07-14-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Gaz Sancısının Nedenleri - Gaz Sancısına Neden Olan Besinler Yiyecekler
Gaz Sancısının Nedenleri - Gaz Sancısına Neden Olan Besinler Yiyecekler
İnsanın karnındaki gazı genelde kokusuz olan, karbondioksit, oksijen, nitrojen, hidrojen ve bazen de metan gazları oluşturur Gazın hoş olmayan kokusunu ise kalın barsaktaki bakterilerin oluşturduğu sülfür içeren az miktardaki gazlar oluşturur Barsaklardaki gazın %1'den azı kokuyu oluşturan gazlardır, bunlar uçucu kısa zincir yağ asitleri, amonyak, hidrojen sülfür ve değişik uçucu amino asitlerdir Yemek borusu, mide, ince ve kalın barsaklardan oluşan sindirim sistemimizdeki gazın iki kaynağı vardır Bunlar: Kalın barsakta normalde bulunan zararsız bakterilerin bazı sindirilmemiş gıdalarda bozulma yapması ile oluşan gazdır
Hava yutma (aerofaji) mide gazının en sık sebebidir Her insan yerken veya içerken bir miktar hava yutar Hızlı yiyip içen, sakız çiğneyen, sigara içen ve uygun olmayan ( gevşek ) takma diş kullananlarda ise normalden fazla hava yutulur
Midedeki gazın önemli bir kısmı geğirme ile çıkartılır, geride kalan kısım ince barsaklara geçer ve burada kısmen emilir, az bir miktarı ise kalın barsaklara geçer ve makat yolu ile atılır Mide kendisi de mide asidinin bikarbonatla karışması sonucu karbondioksit gazı oluşturur ancak bu gazın önemli bir kısmı ince barsaklarda emilir ve kalın barsağa kadar ulaşmaz
Sindirilmemiş Gıdanın Bozulması
İnsan vücudu bazı karbonhidratları ( şeker, nişasta ) ve pek çok gıdada bulunan lifleri ince barsaklardaki enzimlerin yetersizliği ya da yokluğu nedeni ile sindiremez Bu sindirilmemiş gıda ince barsaklardan kalın barsağa geçtiğinde, kalın barsaktaki normal flora dediğimiz zararsız bakterilerce bozulmaya uğrar ve hidrojen, karbondioksit, insanların üçte birinde de metan gazı oluşur Sonuçta bu gazlar anüs yoluyla dışarı atılırlar Metan gazı oluşan insanların gaitaları su içinde yüzer Araştırmalar neden bazı insanlarda metan gazı oluşup bazılarında oluşmadığını açıklayamamıştır
Bir kişide gaz oluşturan gıdalar başka bir kişide gaz oluşturmayabilir Kalın barsaktaki bazı bakteriler diğer bakterilerin oluşturduğu hidrojeni yıkabilirler Bu iki tip bakteri oranı da bazı kişilerde daha çok gaz oluşunu açıklayabilir
Hangi Gıdalar Gaz Yapar ?
Karbonhidrat içeren gıdaların pek çoğu gaz yapar, buna karşılık yağlar ve proteinler daha az gaz yapan gıdalardır
Şekerler: Gaz oluşturan şekerler raffinoz, laktoz, fruktoz ve sarbitoldur
Raffinoz: Fasülye bu kompleks şekeri çok miktarda içeren bir besindir Daha az oranda lahana, bruksel lahanası, karnıbahar, kuşkonmaz, diğer sebzeler ve tüm hububatlarda bulunur
Laktoz: Laktoz sütteki tabi şekerdir Peynir, dondurma gibi ürünlerde de bulunur Ekmek, tahıl, mayonezde de bulunur Özellikle Afrika ve Asya kökenli ırklarda laktozu sindirmeyi sağlayan laktuloz enzimi düzeyi düşüktür, kişi yaşlandıkça da enzim düzeyi düşer Bunun sonucu olarak kişiler yaşlandıkça laktoz içeren gıdalar yeme sonucu oluşan gaz şikayeti giderek artacaktır
Fruktoz: Fruktoz normalde soğan, enginar, armut ve buğdayda bulunur Ayrıca bazı içeçek ve meyva sularında tadlandırıcı olarak kullanılır
Sorbital: Sorbital meyvalarda doğal olarak bulunan bir şekerdir Elma, armut, şeftali ve erikte çok vardır Ayrıca birçok diyet gıdalarında, tadlandırıcılarda ve sakızlarda bulunur
Nişasta: Patates, mısır, bazı tatlılar, pastalar ve buğdayda bulunan nişastanın bir kısmı kalın barsağı geçip orada bakterilerce yıkılarak gaz oluşturur Pirinç gaz oluşturmayan tek nişasta çeşididir
Lif: Pek çok gıda eriyebilen ve erimeyen lifler içerir Eriyebilen lifler suda kolayca çözünür ve barsaklarda jel kıvamında bir yapı oluşturur Bunlar, yulaf, fasulye, bezelye ve pek çok meyvada bulunurlar Eriyebilen lifler kalın barsağa kadar sindirilmeden gelip, burada gaz oluşumuna yol açarlar Erimeyen lifler ise barsaklardan hiç değişmeden geçer ve çok az gaz oluştururlar Buğday, kepek ve bazı sebzeler bu tür lifleri içerirler
|
|
|