Böğürtlen Böğürtlen Hakkında Bilgi

Böğürtlen, Brombeere, Rubus fruticusus

Familyası: Gülgillerden, Rosen gewaechse, Rosaceae
Drugları: Böğürtlen Yaprağı: Rubi fruticosi folium
Böğürtlen Meyvesi: Rubi fruticosi frutus
Böğürtlen Meyvesuyu: Rubi fruticosi sirupus
Böğürtlenin genelikle yaprakları, fakat nadirende olsa kökününde çay ve natürel ilaçıda yapılır Ayrıca Meyveleri taze olarak yenir, suyu çıkarılır veyahutta şurubu yapılır

Botanik: Böğürtlen gülgillerin alt grubu olan rubusgillerden olup bu gruba 100’lerce böğürtlen ve ahududu türleri dahildir Vatanının batı Hindistanve Pakistan olduğu tahminedilen bitki zamanla doğuda Türkistan üzerinden Çine ve batıda Horasan üzerinden batı Avrupaya ve kuzey Afrikaya kadar yayılmış ve nihayet son olarak kuzey Amarikaya kadar yayılmıştır

Türkiyenin Marmara ve Karadeniz bölgelerinde yabani olarak yetişir ve genelikle ılıman bölgelerde, sulak ve nemli topraklarda, seyrek ve bakımsız ormanlarda daha çok yetişir Gövde genelikle yay şeklinde eğik üzeri oldukca sık dikenli, köşeli veya yuvarlaktır Uc kısmı toprağa değdiğinde buraya kök salar ve böylece olduğu yerde kısa sürede koloniler oluşturur

Bitkinin altına ışık altına ışık sızmadığından böğürtlenin altında başka bir bitki yetişmez ve bu nedenle bitkinin altı kuş ve tavşanlar için iyi bir sığınak olur Böğürtlenin sürgünleri birinci yıl çiçek açmaz ve meyve vermez sadece gelişir ve büyür Sürgünleri ikinci yıl çiçek açar ve meyve verir ve budallar sezon sonunda kuruyarak ölür Kuruyan dallar altta kalır ve yeni sürgünler üstte böylece başta kuşlar ve tavşanlar için kümbetler oluşur

Yaprakları: Alt yaprakları 5’li veya 7’li üsttekiler 3’lü veya 5’li şekilde olan kanat yapraklardan oluşur Kanat yaprakları meydana getiren yanyapraklar eliptik, veya ters yumurta şeklinde, uclara doğru sivri, kenarları dişli veya kertikli, üst yüzeyi mat yeşil, alt yüzeyi grimsi yeşil, hafif tüylü, derin damarlı ve üzeri pörtüklüdür

Çiçekleri genelikle sürgünlerinuckısmında, yaprak diplerinden çıkan bir sap üzerinde ve topluca bir arada bulunurlar Çiçeklerin taçyaprakları beş adet oval veya kalp şeklinde beyaz, pempe veya kırmızımsı renkte olup ortasında 15-20 adet dölenme tozluğu bulunur Böğürtlenler Mayıs ayında çiçek açmaya bşalar ve bu Ekime kadar devam eder, zira böğürtlenlerin aynı dalında bir kısmı çiçek açarken, bir kısmı yeşil, bir kısmı kırmızı ve bir kısmı tamamen olğunlaşmış olup siyahımsı mor bir renk alır

Yetiştirilmesi: Bir böğürtlen fidesi veya kökü bulunduğu yerde hemen yayılır Böğürtlen hızla yayıldığından her yıl sürekli dudanması gerekir

Hasat zamanı: Nisandan Eylüle kadar yaprakları toplanarak kurutulur, yaprakları kuruturken ısının 40 derece’yi geçmemesi gerekir Meyveleri ise Temmuzdan Ekime kadar toplanır, taze yenir veya meyvesuyu çıkarılır veyahutta reçeli yapılır Malesef şifalı bitkileri toplama, kurutma, paketleme ver depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır Bitkinin şifalı kısmı yaparak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır Ayrıca öreneğin bitki 5 günde kurudu ise 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğünden kalitesi düşer Sadece bitki kökleri Güneş'te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip diploması gerekir Şifalı bitkilerin Aktarlar'da açıkta satılması kalitesini kısa sürede sıfırlar

Birleşiminde:

Tesirşekli:

Kulanılması: a-) Böğürtlen Üniversite kliniklerinde araştırılark tedavi denemesi yapılmamıştır Bu nedenle bugünkü bilgilere göre 2 sınıf bir şifalı bitkidir Örneğin bademcik iltihaplanmasına kaşı Adaçayı-, AItırkökü-, ZYE-, Limon veya Gökçek İksiri daha etkildir
b-) Komisyon E’nin 22a nolu ve 1990 tarihli monografi bildirisine göre böğürtlen yaprağı başta: Ağır ve anormal olmayan ishal ve haricen ağız ve yutak iltihaplanmasına karşı gargara yapmak için kulanılabileceği beyan edilmiştir
c-) Halkarasında haricen bademcik-, ağıziçi-, ve dişeti iltihaplarına karşı gargarası yapılır Dahilen ise mide ve bağırsakları kuvvetlendirir, kandaki şekeri düşürür, ishali önleri, kanı temizler ve metabolizmayı kuvvetlendirir

Çayı: Taze veya kurutulmuş böğürtlen yapraklarındaniki tatlı kaşığı demliğe konur ve üzerine 300-500 ml kaynarsu ilaveedilerek 5-10 dakika demlemeye bırakıldıktan sonra süzülerek içilir

Çay harmanları:

Yantesiri: Bilinen bir yantesiri yoktur

B-) Türk Böğürtleni, Anatolische Brombeere, Rubus anatolicus (sanctus)

Çiçekleri pempe yeryer eflatun, pempe veya kankırmızısı renktedir Meyve ve yaprakları bir öncekine göre oldukca küçüktür, fakat lezetli ve tetlıdır Bu bitki hakkında geniş bilgi vermek isterdik ama Türk Üniversiteleri henüz bir araştırma yapmadılar, birgün yaparlarsa bizde bilgi sahibi oluruz Türkiyede 10000’in üzerinde şifalı bitki olduğunu ingiliz asıllı araştırmacı yaptı 30 yıllık araştırmalarla idea ediyor Pasifik Porsuk ağacı üzerine ABD Kanserojen Enstitüsü 40 araştırma yaptıktan sonra Taxol ismili kansere karşı kimyasal bir ilaç geliştirdi, fakat yantesirinin çok olması vede bir tadavinin 20-50000 euro tutması nedeniyel şimdilik çok sınırlı kulanılıyor (Bayanlardaki yumurtalık ve rahim kanserine karşı),

Alıntıdır