar ve kaşıntılar, menstürasyon bozuklukları meydana gelir ![]() D VİTAMİNİ: Kemiğin normal mineralizasyonunu sağlar ![]() vitamin D'nin günlük dozu 400 UI'dır ![]() ışınından sağlanmaktadır ![]() ile hizmet verir ![]() ![]() Vitamin D'nin eksikliğinde: Çocuklarda reşitizme, erişkinlerde osteomalezi hastalığına neden olur ![]() E VİTAMİNİ: Soya fasulyesi, mısır, pamuk yağı, taze yeşillikler ve sebzelerde bulunur ![]() 12-12 IU'dır ![]() ![]() ![]() Vitamin E hücre elemanları için esas olan oksidasyonu oksidasyonunun toksik ürünlerini önler ![]() hidrojen peroksid içinde hemolize olmalarına karşı dirençleri artmıştır ![]() Plasentadan vitamin E'nin geçişi sınırlıdır ![]() düzeyde E vitamini alabilirler ![]() E Vitaminin eksiliği: Hücre epitalinde dejerasyon meydana getirebilmektedir ![]() çocuklarda kas gelişiminde düzensizlik meydana getirir ![]() Diş eti hastalığı olan kişilerde E vitamini uygulamasının iltihap olayını etkilemediği gözlenmiştir ![]() [b] VİTAMİN K: Karaciğerde protrombin yapılmasında kullanılır ![]() ![]() olarak barsaklarda bulunan bakteriler tarafından sentezlenir ![]() Vitaminin K eksikliğinde: Kanama pırtılaşma ile ilgili sorunlar ortaya çıktığından bu vitamin vücut için çok gereklidir ![]() SUDA ÇÖZÜLEN VİTAMİNLER PRİDOSİN (Vitamin B6): Bira mayası, karaciğer, pirinç, kepek ve buğdayda, çeşitli sebzelerde bulunur ![]() günlük gereksinme duyulan B6 vitamini 2 miligramdır ![]() karbonhidrat ve yağ asitleri metobolizmasındaki çok sayıda enzimin ko-enzimidir ![]() Vitamin B6 eksikliğinde: Yetişkin bir kimsede çeşitli belirtiler ortaya çıkar ![]() eğilimdir ![]() çevresinde alında, kulak arkasında ve ensenin aşağı kısımlarında seboreik dermatit görülür ![]() ![]() kenarında çatlaklar olur ![]() TİAMİN (Vitamin B1): Yeşil sebzeler, balık, et, meyve ve sütte, baklagillerde ve özellikle bezelyede bulunur ![]() pişirme durumunda ısı 100 derecenin üzerine çıkarsa vitamin özelliğini yitirir ![]() yönünden kayba uğramazlar ![]() Tiamin'e ihtiyaç duyar ![]() gereklidir ![]() [b] Tiamin B1 eksikliğinde: Beriberi hastalığı görülür ![]() tat kaybı, ağız mukozasında aşırı duyarlılık ![]() vitaminleri insan tükrüğünde bulunan bakterilerin büyümesini inhibe eder ![]() RİBOFLAVİN (B2 Vitamini):Süt ve et ürünleri bu vitaminin asıl kaynağıdır ![]() ![]() pişirilmesi sırasında etkisini kaybetmez ![]() ![]() Erişkinler günde 1 ![]() ![]() metobolizmaları enzim mekanizmalarında etkili olur ![]() Riboflovin eksikliği: Semptomları genellikle dudaklar, dil, gözler ve deride görülür ![]() ![]() üzerinde pırtıklı ve gıranürlü bir görünüm vardır ![]() anılır ![]() meydana getirir ![]() renk alır ![]() NİKOTİNİK ASİT VE MİKOTİNAMİD: Niasinin rolü riboflavinde olduğu gibi oksidasyon ve redüksiyon olaylarında anahtarlıktır ![]() lipid metabolizmasında mitokondrilerdeki elektron transportunun sağlayarak katılırlar ![]() Nikotinik asit ve mikotinamid eksikliğinde: Pellegra adı verilen bir hastalık meydana geliyor ![]() ağız kavitesinde rastlanır ![]() yan kısmı kırmızı ve şiştir ![]() ve şiş olarak devam eder ![]() ![]() Diş eti iltihabı dişetleri arasındaki papillalarda ülserler tükrük bezlerinin büyümesi tükrük salgısında artış gelir ![]() yer fıstığı bulunur ![]() Biotin: Bira mayası ve yumurta sarısında bulunur ![]() çeşitli enzim mekanizmalarında rol alır ![]() [b] Vitamin B12 (Siyanokobalamin): Hayvansal orjinli gıdalar Vitamin B12 deposudur ![]() peynirdir ![]() salgılanan protein bağlayan bir faktör (intrinsik faktör) bulunmadan uygun bir biçimde emilmezler ![]() yapısındandır ve midenin parietel hücreleri tarafından salgılanır ![]() Pernisiyoz anemi mide mukozasındaki intrinsik faktörün eksikliği sonucunda gelişen vitamin B12 eksikliği hastalığıdır ![]() vitamin B12 enjeksiyonu ile düzeltilebilir ![]() miktar 2-5 mikrogramdır ![]() metobolizmasında önemli rol oynar ![]() Vitamin B12 eksikliğinin: Semptomları içerisine yetersiz hemotopoiesis, gastroentestinal kanal bozuklukları, uygun olmayan miyelin sentezi ve genel güçsüzlük girer ![]() iliği ve gastroentestinal kanaldaki hücreleri etkiler ![]() uygun şekilde bölünemezler ve megaloblastlara dönüşürler ![]() alyuvarların normal düzeylerini bozar ve anemi meydana gelir ![]() kanalında atrofik değişiklikler görülür ![]() ![]() Sindirim kanalında atrofik değişiklikler görülür ![]() dejenerasyonu meydana gelir ![]() şikayet eder ![]() ![]() pek çok ağziçi semptomları bulunur ![]() birlikte bulunan ve tekrarlanarak çıkan kırmızı lekelerdir ![]() papillalar atrofiye uğramıştır ![]() tarafında kırmızı lezyonlar vardır ![]() [b] Folik asit (Pterolglutamitik asit) : Folik asit karaciğer, yapraklı yeşil sebzelerde ve bira mayasında bulunur ![]() İnce barsak floryasında hazırlanır ![]() gama gram, çocuk için 50-100 gama gram, gebelik ve süt verme sırasında ise 400 gama gram dozunda alınmasını önermektedir ![]() çoğalmasında etkili rol oynar ![]() Folik asit eksikliğinde: megaloblastik anemi tablosu meydana çıkar ![]() gingivitistir ![]() takiben papillalarda deskuamasyon görülür ve kırmızı bir halka ile bırırlanmış ülserler bulunur ![]() eksikliğini anımsatır ![]() malabsorbsiyon sendromu ve kronik *****izmde ortaya çıkar ![]() antikonvülsan ilaç alan hastalarda da bulunduğu bildirilmiştir ![]() Askorbik Asit (Vitamin C) : Askorbik asit, turunçgiller, yeşil biber, domates, meyveler ve genellikle sebzelerde büyük miktarlarda bulunur ![]() askorbik asitin yüzde 50 sinden fazlası parçalanır ![]() önerilen miktar 45-80 miligramdır ![]() hızlı ve kolay emilir ![]() oksalik asitler gibi kıkılarak atılır ![]() katılmaktadır ![]() Vitamin C eksikliğinde: Ortaya çıkan başlıca hastalık skorbüttür ![]() Bunun ağız içi belirtileri işlenmiş inek sütü ile beslenen ve öteki besinleri çok az alan çocuklarda, yemeği kendi hazırlayan ve ekseriya işlenmiş süt, hububat, ekmek ve çok az öteki besinleri alan bekarlarda (bekarlık hastalığı) Acayip diyetlerle midelerini dolduran psikonörtik kişilerde görülür skorbüttür hastalığı ![]() İnsanlarda C vitamininden yoksun gıdalarla beslenildiğinde takatsızlık, iştahsızlık, büyümede durma, anemi, ateş ve infeksiyona karşı direncin düşmesi, dişetlerinde şişme ve iltihaplanma, diş kaybı, el bilek ve ayak mafsallarında şişme peteşi şeklinde kanama, kaburgalar ve kostalarda kırılmalar, mafsal içine, kas içine ve barsak içerisine kapiler fijilite nedeniyle kanamalar ortaya çıkar ![]() önerilmesi uygundur ![]() diyare meydana getirebilir ![]() için idrar yollarında oksalat taşlarının çökmesine neden olabilir ![]() Anahtar kelimeler: vitamin vitaminler ve ağız diş sağlığı vitamin a b c d e b1 b2 b3 omega1 omega2 omega3 omega vitamini b12 b4 b5 b6 k vitamini eksikliği dengeli sağlıklı beslenme Kaynak: dentalgazete ![]() Başa dön anasayfa A vitamini D vitamini E vitamini K vitamini Suda çözünen vitaminler Pridosin (B6 vitamini) Tiamin (B1 vitamini) Riboflavin (B2 vitamini) Nikotinik asit ve mikotinamid Siyanokobalamin (Vitamin B12) Folik asit Vitamin C (Askorbik Asit) |
![]() |
![]() |
![]() |
Ağiz Ve Diş Sağliğinda Vitaminler |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Ağiz Ve Diş Sağliğinda VitaminlerAĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞINDA VİTAMİNLER Beslenme diş sağlığı ve güzelliği ile doğrudan ilişkilidir ![]() diş yoluyla yapılması, hem de beslenme sayesinde hücre dokularının sağlıklı olmasına neden olan besinlerin alınmasıdır ![]() İnsanların sağlıklı yaşamaları büyümeleri ve çoğalmaları için gerekli sentezleri organizmada yapılmayan, dışarıdan eser miktarda alınması gereken organik bileşiklere vitamin adı verilir ![]() İnsanda vitamin eksiklikleri yetersiz alış, barsak absorbsiyonunundaki bozukluk yada alışa oranla ihtiyacın artması sonucu meydana gelmektedir ![]() Vitaminler yağda ve suda eriyenler olarak ikiye ayrılır; A VİTAMİNİ: Yağda erir ![]() karnabahar gibi bitkilerin yeşil pigmentlerinde bulunur ![]() eksikliği osteoblast ve odontoblast aktivitesini azaltarak kemik ve diş büyümesini yavaşladır ![]() görülür ![]() ![]() Ağız kuruluğu sonucunda diş etleri ve ağız mukozasında çatlamalar meydana gelir ![]() çatlaklara yerleşerek enfeksiyonlara neden olur ![]() dokusunda meydana gelen iyileşmelerde gecikir ![]() A Vitaminin eksikliğinde: Kollejen liflerde dejenerasyon meydana gelir ve periodontal aralık genişler ![]() hipersementoz ve diş sürmesinde gecikme meydana gelebilir ![]() [b] A Vitamininin fazlalığında: Hipervitaminozunda epitelde dejenerasyon, iyileşmede gecikme, osteoporosiz, alveol kemiğinde belirgin kemik rezorbsiyonları, deride pigmentasyon, soyulmalar ve kaşıntılar, menstürasyon bozuklukları meydana gelir ![]() D VİTAMİNİ: Kemiğin normal mineralizasyonunu sağlar ![]() vitamin D'nin günlük dozu 400 UI'dır ![]() ışınından sağlanmaktadır ![]() ile hizmet verir ![]() ![]() Vitamin D'nin eksikliğinde: Çocuklarda reşitizme, erişkinlerde osteomalezi hastalığına neden olur ![]() E VİTAMİNİ: Soya fasulyesi, mısır, pamuk yağı, taze yeşillikler ve sebzelerde bulunur ![]() 12-12 IU'dır ![]() ![]() ![]() Vitamin E hücre elemanları için esas olan oksidasyonu oksidasyonunun toksik ürünlerini önler ![]() hidrojen peroksid içinde hemolize olmalarına karşı dirençleri artmıştır ![]() Plasentadan vitamin E'nin geçişi sınırlıdır ![]() düzeyde E vitamini alabilirler ![]() E Vitaminin eksiliği: Hücre epitalinde dejerasyon meydana getirebilmektedir ![]() çocuklarda kas gelişiminde düzensizlik meydana getirir ![]() Diş eti hastalığı olan kişilerde E vitamini uygulamasının iltihap olayını etkilemediği gözlenmiştir ![]() [b] VİTAMİN K: Karaciğerde protrombin yapılmasında kullanılır ![]() ![]() olarak barsaklarda bulunan bakteriler tarafından sentezlenir ![]() Vitaminin K eksikliğinde: Kanama pırtılaşma ile ilgili sorunlar ortaya çıktığından bu vitamin vücut için çok gereklidir ![]() SUDA ÇÖZÜLEN VİTAMİNLER PRİDOSİN (Vitamin B6): Bira mayası, karaciğer, pirinç, kepek ve buğdayda, çeşitli sebzelerde bulunur ![]() günlük gereksinme duyulan B6 vitamini 2 miligramdır ![]() karbonhidrat ve yağ asitleri metobolizmasındaki çok sayıda enzimin ko-enzimidir ![]() Vitamin B6 eksikliğinde: Yetişkin bir kimsede çeşitli belirtiler ortaya çıkar ![]() eğilimdir ![]() çevresinde alında, kulak arkasında ve ensenin aşağı kısımlarında seboreik dermatit görülür ![]() ![]() kenarında çatlaklar olur ![]() TİAMİN (Vitamin B1): Yeşil sebzeler, balık, et, meyve ve sütte, baklagillerde ve özellikle bezelyede bulunur ![]() pişirme durumunda ısı 100 derecenin üzerine çıkarsa vitamin özelliğini yitirir ![]() yönünden kayba uğramazlar ![]() Tiamin'e ihtiyaç duyar ![]() gereklidir ![]() [b] Tiamin B1 eksikliğinde: Beriberi hastalığı görülür ![]() tat kaybı, ağız mukozasında aşırı duyarlılık ![]() vitaminleri insan tükrüğünde bulunan bakterilerin büyümesini inhibe eder ![]() RİBOFLAVİN (B2 Vitamini):Süt ve et ürünleri bu vitaminin asıl kaynağıdır ![]() ![]() pişirilmesi sırasında etkisini kaybetmez ![]() ![]() Erişkinler günde 1 ![]() ![]() metobolizmaları enzim mekanizmalarında etkili olur ![]() Riboflovin eksikliği: Semptomları genellikle dudaklar, dil, gözler ve deride görülür ![]() ![]() üzerinde pırtıklı ve gıranürlü bir görünüm vardır ![]() anılır ![]() meydana getirir ![]() renk alır ![]() NİKOTİNİK ASİT VE MİKOTİNAMİD: Niasinin rolü riboflavinde olduğu gibi oksidasyon ve redüksiyon olaylarında anahtarlıktır ![]() lipid metabolizmasında mitokondrilerdeki elektron transportunun sağlayarak katılırlar ![]() Nikotinik asit ve mikotinamid eksikliğinde: Pellegra adı verilen bir hastalık meydana geliyor ![]() ağız kavitesinde rastlanır ![]() yan kısmı kırmızı ve şiştir ![]() ve şiş olarak devam eder ![]() ![]() Diş eti iltihabı dişetleri arasındaki papillalarda ülserler tükrük bezlerinin büyümesi tükrük salgısında artış gelir ![]() yer fıstığı bulunur ![]() Biotin: Bira mayası ve yumurta sarısında bulunur ![]() çeşitli enzim mekanizmalarında rol alır ![]() [b] Vitamin B12 (Siyanokobalamin): Hayvansal orjinli gıdalar Vitamin B12 deposudur ![]() peynirdir ![]() salgılanan protein bağlayan bir faktör (intrinsik faktör) bulunmadan uygun bir biçimde emilmezler ![]() yapısındandır ve midenin parietel hücreleri tarafından salgılanır ![]() Pernisiyoz anemi mide mukozasındaki intrinsik faktörün eksikliği sonucunda gelişen vitamin B12 eksikliği hastalığıdır ![]() vitamin B12 enjeksiyonu ile düzeltilebilir ![]() miktar 2-5 mikrogramdır ![]() metobolizmasında önemli rol oynar ![]() Vitamin B12 eksikliğinin: Semptomları içerisine yetersiz hemotopoiesis, gastroentestinal kanal bozuklukları, uygun olmayan miyelin sentezi ve genel güçsüzlük girer ![]() iliği ve gastroentestinal kanaldaki hücreleri etkiler ![]() uygun şekilde bölünemezler ve megaloblastlara dönüşürler ![]() alyuvarların normal düzeylerini bozar ve anemi meydana gelir ![]() kanalında atrofik değişiklikler görülür ![]() ![]() Sindirim kanalında atrofik değişiklikler görülür ![]() dejenerasyonu meydana gelir ![]() şikayet eder ![]() ![]() pek çok ağziçi semptomları bulunur ![]() birlikte bulunan ve tekrarlanarak çıkan kırmızı lekelerdir ![]() papillalar atrofiye uğramıştır ![]() tarafında kırmızı lezyonlar vardır ![]() [b] Folik asit (Pterolglutamitik asit) : Folik asit karaciğer, yapraklı yeşil sebzelerde ve bira mayasında bulunur ![]() İnce barsak floryasında hazırlanır ![]() gama gram, çocuk için 50-100 gama gram, gebelik ve süt verme sırasında ise 400 gama gram dozunda alınmasını önermektedir ![]() çoğalmasında etkili rol oynar ![]() Folik asit eksikliğinde: megaloblastik anemi tablosu meydana çıkar ![]() gingivitistir ![]() takiben papillalarda deskuamasyon görülür ve kırmızı bir halka ile bırırlanmış ülserler bulunur ![]() eksikliğini anımsatır ![]() malabsorbsiyon sendromu ve kronik *****izmde ortaya çıkar ![]() antikonvülsan ilaç alan hastalarda da bulunduğu bildirilmiştir ![]() Askorbik Asit (Vitamin C) : Askorbik asit, turunçgiller, yeşil biber, domates, meyveler ve genellikle sebzelerde büyük miktarlarda bulunur ![]() askorbik asitin yüzde 50 sinden fazlası parçalanır ![]() önerilen miktar 45-80 miligramdır ![]() hızlı ve kolay emilir ![]() oksalik asitler gibi kıkılarak atılır ![]() katılmaktadır ![]() Vitamin C eksikliğinde: Ortaya çıkan başlıca hastalık skorbüttür ![]() Bunun ağız içi belirtileri işlenmiş inek sütü ile beslenen ve öteki besinleri çok az alan çocuklarda, yemeği kendi hazırlayan ve ekseriya işlenmiş süt, hububat, ekmek ve çok az öteki besinleri alan bekarlarda (bekarlık hastalığı) Acayip diyetlerle midelerini dolduran psikonörtik kişilerde görülür skorbüttür hastalığı ![]() İnsanlarda C vitamininden yoksun gıdalarla beslenildiğinde takatsızlık, iştahsızlık, büyümede durma, anemi, ateş ve infeksiyona karşı direncin düşmesi, dişetlerinde şişme ve iltihaplanma, diş kaybı, el bilek ve ayak mafsallarında şişme peteşi şeklinde kanama, kaburgalar ve kostalarda kırılmalar, mafsal içine, kas içine ve barsak içerisine kapiler fijilite nedeniyle kanamalar ortaya çıkar ![]() önerilmesi uygundur ![]() diyare meydana getirebilir ![]() için idrar yollarında oksalat taşlarının çökmesine neden olabilir ![]() Anahtar kelimeler: vitamin vitaminler ve ağız diş sağlığı vitamin a b c d e b1 b2 b3 omega1 omega2 omega3 omega vitamini b12 b4 b5 b6 k vitamini eksikliği dengeli sağlıklı beslenme Kaynak: dentalgazete ![]() Başa dön anasayfa A vitamini D vitamini E vitamini K vitamini Suda çözünen vitaminler Pridosin (B6 vitamini) Tiamin (B1 vitamini) Riboflavin (B2 vitamini) Nikotinik asit ve mikotinamid Siyanokobalamin (Vitamin B12) Folik asit Vitamin C (Askorbik Asit) |
![]() |
![]() |
|