Yaz Aylarında Beslenme (Sağlık Bakanlığı Onaylı) /YAZ AYLARINA YÖNELİK SAĞLIKLI BESL

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-25-2012

Yaz aylarının başlaması ile artan hava sıcaklıkları birtakım sağlık sorunlarını da beraberinde getirmektedir

Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamaya çalışmaktadır

Kalp debisinde düşme doku ve organlarda oksijenlenmede azalma kalp atım sayısı ve kan basıncındaki artış nedeniyle yaz aylarında özellikle yüksek tansiyon kalp yetmezliği ve koroner kalp hastalıklarında artış gözlenmektedir

Ayrıca sıcaklıkların etkisiyle artan terle birlikte su ve mineral kaybı sonucu bayılma hissi bulantı baş dönmesi gibi sağlık problemleri de görülebilmektedir

Yaz aylarında özellikle bebek ve çocuklarda ishal görülme sıklığı artmaktadır

Ayrıca sıcak havalarda besinlerin bozulma riski artmakta ve besin kaynaklı zehirlenmeler sık görülmektedir

Yaz sıcaklığından en çok etkilenenler çocuklar yaşlılar hamileler kalp ve şeker hastalığı olan bireylerdir

Yaz aylarında sıklıkla görülen sağlık problemlerinin azaltılmasında sağlıklı beslenme ve bu konuda toplumun bilinçlendirilmesi son derece önemlidir

YAZ AYLARINA YÖNELİK SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ

Yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlığın korunması için esastır Bu nedenle dört besin grubunda bulunan çeşitli besinler en az 3 ana ve 3 ara öğünde yeterli miktarlarda alınmalıdır
Kahvaltı günün en önemli öğünüdür Yaz aylarında yapılacak kahvaltıda az yağlı peynirler zeytin ve taze sebzeler bulunmalı kafein içeren içecekler yerine süt meyve suyu ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir
Yaz aylarında yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı yemeklerde bitkisel sıvı yağlar tercih edilmeli yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama ızgara kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalıdır
Yaz aylarında vücut direncini artırmak ve vücuda yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlamak için sebze ve meyve çeşitlerinden yararlanılması önemlidir Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketilmesi gerekir
Kan şekerini hızla yükselten ve hızlı düşüren besinlerin tercih edilmemesi basit karbonhidrat olan saf şeker ve şekerli besinler yerine kepekli ekmekmakarna bulgur gibi lifli besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir
Enerjisi yüksek hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar meyve tatlıları dondurma gibi tatlılar tercih edilmelidir
Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alınması önemlidir Ayrıca yaşamın her döneminde yeterli sıvı alımı vücutta oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılmasında vücut fonksiyonlarının düzenli çalışmasında metabolizma dengesinin sağlanmasında ve vücutta pek çok biyokimyasal reaksiyonun gerçekleşmesinde son derece önemli rol oynamaktadır Bu nedenle her gün en az 2-25 litre (12-14 su bardağı) su içilmeli sıvı alımının karşılanmasında kahve çay ve gazlı içecekler yerine süt ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir
Besin zehirlenmeleri halk sağlığını yakından ilgilendiren ve özellikle yaz aylarında artan hastalıklardandır Çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına karşın zehirlenmeye yol açan besinle ve kişisel bazı faktörler hastalığın zaman zaman daha ağır seyretmesine hatta ölümcül olmasına yol açabilmektedir Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketilmesinden kaçınılmalı çabuk bozulan potansiyel riskli besinler (et yumurta süt balık vBulletin) açıkta bekletilmemeli besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına uyulmalıdır
Yaz aylarında özellikle rotavirüslerden kaynaklanan bebek ve çocuklarda yaygın olarak görülen ishallerin önlenmesinde el temizliği ile sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkamak çok önemli olup ishali olanlar en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır

06-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Yaz Aylarında Beslenme (Sağlık Bakanlığı Onaylı) /YAZ AYLARINA YÖNELİK SAĞLIKLI BESL Yaz aylarının başlaması ile artan hava sıcaklıkları birtakım sağlık sorunlarını da beraberinde getirmektedir Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma uyum sağlamaya çalışmaktadır Kalp debisinde düşme doku ve organlarda oksijenlenmede azalma kalp atım sayısı ve kan basıncındaki artış nedeniyle yaz aylarında özellikle yüksek tansiyon kalp yetmezliği ve koroner kalp hastalıklarında artış gözlenmektedir Ayrıca sıcaklıkların etkisiyle artan terle birlikte su ve mineral kaybı sonucu bayılma hissi bulantı baş dönmesi gibi sağlık problemleri de görülebilmektedir Yaz aylarında özellikle bebek ve çocuklarda ishal görülme sıklığı artmaktadır Ayrıca sıcak havalarda besinlerin bozulma riski artmakta ve besin kaynaklı zehirlenmeler sık görülmektedir Yaz sıcaklığından en çok etkilenenler çocuklar yaşlılar hamileler kalp ve şeker hastalığı olan bireylerdir Yaz aylarında sıklıkla görülen sağlık problemlerinin azaltılmasında sağlıklı beslenme ve bu konuda toplumun bilinçlendirilmesi son derece önemlidir YAZ AYLARINA YÖNELİK SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ Yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlığın korunması için esastır Bu nedenle dört besin grubunda bulunan çeşitli besinler en az 3 ana ve 3 ara öğünde yeterli miktarlarda alınmalıdır Kahvaltı günün en önemli öğünüdür Yaz aylarında yapılacak kahvaltıda az yağlı peynirler zeytin ve taze sebzeler bulunmalı kafein içeren içecekler yerine süt meyve suyu ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir Yaz aylarında yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı yemeklerde bitkisel sıvı yağlar tercih edilmeli yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama ızgara kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalıdır Yaz aylarında vücut direncini artırmak ve vücuda yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlamak için sebze ve meyve çeşitlerinden yararlanılması önemlidir Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketilmesi gerekir Kan şekerini hızla yükselten ve hızlı düşüren besinlerin tercih edilmemesi basit karbonhidrat olan saf şeker ve şekerli besinler yerine kepekli ekmekmakarna bulgur gibi lifli besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir Enerjisi yüksek hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar meyve tatlıları dondurma gibi tatlılar tercih edilmelidir Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alınması önemlidir Ayrıca yaşamın her döneminde yeterli sıvı alımı vücutta oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılmasında vücut fonksiyonlarının düzenli çalışmasında metabolizma dengesinin sağlanmasında ve vücutta pek çok biyokimyasal reaksiyonun gerçekleşmesinde son derece önemli rol oynamaktadır Bu nedenle her gün en az 2-25 litre (12-14 su bardağı) su içilmeli sıvı alımının karşılanmasında kahve çay ve gazlı içecekler yerine süt ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir Besin zehirlenmeleri halk sağlığını yakından ilgilendiren ve özellikle yaz aylarında artan hastalıklardandır Çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına karşın zehirlenmeye yol açan besinle ve kişisel bazı faktörler hastalığın zaman zaman daha ağır seyretmesine hatta ölümcül olmasına yol açabilmektedir Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketilmesinden kaçınılmalı çabuk bozulan potansiyel riskli besinler (et yumurta süt balık vBulletin) açıkta bekletilmemeli besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına uyulmalıdır Yaz aylarında özellikle rotavirüslerden kaynaklanan bebek ve çocuklarda yaygın olarak görülen ishallerin önlenmesinde el temizliği ile sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkamak çok önemli olup ishali olanlar en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır