Aft Ve Uçuk

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-23-2012

AFT ve UÇUK

(Ağız yaraları,
Ağızda yara, Ağız yarası)

Aft ağız içerisinde
sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üzerinde, yumuşak damakta, farenkste,
diş eti üzerinde görülen solgun sarı-kırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı
ülserleşmiş lezyonlardır

Toplumun %18-20 az ya da çok aft sorunu ile karşı
karşıyadır

Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır

Aft genellikle tek olarak
seyretse de aynı anda birkaç bölgede birden görülebilmektedir

Aftın oluş nedenini
belirlemek için çeşitli araştırma yapılmıştır

Ancak aftın oluşumunu
hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör faktör saptanmasına karşın
oluş nedeni tam olarak belirlenememiştir

Bu nedenle aft oluşumunu
hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür

Aft oluşumunda hangi
faktörler önemlidir?

STRES

Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi
birçok hastalığın nedenleri arasında kabul edilen stres aft oluşmasının en
önemli nedenlerinden birisidir

Hanımlarda premenstural gerginlik(adet öncesi
dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir

YİYECEKLER

Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve
baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft
oluşumunu hızlandıran önemli faktörler arasında sayılmaktadır

Bunların
yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa,
çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates,
bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyecekle

de aft oluşumunu
hızlandırırlar

TRAVMA

Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve
yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin
neden olduğu vuruklar aft için uygun zeminin oluşmasına yardımcı olurlar

DİŞ MACUNU

Diş macunlarının temizleme özelliğini artırmak için
köpük yapıcı olarak yapılarına katılan sodyum lauryl sulhate ( SLS )
mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır

SLS bu özelliği ile aft oluşumu üzerine direkt etkili olan bir
maddedir

Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için
günümüzde daha az oranda (%1

25) SLS içeren diş macunları üretilmektedir

(Tom's of Maine Natural Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride Toothpaste

)

SİSTEMİK HASTALIKLAR

Behçet Hastalığı: Genital ülser,
konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, birçok
sistemik belirtiler yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla
kendini gösteren bir hastalıktır

Birçok malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de
tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir

DİĞER NEDENLER

B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün
çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan önemli
faktörler olduğu bilinmektedir

yukarı
Tedavi

Aftlar herhangi bir tedavi uygulanmasa da genellikle 7-10 gün sonra
kendiliğinden iyileşmektedir

Aft sorunu ile karşı karşıya olanların aşağıda
sıralanan işlemlerden birini yada birkaçını uyguladıklarında daha rahat bir
periyot geçirmeleri mümkündür:
398

07-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Aft Ve Uçuk AFT ve UÇUK (Ağız yaraları, Ağızda yara, Ağız yarası) Aft ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üzerinde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti üzerinde görülen solgun sarı-kırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır Toplumun %18-20 az ya da çok aft sorunu ile karşı karşıyadır Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede birden görülebilmektedir Aftın oluş nedenini belirlemek için çeşitli araştırma yapılmıştır Ancak aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici birçok faktör faktör saptanmasına karşın oluş nedeni tam olarak belirlenememiştir Bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktörlerden bahsetmek mümkündür Aft oluşumunda hangi faktörler önemlidir? STRES Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri arasında kabul edilen stres aft oluşmasının en önemli nedenlerinden birisidir Hanımlarda premenstural gerginlik(adet öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir YİYECEKLER Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran önemli faktörler arasında sayılmaktadırBunların yanı sıra bazı bünyeler için alerjik olabilen kara buğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyeceklede aft oluşumunu hızlandırırlar TRAVMA Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin neden olduğu vuruklar aft için uygun zeminin oluşmasına yardımcı olurlar DİŞ MACUNU Diş macunlarının temizleme özelliğini artırmak için köpük yapıcı olarak yapılarına katılan sodyum lauryl sulhate ( SLS ) mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır SLS bu özelliği ile aft oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir Özellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi için günümüzde daha az oranda (%125) SLS içeren diş macunları üretilmektedir (Tom's of Maine Natural Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride Toothpaste) SİSTEMİK HASTALIKLAR Behçet Hastalığı: Genital ülser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, birçok sistemik belirtiler yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini gösteren bir hastalıktır Birçok malign ve otoümmin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar görülebilmektedir DİĞER NEDENLER B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara içme, tütün çiğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan önemli faktörler olduğu bilinmektedir yukarı Tedavi Aftlar herhangi bir tedavi uygulanmasa da genellikle 7-10 gün sonra kendiliğinden iyileşmektedir Aft sorunu ile karşı karşıya olanların aşağıda sıralanan işlemlerden birini yada birkaçını uyguladıklarında daha rahat bir periyot geçirmeleri mümkündür: 398