Prof. Dr. Sinsi
|
Liu Xiadong Kimdir?Liu Xiadong Hayatı,Liu Xiadong Biyografisi
“Gerçekler içindeki doğruyu araştır!” ve “Düşünmeyi serbestleştir!” sloganları ile 1978’de Pekin’de toplanan Yaratıcı Sanatçılar Grubu; sosyalist kahramanlardan, yakın geçmişin deneyimini taşıyan sıradan insanların yaşxxx geçişin gerekliliği manifestosunda birleşmişlerdir Fotoğraf dilinin doğallığı içinde resimsel değeri bulmak, günlük sorunlara ve sıradan insanlara eğilmek, öğreti havasından kurtulmak, süs ve süsleme sanatlarından bir yardım beklememek, boyut-perspektif tutsaklığından kurtulmak, tekrar kolaylığının tuzağına düşmemek ve içinden geldiği gibi resim yapmak İşte evrenselliğe açtığı yelkenine bu rüzgârları doldurmayı hedefliyordu yeni Çin resmi
Çinlilik kimliği altında betimlediği şefkat, duyarlılık, şiddet ve tutkun cinsellik ile yerel Çinli içerikten evrensel boyuta uzanır Liu Xiaodong’un (1963, Jincheng - Çin) resmi Günümüz Çin Toplumu’ndaki bozulmanın görsel tanıtlanmasını buluruz onun resimlerinde Şanslıdır, çünkü resmindeki insan ile izleyicisi onun yarattığı ortamın içinde birbiriyle kolaylıkla iletişim kurabilirler İlk sergisinde tüm resimlerinin satılması da bu tanıyı doğrular
Mezun olduğu dönemde, tuval-yağlıboya resminin çağdaş sanatın öncelikli araçları olarak benimsenmemesine rağmen Xiaodong, video ya da benzeri araçları değil de daha sonradan yine güncelleşecek olan tuval-yağlıboya ikilisini seçmiştir Filmlerden, belki de yaygın deyişle sinema dünyasından çok etkilenmiştir Resim malzemesini, çabuk bozulan, başka bir tanımla, fazla kırılgan bulmasına karşın, içerdiği yoğun bilgi nedeniyle tercih etmektedir Kullanılan malzemenin değil de fikirleri ifade edebilmenin daha önemli olduğu, ayrıca sanatçının, gerçeğin penceresini aralamada cesur ve sorumluluk isteyen bir rolü üstlendiği görüşündedir Xiaodong Resim sanatının da fikirlerini ifade edebildiği çekici bir yol olduğunu vurgular
Sıradan insanların gösterişten uzak sıradan yaşamlarını abartısız, uygulamacı bir biçemde yorumlar Bunlar aslında, gençliğindeki Komünist Parti’nin kahramanlaştırdığı iyi yurttaş tiplemesinin zıttı olan, daha az kahraman daha çok insan özelliği taşıyan sokaktaki insanlardır Xiaodong’un ideal için yitirdiği inancının gerçeklikteki deneyimini yansıtır bu tipler Kahramanlarda rastlayamadığımız, bir eylemin başarılamadığında ortaya çıkan buruk çelişki tuvallerindeki gerilim ve baskıda hissedilir Bu resimlerde fahişeleri, travestileri, çocukları, askerleri, fabrika işçilerini ve ev kadınlarını sıklıkla görürüz Cinsellik, ölüm, endişe, şaşkınlık dönem, dönem sorgulanan temalarıdır onun resminin Belki de insan doğasının ressamın gözünden yapılan kayıtlarıdır
Sonradan serbestleşen akademik bir geçmişin gelişimidir Xiaodong’un resmi 2003 yılında portre çalışmaları için yeni bir teknik denemeye başlar Tuvallerini yere koyarak, birer palet gibi kenarları boyunca çevresine çeşitli renklerdeki boyaları yerleştirir Figürün ortada yer aldığı bu resimlerde, uygun gölgeleri yaratmak için çevredeki renkleri karıştırır Sonuç olarak, tüm yapım sürecine tanıklık etmiş, hazırlık aşamalarını kulağımıza fısıldayan soyut bir kompozisyonla çerçevelenmiş gerçekçi bir portre ortaya çıkar Figürü çevreleyen renkli tonlar, aynı zamanda resmi oluşturan renk elementlerinin haritasıdır ve adeta bir barkot gibi imgenin soyut yansımasıdır Bazı tuvallerin bazı bölümlerinde ise, bilinçli olarak sızdırılan boyaların altlarında boşluklar bırakılır Xiaodong yetkinlik peşinde koşmamaktadır, resmin, oluşum/yaratma sürecidir onun için önemli olan Renkler onun için duyguların betimlendiği süreçlerdir Bunların içinde mutluluk, mutsuzluk, depresyon, doyum ve açlık yer alır Resim yapmanın adeta sevişmek gibi yoğun bir enerji ve trans haline geçmeyi gerektirdiğini düşünür
Akıp giden yaşamın analizi ile ortaya çıkan yeni gerçeğin tuvallere geçirilişine tanık oluruz Xiaodong’un sanatında Fotoğraf, resim ile gözlenen gerçeğin arabuluculuğunu üstlenen kritik bir role sahiptir Fotoğraf, Xiaodong’un resminin temeli olarak değil de, sahneleri, jestleri ve ifadeleri çizmek için kullandığı bir “alet kutusu” gibi algılanmalıdır Adeta bir tarih arşivini oluşturan fotoğraflar, resminin bir başlama ya da hareket noktası olarak görülmelidir
Yüzeysel konulara yüklediği abartılı renkler, abartılı figür ifadeleri ve değiştirilmiş boyutlar ile resimlerine yaşadığı zamanın tinselliğini yakalatır Xiaodong Yalnızlık, keder, zamanla hesaplaşma ya da öngörülemeyen kader gibi insanın var oluşunun sorgulanmasında bilincin tutarsız boşluklarının öne sürüldüğünü gözlemleriz Bu resimlerde kendi yaşamlarının yönlendirdiği duygu ve arzu dolu insanların trajik tonlamaları karşımıza çıkar Sıkkın, kayıtsız, umarsız gençler, kalabalık içinde kendi düşüncelerinde yitmiş, mutlu görüntüsünün altında sakladığı üzüntünün ipuçlarını yakaladığımız karakterler ya da beceriksizce kadrajdan çıkmaya çalışan insanlar tuvallerini doldurur
Xiaodong’un resimleri izleyiciyi, sözde yaşayan temalarla yüz yüze geldiklerinde, sanatçının sabit, inatçı, sert bakış açısını kullanmaya zorlar Bu deneyim, kızgın bir kılıcı yutmanın insanın içini yakmasına benzetilebilir O, temalarını halelerle süslemez tersine, umarsızlık ve isteksizlik duyguları arasındaki çatışmayı ortaya koyar “Gerçek” Çinli imajını yaratırken belki de Çin gerçeği imajını su yüzüne çıkarmaktadır
Liu Xiaodong insanları çıplak boyamayı sever Eti yakalamak için her zaman sert fırça darbeleri kullanmayı tercih eder Bekleneceği gibi “güzel” peşinde koşanların sevebileceği bir teknik değildir bu Şişman ve beceriksiz çocuklar, sarkmış fahişeler, hamamdaki bitkin erkekler, kamyonun arkasındaki gaz tüpünün çevresindeki işçiler; tümünün eti, zamanın ve gerçeğin baskısı altında deforme olmuştur Bu, kişilerin somut şekillerinin onun fırçasında yaşam bulduğu bir çeşit görünmeyen şiddettin ta kendisidir Geleneksel estetik anlayışından alabildiğine farklı olarak insan bedeni ve et, Xiaodong’un resminde, kırışıklıklar içinde, yağlı görünen ancak materyalist şevk ile parıldayan bir deri ile örtülüdür
Çağdaş yaşamın duygusal koşullarını, tarihsel bir dönemin ölçüsü içinde görsel kılmayı erek edinen Xiaodong, Avrupa modernizminin öğretileri ile foto-grafik ve sinemasal biçim ve tekniklerin üzerine kurduğu sanatı ile yakın dönem öykücü figüratif Çin resmi yapısını yadsımayı amaçlayan bir yöntemi benimser Başka bir tanımla onun resminde, geçmişin geleneksel, politik sanat ideolojisine ve kalıplarına başkaldırıyı buluruz
Xiaodong, “Üç Geçit: Göç Etmiş Toplum” başlıklı çok ünlü serisinde, zamanı dondurarak sanatının tüm gücünü ortaya koyar ve anlatıcı, estetik kaygıları önemsemeksizin sözcüksüz konuşmasına başlar Yeryüzünde olup bitenleri anlayabilme fırsatı yakalayamamış insanlara bu şansı tanır Londra Okulu’nun öncülerinden usta sanatçı Lucian Freud’un sanatına olan etkisini yadsımayan Xiaodong, Amerikalı bir diğer usta Yeni Gerçekçi Eric Fischl ile sürekli görüşmekte ve yazışmaktadır “Find Art Info Com” başlıklı web sayfasında, 230 X 180 cm boyutlarındaki “Kompüter Önderi” adlı 1996 yapımı tuval üzerine yağlıboya yapıtının 20 Eylül 2006 tarihinde New York’ta yapılan Sothebys açık arttırmasında 520,000 Amerikan Dolarına satıldığı bilgisine rastlıyoruz Aynı sayfada sanatçının gösterilen 17 yapıtından 9 tanesinin ederinin 100,000 Amerikan Dolarının üzerinde olduğu da dikkatimizi çekiyor
Xiaodong’da da gördüğümüz gibi yerellik, evrenselliğin önünde bir engel değil; aksine onu besleyebilen çok önemli bir kaynaktır Ülkemizdeki birçok tartışmanın altında da bu kaynağı gerektiği gibi kullanamamak yatmaktadır Doğru bakış açısı ve tekniği yakalayabilen birçok özgün çağdaş Türk sanatçısı da yereli kullanarak evrensele açılabilmektedir Yeter ki yazımızın ilk paragrafında vurguladığımız Yeni Çin Resmi’ndeki oluşum rüzgârlarını çağdaş bir disiplinle arkalarına alabilsinler
(alıntı)
|