Psikolojik Gelişim Dönemleri

Kuramci, Erikson a gore, gelisim yasamin tumune yayilmaktadirBu kuramcinin belirttigi gelisim evrelerinden bazilari, yas sinirlari kesin olmamakla beraber, söyledir:

1-Oral dönem (0 ? 1 yasgüven ya da güvensizlik):

Bu dönemde cocugun cevresiyle etkilesimi, güven ya da güvensizlik duygularinin yerlesmesinde etkilidirBebegin annesiyle olan iliskisi onun herseyidirDolayisiyla bebegin ihtiyac ver gereksinimlerinin karsilanmasi, anne ile bebek arasinda karsilikli anlayis ve guvenin olusmasini saglar

Bu temel duygunun gelisimi ise ilerideki yillarda bieryin cevresiyle kurdugu ilsikilerde kendine guven duymasi demektir

Kendine guvenen kisiler, kendi degerlerinin bilincinde olarak, digerleriyle daha rahat ve sevgi dolu iliskiler kurarlar

2- Anal- kas donemi ( 1 ? 3 yasözerklik ya da utanc ve kararsizlik)

Bu dönemdeki fiziksel olgunluk, bebeklerin emeklemelerine, yürüyüp kosmalarina olanak saglarBu durum da kisilik acisindan özerklik ve bagimsizlik demektir

Ayrica, tuvaletegitiminin verildigi bir donem olarak ta onemlidirbu donemde ebeveynler tuvalet egitimi sirasinda baskici ve sert tutumlari ile cocukta bir cok nevrozon yerlesmesine neden olabilirlerdolayisiyla, cocugu tuvalete alistirirken oncelikle fiziksel olgunluga erismesi beklenmeli sonrasinda da yumusak ancak kararli bir egitsel tutum sergilenmelidirdiskisini veya çisini kaciran cocuk korkutulmamali, cezalandirilmamalidir

Bu evrede cezalandirilan, kisitlanan ve bagimli olmaya yonlendirilen cocuklar, ileriki yaslarinda bastirilan ofke ve utanci yasarlar, kararsiz yetiskinler olurlar

3- Cinsel dönem ( 3 ? 5 yasgirisim ya da sucluluk duygulari)

Cocugun cevresindeki her seye ilgi ve merakla yaklastigi donemdirBu nedenle de girisimcidir, arastiricidir, surekli sorar, ogrenmek ister, hareketlidir

Bu donemde, cocugun ana babasina olan cinsel ilgisi de söz konusu olablir(Freud u odipal ve elektra kompleksleri)

Ana babanin elestirel yaklasimi ve ya cocugun merakini örseleyici tutumlar, sucluluk duygusuna neden olacaktirDolayisiyla bu donemde cocugun merek ve ilgisini destekleyici, sorularina cevap verici yaklasimlar, özgüvenin olusmasinda da etkili olacaktir

4- Gizil dönem ( 6 ? 11 yasbeceri ya da asagilik duygulari)

6 ? 11 yaslari arasindaki bu donem , surekli etkinlik icerisinde olan okul cagi cocugunu kapsarCocuga amaclarinin ve hedeflerinin degerli oldugu hissettirilirse ve desteklenirse, becerileri ve arastirici yani gelisir

Bu donem cocugun hayatina "ögretmen" kavraminin girdigi donemdir Okul problemleri basgösterirogretmen ve ailenin isbirlig cok önemlidir

5 - Ergenlik dönemi

Kimlik arayisi, dis gorunum ve begenilme arzusu baskindirOrta okul donemine denk dusen bu surecte, cinsel uyanisla beraber yani ruhsal tepki ve davranislar gelisir

Ergen kendini begenmez, surekli kusur arar, elestirilere asiri duyarlidir, hircin ve kavgaci olur

Derslere ilgi azalir, ebeveynle iliskiler kopar, arkadaslar ön plana cikar, bencillik, yasaklara tepki baslar, duygusal gel-gitler artar

Kisaca, gencin, sudan cikmis baliga dondugu cok firtinali bir donemdir

Dusunme yetenegi gelisirken, ilgi alanlari cesitlenirCosku, hayal, idealizm yogunlasir

Kimlik karmasasinin yasandigi bu donemde, yine baskic, anlayissiz ve cezalandirici ana baba tutumlari, ergenin isini daha da guclestirir

Saglikli cinsel egitim icin ebeveyn ve ergen diyalogu sarttir

Yetiskinler unutmamalidirlar ki

Her yetiskin ergen olmustur, ancak ergenler yetiskin olma yolundadirlardestek, sevgi , ilgi ve anlayis beklerler