Yahya Kemal Beyatlı

Yahya Kemal Beyatlı

1884 yılında Üsküp 'te dünyaya gelmiştir Asıl adı Ahmed Agâh'tır İlk öğrenimini Üsküp'te gördü İstanbul Vefa Lisesi mezunudur Başlangıçta Sultan IIAbdülhamit yönetimine karşı muhaliflerin safında yer alarak Paris'e gitti Fransa 'da siyasal bilgiler okurken hocası Albert Sorrel'in etkisinde kalarak düşüncelerinde değişmeler oldu

Fransa'da 9 yıl kaldı Fransız Edebiyatı'nı ve edebiyatçılarını yakından tanıma imkânı buldu Onlardan etkilendi Doğu Dilleri Okulu'na devam ederek Arapça ve Farsça 'sını geliştirdi Divan şiiri üzerinde yoğunlaştı

1913 yılında İstanbul'a döndüDarülfünûn'da tarih ve edebiyat dersleri okuttu Gazete ve dergilerde yazılar yazdı Lozan Konferansı'na katıldı 1923'te Urfa Milletvekili seçildi Çeşitli ülkelerde diplomatik görevler alarak Türkiye'yi temsil etti Yozgat, Tekirdağ ve İstanbul Milletvekilliği yaptı Pakistan Büyükelçiliği görevindeyken emekli oldu (1949) ve yurda döndü

Tedavi için Paris'e gitti Bir yıl sonra da öldü (1958) Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden birisidirEdebiyata ilk atıldığı vakiter Bakî'nin bir taklitçisi olarak lanse edilmiştir ama onun sanat dehası daha sonra bu çevrede kendisinin çağında kendine özgü bir şair olduğunu kanıtlamıştır

Edebiyat tarihi ve edebiyat tarihçileri "Dört Arzucular" olarak adlandırılan içinde Tevfik Fikret, Mehmet Akif Ersoy ve Ahmet Haşim'in bulunduğu kavram ayırımı içine koymuştur Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmış olmasına rağmen tek bir şiiri bu konu da istisna olmuştur: O da, 11'lik hece vezniyle yazdığı Ok şiiridir Klasik şiirimizin temel özelliklerine bağlı kalarak, kendine özgü bir şair olmuşturSanatta ve edebiyatta millî ve manevî değerlere bağlı kalmıştır Şiirlerinde görülen ritim ögesi daima aynı sürer Kurduğu bu ritimde anlatmak düşünce ya da his yavaş yavaş dizelere yayılmaya başlar ve her anlam ayırımında araya müziği bir perde gibi koyarak ses ve anlam kavramınının her ikisinin de biribiri içinde yitip gitmesini önler Bunda o kadar başarılıdır ki Süleymaniye'de Bayram Sabahı adlı şiirinde okuyucu tarihi bir iklimin yanı sıra müzikal ve ruhî bir havaya sokar, bu havayı takiben de tarihi dekor ve değinişler okuyucuda manevi bir güç yaratır Şiirlerinde zaman zaman hayranı olduğu Charles Baudaleire ve Arthur Rimbaud'un etkisi görülmekle beraber Yahya Kemal neticede "Gemiler geçmeyen bir ummanda" kendi şairlik abidesini kurmuştur Yahya Kemal'in şiirlerinde ne kadar zor bir çalışma verdiğinin bilinmesi gerekir Hatta bazı şiirilerini 30 yıl gibi bir zamanda yazdığını söylediğinde bu konunun nedenini şiirlerinin vermek istediği anlamı tam vermesinin gerekli olduğunu söylemiştir Edebiyat dünyasında Tevfik Fikret'le yaptığı kalem kavgası önemli yer tutar Tevfik Fikret'in gerek İstanbul'a kızdığı ve nefret ettiği için gerekse 20 yüzyıl başlarındaki baskılı ve sıkıntılı dönem yüzünden için İstanbul'u anlattığı ve ağır bir sövgü içeren "Sis" adlı şiirine karşılık Yahya Kemal buna çok sert bir şiiri olan "Siste Söyleniş" adlı şiiri yazarak aydın çevresine ve halka umut vermiştir Yahya Kemal Beyatlı, ölümünden kısa bir süre önce şu beyiti söylemiştir:

Ölmek kaderde var; yaşayıp köhnemek hazin,

Buna bir çare yok mudur ya Rabbilâlemin?

Yahya Kemal Beyatlı, şiirde mükemmelliği aradığı için olsa gerek, yaşadığı sürece şiirlerini kitap hâline getirmemiş; ancak ölümünden sonra kurulan Yahya Kemal Enstitüsü'nün yardımı ile şiirleri kitap halinde basılmış; bir çoğu da, başta Münir Nurettin Selçuk ve Osman Nihat Akın olmak üzere ünlü bestekârlar tarafından bestelenmiştir Endülüs'te Raks, Aziz İstanbul, Rindlerin Ölümü, Sessiz Gemi gibi

Şiirleri

• Bitmemiş Şiirler

• Kendi Gökkubbemiz

• Eski Şiirin Rüzgarıyla

• Rubailer ve Hayam Rubailerini Türkçe Söyleyiş

• OK ŞİİRİ

Nesirleri

• Aziz İstanbul

• Eğil Dağlar

• Siyasi Hikayeler

• Edebiyata Dair