Engellilerin-vergi-indirimi-ve-emeklilik

Merhaba Sertaç Bey,
Sizden vergi indiriminden emekli olmakla alakalı bilgi almak istiyorumBabam 3 ay önce kalp ameliyatı geçirdi ve yüzde 40 kusurlu bulundu 4200 sigorta günü var, 1988 yılında sigorta girişi var ve şuan çalışmıyorMaliye’ye vergi indiriminden emekli olmak istediğini söylediğinde 4 ay kadar bir yerde çalış öyle gel demişler Bu ne demek anlamadık Bir de vergi indirimden emekli olanlar normal emekli mi oluyor; yoksa destek gibi bir maaş mı alınıyor? İrfan D
Sosyal devletler engelli vatandaşları için çoğunlukla pozitif ayrımcılıklar yoluyla toplum genelinde oluşan sosyal dengesizliği gidermeye çalışmaktadır Bunun ülkemizdeki uygulamalarından biri de de vergi indirimleridir Vergi indirimleri yoluyla engelli vatandaşlarımız veya bakmakla yükümlü olduklarından engelli olan vatandaşlarımızödeyecekleri gelir vergisi matrahı üzerinden vergi indirimi alabilmektedir


GELİR VERGİSİ KANUNU VERGİ İNDİRİMİ KAPSAMINI AÇIKLAMAKTA


193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 31 maddesine göre ücretli çalışan engelli veya bakmakla yükümlü olduğu engelli bireyi bulunanlar, serbest meslek kazancı elde eden engelli veya bakmakla yükümlü olduğu engelli bireyi bulunanlar ve basit usulde vergilendirilen engelliler gelir vergisi indiriminden yararlanabilirler
Çalışma mevzuatına veya sosyal güvenlik mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan kişilerden kasıt ise anne, baba, eş ve çocuklardır
Bu kapsamda daha açıklayıcı bir ifade ile listelersek;
1)Engelli olup ücretli çalışanlar ile bakmakla yükümlü olduğu engelli bir birey bulunan ücretli çalışanlar( 4/A ve 4/B sigortalıları yani eski SSK ve Emekli Sandığı sigortalıları)
2)Engelli olup serbest meslek kazancı elde edenler ile bakmakla yükümlü olduğu engelli bir birey bulunan serbest meslek kazancı elde edenler (4/B’lileryani eski Bağ-Kur sigortalıları)
3)Basit usulde vergilendirilen engelliler


VERGİ İNDİRİMİNE KONU OLAN SAKATLIK İNDİRİM ORANLARI



Kişilerin veya bakmakla yükümlü oldukları yakınlarının engelli olduklarının tespitinde; 30 Mart 2013 tarihinden “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik ”in ekinde yer alan yetkili sağlık kuruluşlarından alacakları sağlık raporları kullanılmaktadır Alınacak rapora göre birinci, ikinci ve üçüncü dereceden engelli oldukları tespit edilenler sakatlık indiriminden faydalanırlar
Derecelendirmeye şu şekilde yapılmaktadır;
Birinci derece: %80 ve üstünde işgücü kaybı bulunanlar
İkinci derece :%60-%79 arası işgücü kaybı bulunanlar
Üçüncü derece:%40-%59 arası işgücü kaybı olanlar

UYARI: Vergi indiriminden faydalanmanın en önemli koşulu kişinin veya bakmakla yükümlü olduğu yakınının %40 ve üzeri işgücü kaybına uğramasıdır

VERGİ İNDİRİMİ NELERİ KAPSAMAKTA?


ücretli çalışanlardan yapılan gelir vergisi tevkifatındanvergi matrahından azaltma yapılmak suretiyle indirim uygulanır Yani ücretli çalışanların brüt ücretlerinden daha az gelir vergisi kesileceği için net ücretleri aynı şartlardaki diğer ücretlilere oranla daha yüksek olur Brüt ücret hesabında her yıl belirlenen oranlarda matrah indirimi yapılacağı için indirim uygulanan mükellef daha az kazanmış gibi daha az vergi öder


2013 YILI İÇİN AYLIK SAKATLIK İNDİRİM TUTARLARI


1)İş gücü kaybı oranı %40 ile %59 arasında olan 3 derecede engelliler için 190 TL
2)İş gücü kaybı oranı %60 ile %79 arasında olan 2 derecede engelliler için 410 TL
3)İş gücü kaybı oranı %80 ve üzeri olan 1 derecede engelliler için 800 TL


VERGİ İNDİRİMDEN NASIL YARARLANILIR?


Belirtilen derecelerde engeli olup ücretli çalışanlar;
-Çalıştığı işyerinden alacağı ücretli çalışan olduğunu gösterir belge
-Nüfus cüzdanı örneği ve 3 adet vesikalık fotoğraf
Belirtilen derecelerde bakmakla yükümlü olduğu engelli bulunan ücretli çalışanlar için;
-Ücretlinin çalıştığı işyerinden alacağı ücretli çalışan olduğunu gösterir belge
-Özürlü kişinin nüfus cüzdanı örneği ve 3 adet vesikalık fotoğrafı
-Ücretlinin özürlü kişiye bakmakla yükümlü olduğunu gösterir belge
İle birlikte dolduracakları dilekçe ile ilgili vergi dairesi müdürlüklerine başvuran engelli veya engelli yakınları müdürlüklerce engelli sağlık kurulu raporu vermeye yetkili hastanelere sevk edilecektir Sevk sonucu belirlenecek işgücü kaybı oranında sakatlık indiriminden faydalanılacaklardır


VERGİ İNDİRİMİ ALAN ENGELLİLER SGK’DAN ERKEN EMEKLİ OLABİLİR Mİ?


Sakatlık nedeniyle vergi indiriminden yararlanan kişilerin emeklilik durumları 5510 sayılı Kanun’un geçici 10uncu maddesinde düzenlenmiştir Kanun’un 01 Ekim 2008’de yürürlüğe girmesi nedeniyle bu tarihten sonra sigortalı olanlar için sakatlık vergi indirimi yerine Kurum Sağlık Kurulu‘nca verilecek rapora göre engelli erken emekliliği uygulaması yapılmaktadır


VERGİ İNDİRİMİ NEDENİYLE ERKEN EMEKLİ OLMA HAKKINA SAHİP OLANLAR


Engellilerin emekli olma yollarından biri sakatlık vergi indirim belgesi almaktır Bu yolla emekli olmak için1 Ekim 2008’den önce sigortalı olup kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış olmak gerekmektedir


01 EKİM 2008’DEN ÖNCE İŞE GİRİP YÜZDE 40 İŞ GÜCÜ KAYBI OLANLARIN EMEKLİLİĞİ


5510 sayılı Kanun’un geçici 10uncu maddesi yeni kanunun yürürlüğe girmesine rağmen eski Kanun olan 506 sayılı Kanun’da öngörülen aylığa hak kazanma koşullarını korumuştur Yani 01 Ekim 2008 gününden önce sigortalı olup % 40 ve üzerinde sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olan sigortalılar hakkında, Mülga 506 Sayılı kanunda öngörülen aylığa hak kazanma koşulları korunmuştur Mülga 506 sayılı Kanunu’na göre sigorta başlangıç tarihlerine ve sakatlık oranlarına göre şartlarla emekli olma koşulları bulunmaktadır 18 yaşından önce sigortalılığı başlayanlar için ise işe giriş tarihleri değil, 18 yaşını ikmal ettikleri tarihler SGK tarafından dikkate alınmaktadır


EMEKLİ OLMAK İÇİN SAĞLIK RAPORU OLMALI


Kanun’un belirttiği oranlarda engelli olanların erken emeklilik şartlarından yararlanılabilmesi için engelli çalışanın (ücretli hizmet erbabının) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu 31 Maddesi gereği çalışma gücünün en az yüzde 40’ını kaybettiğini ispat edecek şekilde sağlık raporu alması gerekmektedir





Sertaç Sedat KÖKSAL
Soru Görüş ve Önerileriniz İçin,
E-posta: sertack@hotmailcom
Twitter: @sertackoksal