|
|||||||
![]() |
|
|
Konu Araçları |
| daireler, defterdarın, devlet, getirmesinde, görevlerini, hangileridir, kalemler, olan, osmanlı, yardımcı, yönetiminde |
Osmanlı Devlet Yönetiminde Defterdar'ın Görevlerini Yerine Getirmesinde Yardımcı Olan Kalemler (Daireler) Hangileridir? |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlı Devlet Yönetiminde Defterdar'ın Görevlerini Yerine Getirmesinde Yardımcı Olan Kalemler (Daireler) Hangileridir?Osmanlı Devlet yönetiminde Defterdar'ın görevlerini yerine getirmesinde yardımcı olan kalemler (daireler) hangileridir? osmanlı, defterdar, görev Osmanlı Devlet yönetiminde Defterdar'ın görevlerini yerine getirmesinde yardımcı olan kalemler (daireler) hangileridir? FrmSinsi Osmanlı Devlet yönetiminde Defterdar'ın görevlerini yerine getirmesinde yardımcı olan kalemler (daireler) hangileridir? Hakkında |
|
Osmanlı Devlet Yönetiminde Defterdar'ın Görevlerini Yerine Getirmesinde Yardımcı Olan Kalemler (Daireler) Hangileridir? |
|
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlı Devlet Yönetiminde Defterdar'ın Görevlerini Yerine Getirmesinde Yardımcı Olan Kalemler (Daireler) Hangileridir?Sadaret Kethüdalığı [değiştir]-Sadaret Kethüdalığı:1835 yılında, Umûr-ı Mülkiye Nezareti ve 1837 yılında Dahiliye Nezareti olmuştur Şimdiki içişleri bakanlığıdır![]() Reisülküttaplık [değiştir]-Reisülküttaplık:1836 yılında, Umur-ı Hâriciye Nezareti olmuştur Reisülküttaplık daha önceden nişancıya bağlıydı Fakat dış ilişkilerimizin gelişmesiyle 17 yüzyılda nişancıdan ayrıldı Reisülküttap bugünkü dışişleri bakanı hükmündedir![]() Defterdarlık [değiştir]-Defterdarlık: 1838 yılında, Maliye Nezareti olmuştur Devletin her türlü maliye işleriyle ilgilenir ve bunları kaydederdi Ayrıca yıllık gelir-gider durumunu hesaplardı Bugünün maliye işleri bakanıdır![]() Çavuşbaşılık [değiştir]-Çavuşbaşılık: 1836 yılında, Deâvî Nezareti ve 1870 yılında Adliye Nezareti olmuştur ![]() Yeniçeri Ağalığı [değiştir]-Yeniçeri Ağalığı: 1826 yılında Seraskerlik, 1908 yılında Harbiye Nezareti olmuştur Osmanlı devletinin askeri işlerinden sorumludur Bugünkü genel kurmay başkanı hükmündedir![]() Kaptan-ı Deryâlık [değiştir]-Kapdan-ı Deryâlık: 1878’den sonra, Bahriye Nezareti olmuştur ![]() Kazasker Kadıların Amiri ve Hükümet Azası Kaptan-ı Deryâ Deniz Kuvvetleri Başkumandanı Çuhadar Vezir Saraylarında Dış Hizmet ErbabındanDaha sonraları kabineye, Şeyhülislâm da dâhil edilmiştir Osmanlı devletinin her türlü deniz işlerine bakardı Deniz yoluyla fethedilen yerlerin kayıtlarını tutardı![]() Dîvân-ı Hümâyûn Kalemleri [değiştir]Dîvân-ı hümâyûnda Reisülküttaplık ile onun maiyeti olan beylikçinin nezaretleri altında, Dîvân-ı hümâyûn kalemleri bulunmaktaydı ![]() Amedî Kalemi [değiştir]Amedî Kalemi: Reisülküttabın hususî kalemi olup, aynı zamanda, bütün dış işleriyle meşgul olur ve sadrazamlıkla sarayın irtibatını sağlardı Padişahın kendisine sadrazam tarafından yazılacak tahrir, telhis ile yabancı devletlerle yapılacak antlaşmalara dair ahidnâme ve musâlahanâme (antlaşma, sözleşme, vb ) suretleri, sadrazam tarafından yabancı devletlere gönderilen mektup müsveddeleri ve protokoller, elçi, konsolos, tercüman ve yabancı tüccarlara ait yazışmalar, burada yazılır ve bu kalemde saklanırdı![]() Beylikçi [değiştir]Beylikçi veya Dîvân Kalemi: Dîvânda müzakere olunup karara bağlanan işlerin, gereken yerlere havalesi ve dîvân sicillerinin tutulmasıyla vazifeliydi Ferman ve beratlar burada yazılırdı Beylikçi, yazı işlerinden dolayı Reisülküttâbın emri altında bulunurdu![]() Tahvil Kalemi [değiştir]Tahvil Kalemi: Bu kaleme, Nişan Kalemi veya Kese Kalemi de denilmektedir Vezir, beylerbeyi, sancakbeyi beratlarıyla, vilayet kadılarının beratları, zeamet ve timarların kayıtları hep burada tutulurdu![]() Rüûs Kalemi [değiştir]Rüûs Kalemi: Genellikle küçük berat olarak tarif edilir Vezir, beylerbeyi, sancakbeyi ve vilayet kadısı derecesine çıkmış, ilmiye sınıfı hariç olmak üzere, bütün devlet memuriyetlerine intisab edenlerin (girenlerin) veya kendilerine evkaftan vazife verilenlerin muameleleriyle meşgul olur ve kayıtlarını tutardı Tahvil ve Rüûs kalemleri, bugünkü özlük işlerinin görevini yaparlardı![]() Hademe Sadaret Dairesi Hizmetkarı Rüûs Halifesi Zatişleri Kalemi Şefi Kethüda Katibi İç İşleri Bakanı Özel Kalem Müdürü Vezir Mektupçusu ' Sadaret Kalemleri Amiri Reis Kesedarı Dış İşleri Evrak Müdürü Çavuş KesedarıAdalet Bakanlığı Evrak Müdürü Teşrifâtçılık Kalemi [değiştir]Teşrifâtçılık Kalemi: Dîvân-ı hümâyûndaki mühim vazifelerden biri de teşrifatçılık idi Gerek sarayda ve Dîvân-ı hümâyûnda, gerekse sadrazam konağında yapılan merasimlerde, elindeki defter gereğince protokolü tatbik ederdi Teşrifât, resmî günlerde devlet rical ve memurlarının bulunacakları sıra ve sınıflar demektir Arapça teşrifin çoğuludur Günümüzde protokol olarak kullanılmaktadır Bu işi yapana, teşrifâtçı, teşrifâti veya teşrifâtî-i dîvân-ı hümâyûn denirdi![]() Vak'anüvislik Kalemi [değiştir]Vak'anüvislik Kalemi: Osmanlılarda vakanüvislik ismiyle resmî bir memuriyet ve kalemin kuruluşu, 18 yüzyıl başında ortaya çıkar Bu kalem, devlet işlerine ait, verilen vesikaları tetkik ve kaydederdi İlk meşhur vakanüvis tarihçi, Mustafa Nâimâ Efendidir![]() Mühimme Odası Kalemi [değiştir]Mühimme Odası Kalemi: 1797 tarihinde çıkan nizamnâmeyle, dîvân veya beylikçi kalemlerindeki Mühimme Nüvislerin (yazanların), bir yerde çalışmaları için Mühimme Odası veya Mühimme Kalemi kurulmuştur ![]() Dîvân-ı hümâyûn kalemlerinin şeflerine Hâcegân ve bir kalemin en kıdemli memuruna Halîfe denirdi ![]() Mühimme Defterleri [değiştir]Mühimme Defterleri: Dîvân-ı hümâyûnun muntazaman toplandığı zamanlarda her dîvân toplantısında görüşülen siyasî, içtimaî, malî, idarî ve örfî kararların kayıtlarını ihtiva eden defterlere “mühimme defterleri” denirdi Dîvân toplantılarında zabıt tutma usulü olmayıp, görüşülen işin neticesi, yani karar sureti, dîvân kâtipleri tarafından kaleme alınırdı Bu karar suretini daha sonra reisülküttâb gözden geçirip tashih eder ve daha sonra icab eden yere yazılır ve en son olarak nişancı tarafından, hüküm veya fermanın tuğrası çekilirdi Dîvân-ı hümâyûn işlerinin Bâbıâlî’ye nakli sırasında, mühimme defterleri de, oraya taşınmıştır Elde mevcut mühimme defterleri, 16 yüzyıl ortalarından başlamaktadır![]() Mühimme defterleri [değiştir]Mühimme defterleri de birkaç çeşittir Biri normal dîvân görüşmelerine ait olan defterlerdir Diğer bir mühimme defteri de “Mektûm Mühimme Defteri” olup, adından da anlaşılacağı üzere, gizli yazılan hüküm ve fermanları havidir (içerir) Bunlardan elde mevcut olanlar, 18 yüzyıldan başlamaktadır Savaş zamanlarında lâzım olan defterler, sadrazam ve serdâr-ı ekremle (başkomutan) beraber sefere gönderildiğinden, seferdeki görüşmelere ait tutulan mühimme defterlerine “Ordu Mühimmesi” denilmektedir Sadrazamın seferde bulunması dolayısıyla, devlet merkezinde Rikab-ı Hümâyûn (Sadaret) Kaymakamının başkanlığı altında toplanan dîvân veya meclisteki görüşmelere ait tutulan defterlere, “Rikab Mühimmesi” ismi verilmiştir![]() Ahkâm defterleri [değiştir]Ahkâm defterleri: Bazen bir eyalete ve bazen muhtelif eyaletlere ait olarak tutulmuşlardır Bu defterlerde valilere, kadılara ve saireye hitaben yazılan hükümler bulunmaktadır![]() Tahvil defterleri [değiştir]Tahvil defterleri: Bu defterlerin pek çok çeşitleri vardır Tahvil muameleleri, sadrazamın emrini müteakip en son olarak yapılırdı![]() Rüûs defterleri [değiştir]Rüûs defterleri: Rüûs, genellikle, küçük memuriyet, vazife veya mültezimlere o işin verildiğini gösteren tayin vesikası olarak, küçük berat şeklinde tarif edilmektedir On altıncı yüzyıl rüûs defterlerinde, büyük memuriyetlere ait beratlar da bulunmaktadır Rüûs defterlerinin kadı, mukâtaât, rikab, vakıf, müderrislik ve zeamet rüûsu gibi çeşitleri bulunmaktadır![]() Bu belli başlı defterlerin dışında, pek çok Dîvân-ı hümâyûn defteri de bulunmaktadır ![]() ayrıca:divan-ı mezalim önemli ağır siyasi suçlara başkanlığını yaptığı bu mahkemeler yapmaktadır ayrıca halktan gelen şikayetleri de bizzat hükündarların başkanlık mezalim divanı bakardı Aslında devlet hazinesinin büyük yardımcısı denilebilir
|
|
|
|