Şizofreni Çeşitleri Nelerdir Şizofreni Türleri

Şizofreni Çeşitleri Nelerdir

Şizofreni Türleri



DSM-IV sınıflamasına göre şizofreni beş alt tip ihtiva etmektedir:


Paranoid tür: Bazen dine aşırı düşkünlük, metafizik, filozofik ya da cinsel uğraşlar görülür Rahatsızlığı kabul etmez, belirtileri gizlemeye çalışır, sanrıları yüzünden savunmaya geçer ve toplumdan uzaklaşırlar Düşünce bozuklukları baskındır Kötülük görme sanrıları, büyüklük sanrıları, etkilenme fikir ve sanrıları, alınganlık, kuşkuculuk bu türde sık görülen düşünce bozukluklarıdır Başlangıcı genellikle yavaş ve daha geç yaştadır (DSM kodu 2953/ICD kodu F200)


Dezorganize (Hebefrenik) tür: Düşünce ve devinim bozuklukları baskındır Kişilikte dağılma ve yıkım hızlıdır Hasta kendi özel dünyasında yaşar Davranışlar ilkel ve çocuksudur Kısa zamanda duygusal tepkilerde oynamalar (labilite), yüzeysellik, uygunsuzluk, sözcük uydurma (neolojizm), tutarsız sanrılar, yineleyici basmakalıp konuşmalar, ayrıca varsanılar daha sonra ortaya çıkmaktadır Başlangıcı genç yaşta akut, renkli pozitif belirtilerle başlamaktadır DSM kodlamasında dezorganize; ICD kodlamasında ise hebefrenik şizofreni olarak geçer (DSM kodu 2951/ICD kodu F201)


Katatonik tür: Devinim (hareket) bozuklukları baskındır Dış çevre ile ilişkisini kesmiş gibi görünse de çevrede olup bitenleri tanımakta ve kaydetmektedir Hastalar belli bir duruşta uzun süre kalır ve dışardan gelen tepkilere yanıt vermez (donakalma), katatonik dalgınlık, katatonik taşkınlık, karşıtçılık gibi belirtiler görülmektedir Başlangıcı çoğunlukla 15-25 yaş arasında ve aniden olmaktadır(DSM kodu 2952/ICD kodu F202)


Ayrışmamış tür: Paranoid, dezorganize ve katatonik tür ayrışmamıştır(DSM kodu 2959/ICD kodu F203)


Kalıntı (Rezidüel) tür: Daha çok negatif belirtilerin baskın olduğu süreğen şizofrenik bozukluktur Değişmeye karşı istek ve ilgi azdır Duygu küntlüğü, vurdumduymazlık, girişim ve eylem azlığı, toplumdan kopukluk, düşüncede somutlaşma ve fakirleşme, kendine iyi bakmama gibi negatif belirtiler gözlenir Bir ya da birkaç aktif şizofrenik depreşmeden sonra başlamaktadır (DSM kodu 2956/ICD kodu F205)


ICD-10 sınıflama sisteminde ise bu türlere ek olarak iki alt tip daha vardır


Şizofreni-ardı çökkünlük: Şizofrenik depreşmenin ardından hasta çok belirgin çökkünlüğe girebilir Daha çok negatif belirtiler bulunmakla birlikte pozitif belirtiler de gözlenir Kalıntı şizofreniden ayırmak zor olabilir Ayırıcı tanı için hasta öyküsü önemlidir (ICD kodu F204)


Basit şizofreni: Sinsi ve yavaş başlayan ve daha çok negatif belirtilerin baskın olduğu şizofreni türüdür Genellikle sanrılar, varsanılar, hareket bozuklukları görülmez Kalıntı şizofreniden ayrımı öykü ile yapılır (ICD kodu F206)