Şifalı Bitkiler - Şifalı Bitkiler Hakkında -A-

Arpa (hordeum vulgare) : Buğdaygillerden; taneleri ekmek ve bira yapmakta kullanılan bir bitkidir Hayvan yemi olarak da verilir Nişastası boldur Kavrulup kahveye de karıştırılır
Faydası : İdrar söktürür Mesane ve idrar yollarındaki iltihapları temizler Böbrek ve kum taşlarının dökülmesine yardım eder Prostat büyümesini önler Asabi kusmaları durdurur Boğaz ve yarımbaş ağrılarını dindirir Dil iltihaplarını giderir Temriye ve mayasılda haricen kullanılır

Aslanağzı (kurtağzı) : Aslanağzıgiller familyasından; türlü renkte, güzel bir bitkidir Kokusuzdur Daha ziyade süs bitkisi olarak kullanılır
Faydası : Balgam söktürür Bronşit'te rahatlık verir

Aslanyağı (leontopidium alpinium) : Bileşikgiller familyasından; Alp dağlarının yüksek tepelerindeki kireçli topraklarda yetişen bir bitkidir Çiçekleri yıldız şeklindedir Ağustos ayında toplanıp kurutulur Faydası : Çocuklarda görülen ishalleri keser

Aslandişi (karahindiba) : Bileşikgiller familyasından; yol kenarında, çayır ve hendeklerde yetişen bir çeşit bitkidir Yaprakları rozet şeklindedir Çiçekleri sarıdır Taze yaprakları salata olarak da yenilebilir Kökünde; Torexacin, levulin, inulin ve şeker vardır Yaprakları ilkbahar; kökleri ise, sonbahar aylarında toplanıp, kurutulur
Faydası : İdrar söktürür Mesane ve kalınbağırsak iltihaplarını giderir Göğsü yumuşatır, öksürüğü keser Balgamlı ishalleri keser Karaciğer şişkinliğini indirir Böbrek ve safra taşlarını düşürür Sarılıkta faydalıdır Anne sütünü artırır Taze sürgünleri kırıldığı zaman akan sütü de dişleri temizler Öğütülen kökü, kahveye katılır

Aslankuyruğu (yerpırasası) : Ballıbabagillerden; bir çeşit bitkidir
Faydası : Ateşi düşürür ve terletir Vücuda rahatlık verir

Aslanpençesi (alchemila vulgaris) : Gülgillerden; çayırlarda, ormanlarda yetişen ve türlü çeşitleri olan bir yabani bitkidir 5-7 parçalı olan yaprakları büyüktür Kökü geniştir Çiçekleri; ufak yıldız şeklinde olup, yeşilimtıraktır Mart-Temmuz ayları arasında toplanıp, kurutulur
Faydası : Ateş düşürür Vücuda kuvvet verir Yarımbaş ağrılarını keser Anne sütünü artırır

Asma (vitis) : Asmagiller familyasından tırmanıcı, uzun ömürlü, ağaçsı bir bitkidir Mayıs-Haziran ayları arasında çiçek açar Gövdesi üzerindeki kabuklar zamanla esmerleşip şeritler halinde dökülür Çiçekleri küçük, yeşilimsi renktedir Yapraklarının taban kısmı kalp şeklindedir Kenarları dişli ve ucu sivridir Üst yüzleri tüysüz, alt yüzleri ise tüylüdür Meyvelerine üzüm denir Kuru veya yaş olarak yenir
Faydası : Yaprakları ile yapılan ilaçlar kanamayı durdurur Vücuda kuvvet verir Sarılığı keser İshali durdurur

Atkestanesi (hindkestanesi) : Atkestanegiller familyasından; süs olarak yetiştirilen iri bir gölge ağacıdır Nisan-Temmuz aylarında çiçek açar Meyveleri kestaneye benzer İçinde nişasta, saponin ve yağ vardır Faydası : Kabuklarından yapılan ilaçlar ateşi düşürür Vücuda kuvvet verir Tohumları ise romatizma ve mafsal ağrılarını giderir Varis flebit ve basur memelerinin tedavisinde ve deri çatlaklarını gidermekte kullanılır

Atkuyruğu (zemberekotu) : Atkuyruğugillerden; kök sapı ömürlü olan, nemli yerlerde yetişen bir bitkidir Faydası : İdrar tutukluğunu giderir İdrarı artırır Böbrek taşlarının düşürülmesinde yardımcı olur İdrar torbasındaki iltihabı giderir Kan işemeyi keser Albümin miktarını düşürür Zatülcenp ve karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılır Nikris ve romatizmanın şikayetlerini giderir Tavsiye edilen miktardan fazla kullanılmamalıdır

Ayçiçeği (gündöndü) : Bileşikgillerden; büyük çiçekli bir bitkidir Çiçekleri tabak şeklindedir Rengi sarıdır Tohumlarından yağ çıkarılır
Faydası : Yağı, damar sertliğini giderir Kurdeşen'in sebep olduğu kaşıntıları giderir Esansı verem tedavisinde kullanılır Kolestrol miktarını düşürür Cinsel arzuları kamçılar Bedeni ve zihni yorgunluğu giderir Kalp, sinir hastalıkları ve iktidarsızlığı önler

Ayıüzümü (itüzümü) : Fundagillerden; küçük taneler halinde kırmızı renkli yemişleri olan, tüylü bir bitkidir1-3 metre yüksekliğindedir Her mevsimde yaprakları vardır Makilerde bulunur Dalları kırmızımtırak kahverengidir Yaprakları şimşir yapraklarına benzer İçinde Hydrochinone vardır Sonbahar aylarında toplanıp kurutulur Çiçekleri pembe salkımlar halindedir Ev ilaçlarında yaprakları kullanılır
Faydası : Kuvvet verir İshali keser İdrar yollarını temizler İdrar söktürür Ateşi düşürür İdrar yollarındaki taşların düşmesine yardım eder Prostat büyümesinden kaynaklanan şikayetleri giderir

Aylandız (kokarağaç) : Sedefotugillerden; bir çeşit süs ağacıdır Çiçekleri uzun salkım şeklindedir Kokusu keskindir Meyveleri sonbaharda dökülmeden önce kızarır
Faydası : Bağırsak solucanlarını düşürür

Aynısefa (gecesefası) : Bileşikgillerden çiçekleri güzel, sarı renkli bir bitkidir
Faydası : İdrar söktürür Terletir Aybaşı kanını söktürür ve aybaşı kanamalarının normal olmasını sağlar İştah arttırır Nikris ve sıracada da faydalıdır

Ayrıkotu (ayrıkkökü) : Buğdaygillerden yabani bir bitkidir Sarımtırak beyaz renkteki kökü kullanılır İlkbahar ve sonbahar aylarında toplanıp, kurutulur Mekkeayrığı denilen çeşidi de, ayrıkotunun özelliklerini taşır Domuz ayrığı ise, zararlıdır 5
Faydası : İdrar söktürür Böbrek ve mesane taşlarının düşürülmesinde yardımcı olur Buralardaki iltihapları da giderir Albümini atar Nefrit ve nikriste de faydalıdır

Ayva (sefercel) : Gülgillerden çiçekleri iri ve pembe renkli; yapraklarının altı tüylü, orta yükseklikteki bir ağacın meyvesidir Ayva; limondan büyük, sarı renkte, tüylü, mayhoş, dokusu sertçe ve ufak çekirdekli bir meyvedir Vitamini boldur Çiğ yenilmesi tavsiye edilmez Komposto veya jöle yapılarak veya külde pişirildikten sonra yenmesi uygundur
Faydası : İshal ve dizanteriyi keser Mide ve bağırsakları kuvvetlendirir İnce bağırsak iltihabını giderir Kanı temizler Karaciğer tembelliğini giderir Safra akışını sağlar Çarpıntıyı dindirir Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser Bronşit, müzmin öksürük ve veremde faydalıdır
Ağızdan su gelmesini ve kan kusmayı önler Vücudun gelişmesine yardım eder Merhem yapılarak kullanıldığı takdirde; el ayak ve meme ucu çatlaklarını, yüz ve boyun kırışıklıklarını giderir Egzama kaşıntılarını ve basur memelerinin doğurduğu şikayetleri giderir Kabızlık çekenler ve tansiyonu yüksek olanlar yememelidir

Abdestbozanotu (pimpinella saxisfrage) : Gülgillerden; siyah ve yeşil boya çıkartılan bir bitkidir Rutubetli yerlerde yetişir Boyu 70 santimetre kadardır Kökü akıcıdır
Faydası : Mideyi kuvvetlendirir Göğüs ağrılarını dindirir Ateşi düşürür Boğmaca, öksürük ve baş ağrılarını keser Vücuda dinçlik verir Balgam ve ter söker Burun kanamalarını keser Bademcik şişlerini indirir Mide yanması ve bağırsak gazlarını giderir Çıbanın olgunlaşmasına yardım eder

Acıağaç (kuvasya ağacı) : Sedefotugillerden; 2-3 metre boyunda küçük bir bitkidir İnce kabuklarının üzerinde sarı benekler vardır Çiçekleri kırmızıdır Sıcak ülkelerde yetişir Bu ülkelerde acı ağaç kabuklarından yapılan kaplardan su içenlerin kuvvetleneceğine inanılır Hekimlikte ; kökü, kabuğu ve odunu kullanılır Etkili maddesi "Quassine"dir Çok acıdır
Faydası : İştah açar, hazmı kolaylaştırır Ateşi düşürür Tükürük ifrazatını arttırır Mide, bağırsak, karaciğer ve böbreklerin çalışmasını düzenler Böbrek sancılarını keser, taşların düşürülmesine yardımcı olur Bağırsak kurtlarını döker Kanamaları durdurur Haşarat kaçırıcı olarak da kullanılır Fazla kullanılacak olursa; baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma yapar

Acıbakla (termiye) : Baklagillerden; otsu bir bitkidir Acı taneleri kullanılır
Faydası : Besleyicidir İdrar söktürür ve idrar yollarını temizler Böbrek iltihabını giderir Böbrek taş ve kumlarının düşürülmesine yardımcı olur Baş ağrılarını dindidir Romatizma, lumbago ve siyatik ağrılarını keser Albümin miktarını düşürür Vücutta biriken tuzu atar

Acıçiğdem (güzçiğdemi) : Zambakgillerden; sonbahar aylarında çiçek açan, mor renkli, zehirli bir bitkidir Rutubetli yerlerde yetişir Hekimlikte haricen kullanılır
Faydası : Romatizma ve nikris tedavisinde kullanılır Ancak zehirli olduğundan dikkatli olmak gerekir

Adaçayı (salvia officinalis) : Ballıbabagillerden; özellikle Akdeniz bölgesinde yetişen ıtırlı bir bitkidir Menekşeye benzeyen çiçekleri haziran, temmuz aylarında açar Yaprakları uzun, kenarları tırtıllı, beyazımsı yeşil renktedir Hafif kafuru kokusu vardır Çiçek açtığı zaman toplanıp, kurutulur
Faydası : Mide va bağırsak gazlarını giderir Mide bulantısını keser Hazım sisteminin düzenli çalışmasını sağlar Boğaz, bademcik ve dişeti iltihaplarını giderir Göğsü yumuşatır Astımdaki sıkıntıları geçirir İdrar ve ter söktürür Banyo suyuna katılıp yıkanılırsa; zindelik verir Günde, 3 kahve fincanından fazla içilmemelidir
Adamotu (köpekotu) : Patlıcangillerden; geniş yapraklı, fena kokulu bir bitkidir Kökü, insan şeklini andırır Bilhassa Antalya çevresinde yetişir İçeriğinde "Hyoscyamine", "Hyoseine" ve "Atropine" vardır Faydası : Şehvet artırıcıdır

Adasoğanı (scille) : Zambakgillerden, bir çeşit bitkidir Yaprakları uzun şerit şeklindedir Çiçekleri; yeşil ve beyaz damarlıdır 2 kilogram kadar olan soğan kısmı, yapraklarının altındadır Acı ve zehirlidir 7,5 gram adasoğanı öldürebilir İçeriğinde "Scillarena glikozidi" vardır Tazeyken kullanılmaz Aksi halde zehirlenme ve kusmalara yol açar Soğanın etli olan orta kısmı dilimlenerek kurutulur Sonra dövülüp toz haline getirilir Ev ilaçlarında çok dikkatli kullanılması gerekir
Faydası : İdrar söktürür Kalp hastalarında vücuda biriken suyu boşaltır Azotemi'yi azaltır Böbrek hastalarının kullanmaması gerekir Uzun süre kullanılacak olursa "Albüminüri" yapar

Ağaçkavunu (utruç) : Turunçgillerden; yaprakları mavimsi pembe bir ağaçtır Meyvesi; buruşuk kabuklu iri limona benzer Faydası : Ferahlatıcı, serinletici ve kabızlık gidericidir

Ahlat (yaban armudu) : Gülgillerden; kendi kendine yetişen ve üzerine armut aşılanan bir ağaçtır Yemişi iyice olgunlaştıktan sonra yenir
Faydası : Meyveleri, ishal keser Zehirli hayvan sokmalarında da filizleri dövülüp, konur

Ahududu (ağaççileği) : Gülgillerden; böğürtlen gibi çalı halinde, dikenli bir bitkidir Kümeler halindedir Kendiliğinden yetişir Meyvesi duta benzer Sarımtırak kırmızı portakal renginde, sulu ve güzel kokuludur Meyvesi toplanıp, kurutulur Reçel, şurup ve likör yapılır Meyve olarak da yenir
Faydası : Kanı temizler, vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar Terletir ve idrar söktürür Kabızlığı giderir Vücuda dinçlik verir Romatizma, mafsal kireçlenmesi, nikris, boğaz, bademcik ve göz iltihaplarında kullanılır Kansızlık ve veremde çok iyi bir gıdadır Ateş'i düşürür Üre ve şeker hastalarına da faydalıdır Mide ülseri olanların kullanmamaları gerekir

Akasya (salkımağacı) : Baklagillerden; bir çeşit süs ve gölge ağacıdır Salkım çiçekli ve küçük yapraklıdır Çiçekleri güzel kokar Çiçekleri kullanılır
Faydası : Nefes darlığını giderir Astımın şikayetlerini giderir

Akdiken (geyikdikeni) : Cehrigiller familyasından; 3-5 metre boyunda bir bitkidir Meyveleri; siyah ve etkilidir Hekimlikte; meyvelerinden yapılan şurup "Sirop de Nerprun" kullanılır Ev ilaçlarında; kök ve kabuklarından yararlanılır
Faydası : 20 tane meyve yenecek olursa, şiddetli müshil tesiri gösterir ve kabızlığı giderir Kaşıntıları da keser Ancak, belirtilen miktardan fazla kullanılmamalıdır Aksi halde, şiddetli karın ağrılarına sebep olur

Akhuşağacı (kayınağacı) : Kayıngillerden; nemli topraklarda yetişen bir ağaçtır Meyveleri küçüktür Yaprakları ilkbahar aylarında toplanıp kurutulur
Faydası : İdrar söktürür Vücutta biriken suyu boşaltır Böbreklerin düzenli çalışmasını sağlar Şişmanlamayı önler Romatizma ağrılarını dinlendirir Ayak kokularını keser Saçları gürleştirir, kepekleri yok eder Cilt hastalıklarını tedavi eder Kalp kifayetsizliğinin sebep olduğu idrar tutukluğunu giderir Vücutta biriken tuzu atar Üremi ve albüminde faydalıdır

Alıç (ekşimuşmula) : Gülgillerden; kırlarda yabani olarak yetişen bir ağaçtır Meyveleri; küçük muşmulaya benzer, kırmızı renklidir Tadı mayhoştur Hekimlikte meyvesi kullanılır
Faydası : Asabi çarpıntıları giderir Sinir bozukluğunu geçirir Yüksek tansiyonu düşürür Aritmide kullanılır Uykusuzluğu giderir Kalbi kuvvetlendirir Damar sertliği ve göğüs nezlesinde faydalıdır

Altınbaşakotu (solidago officinalis) : İdrar tutukluğu, albümin, nefrit, üremi ve sistit tedavisinde kullanılan bir çeşit bitkidir
Faydası : Asabi çarpıntıları giderir Sinir bozukluğunu geçirir Yüksek tansiyonu düşürür Aritmide kullanılır Uykusuzluğu giderir Kalbi kuvvetlendirir Damar sertliği ve göğüs nezlesinde faydalıdır 2

Altınkökü (ipeka) : Güney Amerika'da yetişen bir bitkidir
Faydası : Az miktarda kullanıldığı takdirde tatlandırıcıdır Yüksek dozlarda kullanılırsa kusturur, ishal yapar Müzmin bronşitte ifrazatı artırır

Amberkabuğu (croton elutheria) : Antil adalarında yetişen "liquidamber/sığla ağacı" denilen ağacın kabuğudur Kabukların dışı kahverengiye yakın gri; içi ise sarıdır Yandığı zaman hoş bir koku verir Faydası : Dizanteri ve ishali keser Hazım bozukluklarını giderir Kansızlıkta faydalıdır Anne sütünü artırır

Amberbaris (kadıntuzluğu) : Yabani, çalı şeklinde, sarı çiçekli bir ağaçtır Kökü acıdır Yaprakları ve yemişi tatlıdır Seyrek ormanlarda bulunur Boyu 2-3 metre arasındadır Meyvelerinde bol miktarda C vitamini vardır Meyveleri, kabukları ve kökü kullanılır
Faydası : Karaciğer ve safra kesesi hastalıklarını iyileştirir Ateşi düşürür Hazım bozukluklarını giderir Bağırsak iltihaplarını tedavi eder Öksürüğü keser Mideyi kuvvetlendirir İştah açar Ağız yaralarını iyileştirir Kan dolaşımını düzenler Yüksek tansiyonu düşürür Siyatik, romatizma ve eklem ağrılarını giderir
Anason (anis) : Vatanı Asya'dır Maydanozgillerden; yarım metre kadar yükseklikte bir bitkidir Yaprakları yuvarlak ve böbrek şeklindedir Çiçekleri beyazdır; meyveleri küçüktür Meyvelerinde "Anethol" vardır Kokucu ve yakıcı lezzettedir Temmuz ve ağustos aylarında toplanır
Faydası : Hazmı kolaylaştırır İştahsızlığı ve yemeklere karşı duyulan tiksintiyi giderir Mide ve bağırsak gazlarını söktürür İdrarı artırır Kusmaları ve ishali keser Aybaşı kanamalarının düzenli olmasını sağlar Ancak, aybaşı kanamaları ve hamilelik döneminde kullanılmaz Anne sütünü artırır Sinirleri yatıştırır Migren ağrılarını keser Beyin yorgunluğunu giderir Uyku verir Kalbi kuvvetlendirir Kan dolaşımının düzenli olmasını sağlar Cinsel arzuları kamçılar Astım, nefes darlığı ve bronşitte görülen şikayetleri giderir Öksürüğü keser Yaşlılarda meme sarkmasını önler Fazla miktarda kullanıldığı zaman uyuşukluk verir

Andızotu (atgözü) : Bileşikgillerden; nemli yerlerde yetişen, 1 metre kadar sapı olan, bir çeşit ottur Yaprakları büyük, yumuşak ve yuvarlaktır Çiçekleri sarı renkte olup, acı ve kokuludur Kökü kalındır Meyveleri küçük fıstık kozalağına benzer
Faydası : Mideyi kuvvetlendirir Balgam söker Mikropları öldürür Vücutta biriken tuzu atar Üremi, nefrit, sistit, idrar yolları hastalıkarında faydalıdır Nefes darlığını giderir Karaciğer hastalıklarını tedavi eder Kaşıntıları keser Fazla kullanıldığı zaman mide bulantısı yapar

Antep fıstığı (şam fıstığı) : Antepfıstığıgiller familyasındandır; Gaziantep havalisinde yetiştirilen, 5-10 metre yüksekliğinde bir ağaç ve bunun meyvesidir İçeriğinde sabit yağ, sakkaroz ve proteinli maddeler vardır
Faydası : Vücudun gelişmesini sağlar Bedeni ve zihni gücü arttırır Cinsel istekleri kamçılar Böbrek ve safra kesesi ağrılarını hafifletir Göğsü yumuşatır, öksürük söktürür

Ararot (maranta nişastası) : Sıcak iklimlerde yetişen "Maranta" adlı kamıştan veya ona benzer başka bitkilerin köklerinden çıkarılan beyaz bir tozdur Nişastadan daha incedir Kokusu ve tadı yoktur
Faydası : Çocuk maması yapmakta kullanılır Süt çocuklarına ve nekahat dönemi hastalarına verilir Hastalıklardan sonra görülen halsizlikleri giderir

Ardıç (ephel) : Kozalaklılardan 2-5 metre boyunda bir ağaçtır Yaprakları ince, uzun, sivri ve güzel kokuludur Meyveleri; siyah, parlak kozalak şeklindedir Bunlara ardıç tohumu da denilir Kasım ve aralık aylarında toplanıp kurutulur Bir çok türü vardır
Faydası : Kandaki şeker miktarını düşürür Pankreasın normal çalışmasını sağlar Nekahat devresinin çabuk atlatılmasında yardımcı olur Vücuda dinçlik verir Böbrekleri, mesaneyi ve idrar yollarını temizler Ter ve idrar söktürür Vücutta biriken suyu boşaltır Soğuk algınlığı, romatizma, damar sertliği ve nikriste de faydalıdır Kadınlarda görülen beyaz akıntıyı keser Aybaşı ağrılarını dindirir Böbreklerinde iltihap olanlar kullanamaz Tavsiye edilen miktarı da aşmamalıdır

Ardıçkatranı ağacı (katran ardıcı) : 1 metre kadar yükseklikte; yuvarlak kırmızı meyveleri olan bir ağaçtır Meyveleri ardıç meyvelerinden daha büyüktür Odunun kapalı ocaklarda yakılmasından (Kuru distilasyon) ardıçkatranı denilen bir madde çıkarılır
Faydası : Kadyağı; ergenlik, egzama, saçkıran, kellik, uyuz ve sedef hastalığında kullanılır

Armut (pirus communis) : Gülgillerden; çiçekleri beyaz bir ağacın meyvesidir Armut; suluca yumuşak tatlı ve küçük çekirdeklidir Rengi sarı ile yeşil arasında değişir Ankara, Mustabey, Çengel, Kumla, Bey olmak üzere birçok çeşidi vardır
Faydası : Böbreklerin düzenli çalışmasını sağlar İdrarı bollaştırır Böbrek kum ve taşlarının dökülmesine yardım eder Yüksek tansiyonu düşürür Kanı temizler bütün salgı bezlerinin normal çalışmasını sağlar Kansızlığı giderir, kabızlığı önler Sinirleri yatıştırır Zihni yorgunluğu giderir Susuzluğu keser Tükürük ifrazatını artırır Hamilelerin kusmalarını azaltır Hazımsızlığı giderir Mafsal kireçlenmesi, nikris ve romatizmada faydalıdır Şeker hastaları da yiyebilir Midesi zayıf olanların kompostosunu içmeleri tavsiye edilir Yemeklerden önce yenecek olursa daha faydalı olur