İstihkak

İstihkak


İSTİHKAK, -kı a (ar istihkak)

1 Hak etme, hakkı olma

2 Hak edilen şey, bir kimsenin hakkı

—Esk Bi-l-irsi ve-l-istihkak, babadan kalarak ve hak ederek
Min gayr-ı istihkak, hak etmediği halde

—Ask Silahlı kuvvetler personeline yasa ve yönetmelikler çerçevesinde dağıtılan ikmal maddelerine verilen ad (Bk ansikl böl)

—Ic ifl huk istihkak davası, haczedilen bir mal için üçüncü kişinin mülkiyet ya da başka bir ayni hak ileri sürerek açtığı dava (Bk ansikl böl)

—isi huk İstihkak hücceti, alım satım ve hibe gibi işlemleri gösteren belge (Daha çok taşınmaz malların alım satım vb kullanılır ve tapu yerine geçer)
istihkak-ı hars, bir toprağı işletme hakkına sahip olma
istihkak-ı mûbtil, bir mülkiyet hakkını tümüyle ortadan kaldıran istihkak (Bir köle hürriyetine kavuşturulursa, onun üzerindeki başkalarının mülkiyet hakkı ortadan kalkar)
istihkak-ı nakil, bir şeyin mülkiyetini bir kişiden bir başka kişiye geçiren istihkak

—Med huk istihkak davası, bir eşya üzerinde mülkiyet hakkı olan kişinin bu eşyayı haksız olarak ele geçiren herhangi birine karşı, eşyanın kendisine verilmesi için açtığı dava (Bk ansikl böl)

—ansikl Ask İstihkak, "yiyecek" ve "giyecek" istihkakı olarak ikiye ayrılır Yiyecek istihkakı, Tayinat ve yem kanunu' na göre hesaplanır, levazım kuruluşunca hazırlanan tabelaya işlenir, birlik komutanının onayından geçtikten sonra çıkarılan erzak, birlik mutfağında pişirilerek personele günde üç öğün ve sıcak olarak dağıtılır Tatbikat ve manevralar sırasında yiyecek istihkakı kumanya halinde verilir Giyecek istihkakı ise, malların miatları (kullanım süreleri) göz önünde tutularak dağıtılır Giyecek istihkakı erlerin künye defterlerine, subay ve astsubayların istihkak kartlarına işlenir

—ic ifl huk Burçlunun malları haczedi-llrken, aslında üçüncü kişiye ait olan mallarda haczedilmiş olabilir Bu tür malların hacizden kurtarılması için açılacak davaya "istihkak davası" denir Borçlu, haczedilen malın üçüncü bir kişiye ait olduğunu ya da üçüncü kişi bu malın kendisine ait olduğunu iddia ederse icra memuru malı haczeder, ancak mal üzerinde istihkak ileri sürüldüğünü haciz tutanağına yazar Alacaklı bu iddiaya itiraz ederse icra memuru dosyayı icra tetkik mercisine verir Üçüncü kişi alacaklıya karşı yedi gün içinde icra tetkik mercisinde istihkak davası açmalıdır, istihkak davacısı, malın kendisine ait olduğunu kanıtlamak zorundadır Tetkik mercisi malın üçüncü şahsa ait olduğuna karar verirse mal üzerindeki haciz kalkar

Bir başka istihkak iddiası, üçüncü kişinin elinde bulunan bir malın borçluya ait olduğuna ilişkindir, icra memuru bu durumda sözkonusu malı haczeder Ancak üçüncü kişinin malın kendisine ait olduğu iddiasını haciz tutanağına yazar Alacaklı, bu mal için yedi günlük süre içinde, icra tetkik mercisinde üçüncü kişiye karşı bir istihkak davası açabilir Alacaklı açtığı istihkak davasını kaybederse mal üzerindeki haciz kalkar Dava alacaklı lehine sonuçlanırsa mal üçüncü kişiden alınır, satılarak bedelinden alacaklının alacağı ödenir
iflasta istihkak davası, iflas açıldığı zaman müflisin elinde bulunan, ancak mülkiyeti müflise ait olmayan malların iflas masasından çıkartılması için açılır, iflasta istihkak iddiasının doğru olup olmadığını İncelemek, malların kime ait olduğunu saptamak yetkisi iflas Idaresinindir Davacı, istihkak iddiasında bulunan üçüncü kişi, davalı ise iflas masası yani onun yasal temsilcisi olan iflas idaresidir, iflas idaresi istihkak iddiasını reddederse, üçüncü kişi icra tetkik mercisinde yedi gün içinde istihkak davası açabilir, iflas idaresi davayı kazanırsa malın müflise, dolayısıyla iflas masasına ait olduğu belirlenmiş olur Üçüncü kişi davayı kazanırsa, İflas idaresi malı masadan çıkararak üçüncü kişiye teslim etmek zorundadır
Mülkiyeti müflise ait olduğu iddia edilen, fakat üçüncü kişinin elinde bulunan mal da İflas masası malları arasına yazılır Ancak mal üçüncü kişinin elinden alınamaz; iflas idaresi, üçüncü kişi elindeki malın masaya verilmesi için, üçüncü kişiye karşı istihkak davası açar iflas idaresi davayı kazanırsa, mal masaya alınır

—Med huk Taşınır ya da taşınmaz bir eşya üzerinde mülkiyet hakkı olan kişi, haklı bir neden olmaksızın mülkiyetinden çıkarılan eşyanın kendisine verilmesi için istihkak davası açar istihkak davasında davacı eşyanın malikidir; eşya üzerindeki mülkiyet hakkı bağımsız olabileceği gibi, müşterek de olabilir Davalı ise haksız zilyettir Zilyetlik haklı bir nedene dayanıyorsa, istihkak davası reddedilir Zilyetlikteki haklılık bir ayni hakka ya da kişisel bir hakka dayanabilir, istihkak davası mülkiyet hakkının korunmasına ilişkin bir davadır
Bu hakkın özünü düzenleyen Türk Med k'nun 618 maddesi, bir eşyaya sahip olanın yasa sınırları içinde bu eşya üzerinde dilediği gibi tasarruf yetkisi olduğu, bu eşyaya haksız olarak el koyan herhangi bir kimseye istihkak davası açabileceği kuralını koymuştur