Uzay Ve Dünya Bir Mucizedir... Çünkü ... |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Uzay Ve Dünya Bir Mucizedir... Çünkü ...A GALAKSİ-GÜNEŞ-DÜNYA-AY SİSTEMİNDEKİ YAŞAMI DESTEKLEYEN BAZI HASSAS AYARLARIN LİSTESİ [161]1 galaksi büyüklüğü eğer daha büyük olsaydı: gaz akması ve yıldızlar, güneşin yörüngesini bozardı ve çok fazla galaktik püskürmeyi ateşlerdi eğer daha küçük olsaydı: yeterli bir zaman diliminde, yıldız oluşumunu sağlamaya yeterli olmayacak miktarda gaz galaksimize akardı 2 galaksi tipi eğer daha eliptik olsaydı: yaşam kimyası için yeterli ağır elementlerin oluşmasından önce, yıldız oluşumları dururdu eğer daha düzensiz olsaydı: ışınıma maruz kalma çok şiddetli olacak ve yaşam kimyası için gerekli ağır elementler bulunmayacaktı 3 galaksinin yerieğer zengin bir galaksi kümesine daha yakın olsaydı: galaksinin çekim gücü bozulacaktı ![]() eğer büyük bir galaksiye/galaksilere daha yakın olsaydı: galaksinin çekim gücü bozulacaktı ![]() 4 süpernova püskürmelerieğer daha yakın olsaydı: ışınım gezegendeki yaşamı yok ederdi ![]() eğer daha uzak olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterince ağır element külü olmazdı ![]() eğer daha sık olsaydı: ışınım gezegendeki yaşamı yok ederdi ![]() eğer daha seyrek olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterince ağır element külü olmazdı ![]() eğer daha geç olsaydı: ışınım gezegendeki yaşamı yok ederdi ![]() eğer daha erken olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterince ağır element külü olmazdı ![]() 5 beyaz cüce ikililerieğer daha az olsaydı: yaşam kimyasının işlemesi için yeterince flor üretilemezdi ![]() eğer daha çok olsaydı: yıldız yoğunluğundan gezegen yörüngeleri bozulurdu; gezegendeki yaşam yok olurdu ![]() eğer daha erken olsaydı: etkin flor üretimi için yeterince ağır element yapılmazdı ![]() eğer daha geç olsaydı: proto-gezegendeki birleşimde flor daha geç yapılırdı ![]() 6 galaksi merkezinden ana yıldız uzaklığıeğer daha uzak olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterli miktarda ağır element olmazdı ![]() eğer daha yakın olsaydı: galaktik ışınım çok büyük olurdu; yıldız yoğunluğu, gezegenlerin yörüngesini bozardı ![]() 7 ana yıldızın doğum tarihieğer daha yakın bir zamanda olsaydı: yıldız hala kararlı yanma fazına geçememiş olurdu; yıldız sistemi çok fazla ağır element içerirdi ![]() eğer daha eski bir zamanda olsaydı: yıldız sistemi yeterince ağır element içermezdi ![]() 8 ana yıldızın kütlesieğer daha büyük olsaydı: yıldızın parlaklığı çok çabuk değişirdi; yıldız çok çabuk yanardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: yaşam için gezegen uzaklıkları kapsamı çok dar olurdu; gel git kuvvetleri, gezegenin dönme süresini bozardı; morötesi ışınımı, bitkilerin oksijen ve şeker yapması için yetersiz kalırdı ![]() 9 H+ üretimieğer daha küçük olsaydı: gezegenin oluşması için gerekli basit moleküller ve yaşam kimyası oluşamazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: gezegenler yaşam için yanlış zaman ve yerde oluşurdu ![]() 10 yüzey çekimi eğer daha güçlü olsaydı: gezegenin atmosferi çok fazla amonyak ve metan tutardı ![]() eğer daha zayıf olsaydı: gezegenin atmosferi çok fazla su kaybederdi ![]() 11 ana yıldıza uzaklıkeğer daha uzak olsaydı: kararlı bir su döngüsü için gezegen çok soğuk olurdu ![]() eğer daha yakın olsaydı: kararlı bir su döngüsü için gezegen çok sıcak olurdu ![]() 12 yörüngenin eğimliliğieğer daha büyük olsaydı: gezegendeki sıcaklık farkları çok büyük olurdu ![]() 13 yörüngenin dışmerkezliliği eğer daha büyük olsaydı: mevsimsel sıcaklık farkları çok büyük olurdu ![]() 14 dönme sürecieğer daha uzun olsaydı: günlük sıcaklık değişimleri çok büyük olurdu ![]() eğer daha kısa olsaydı: yaşam için gerekli yüzey sıcaklığı kapsamı sağlanamazdı ![]() 15 gezegenin yaşıeğer daha genç olsaydı: gezegen çok çabuk dönerdi ![]() eğer daha yaşlı olsaydı: gezegen çok yavaş dönerdi ![]() 16 manyetik alaneğer daha güçlü olsaydı: elektromanyetik fırtınalar çok şiddetli olurdu ![]() eğer daha zayıf olsaydı: ozon tabakası, yıldız ve güneş ışınımından yeterince korunamazdı ![]() 17 yerkabuğu kalınlığıeğer daha kalın olsaydı: atmosferden yerkabuğuna çok fazla oksijen transfer edilirdi ![]() eğer daha ince olsaydı: volkanik ve tektonik aktivite çok büyük olurdu ![]() 18 yansıtılan ışığın yüzeye çarpan toplam ışığa oranıeğer daha büyük olsaydı: buzullaşma etkisi artardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: sera etkisi artardı ![]() 19 göktaşı ve kuyrukluyıldız çarpışma oranıeğer daha büyük olsaydı: birçok tür var olmazdı ![]() eğer daha küçük olsaydı: yerkabuğu yaşam için gerekli olan maddelerden yoksun kalırdı ![]() 20 dünyanın ilk haliyle çarpışan kitlenin zamanlamasıeğer daha erken olsaydı: dünyanın atmosferi çok kalın olurdu; ay çok küçük olurdu ![]() eğer daha geç olsaydı: gelişmiş yaşam çağı için güneş çok parlak olurdu ![]() 21 atmosferdeki nitrojen oksijen oranıeğer daha büyük olsaydı: gelişmiş yaşam fonksiyonları çok çabuk ilerlerdi ![]() eğer daha küçük olsaydı: gelişmiş yaşam fonksiyonları çok yavaş ilerlerdi ![]() 22 atmosferdeki karbondioksit düzeyieğer daha büyük olsaydı: sera etkisi artardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: bitkiler etkili şekilde fotosentez yapamazdı ![]() 23 atmosferdeki su buharı düzeyieğer daha büyük olsaydı: sera etkisi artardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: karadaki yaşam için yeterli miktarda yağmur yağmazdı ![]() 24 atmosferdeki ozon düzeyieğer daha büyük olsaydı: yüzey sıcaklıkları çok düşük olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: yüzey sıcaklıkları çok yüksek olurdu; yüzeyde çok fazla morötesi ışınım olurdu ![]() 25 atmosferdeki oksijen miktarıeğer daha büyük olsaydı: bitkiler ve hidrokarbonlar kolayca yanardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: gelişmiş hayvanlar, çok az soluyabilirdi ![]() 26 sismik aktiviteeğer daha büyük olsaydı: bir çok yaşam biçimi yok olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: nehirlerin sürüklediği, okyanus tabanındaki zengin besinler, tektonik hareketlerle tekrar karalara geri dönüştürülemezdi; karbonatlardan yeterince karbondioksit bırakılamazdı ![]() 27 volkanik aktiviteeğer daha düşük olsaydı: atmosfere dönen su buharı ve karbondioksit miktarı yetersiz kalırdı; yaşam için gerekli toprak mineralizasyonu çok düşük kalırdı ![]() eğer daha yüksek olsaydı: en azından gelişmiş yaşam tahrip olurdu ![]() 28 buzul çağlarının sıklığı ve kapsamıeğer daha küçük olsaydı: çeşitli ve gelişmiş yaşam formları için yeterli verimlilikte, genişlikte ve iyi sulanan vadiler oluşamazdı; çeşitli ve gelişmiş yaşam formları için yeterli mineral konsantrasyon olmazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: gezegen kaçınılmaz olarak tamamen donardı ![]() 29 toprak mineralizasyonueğer besin açısından daha fakir olsaydı: yaşam biçimlerinin çeşitliliği ve karmaşıklığı sınırlanırdı ![]() eğer besin açısından daha zengin olsaydı: yaşam biçimlerinin çeşitliliği ve karmaşıklığı sınırlanırdı ![]() 30 Jüpiter’in uzaklığıeğer daha büyük olsaydı: dünyaya çok sayıda göktaşı ve kuyrukluyıldız çarpardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: dünyanın yörüngesi kararsız hale gelirdi ![]() 31 Jüpiter’in kütlesieğer daha büyük olsaydı: dünyanın yörüngesi kararsız hale gelirdi ![]() eğer daha küçük olsaydı: dünyaya çok sayıda göktaşı ve kuyrukluyıldız çarpardı ![]() 32 atmosfer basıncıeğer daha küçük olsaydı: sıvı haldeki su çok çabuk buharlaşır, nadiren yoğunlaşırdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: sıvı haldeki su, karadaki yaşam için gerekli olduğu gibi kolayca buharlaşmaz; yeryüzüne yeterince güneş ışığı gelemez; yeryüzüne yetersiz miktarda morötesi ışınım gelirdi ![]() 33 atmosfer şeffaflığıeğer daha küçük olsaydı: güneş ışınımının yetersiz kapsamdaki dalga boyları gezegen yüzeyine ulaşırdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: güneş ışınımının çok geniş kapsamdaki dalga boyları gezegen yüzeyine ulaşırdı ![]() 34 atmosferdeki klor miktarıeğer daha küçük olsaydı: erozyon oranları, nehirlerin, göllerin, toprağın asitlilik oranları ve bazı metabolik oranlar, çoğu yaşam formu için yetersiz kalırdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: erozyon oranları, nehirlerin, göllerin, toprağın asitlilik oranları ve bazı metabolik oranlar, çoğu yaşam formu için yükselirdi ![]() 35 okyanuslardaki ve topraktaki demir miktarıeğer daha küçük olsaydı: gelişmiş yaşamı destekleyecek, yaşam çeşitliliği ve miktarı çok sınırlanır; eğer çok küçükse hiçbir yaşam mümkün olamazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: en azından gelişmiş yaşamda demir zehirlenmesi kaçınılmaz olurdu ![]() 36 troposfer ozon miktarıeğer daha küçük olsaydı: biyokimyasal dumanlar yeterince temizlenemezdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: gelişmiş hayvanlarda soluma zorluğu görülür, ürün hasatları düşer ve ozona duyarlı türlerin yok olmasıyla sonuçlanırdı ![]() 37 stratosfer ozon miktarıeğer daha küçük olsaydı: gezegenin yüzeyine, cilt kanserlerine ve bitki yetişme miktarında azalmaya yol açacak çok miktarda morötesi ışınım gelirdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: gezegenin yüzeyine çok az morötesi ışınım ulaşabilir, bitki yetişme miktarında azalmaya yol açar ve hayvanlar için yetersiz vitamin üretimi görülürdü ![]() 38 mezosfer ozon miktarıeğer daha küçük olsaydı: mezosfer gazlarının sirkülasyonu ve kimyası bozulur, atmosferin alt tabakalarındaki yaşam için gerekli gazların izafi bolluğu da tahrip olurdu ![]() eğer daha büyük olsaydı: mezosfer gazlarının sirkülasyonu ve kimyası bozulur, atmosferin alt tabakalarındaki yaşam için gerekli gazların izafi bolluğu da tahrip olurdu ![]() 39 orman ve çalı yangınlarının miktarı ve kapsamıeğer daha küçük olsaydı: toprakta yetişmeyi engelleyici maddeler birikir; toprağın nitratlaşması yetersiz olur; toprağın yeterli miktarda su geçirmesi ve bazı zararlıların absorbe edilmesi için gerekli odunkömürü üretimi yetersiz olurdu ![]() eğer daha büyük olsaydı: çok fazla bitki ve yaşam biçimi yok olurdu ![]() 40 toprak kükürtünün miktarıeğer daha küçük olsaydı: bitkiler bazı proteinlerden yoksun kalır ve ölürlerdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: bitkiler kükürt toksinlerinden zehirlenip ölürler; suyun ve toprağın asitliliği yaşam için çok fazla olurdu; nitrojen döngüleri bozulurdu ![]() B EVRENDEKİ DİĞER HASSAS AYARLARIN LİSTESİ [162]1 güçlü nükleer kuvvet sabitieğer daha büyük olsaydı: hidrojen olmazdı; yaşam için önemli olan çekirdek istikrarsız olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: hidrojenden başka element olmazdı ![]() 2 zayıf nükleer kuvvet sabitieğer daha büyük olsaydı: Big Bang’de çok fazla hidrojen helyuma çevrilirdi, bundan dolayı yıldızların yanmasıyla, çok fazla ağır element malzemesi ortaya çıkardı; yıldızlardan ağır elementler yayılmazdı ![]() eğer daha küçük olsaydı: Big Bang’de çok az hidrojen helyuma çevrilirdi, bundan dolayı yıldızların yanmasıyla, çok az ağır element malzemesi ortaya çıkardı; yıldızlardan ağır elementler yayılmazdı ![]() 3 çekim kuvveti sabitieğer daha büyük olsaydı: yıldızlar çok sıcak olur, yıldızlar çok çabuk ve düzensizce yanarlardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: yıldızlar nükleer füzyon ateşleyemeyecek kadar soğuk kalırlardı, bundan dolayı ağır element üretimi olmazdı ![]() 4 elektromanyetik kuvvet sabitieğer daha büyük olsaydı: yetersiz kimyasal bağlar olurdu; boron elementinden daha büyük olan elementler bölünme için çok istikrarsız olurlardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: yetersiz kimyasal bağlar olurdu; karbon veya oksijen yetersiz miktarlarda olurdu ![]() 5 elektromanyetik kuvvet sabitinin çekim kuvveti sabitine oranıeğer daha büyük olsaydı: 1,4 güneş kütlesinden daha küçük yıldızlar olmazdı, bundan dolayı yıldızların ömrü kısa olur ve parlaklıkları düzensiz olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: 0,8 güneş kütlesinden daha büyük yıldızlar olmazdı, bundan dolayı ağır element üretimi olmazdı ![]() 6 elektron kütlesinin proton kütlesine oranıeğer daha büyük olsaydı: yetersiz kimyasal bağlar olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: yetersiz kimyasal bağlar olurdu ![]() 7 proton sayısının elektron sayısına oranıeğer daha büyük olsaydı: elektromanyetizma, çekim gücüne hakim olur, galaksi yıldız ve gezegen oluşumlarını engellerdi ![]() eğer daha küçük olsaydı: elektromanyetizma, çekim gücüne hakim olur, galaksi yıldız ve gezegen oluşumlarını engellerdi ![]() 8 evrenin genleşme oranıeğer daha büyük olsaydı: galaksi oluşumu olmazdı ![]() eğer daha küçük olsaydı: yıldız oluşumlarından önce evren çökerdi ![]() 9 evrenin dağınım-entropi seviyesieğer daha küçük olsaydı: galaksi oluşumları olmazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: galaksiler içerisinde yıldız yoğunlaşmaları olmazdı ![]() 10 evrenin ağır tanecik – baryon ve nükleon yoğunluğueğer daha büyük olsaydı: Big Bang’de çok fazla döteryum açığa çıkar, bundan dolayı yıldızlar çok çabuk yanardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: Big Bang’de ortaya çıkan helyum yetersiz kalır, bundan dolayı çok az ağır element oluşurdu ![]() 11 ışık hızıeğer daha hızlı olsaydı: yıldızlar çok parlak olurdu ![]() eğer daha yavaş olsaydı: yıldızlar yeterince parlak olmazdı ![]() 12 evrenin yaşıeğer daha yaşlı olsaydı: kararlı bir yanma halinde güneş tipli yıldızlar, galaksilerin doğru yerlerinde olmazdı ![]() eğer daha genç olsaydı: kararlı bir yanma halinde güneş tipli yıldızlar oluşmazdı ![]() 13 galaksiler arasındaki ortalama uzaklıkeğer daha büyük olsaydı: yeterli bir zaman diliminde, yıldız oluşumunu sağlamaya yeterli olmayacak miktarda gaz galaksimize akardı ![]() eğer daha küçük olsaydı: güneşin yörüngesi kökten alt üst olurdu ![]() 14 protonun azalma oranıeğer daha büyük olsaydı: ışınımın serbest kalmasından yaşam yok olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: evrende yaşam için gerekli maddeler yetersiz kalırdı ![]() 15 12 karbon (12C)’ dan 16 oksijen (16O)’ e enerji düzeyi oranıeğer daha büyük olsaydı: yetersiz oksijen olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: yetersiz karbon olurdu ![]() 16 4 helyum (4He) enerji düzeyieğer daha büyük olsaydı: yetersiz karbon ve oksijen olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: yetersiz karbon ve oksijen olurdu ![]() 17 nötronun protona göre kütle fazlasıeğer daha büyük olsaydı: nötron azalımı, yaşam için gerekli olan ağır elementlerin oluşması için çok az nötron bırakacaktı ![]() eğer daha küçük olsaydı: nötron azalımı, yaşam için gerekli olan ağır elementlerin oluşması için çok az nötron bırakacaktı ![]() 18 nükleonların anti-nükleonlara göre fazlasıeğer daha büyük olsaydı: gezegenlerin oluşumu için çok fazla ışınım olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: galaksilerin ve yıldızların oluşması için gerekli yeterince madde olmazdı ![]() 19 su molekülünün polaritesieğer daha büyük olsaydı: füzyon ısısı ve buharlaşma, yaşamın varlığı için çok büyük olurdu ![]() eğer daha küçük olsaydı: füzyon ısısı ve buharlaşma, yaşamın varlığı için çok küçük olurdu; yaşam kimyasının işlemesi için gerekli olan su kalitesiz olurdu; buz yüzmezdi, kaçarak donardı ![]() 20 süpernova püskürmelerieğer daha yakın olsaydı: ışınım gezegendeki yaşamı yok ederdi ![]() eğer daha uzak olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterince ağır element külü olmazdı ![]() eğer daha sık olsaydı: ışınım gezegendeki yaşamı yok ederdi ![]() eğer daha seyrek olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterince ağır element külü olmazdı ![]() eğer daha geç olsaydı: ışınım gezegendeki yaşamı yok ederdi ![]() eğer daha erken olsaydı: kayalık gezegenlerin oluşması için yeterince ağır element külü olmazdı ![]() 21 egzotik maddenin sıradan maddeye oranıeğer daha küçük olsaydı: galaksiler oluşmazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: güneş tipi yıldızlar oluşmadan evren çökerdi ![]() 22 galaksi kümelerieğer daha yoğun olsaydı: galaksi çarpışmaları ve birleşmeleri, yıldız ve gezegen yörüngelerini bozardı; çok fazla ışınım olurdu ![]() eğer daha gevşek olsaydı: yeterli bir zaman diliminde, yıldız oluşumunu sağlamaya yeterli olmayacak miktarda gaz galaksilere akardı ![]() 23 erken evrende etkili olan ölçülereğer daha küçük olsaydı: kuantum mekaniği, çekim gücü ve izafiyet birlikte var olmazdı ve yaşam mümkün olmazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: kuantum mekaniği, çekim gücü ve izafiyet birlikte var olmazdı ve yaşam mümkün olmazdı ![]() 24 şimdiki uzayda etkili olan ölçülereğer daha küçük olsaydı: elektron, gezegen ve yıldız yörüngeleri kararsız olurdu ![]() eğer daha büyük olsaydı: elektron, gezegen ve yıldız yörüngeleri kararsız olurdu ![]() 25 neutrino kütlesieğer daha küçük olsaydı: galaksi kümeleri, galaksiler ve yıldızlar oluşmazdı ![]() eğer daha büyük olsaydı: galaksi kümeleri ve galaksiler çok yoğun olurdu ![]() 26 Big Bang dalgacıkları eğer daha küçük olsaydı: galaksiler oluşmazdı; evren çok çabuk genişlerdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: galaksi kümeleri ve galaksiler çok yoğun olurdu; kara delikler hüküm sürer; evren çok çabuk çökerdi ![]() 27 toplam kütle yoğunluğueğer daha küçük olsaydı: güneş tipi yıldızlar oluşmadan evren çok çabuk genişlerdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: kararsız yörüngelere ve çok fazla ışınıma yol açacak şekilde evren çok yavaş genişlerdi ![]() 28 uzay enerji yoğunluğueğer daha küçük olsaydı: kararsız yörüngelere ve çok fazla ışınıma yol açacak şekilde evren çok yavaş genişlerdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: güneş tipi yıldızlar oluşmadan evren çok çabuk genişlerdi ![]() 29 izafi genişleme faktörünün boyueğer daha küçük olsaydı: yaşam için önemli kimyasal fonksiyonlar tam anlamıyla gerçekleşemezdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: yaşam için önemli kimyasal fonksiyonlar tam anlamıyla gerçekleşemezdi ![]() 30 Heisenberg Belirsizlik Prensibi’ndeki belirsizliğin büyüklüğüeğer daha küçük olsaydı: vücut hücrelerine oksijen taşınması çok yavaş olurdu; yaşam için önemli elementler kararsızlaşırdı; yaşam için önemli kimyasal fonksiyonlar tam anlamıyla gerçekleşemezdi ![]() eğer daha büyük olsaydı: yaşam için önemli elementler kararsızlaşırdı; yaşam için önemli kimyasal fonksiyonlar tam anlamıyla gerçekleşemezdi ![]() |
|
|
|