01-09-2012
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Amharalar ve Tigreler
AMHARALAR VE TİGRELER

Amharalar ve Tigreler,Etiyopya nüfusunun dörtte birinden çoğunu oluşturan ve Etiyopya"nın ortalarındaki dağlık bölgede yaşayan halklar Bu gruplamaya giren Tigreler,Tigrinya dili konuşan Güney Tigrelerdir Kuzey Tigreler ise ayrı bir kültür oluşturur ve Tigre dili konuşurlar
Amhara ve Tigrinya dilleri,ayrı diller olmalarına karşın 5 yüzyıl Bizans Kilisesi"nin Monofizit inancının bütünüyle dışında kalmış olan Etiyopya Ortodoks ( Kopt) Kilisesinin kutsal yazın dili Geez ile akrabadır
Amharalar ülkelerinin tarihine egemen olmayı başarmışlardır Dilleri de Etiyopya"nın resmi dilidir Amharaların ve Tigrelerin soyları İÖ 6 yüzyıl ile İS 1 yüzyıl arasında Arabistan"ın güneyinden Kızıldenizi geçerek Etiyopya"ya gelmiş olan Sami kavimlere dayanır Bu kavimler,yörede bulunan Kuşi nüfusla karışarak yerli halkı siyasal ve kültürel egemenlik altına almış ve İS 2-9 yüzyıllar arasında Aksum Krallığını kurmuşlardır Tigreler günümüzde Etiyopya"nın kuzeyinde Tigre ve Eritre eyaletlerinde yaşarlar Bugün de güneye doğru göç etmekte olan Amharalar ise,Gonder ve Simen,Gojam,Velo ve Şeva gibi geniş eyaletlere yerleşmişlerdir 1270-1974 arasındaki Etiyopya hükümdarlarının biri dışında hepsi Amharalardan gelmiştir Aralarındaki çekişmelere karşın Amharalar ve Tigreler,kutsal geçmişlerine dayanan ortak bir kimlik bilincini bugün de paylaşırlar

Tarımla geçinen Amhara ve Tigre halkları mısır,buğday,arpa,kocadarı ve bölgenin başlıca ürünü olan tef ( Eragrostis abys sinica ) adında bir tahıl yetiştirirler Amharaların toplumsal yapısı,iş sahipleriyle çalışanlar ,üstlerle astları arasındaki güçlü kişisel bağlara dayanır Kişinin önemi,genellikle sahip olduğu toprak miktarı ile orantılıdır Toprak sahibi olmayan bir zengin örneğin bir tüccar,toplumda çok etkin olamaz En büyük toprak sahipleri ya da toprak sahibi orta sınıf,Amhara ve Tigre halklarının feodal savaşçı sınıfından gelmiştir Eskiden unvan sahibi soylulara ,imparatora sağladıkları askeri hizmetler karşılığında toprak verilirdi Günümüzde toprak,yarıcılar tarafından işlenir
Ailede,tüm ayrıcalıklar ve otorite atadan geçer Baba soyu esastır evli çiftler genellikle kocanın evine yakın otururlar Amharalar ve Tigrelerde üç tür evlilik vardır:
Kurban ya da kilise nihakı,en yaygın evlenme biçimi olan semyana ya da medeni nikah,damoz ya da ücretli geçici evlilik Ailedeki ilk evliliklerin tümü ana baba tarafından kotarılır Semyana evliliklerinin yüzde 60-90"ı boşanmayla sonuçlanır Tanrı katında kutsal sayılan kurban nikah ise,olağanüstü koşullar dışında,karı kocadan biri ölse bile bozulmaz
Kaynak:AnaBritannica cilt 29 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|