11-16-2012
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Süit
SÜİT
Süit,müzikte ,değişik karakterde ama genellikle aynı tonalitede ve kendi içinde bütünlüklü çalgısal bölümler kümesi En çok önem taşıdığı 17 ve 18 yüzyıllarda temelde dans bölümlerinden oluşmuş,19 ve 20 yüzyıllarda daha geniş bir anlam kazanarak çeşitli çalgısal parça dizileri için de kullanılmıştır Genellikle sonattan küçük müzik biçimleri olan bu süitlerin örnekleri arasında,Bizet'nin L' Arlesienne süiti gibi oyunların fon müziklerinden ve Çaykovski'nin Fındıkkıran süiti gibi bale müziklerinden konserlerde çalınmak üzere yapılan seçmeler sayılabilir
Birbirine bağlı dans bölümlerinden oluşan süit,14-16 yüzyıllarda pavane ile galliard ya da basse danse ile saltarello gibi çiftli danslardan doğdu 16 ve 17 yüzyıllarda Alman besteciler üç ya da dört dansı birleştirerek tek bir müzikal birim oluşturmaya başladılar Johann Hermann Schein'ın beş viyol içinbeş dans süitinden oluşturduğu Banchetto musicale (1617; Müzik Şöleni) bunun ilk örneklerinden biriydi
Fransa'da yayımlanan lavta ya da klavye süitleri ise aynı tonalitede 17-18 parçadan ve hemen her zaman danslardan oluşan derlemerdi Fransız bestecilerin elinde zamanla zarif,incelikli kompozisyonlara dönüşen bu dans türleri kendi müziksel özelliklerini kazandı Fransız besteciler genellikle parçalarına çağrışım yüklü başlıklar koyuyorlardı François Couperin'in ordres olarak bilinen süitlerinden klavsen müziği birinci kitabının Ordre I'inden L'Auguste alemandı buna örnekti
Fransız besteciler 18 yüzyıl başlarında alemand ,courante,sarabanda ve gigue düzeninden standart hale gelen dört dansa daha başkalarını da eklediler Bu temel gruplama Almanya'da 17 yüzyıl sonlarında yerleşmiş ,Johann Jakob Froberger o zamanlar yaygın olan alemand,cuorante,sarabanda sırasında ,courante'dan önce ya da sonra bir gigue eklemişti Standart düzen Froberger'in yayımcısının dansları daha sonra yeniden sıralamasıyla ortaya çıktı 
18 yüzyıl ortalarında gavot,bourree ve menüet gibi ek bölümlerin ( galanteries),hatta bir ayrenin ( danstan kaynaklanmayan lirik bir bölüm) kullanılması yaygınlaşmıştı Benzer biçimde prelüd,uvertür,fantezi ,sinfonia gibi çeşitli başlıklar taşıyan bir giriş bölümü de kullanılıyordu Örneğin,J S Bach'ın İngiliz Süitleri,Fransız Süitleri ve Partita'larında (Almancada süit için kullanılan bir terim) süitin dört temel bölümü eklemelerle genişletilmişti
Fransa ve Almanya'nın dışında dansların sırası ve seçiminde standart düzene her zaman uyulmadı İtalya'da oda topluluğu ya da orkestra için süitlere genellikle sonata da camera (oda sanatı) dendi Özellikle Almanya7da 17 yüzyıl sonları ile 18 yüzyıl başlarında bir başka süit tipi daha gelişti Fransız besteci Jean-Baptiste Lully'nin opera ve balelerinden Fransız üslubunda bir uvertürle başlayan ve dans seçmelerinden oluşan bu süitte dört geleneksel dans yerine modern danslar kullanıldı Giriş bölümünden ötürü uvertür adıyla da anılan bu süitlerin örnekleri arasında George Muffat'nın Florilegia'sı (1695,1698,Seçki) ve J S Bach'ın orkestra için dört Uvertür'ü sayılabilir
Kaynak;AnaBritannica cilt 28 sayfa 432 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|