Zakkum Bitkisi

Zakkum Bitkisi



Alımlı çiçekler açan herdemyeşil bir çalıdır Anayurdu Akdeniz yöresi olan bu bitki {Nerium oleander) doğada en çok taşlı ve çakıllı topraklarda yetişir Süs bitkisi olarak dünyanın birçok yerine dağılmıştır; ılıman iklimlerde park ve bahçelere, serin yörelerde ise seralara dikilir

Zakkum budanmayıp kendi haline bırakılırsa 6 metreye kadar boylanabilir Dalların çevresinden üçü dördü bir arada çıkan, mavimsi yeşil, kalın yaprakları vardır Bu mızraksı yaprakların uzunluğu 25 santimetreye ulaşabilir Sık yapraklı dalların ucunda buketler halinde açan kırmızı, pembe, mor ya da beyaz çiçekleri yazın eşsiz güzellikler sunar Zakkum çiçeklerinin pek belirgin kokusu yoktur Oysa, zakkumla çok yakın akraba bir tür olan Güney Asya kökenli Nerium indi-currV'un çiçekleri vanilya kokuludur
Zakkum zehirli bir bitkidir Öyleki arıların zakkum çiçeklerinden yaptığı balın ya da dallarının yanarken çıkardığı dumanın bile zehirleyici olduğu söylenir Bir tek zakkum yaprağı bir atı ya da ineği öldürebilir

Zakkum-Zakkumgiller (Apocynaceae) Familyası


ZAKKUM, zakkumgiller (Apocy-nacede) familyasından, sık dallı çalı ya da ağaççık Çoğunlukla 2-3, kimi kez 5 m'ye dek boylanır Yapraklar sapa helozon biçiminde dizilmiş, dar, uzun derimsi ve enine damarlıdır Haziran-Ekim aylarında çiçeklenir Çiçekler pembe, kırmızımsı ve beyaz yalın ya da katmerli olabilir Meyvesi bakla biçimindedir Zakkum 1596'da kültüre alındı Eski çağlardan beri zehirli bir bitki olduğu bilinir Yapraklarında reçine, tanen, glikoz, C vitamini gibi maddelerin yanı sıra, olaendrin adında bir de glikozit bulunur Düşük dozlarda kalp kuvvetlendirici olarak verilir Zakkum'un çok geniş bir coğrafi dağılış alanı vardır Güney Portekiz'den başlayarak tüm Akdeniz kıyıları boyunca görülür Türkiye'de özellikle Batı ve Güney Anadolu'da sık görülür Zakkum süs bitkisi olarak da yetiştirilir Ana türün dışında çok çeşitli bahçe formları vardır Bunlar içinde Albüm gran-diflorum, Albüm maximum, Agnes daraç, Clan de blac önemlidir

Zakkum (Nerium oleander), Apocynaceae familyasından Haziran-Eylül ayları arasında beyaz, pembe, kırmızı, sarı ve krem renklerde çiçekler açan 2-5 m yüksekliğinde zehirli bir bitki türü
Dere yataklarında ve su kenarlarında yetişir susuzluğa en dayanıklı bitkilerdendir ve kışın yapraklarını dökmez Ayrıca bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir



Morfolojik özellikleri


Gövdeleri dik, esmer renkli ve silindir şeklindedir Yaprakları mızrak şeklinde, kısa saplı, karşılıklı veya üçlü dairesel durumlarda dizilmiştir Çiçekler, yalancı şemsiye durumunda toplanmış, güzel kokulu, büyük çiçeklerin sapları tüylü ve oldukça kısadır Bitki zehirlidir


Kullanımı


Bitki kardiotonik glikozitler taşır Dahilen idrar arttırıcı ve kalp kuvvetlendirici etkisi vardır Fazla miktarda alındığında zehirlenmelere sebep olur
Haricen zeytinyağı ile yoğrulmuş olan yapraklar bilhassa uyuza karşı kullanılır Bir gram kuru yaprak, insanlarda tehlikeli zehirlenmelere yol açar Zehir etkisi kurutma ve kaynatmayla ortadan kalkmaz Bu bitkiyi yiyen, ölmüş hayvanların etleri de zehirlidir