Osmanlıca Terimler Sözlüğü K

Osmanlıca Terimler Sözlüğü K

Kadı ; İslam hukuku olan şeriat'a göre hüküm veren yargıçTanzimata kadar askeri davalarla devleti ilgilendiren davalar hariç tüm davalara bakmışlardırTanzimattan sonra ise yalnızca evlenme,boşanma,nafaka ve miras davalarına bakmışlardırKadılık müessesesi medeni kanunla kaldırılmıştır

Kaldırımcı ; Yol yapımından sorumlu olan esnafİşlerini genellikle götürü usülde yaparlar ve kullandıkları taşların temin edilmesini ve taşların kesim işlerinide kendileri yaparlardı

Kaldırımcı Kethüdası ; Götürü usülde taş döşeyerek yol yapan kaldırımcı esnafının yaptığı işi denetliyen ve ölçümleme yaparak yapılan yolun bedelini tesbit edip,parasını kaldırımcı esnafına ödeyen kişi

Kalfa ; Saraylarda ve büyük konaklarda halayıkların (Cariye) başı olan kadınPadişah tarafından tayin edilirler,sarayda kendilerine ayrılan yerde otururlar ve sarayın iç hizmetlerinde çalışan cariyelere buyruk verirler ve özel günlerde cariyelerden farklı giyinirlerdi

Kapı Ağası ; Padişahın sarayındaki akağaların en büyüğü

Kapıcıbaşı ; Saray kapılarını bekleyen sınıfın yöneticisi

Kapıcılar Kahyası ; Bir ilin veya bir resmi dairenin babıâli'de görülecek işlerini takip eden memur

Kapı Kethüdası ; Valilerin,sancak beylerinin ve patrikhanenin babıâli ve diğer resmi dairelerdeki işlerini takip eden memur

Kapıkulu ; Osmanlı devletinde Padişahın kumandası altındaki piyade ve süvari sınıfından olan ve bahşiş ve ulufe ile geçinen askerler

Kaptan-ı Derya ; Donanmanın başı,deniz kuvvetleri baş kumandanı

Kasabbaşı ; Sarayda hizmet gören kasabların başı(Kethüdayı Kassaban)

Kaside ; Onbeş ila yüz beyitten oluşan ve tek kafiye düzenine göra kurulan ve ünlü kişilere övgü niteliği taşıyan nazım eser

Kassam ; Kadı ve kazaskerlerin hizmetindeki görevlilerden biriÖlen bir kişinin mal varlığını varislerine şeriat kurallarına göre paylaştıran görevli

Katip ; Sarayda veya herhangi bir devlet kurumunda çalışan ve görevi yazı işlerine bakmak olan kişi

Kavas ; Osmanlılarda vezirlerin yanında bulunan silahlı koruma görevlileri1908 yılında kavas sistemi kaldırılmıştır

Kavasbaşı ; Vezirleri korumakla görevli kavasların başı

Kazasker ; En yüksek ilmi rütbe,günümüzün adalet bakanıİmparatorkuğun Asya ve avrupa bölümlerindeki kadıların başı (Rumeli Kazaskeri,Anadolu Kazaskeri)Kadı ve müderrislerin atama ve tayin işleri ile ordu mensupları ile ilgili davalara ve devleti ilgilendiren davalara bakmaktan sorumlu olan kişi

Kemankeş ; Ok atıcı,okçu,yay kullanıp ok atan kişi

Kethüda ; Kahya,yardımcı,üst düzey devlet görevlilerinin yardımcısı,saray hizmetinde çalışan belirli esnaf (Arabacılar, şamdancılar,kilerciler vs) gruplarının başı olan kişi

Kıble taşı ; Açık alanlarda oluşturulan namazgahlarda kıblenin yönünü belirtmek için dikilen taş

Kızlar Ağası ; Saray hareminin ağası(Darüssaade ağası)

Kiler Kethüdası ; Saraydaki Kilercibaşının emrinde çalışan ve vazifesi kiler görevlilerini teftiş etmek olan kahya

Kubbe ; Yarım küre şeklinde olan ve bir yapıyı örten dam

Küfeki taşı ; Basınç altında kaynaşmış kum taneciklerinden oluşmuş,işlenmesi nispeten kolay olan ve su geçirmeyen bir taş cinsi

Külliye ; Medrese,hamam,imaret,şifahane ve çarşı gibi ek yapıları ile birlikte inşa edilen cami

Künk ; Su nakli için isale hatlarında kullanılan pişmiş toprak tada çimentodan yapılmış boruOsmanlılar döneminde toprak künkler kullanılır ve şebekeden su kaybını azaltmak için iç yüzeyleri sırla kaplanırdı

Kürkçübaşı ; Padişahın kürklerini muhafaza etmekle görevli kişi