Kişilik Bozukluğu çeşitleri Kişilik Bozukluğu açıklamaları Kişilik Bozukluğu hakkında

Kişilik Bozukluğu çeşitleri

Kişilik Bozukluğu açıklamaları

Kişilik Bozukluğu hakkında bilgi



Derin olarak yerleşmiş olan, sosyal kalıplara uymayan, yaygın, ısrarlı, uyumsuz davranış örüntüsüdür


Genelde yaşamın çeşitli dönemlerinde uzun süreli zorlukların etkisiyle olur Kendilerini karşısındakinin yerine koymakta zorlanırlar Görülme sıklığı %6-9 oranındadır Kişilik bozuklukları ilk bulgularını 15-20 yaş arası gösterir Kadın-erkek oranı eşittir Kişilik bozuklukları bir çok nedene bağlı olarak gelişir


Tedavisinde psikanaliz, psikoterapi, ilaç tedavisi kullanılır Başarı oranı düşüktür

Paranoid Kişilik Bozukluğu

Diğer insanlardan kötü niyetli hareketler bekleme eğilimindedirler Şüphecilik ve güvensizlik temel belirtileridir Toplumda %1-2 oranında görülür Erkeklerde daha fazladır

Tedavide ilaç tedavisi ve psikoterapi birlikte kullanılır

Şizoid Kişilik Bozukluğu

Sosyal ortamdan uzaklaşmanın, izole yaşantının olduğu kişilik yapısıdır Duygularını ifade edemezler Genelde tek bir etkinlikte bulunurlar Yakın arkadaşlıkları ve sırdaşları yoktur Toplumda %7 oranında görülür Erkeklerde daha sıktır Tedavide ilaç tedavisi ve psikoterapi kullanılır

Şizotipal Kişilik Bozukluğu

Davranış, düşünce, duygulanım, konuşma ve görünümde bir çok gariplik ve egzantriklikler vardır Alınganlık fikirleri, olağandışı yaşantıları, kuşkuculuk, acayip düşünce biçimi belirgindir Toplumda %3 oranında görülür %10'u intihar girişiminde bulunur Şizofreniye dönüşmesi olasıdır İlaç tedavisi ve psikoterapi tedavide kullanılır

Antisosyal Kişilik Bozukluğu

Başkalarına hak tanımayan uyumsuz davranışların olduğu kişilik yapısıdır Suç işleme eğilimi, sürekli yalan söyleme, dürtüsellik, kavgacılık, sorumsuzluk, vicdan azabı çekmeme temel bulgularıdır Tam genellikle 18 yaşından sonra oluşur 30'lu yaşlardan sonra kendiliğinden düzelme olabilir Tedavisi zordur Madde bağımlılığı riski yüksektir

Borderline (Sınır) Kişilik Bozukluğu

Ayrışma-bireyselleşme sorunları, duygulanımı denetleme sorunları ile ilgili belirtiler ve yoğun kişisel bağlılıklar temelde görülebilir Terk edilmeye karşı aşırı korku duyma, hep-hiç yasasıyla davranması, kimlik karmaşası, kendine zarar verici davranışlar, sürekli boşluk hissi, öfke patlamaları gibi belirtiler görülür Toplumda %2 oranında görülür Kadınlarda daha sıktır Genelde annelerinde de bu bozukluk vardır İleri yaşlarda düzelme olabilir Genelde 40 yaşından önce tanı konulur Psikoterapi temel tedavi şeklidir Ek ilaç tedavisi de kullanılır

Histrionik Kişilik Bozukluğu

Dramatik, duygusal, etkileyici davranış kalıplarının olduğu bozukluktur İlgi odağı olma beklentisi, baştan çıkarıcı davranma, fiziki görünümüne aşırı dikkat ve insanları kullanma, gösteriş, başkalarından kolay etkilenme ön plandadır %2-3 oranında görülür Kadınlarda daha yaygındır

Baştan çıkarıcı özelliğe karşın cinsellikten korkma temel bulgudur Psikoterapi temel tedavi şeklidir

Narsistik Kişilik Bozukluğu

Kendini beğenme ve öz saygı ile aşırı ilgilenmenin olduğu bozukluktur Üstünlük duygusu, beğenilme gereksinimi, kendini karşısındakinin yerine koyamama, küstahlık temel belirtileridir

Temelde anne ile çatışmalar yatar Tedavisi zordur Psikoterapi kullanılır

Çekingen (Kaçıngan) Kişilik Bozukluğu

Çekingen ve utangaç kişilik yapısı belirgindir Kaçınganlık, yakın ilişkiler kuramama, eleştirilmeye aşırı duyarlılık, beceriksiz-küçük görüldüğünü düşünme, sosyal etkinliklere katılmama temel belirtileridir


Toplumda %1 oranında görülür Temelde anababa eleştirilerinin etkisi büyüktür Psikoterapi özellikle grup terapisi tedavide kullanılır Yaygın etkilenmemiş durumlarda "Sosyal Fobi" tanısıyla tedavi edilir

Bağımlı Kişilik Bozukluğu

Bağımlı ve boyun eğen kişilik yapısı belirgindir Başkalarından öğüt ve destek alma ihtiyacı, sorumluluk alamama, muhalefet edememe, inisiyatif kullanamama, tek başına kalamama temel bulgularıdır Kadınlarda sıktır Temelde ayrılık kaygısı/bunaltısı vardır Psikoterapi tedavide kullanılır

Saplantı-Zorlantılı (Obsesif-Kompulsif) Kişilik Bozukluğu

Mükemmelcilik ve esnek olamama belirgindir Ayrıntılar üzerinde aşırı uğraşma, işin bitirilmesini zorlaştıran bir mükemmelcilik, eskimiş veya değersiz şeyleri saklama, cimrilik, katılık ve inatçılık hakimdir Erkeklerde daha yaygındır Ailesel geçiş olasılığı vardır İlaç tedavisi ve psikoterapi tedavide kullanılır

Pasif-Agresif (Edilgen-Saldırgan) Kişilik Bozukluğu

Gizli bir şekilde bilerek engelleyici, erteleyici, inatçı ve yetersiz olmayla belirgin bozukluktur Pasif direnç, somurtkanlık ve kavgacılık, otoriteye karşı çıkma, şanssızlığından yakınma temel bulgularıdır Temelde anababada benzer problemler vardır Psikoterapi yararlıdır

Depresif (Çökkün) Kişilik Bozukluğu

Karamsar, zevk alamayan, görev sorumluluğu olan, özgüvensiz ve kronik olarak mutsuz kişilerdir Keder, mutsuzluk, keyifsizlik, kendini küçük görme, düşünceli ve endişeli yapı, kötümser, pişmanlık duymaya eğilim temel belirtileridir


Erken dönemde ana/baba kaybı, anababa yetersizliği temelde yatan sorundur İlaç ve psikoterapi yararlıdır

Sadistik Kişilik Bozukluğu

İlişkilerine acımasız veya küçük düşürücü davranış hakimdir Adli olgularda yaygındır Sıklıkla anababa kötüye kullanımı vardır

Kendine Zarar Verici (Yenilgin) Kişilik Bozukluğu

Kişiler yaşamlarını kötü sonuçlara yönlendirirler, yardımı veya iyi sonuçları reddederler, iyi sonuçlara doyumsuz yanıt verirler