Prof. Dr. Sinsi
|
Sofra düzeni nasıl olmalı
masa tanzimleri - softa adabı - yemek adabı - yemek masası düzenleme

Çoğu zaman samimi yemek davetlerinin dışında “özel” diye tanımlanacak bazı davetler vermeye mecbur kalırız Evimizde vereceğimiz bu davetlerde zaman zaman gerek sofra düzeni gerekse servis esnasında bazı endişelerimiz oluşur
Bu “özel davet”in en mükemmel olması amacımızdır Uzun süre verdiğimiz davet hakkında övgü ile konuşulması hangimizi mutlu etmez ki?…
Davetin hazırlanması, amaca göre davet edilen kişilerin saptanması ile başlar… Resmiyet derecesine göre davet edilecek kişiler en az üç hafta öncesinden davetiye veya telefon ile aranarak davet edilmelidir Çok resmi davetlerde baskılı davetiye daha uygun olacaktır Ancak; “kişi adı” el yazısı ile yazılmalıdır Bu davet edilen kişiye verilen değerin bir göstergesidir Son yıllarda bazı büyük hediye merkezlerinde bu tarz özel kartlar satılmaktadır Sadece boşlukları doldurmanız yeterli olacaktır Davet eden kişinin bu nezaketli davranışına karşı cevap verilmesi gerekmektedir
Davete katılıp katılamayacağınızı bildirmek bir görgü kuralıdır Eğer davetiye yollandıysa (L C V-lütfen cevap verin’in kısaltılması) davet eden kişiye davete katılıp katılamayacağınızı telefon açarak bildirmelisiniz
Ziyafet Masası
Ziyafet masası hazırlamak zevk işidir Herkes imkanlarına ve gönlüne göre hazırlar Ancak; aşağıdaki noktalara da dikkat etmek gerekir Öncelikle masa örtüsü titizlikle seçilmelidir Masaya pastel rengi keten, beyaz keten, nakışlı keten veya dantel örtü konmalıdır Çok renkli alacalı örtü seçimleri ağır davetler için uygun değildir Masaya konan örtü 30 cm den fazla sarkmamalıdır Oturan kişilerin ayaklarına dolanacak şekilde abartılı bir uzunlukta olmamasına dikkat etmek gerekir
Damak zevkimizi zenginleştirecek bu yeni tatlar, bizim beslenme alışkanlıklarımızla da örtüşüyor Herse, Pinjur ve Ajvar’ı ister kahvaltıda ekmeğinize sürün, ister meze olarak yiyin, ister makarnanıza sos olarak kullanın, isterseniz de etinizin yanına garnitür olarak alın Ya da televizyonunuzun karşısında heyecanlı bir film seyrederken elinizdeki cipse eşlik etsin Seçim size kalmış
Masa’da “uyum” Çok önemlidir Yemek takımları, bardaklar, örtü ve diğer gereçler “uyum” içinde olmalıdır Uyum sofanın ortasına yerleştirilecek bir tanzimle daha da çarpıcı bir hale getirilir Burada, seçilecek çiçekler bile mümkünse yemek takımlarınızla ve masa örtüsüyle uyum içinde olmalıdır Bir renk armonisi yaratmak özenle hazırladığınız bu daveti daha da hatırda kalıcı yapacaktır
Vereceğiniz mönüye uygun olarak tabakları yerleştirmelisiniz Şayet; mönü’de çorba yer alıyorsa, o takdirde düz yemek tabaklarının üzerinde çorba tabakları yer almalıdır Eğer çorba mönüde yer almıyorsa o takdirde ordövr servisi için düz ve büyük tabaklar yerleştirilmelidir Tabakların yerleştirilmesi mönü’deki düzenlemeyle paraleldir
Sofranızı hazırlarken “peçeteler” özenle katlanmalı ve yerleştirilmelidir Değişik şekillerde katlanan peçeteler, isteğinize göre yine yemek takımlarınıza uygun halka biçimde bir peçetelik arasına konarak ta sofralarda yerini alabilir
İste bazı peçete katlamaları;
Kare; Peçete her yönde bir kere katlanır Sonra “kare” sekline getirilir
üçgen; peçete önce “kare” sekline getirilir Sonra, aksi köşeler birleştirilerek “üçgen” sekli verilir
Koni; peçete önce “kare”, sonra da “üçgen” seklinde katlanır Dışarıda kalan uç “dik” duracak şekilde olmalıdır
Çatal-kaşık-bıçak
Kullanış amaçlarına göre, dıştan başlayıp içe doğru gelecek şekilde yerleştirilir Tabağın sağına kasık ve Bıçak, soluna ise çatal konur Bıçağın ağzı tabağa dönük olmalıdır
Tabaklar
Servis tabağı, yemek tabağı, salata tabağı ve ekmek tabağı kullanılmalıdır Ancak yukarda da bahsedildiği gibi yemek mönüsünde yer alan yiyeceklere göre uygun tabaklar ilave edilebilir
Masaya Konan Takımların Yerleri
Yemek Çatalı: Tabağın solunda
Yemek bıçağı; Tabağın sağında
Yemek kasığı: Tabağın sağında, bıçağın dışında
Balık Çatalı: Tabağın solunda, çatalın dışında
Balık bıçağı: Tabağın sağında, yemek bıçağı dışında
Meze Çatalı: Tabağın solunda, diğer Çatalların dışında
Meze kasığı: Tabağın ön kısmında
Çerez ve pasta çatalı: Tabağın ön kısmında, sapı sola doğru
Çerez ve pasta bıçağı: Tabağın ön kısmında, keskin tarafı tabağa, sapı sağa doğru Çatalın yanında
Su bardağı: Tabağın sol ön kısmında
Şarap bardağı: Su bardağının sağında
Rakı bardağı: Su bardağının yanında
Tuz, biberlik: İki servis tabağı arasında
Yağ, sirke: Sofranın ortasına yakin
Hardal ve diğer soslar: Yağ ile sirkeye yakin
Yağ tabağı: Servis tabağının sol ilerisinde
Salata tabağı: Servis tabağının sol ilerisinde
Meyve tabağı: Ortada
Ekmek tabağı: Ortada
Çiçek tanzimleri: Masanın ortasında
Peçete: Servis tabağının solunda
Yemeklerde Unutulmaması Gerekenler
Yemek süresince dikkat edilmesi gereken bazı davranışlar vardır; bunlardan bazıları…
Tabakta yemek bırakmak pek hoş bir davranış değildir Ekmeğin ufalanarak yenmesi, yemeğin koklanarak adeta “test” edilmesi, masada saç taramak, makyaj tazelemek, elleri masanın altında tutmak, masada şampanya patlatmak, kürdansız ve aleni bir şekilde diş karıştırmak, sesli bir biçimde burun temizlemek, ev sahibinden önce yemeğe başlamak ve masada kül tablası konmamışsa ısrarla sigara içmeye çalışmak, puro vb herkesçe hoşlanılmayacak tütünleri müsaadesiz içmek ve yemek devam ederken izinsizce sofrayı terk etmek, abartılı gülmek veya uzun sıkıcı konuşmalar yaparak diğer konukları rahatsız etmek yapılmaması gereken davranışlardandır
Servis Kuralları
Servisi evin hanimi yapıyorsa, sağında oturan bayandan başlanır
Servisi garson yapıyorsa, servise ev sahibinin sağında oturan bayandan baslar, soldan devam eder, en son ev sahibine servis yapar
Garsonun elinden hiç bir şey alınmaz Garsondan bir şey istenecekse alçak sesle istenir
Tatlı servisinden önce masa temizlenir
İçki istenmediği zaman açıkça söylenmelidir Kadeh el ile veya ters kapatılmaz
Servisler yapılırken ısrarcı olunmamalıdır Ancak; yemeğin niteliğine göre serviste 2 kez istenip istenmediği kişilere sorulabilir
Yemekte Görgü Kuralları:
Bıçak kullanmak gerekince, Çatal sol elle tutulur Bu durumda bıçak sağ elle tutulur ve işaret parmağı bıçağın keskin olmayan tarafına bastırılarak “kesme” işlemi yapılır
Bıçak kullanıldıktan sonra masaya bırakılmaz Tabağın üst yarısına, kendinize doğru yanlamasına ve keskin tarafı içe gelecek şekilde konur
Çatal da kullanıldıktan sonra masaya bırakılmaz Bıçağa paralel şekilde soluna ve sapı sağda, ağzı yukarı doğru konur
Çorba kasığı, Çorba tabağının sağına konur
Kaşık da bıçak gibi kullanılır Salata ve Çerez çatalı, yemek çatalından daha kısadır Yemekle birlikte salata da verilecekse, salata çatalı yemek tabağının soluna, yemek çatalının iç tarafına konur
Balık Çatalı ise daha kısa ve düzdür Kasığın sağına konur
Tatlı kaşığı, tatlı tabağının içine konur
Servis Çatal ve kasıkları, servis yapılacak yemeklerin tabaklarına konur Kişi rahatça alabilmelidir
Ancak; konukların önüne 3′den fazla Çatal, kaşık ve bıçak koymamaya dikkat edilmelidir Gerekirse yemek esnasında bu servisler kaldırılır ve gerekli olanlar düzenlenir
Peçeteler resmi olmayan yemeklerde çatalların soluna, resmi yemeklerde ise servis tabağının içine konur Ancak; bahsettiğimiz gibi eğer dekoratif bir peçetelik söz konusuysa tabağın sol tarafına veya önüne gelecek şekilde yerleştirilebilir
Peçete, sağ üst kösesinden tutularak açılır Dizlerin üzerine yerleştirilir İşi bittikten sonra yemek tabağının sağına katlanarak konur Buruşturarak koymamaya özen gösterilmelidir Kağıt peçete kullanılmışsa “top” yapılıp tabağa konmaz özel davetlerde her ne kadar kullanılmıyorsa da kumaş peçeteleri aratmayacak güzellikte kağıt peçeteler eğer sofraya uyum sağlıyorsa kullanılabilir
Davet bitiminde ev sahibine teşekkür etmek unutulmamalıdır Hatta bir gün sonrasında tekrar telefon edilmeli ve bu nazik davet ve güzel yemek için bir kez daha iltifat edilmelidir
|