07-17-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bigoreksiya Nedir?..
Kas geliştirmeyle ilgili zihni sürekli meşgul etmek, vücudun görünüşünde anoreksiya benzeri bir hastalığa yol açabilir Bigoreksiya henüz yapılmış bir klinik araştırma olmadığı için fizik tedavi uzmanları tarafından teşhis edilemez
Yakın zamanda, psikiyatristler tarafından “Anoreksiyanın zıttı” olarak ifade edilmiştir Bigoreksiya (muscular dysmorphia) artık yüzlerce, binlerce kişiyi etkilemektedir Kas geliştirmek, bazı insanların zihnini o kadar çok kurcalamaktadır ki bu kişiler, bir çok önemli olayla ilgilenmezler, ağrıları ya da kırık kemikleri olmasına rağmen çalışmaya devam ederler ve hatta fiziksel gelişim programlarına uymak uğruna işlerini bile kaybedebilirler
Ancak bu insanlar vücutlarıyla barışık değildirler İyi gelişmiş olmalarına rağmen vücutlarını göstermek istemezler ve göstermeleri gerektiğinde bundan kaçınırlar
Nasıl Oluşur?
‘Muscle dysmorphia’ terimi yeni bir bozukluğu ifade etmek için 1997’de bulundu Bazıları tarafından bu duruma ters anoreksiya denmiştir ve artık çoğu kişi tarafından ‘bigoreksiya’ (bigorexia) denmektedir
Kesin bilinmemekle birlikte sebepleri hakkında iki düşünce vardır Bu sorunun öncelikle obsesif kompulsif bozukluğun bir türü olduğu düşünülmektedir Ayrıca medyanın, kadınlarla birlikte olabilmek için ideal vücuda sahip olmaları gerektiğini erkeklere yaptığı baskı da bir diğer sebep olarak değerlendirilmektedir
Karakteristik Özellikleri Nelerdir?
Bigoreksiyanın en temel özelliği vücudunuzu ne kadar zorlarsanız da yeterince kasa sahip olmadığınızı düşünmenizdir
Bu durum, kadın vücutçularda da görülse de, erkeklerde daha yaygın olarak ortaya çıkar Bigoreksiyası olan kişiler genellikle vücut geliştirme sporuyla uğraşanlardır ancak bu vücut geliştirmecilerin çoğunun bigoreksiya hastası olduğu anlamına gelmez Normal vücutçular, fiziksel gelişimleriyle günde yaklaşık 40 dakika ilgilenirlerken bigoreksiya hastaları günde 5 saat ya da daha fazla süre boyunca vücutlarının yeterince gelişmediğini düşünürler
Bazılarına göre, spor salonlarının ve buralara gidenlerin çoğalması, insanlardaki fiziksel kusurlara daha çok dikkat edilmesine ve kusursuz vücuda ulaşma çabalarının artmasına neden oldu Tahminlere göre bigoreksiya yüzlerce, binlerce kişiyi etkiliyor
Ayna Karşısında Neler Oluyor?
Bigoreksiya ve ayna karşısında vücut kontrolü
Bigoreksiya hastası kişiler kendilerine günde yaklaşık 12 defa bakarlar
Bu diğer vücutçuların yaklaşık 3 katıdır Sosyal hayat ve iş hayatı: Doğum günleri, arkadaş toplantıları, randevulara gelmek gibi durumlar antrenman programlarını bozdukları için geri plana atılırlar Çalışma saatleri çok uzun sanılabilir hatta bazı erkekler mola süresinde çok uzun süre antrenman yaptıkları için işlerini kaybetmişlerdir
Diyet ve Bigoreksiya
Çok sıkı diyetler önemlidir Bigoreksiya hastaları, diyet dengesini kontrol edemedikleri ya da yemeğin içeriğini bilmedikleri için çok ender olarak başkalarının evinde ya da restaurantta yemek yerler Bu kişilerin bulimia gibi yeme bozuklukları geliştirebildikleri bilinmektedir
Bigoreksiya ve vücudu değerlendirme
Bigoreksiya hastası kişiler kendi fiziklerini başkalarınınkilerle karşılaştırırlar Vardıkları sonuçlar her zaman yanlıştır Kendilerininkine denk fiziği olanlarla karşılaştıklarında bile kendilerinin daha hacimsiz olduklarını düşünürler
Bigoreksiya ve ilaçlar
Anabolik steroidlerin kullanımı bigoreksiya hastaları arasında yaygındır Artan agresiflik, akne, göğüs büyümesi, iktidarsızlık, kellik, ve testislerde küçülme gibi yan etkilere rağmen ilaç kullanmaya devam derler
Bigoreksiya ve vücut yağı
Bigoreksiyası olan kişiler fazla kilolarından çok vücutlarındaki yağların fazlalığından şikayet ederler
Psikolojik Etkenler
Vücutlarını sergilemekten hoşlanan birçok vücut geliştiricinin aksine bigoreksiya hastaları vücutlarını sergileyemezler Birçokları vücutlarının şekillerinden hoşlanmadıkları için günlerce gizlenirler Pope ve ekibi tarafından 2000 yılında yapılan bir araştırma bir erkeğin enerjisini vücut geliştirmeye saklamak için eşiyle yapmaktan kaçındığını ortaya koymuştur
Bigoreksiya hastası kişiler kendilerine güvenme konusunda psikolojik sorun yaşarlar Yapılan birçok calışma fiziklerini geliştirme konusuna takıldıklarını ortaya koymuştur Gelişme kesinlikle başarılamamıştır ve bu kendinden yeterince emin olamamaları ve boşluk hissiyle sonuçlanır Olivrdi ve ekibinin 2000’de yaptığı çalışmalarda bigoreksiya hastası kişilerin ) nun geçmişinde anksiyete bozukluğu olduğu ve Y’unun geçmişinde de duygudurum bozukluğu olduğu ortaya konmuştur
Tedavi Yöntemleri
Şimdiye kadar bireysel ya da kombine herhangi bir tedavinin diğerine göre ne kadar etkili olup olmadığı konusunda hiçbir sistematik çalışma yapılmamıştır
Anoreksiya hastaları gibi bigoreksiya hastaları da kendilerini çok ender olarak hasta olarak görürler ve tedaviyi kabul ederler Depresyonları ve kendilerine güvenlerinin az olması nedeniyle tedaviyi kabul etmeyi yenilgiyi kabul etmek olarak algılarlar
Eğitim ve psikoterapi tekniklerinin birleşiminden oluşan tedavi yöntemleri ümit verici sonuçlar vermiştir Bilişsel davranış teknikleri, düşünme şeklini daha gerçekçi ve gerçekleşebilir hedeflere doğru değiştirebilir
Bu tip yaklaşımlar gelecekte uygulanacak tedavi yöntemlerinin habercisi olabilir ancak sistematik çalışmaların yapılması gerekmektedir
|
|
|