07-28-2007
|
#1
|
puslu
|
Smoky Dağları

Yazı: Adam Goodheart
Fotoğraflar: Michael Melford
Yılda dokuz milyon ziyaretçi ağırlayan Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı görkemiyle insanoğluna doğayla bir arada var oluşa ilişkin ipuçları sunuyor
Herhalde adına bu kadar yakışan, adıyla bu kadar uyumlu başka bir dağ yoktur "Büyük Smoky (Dumanlı) Dağları":
Bu sözcükler, nefes alıp veren ağaçların üstünden süzülen sisi, bir şelaleden yükselen buğuyu, güneydeki havanın ılık yumuşaklığını çağrıştırıyor Belki de ev yapımı viski eşliğinde mangalda pişirilmiş baharatlı etlerin o keskin tadını  Ama bu şiirsel tanımlamayı kim bulduysa, adı tarihin tozlu sayfalarında yitip gitmiş Bazıları –bir dönemler alev alev yanan ve artık sönmüş olan binlerce Kızılderili ateşinden çıkan dumanın bu yaşlı zirvelerin üzerine bir perde gibi çökmesi nedeniyle– bu adın Cherokee dilinde mavi anlamına gelen shaconage sözcüğünden geldiğini düşünüyor
Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı'nın destekçileri parkın niteliklerini överken gerek yabanıllığını ("ABD'nin doğu topraklarında el değmemiş son büyük orman") gerekse medeniyete yakınlığını ("ABD nüfusunun üçte birinden fazlası, arabayla bir gün içinde ulaşabiliyor") dile getiriyor Özellikle 441 No lu Karayolu'nda Gatlinburg'un içinden geçip, yolun iki yanında duvar gibi yükselen otellerin, büfelerin ve tişört satılan dükkânların arasından parkın en işlek kapısına doğru adım adım ilerlerken, çözülmesi olanaksız bir çelişki beliriyor Nasıl oluyor da bu tür bir yer Kuzey Amerika'nın doğu kesimindeki en yeşil yaşam alanları ve en muhteşem dağ manzaralarını barındırıyor?
Ama parka girildiği an –441 No lu Karayolu, park içinde gür yapraklardan meydana gelen bir tünel gibi ilerliyor– bambaşka bir dünyaya adım atıldığı ortaya çıkıyor Tennessee–Kuzey Carolina sınırı boyunca uzanan ve 2100 kilometre karelik bir alanı kaplayan park, batıda yer alan Yosemite Ulusal Parkı gibi büyük parklara kadar geniş bir alana yayılıyor Ancak, Ansel Adams'ın çalışmalarını andıran manzaraların peşinde olan ziyaretçiler hayal kırıklığına uğrayabilir Burada ne buzullar ve gayzerler, ne de nefes kesen kanyonlar var Bir zamanlar Horace Kephart adlı bir gezginin yazdığı gibi, "Bu topraklarda yeryüzünün kaburga veya omurgaları açıkta değil Çıplak bir kaya bile çok ender görülüyor"
Bu yaşlı dağlar canlı, yemyeşil bir halıyla kaplı Smoky Dağları engin zenginliğini, değeri tam olarak yeni yeni anlaşılmaya başlanan hayvan ve bitki çeşitliliğine borçlu 1997'den beri araştırmacılar, doğabilimciler ve sivil gönüllüler birleşerek, parkta mevcut tüm türleri tanımlayıp sınıflandırmak için bir define avı başlattı Bu araştırma, Kuzey Amerika'da şimdiye dek gerçekleştirilen en iddialı ve en uzun soluklu çalışma

Mavi Duman Diyarı
Fotoğraf : Michael Melford
Cherokeeler için bu tepeler shaconage idi Yani mavi  duman rengi Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı yılda dokuz milyonu aşkın ziyaretçiye ruhun huzur bulabileceği bir sığınak sunuyor

Çiçek Açan Park
Fotoğraf : Michael Melford
Büyük Smoky Ulusal Parkı'nda 2000'den fazla bitki türü yetişiyor Bu şaşırtıcı çeşitlilik büyük ölçüde Smoky Dağları'nın yükselti aralığının geniş olmasının bir sonucu Eteklerde 275 metrenin altında olan yükseklik bazı doruklarda 2000 metreyi aşıyor

Kar Manzarası
Fotoğraf : Michael Melford
Newfound Geçidi'nde fırtına yürüyüşçüleri hazırlıksız yakaladığında, arama-kurtarma çalışmaları başlatılıyor 2004'te, bir yürüyüşçü 1800 metre yükseklikte, yaklaşık 60 santimetre karın içinde geçirdiği dört günün ardından kurtuldu

Zengin Yaban Hayatı
Fotoğraf : Michael Melford
Bir yavru geyik Cades Vadisi'nde otların arasında kıvrılmış 1930'a gelindiğinde aşırı avlanma ve hastalıklar bölgede geyiklerin kökünü neredeyse kurutmuştu Ama 1934'te parkın kurulmasıyla koruma altına alınan geyiklerin sayısı bugün birkaç bine ulaşıyor
|
|
|