Kalp Lazeri

Bizler irademiz dışında cereyan eden akıl almaz faaliyetlerden habersiz uyurken, kalbimiz saatte yaklaşık 340 litrelik kan pompalar Bu hızla 7 dakika içinde bir arabanın benzin deposu doldurulabilir

Kalbin bir günde sarfettiği kas gücüyle, bir araba yaklaşık 15 m yukarıya kaldırılabilir Bu kadar mükemmel çalışan kalbimiz bazen tıkanan damarlar sebebiyle vazifesini tam olarak yapamaz

Bir by-pass ameliyatının en fazla bir saat sürdüğünü ve bir hafta içinde de hastanın iyileştiğini düşünmek ne müthiş bir şey olurdu Bundan 25 yıl önce, bacaktan alınan bir toplar damarın, tıkanan kalp damarının yerine kullanılarak değiştirilebileceği şeklindeki bir haber de aynı derecede müthiş bir hâdise olarak karşılanmıştı

Daha sonra geliştirilen ve balon angiopiasty olarak adlandırılan, sönük durumdaki bir balonun, bacak atar damarından vücuda sokularak tıkanan damara kadar ulaştırılması ve şişirilmesi suretiyle tıkanıklığın giderilmesi esasına dayanan teknik de aynı coşkuyla karşılanmıştı Bu son İki ameliyat, yılda ortalama olarak 730 bin'den fazla gerçekleştirilmektedir

ABD'deki St Luke Tıp Merkezi'nde çalışmalarını sürdürmekte olan Dr Mahmut M Hüseyin'in, sürüngenlerin kalplerinde bulunan bir özellikten ilham alarak geliştirdiği CO2 lazeri ile kalp ameliyatı tekniği kısa sürede iyileşen bir operasyon haline gelmiştir Sürüngenlerin kalplerinde atar damar tıkanması olsa bile, kalp kasları arasında bulunan boşluklar vasıtasıyla kan dolaşımı devam etmektedir

Metot kısaca, kaburga kemikleri arasından açılan 10 cm uzunluğundaki bir yarıktan sokulan cihaz vasıtasıyla, lazerle kalbin sol karıncık kaslarında sayıları 25'e varan incecik delikler açmak şeklinde özetlenebilir Böylece kalp içindeki süngerimsi organda kanallar açılır ve kalp kaslarını besleyen kılcal damarlara kan ulaşması mümkün olur

0,05 saniye süren lazer uygulaması, kalp atışları aralarında gerçekleştirilmektedir Bu yüzden by-pass ameliyatında olduğu gibi kalbin durdurulmasına gerek yoktur Ayrıca fazla gelen lazer enerjisi, sol karıncığı dolduran kan vasıtasıyla ortadan kaldırılmaktadır Henüz deneme aşamasındaki bu sistem, şimdilik sadece balon angioplasty olamayacak ve bir açık kalp ameliyatından sonra kendini toparlayamayacak derecede zayıf bünyeli hastalara uygulanmaktadır

1990'da yapılan 15 uygulamada sadece 2 ölüm vakası, ameliyatla alâkası olmayan sebeplerle, meydana gelmiştir Hastalar üzerinde sürdürülen araştırmalar, açılan deliklerin kalp yüzeyinde kapansa bile iç kısımlarda açık kaldığını ve görevlerini sürdürdüğünü göstermektedir Sistemin 1995 yılı içinde yaygın bir şekilde kullanılacağı tahmin edilmektedir

By-pass ameliyatları genelde 4-6 saat sürer ve göğüs kafesinin açılarak kalbin çıkarılıp durdurulmasını gerektirir Diğer taraftan bacaktan bir damar alınması sebebiyle ikinci bir yara açılır Hastanede kalma süresi 2 haftaya kadar uzayabilir Daha kötüsü ise bunun geçici bir tedbir olmasıdır Ameliyat olmuş hastalardan %30'u altı ay içinde yeniden rahatsızlanabilmekte, %50'si de 10 yıl içinde benzeri bir hâdiseyle karşılaşabilmektedir

İkinci bir by-pass ameliyatından sonra kalbin çalışmaması ihtimali çok kuvvetlidir Benzer şekilde balon angioplastyde de 5 yıl içinde %57'lik bir tekrarlama riski vardır Lazer sistemi ise göğüs kafesinin açılmasına, kalbin durdurulmasına, yardımcı bir ameliyatla damar alınmasına gerek kalmadan, 50 dakikalık bir ameliyatla gerçekleştirilmektedir Maliyeti ise by-pass'taki 43000 dolara karşılık 12000 dolar gibi nisbeten düşük bir seviyede kalmaktadır





Sadık Maraşlı

KAYNAK
- Levıs, R; “Taking Lasers to Heart”, Photonics Spectra June, 1993