Hama Katliamı

Hama katliamı 2 Şubat 1982'de Suriye Hükümeti'nin Müslüman Kardeşler'in Hama şehrinde başlattığı ayaklanmayı bastırmak amacıyla saldırarak binlerce kişinin yaşamını yitirdiği katliam Uluslararası Af Örgütü'ne göre ölenlerin sayısı 10000-25000 arasında olmasına rağmen gerçek rakam bunun çok üstünde ve altında olabilir Suriye Hükümeti ölenlerin sayısı hakkında resmi bir açıklama yapmamıştır



Öncesi
Hafız Esed'in iktidara gelmesinden sonra Nusayriler Suriye yönetiminde güçlü bir konuma geldiler Bu durum ülkedeki Sünni grupların tepkisini çekmeye başladı 1976'da başlayan Lübnan İç Savaşı'na saplanıp kalmış olan Suriye'nin zor durumundan faydalanmak isteyen Sünni Müslüman Kardeşlerin bir hizbi bu durumu avantaja çevirmek istedi Nusayri kökenli olan Hafız Esed'ın rejiminden hazmetmeyen Sünni Müslüman Kardeşler cemaati ülke çapında silahlı bir ayaklanmaya girişti 1970'lerin sonlarından itibaren Suriye içinde sivil ve askeri hükümet görevlileri Hıristiyanlar ve altyapı tesislerini hedef alan gerilla savaşına giriştiler Suriye hükümeti ise bu saldırılara işkence toplu tutuklama ve katliam gibi sert baskılarla karşılık verdi Rejim aleyhtarı şiddet haziran 1979'da Halep'teki bir topçu okulunda çoğu Nusayri olan 83 askeri öğrencinin öldürülmesi ve Ağustos-Kasım 1980 arasında Şam'da yüzlerce kişinini öldürüldüğü üç bombalı araba saldırısını da içeriyordu
Hafız Esad yönetiminin saldırılara verdiği sert cevaplarla birlikte Müslüman Kardeşlerin intikam arzusu ve saldırganlığı daha da arttı Olaylar şubat 1982'de muhafazakar Sünni kasabası Hama'da başlayan bir genel ayaklanmayla doruğa çıktı İslamcılar ve diğer muhalif militanlar Hamayı “kurtarılmış şehir” ilan ederek Suriyelileri “kafir” olarak adlandırdıkları hükümet güçlerine karşı ayaklanmaya çağırdılar Müslüman Kardeşler militanları Baas Partisi üyelerinin hükümet ajanlarının ve rejim destekçilerinin evlerini basarak yaklaşık elli kişiyi öldürdüler



Katliam
Bu olay üzerine Suriye ordusu seferber edildi Hafız Esad'ın kardeşi Rıfat Esad'ın özel kuvvetleri bölgeye gönderildi Saldırı başlamadan önce şehrin teslim olması ve boşaltılması için son bir çağrıda bulunuldu Uluslararası Af Örgütüne göre piyadelerin ve tankların dar sokaklara rahatça girebilmesi için önce eski şehir merkezi havadan bombalandı binalar tanklar tarafından yıkıldı Eski şehir neredeyse tamamen yok edildi Bazı iddialara göre Suriye ordusu yıkılmış binaların içinde saklanan asileri öldürmek veya ortaya çıkarmak için zehirli gaz kullandı Şehirdeki direnişin devam etmesi üzerine şehir büyük toplarla çevrilerek üç hafta boyunca dövüldü 2 Şubat 1982'de Suriye ordusu geniş çaplı bir top saldırısının eşliğinde şehre saldırdı
Sonra askeri ve sivil güvenlik personeli Müslüman Kardeşler'in kalan son üyelerini ve sempatizanlarını bulmak için şehre dağıldı Yakalanan şüpheliler işkence ve onu takip eden toplu idamlarla yüzyüze kaldı

Bilanço
Hama katliamı sırasındaki ölümlerin sayısı kesin değildir çeşitli kaynaklarda 7000 ile 35000 arasında değişmektedir Olaylardan hemen sonra bölgeye gelen İngiliz gazeteci Robert Fisk ölüm sayısını en fazla 10 bin olarak tahmin ederken New York Times gazetesi ölü sayısının 20 bine kadar olabileceğini tahmin etti ABD'li gazeteci Thomas Friedmana göre ise Rıfat Esat 38000 kişinin yaşamını kaybettiğini açıkladı Suriye İnsan Hakları Komitesinin rakamlarına göre ise ölülerin sayısı 30000 ile 40000 arasındadır

Katliam sonrası
Hama'daki katliamdan sonra Suriye'deki İslamcı isyan sona erdi Müslüman Kardeşler'in üyeleri ve sempatizanları ya sürgüne gitti ya da yeraltına çekildi

candan yaralı mısın?
Nedir sendeki bu hal!
yoksa Hamalı mısın?