Atatürk'ün Tabutunun Açıldığı Gün |
|
|
#1 |
|
90burcu
|
Atatürk'ün Tabutunun Açıldığı GünKefen sıyrıldı ve ![]() ![]() ![]() Özel solüsyonla ıslatılmış pamuk kitlesi kaldırılınca Ata'nın yüzü ortaya çıktı Derisi kahverengi bir hal almış, ama hatlarıbozulmamıştı Sanki uyuyordu![]() ![]() ![]() 8 Kasım 1953 Pazar gecesi saat 23 00'da Prof Dr KamileŞevki Mutlu'nun ev telefonu çaldı Prof Mutlu, Ankara Tıp FakültesiHistoloji ve Ambriyoloji Kürsüsü Başkanı'ydı Patalogdu Arayanise Ankara Valisi Kemal Aygün'dü ![]() ![]() ![]() Aygün, "Hocam" dedi, "10 Kasım günü Atamızın naaşını Anıtkabir'e taşıyacağız Bunun için bir komite kurduk Naaşıgeleneklere uygun olarak toprağa defnedeceğiz Ancak bozulmadankorunduğunu belgelemek için muayene etmenizi rica ediyoruz "Prof Mutluönce reddetti Mutlu, o sırada 40 derece ateşle yatıyordu![]() Hastalığını gerekçe göstererek bu görevi bir başka meslektaşının yapmasını rica etti Ancak Vali Aygün ısrarcıydı: "Ben sizi sarar sarmalargötürürüm, bu tarihi bir görev" dedi Mutlu kabul etti ve 9 Kasım sabahıEtnografya Müzesi'ne gitti Başbakan Adnan Menderes oradaydı![]() Meclis Başkanı Refik Koraltan ve eski başkan Abdülhalik Renda da ![]() ![]() Mutlu,görevden affını istemekle ne büyük hata ettiğini o zaman anladı ![]() Gerçekten tarihi bir tanıklıktı bu ![]() ![]() ![]() Ata'nın gül ağacından tabutu, 4 Kasım günü, geçici kabrinden çıkarılıp müzenin holündeki mermer katafalka konulmuştu Birhafta boyunca sırayla öğrenciler, subaylar ve generaller katafalk başında nöbet tutmuştu Nihayet tabutun açılma günü gelip de komiteüyeleri tamam olunca Prof Kamile Mutlu "Başlayın" talimatını verdi![]() Bunun üzerine tabutun vidaları söküldü Tahta tabutun içinde madenibir sanduka bulunuyordu Bu sandukada gaz birikmiş olma ihtimalidüşünülerek önce bir burgu ile delik açıldı Gaz ya da kokuçıkmadı Sandukatalaş doluydu ![]() Sandukanın içi, muhafaza solüsyonu ile ıslatılmış tahta talaşı doluydu ![]() Bu talaş, naaşın ayak yönüne doğru toplandı Talaşın arasında,ağzı kapalı ve içi sıvı dolu bir şişe bulundu Bu,cesedi muhafazaiçin kullanılan solüsyondan bir numuneydi Üzerinde terkibiyazılıydı Ata'nın naaşı beyaz kefene sarılmış, sonra kahverengibir muşambayla kaplanmıştı Sargıları açmaya başladılar Herkesnefesini tutmuştu Çünkü, "Naaş çürüyüp bozulmuş, çıkan gazlar tabutupatlatmış, nöbetçi er, kokudan bayılmış" diye bir sürü söylenti geziniyordu Ve 15yıl sonra ilk kez Ata'nın yüzünü göreceklerdi Kefenin sargılarıaralanınca Prof Kamile Şevki Mutlu, orada bulunanlarınyardımıyla katafalka çıktı ve Atatürk'ün yüzüne baktı Ata'nın derisikahverengi bir hal almış, ama yüz hatları bozulmamıştı Menderes sapsarıolmuştu Prof Mutlu, gördüğü tabloyu daha sonra şöyleanlatacaktı:"Yüzünü örten ıslak pamuk kitlesi kaldırılınca Ata'nın heykel gibi duran yüzü ile karşılaştım Uzun sarı saçlarından ince bir tutam, sol gözkapağının üzerine düşmüştü Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'ndaki yatağındauyuyor gibiydi "Prof Mutlu, kenarda bekleyen komite üyelerini tabutunbaşına çağırdı Onlar da tek tek tabutun içine baktılar En baştaBaşbakan Adnan Menderes vardı Koyu renk takım elbisesi içindeki Menderesde yanındakilerin yardımıyla katafalka çıktı,ürkek bir şekilde aşağı, tabuta doğru baktı ![]() O an ne olduğunu Prof Kamile Mutlu'danaktaralım: "Menderes çok heyecanlandı Rengi sapsarı oldu Bir debaktım ki, müzenin kapısına doğru gidiyor Atatürk'ün yüzüne bakmadı![]() Tahmin ediyorum, kendinde o kuvveti bulamadı En sona Abdülhalik Rendakalmıştı O da Ata'yla karşı karşıya gelir gelmez tabutun yanınayığılıverdi ![]() Salondaki herkes Atatürk'ü tek tek gördükten sonra naaş, tekrar solüsyonla ıslatıldı Ata'nın başı pamuklarla örtüldü ve vücudubeyaz kefenle sarıldı Bu sırada bir komiser,orada görevli adli tıpdoçenti Dr ![]() Cahit Özen'in yanına yaklaşıp avucunda taşıdığı bir kâğıdı gösterdi ve şöyle dedi:"Bu kâğıdı,Atatürk'ün hemşiresi Makbule Hanım gönderdi Kefenin içine Atatürk'ün göğsü üstünekonmasınıistiyor "Doç![]() Özen, kâğıda bir göz attı Eski Türkçe bir şeyler yazılıydı![]() "Böyle bir kâğıdı Atatürk kabul etmez Bize kızar, darılır" dedi Komiserkâğıdı katlayıp cebine koydu ve uzaklaştı Bütün işlemler bittiktensonra salonda bulunanlar naaşın iki yanından geçip hep bir ağızdan besmele çektiler ve cesedi yeni tabuta yerleştirdiler Bu tabut da 15yıl içinde yattığı büyük gül ağacı tabutun içine konuldu Üzeribayrakla örtüldükten sonra kapağı kapatıldı ![]() Ve 10 Kasım sabahı, Ata'nın naaşı 15 yıl önce onu Dolmabahçe'den Ankara'ya taşıyan top arabasına yerleştirilip son durağı olacak Anıtkabir'e taşındı Artık ebediyen orada kalacaktı![]() ![]() ![]() Atatürk'ün tabutu, Menderes'in huzurunda açılmıştı Ata'nın 15 yıl Etnografya Müzesi'nde bekletilen naaşı,12 askerin omuzları üzerinde oradan alınmış ve 136 asteğmenin çektiği bir top arabası ve matem marşı eşliğinde Anıtkabir'e taşınmıştı Radyodannaklen yayımlanan o görkemli tören, en az 15 yıl önceki kadar hüzünlüdür ![]() Ancak o törenden hemen önce yaşananlar, tarihçilerin pek ilgisini çekmemiştir Bilindiği gibi, Anıtkabir yapılana dek, Atatürk'ünnaaşının korunabilmesi için "tahnit" denilen bir işlem yapılmıştı ![]() Gülhane Patolojik Anatomi profesörü Dr Lütfi Aksu tarafındangerçekleştirilen bu işlem sırasında naaşa, şırıngayla özel bir formül enjekte edilmiş ve üzerine formüllerin yapıştırıldığı iki küçük ilaç şişesi, Ata'nın koltuk altlarına yerleştirilmişti Bu işlemsayesinde Ata'nın naaşı da -diyelim bugün Lenin'in mozolesinde olduğu gibi - öldüğü günkü haliyle korunabilirdi Ancak İslam dini, ölünündefnini şart koştuğundan,geçici tahnitin bozulması şarttı ![]() Nakilden önce, bu işlem için bir komite kuruldu Okomite,törenden bir gün önce, Başbakan Adnan Menderes'in huzurunda Atatürk'ün tabutunun açılmasını kararlaştırdı Tabut açılıncatahnit bozulacak ve ceset çürümeye başlayacaktı Bir başka deyişleAtatürk'ün (mumyalanmış gibi) korunmuş naaşını son görenler, o törene katılanlar olacaktı Atatürk'le ilgili belgesel çalışmaları sırasında otörene katılanların bir kısmıyla konuşmuştuk Bu yazıda yer alanbilgilerin bir kısmı o tanıklıklara, önemli bir bölümü ise değerli Atatürk araştırmacısı Prof Dr Utkan Kocatürk'ün, Prof Dr Kamile ŞevkiMutlu ile yaptığı sohbetten aktardıklarına dayanıyor ![]() Ata'nın yarım asır önceki son yolculuğu, sanırım bu ayrıntılarla daha da ilginç bir boyut kazanıyor ![]() Atatürk'ü son görenler anlatıyor: 'Yüzünde iki günlük sakal vardı' Osman Ersoy ve Halide İntepe, 10 Kasım 1953'te Etnografya Müzesi'nde asistan olarak çalışıyorlardı O yüzden 50 yıl öncekio töreni ve tabutun içindeki Atatürk'ü son kez görme fırsatı buldular ![]() İzlenimlerini şöyle anlattılar: OSMAN ERSOY: "Sağlığında görmemiştim Atatürk'ü ![]() ![]() Korkunçheyecanlıydım Biz çalışanlar, asistanlar, memurlar sıra ilekatafalka çıktık Oldukça sararmış ve küçülmüş bir çehre![]() ![]() 1 - 2 günlüksakalı vardı Kaşları fevkalade iyi şekilde fark ediliyordu "' Gözleri aralıktı' HALİDE İNTEPE: "Tabut kapanmadan en son gittim baktım ![]() Başı yana doğru eğikti Yüzü hiç bozulmamıştı Azıcık sakalları çıkmıştı![]() Hani insan hasret giderek ölürse, gözleri aralık kalırmış ya, öyle aralıktı gözleri ![]() ![]() Ama bir ölü yüzü yoktu Uyuyor gibiydi "Nefeslerin tutulduğu an ![]() ![]() ![]() Tarih: 10 Kasım 1953 Mermer lahit sökülmüş, betonlar kırılmış, tabutu kaldıracak zincirli makaralar lahit salonunun tavanına yerleştirilmişti Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes ve devletin en üst düzeyi, tabutun çevresindeler![]() ![]() ![]() Kız kardeşinin gözyaşları Atatürk'ün kızkardeşi Makbule Atadan, başını tabuta dayıyor ve dakikalarca öyle kalıyordu Belki çok uzaklarda, Selanik'te kalan günleri yâd ediyor; belki de ağabeyinin ruhuna dualar gönderiyordu![]() Tabut ortaya çıkıyor Lahtin üzeri tamamen açılmış, Atatürk'ün cenazesini 15 yıldan beri muhafaza eden kurşun tabut ortaya çıkmıştı Dinler, Anıtkabir yolunda ![]() ![]() ![]() Türkiye'deki bütün dini cemaatlerin temsilcileri cenaze arabasını takip ediyorlar Ermeni, Yahudi, Katolik ve Rum temsilcilerle beraber zamanın Diyanet İşleri Başkanı kortejle yürüyor![]() Atatürk'ün tabutu birazdan salona çıkartılmış olacak ![]() Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes ve devletin en üst düzeyi tabutun çevresindeler ![]() ![]() ![]() Tabut salonun zeminine yerleştiriliyor ![]() Adnan Menderes birazdan 'Hanımefendi, buyurunuz' diyecek ve Atatürk'ün kızkardeşi Makbule Atadan'ı tabutun yanına götürecek ![]() ![]() ![]() Mermer lâhid sökülüyor ![]() Sonra betonlar kırılıyor ve tabutu kaldıracak olan makaralar lâhit salonunun tavanına yerleştiriliyor ![]() Makbule Hanım hıçkırıklar içinde takip ediyor ![]() Etnografya Müzesi'nden Anıtkabir'e doğru yol alan korteji, Makbule Hanım hıçkırıklar içinde takip ediyor ![]() Son saygı duruşu Üniversite gençliği, Atatürk'ün Etnografya Müzesi'nde son saygı duruşunu yapıyor ![]() alıntıdır ![]() ![]()
|
|
|
|