11-04-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kolon Polipleri
Kolon Polipleri
Sindirim sisteminde lümene doğru çıkıntı yapan oluşumlardır
Başlıca 3 gruba ayrılırlar;
1 Neoplastik polipler: (Kanser oluşturma riski olanlar)
• Adenomlar (Tubuler, villöz, tubulovillöz)
• Karsinomlar
2 Non-neoplastik polipler: (kanser oluşturma riski yoktur)
• Hiperplastik polip
• Juvenil polip
• Peutz-Jeghers polipleri
• İnflamatuar polipler
3 Submukozal polipler
• Colitis cystica profunda
• Pneumatozis polipler
• Lenfoid polipler
• Lipomalar
• Karsinoidler
Ayrıca polipler şekillerine göre saplı(pediküllü), sapsız(sesil) ve düz polipler olarak da sınıflandırılabilirler 5 mm den küçük poliplere diminutif polip denir
Adenomlar
Poliplerin çoğunu oluşturup 50 yaş üzerinde %25-40 oranında görülürler Bu poliplerin önemi kansere dönme riskinden kaynaklanır En sık görüleni tubuler adenomlardır ve genellikle (%76) 1 cm den küçük yapıdadırlar Villöz olanların ise %60 ı 2 cm den büyüktür Adenomlar kalın barsağın sol tarafında daha sıktır Kansere dönme potansiyeli adenomun büyüklüğü, tipi (villöz de en yüksektir), hücrelerindeki değişiklik derecesi ile ilgilidir
Düz (flat) adenomlar düz ve ortası çökük adenomlardır Genelde birden fazla ve 1 cm den küçüktür Kanserleşme riski yüksektir
Adenom oluşmasındaki risk faktörleri nelerdir?
1 Genetik yatkınlık: adenom saptananların akrabalarında adenom görülmesi 2-3 kat fazladır
2 Diyet ve yaşam stili: Sebze ve meyve ağırlıklı beslenenlerde adenom gelişimi daha azdır Diyetteki yağ ve alkol, fiziksel inaktivite, sigara adenom oluşumunu artırmaktadır
3 Barsak dışı hastalıklar
• Akromegali;Kolon kanseri ve adenom fazladır
• Üreterosigmoidostomi; Adenom fazladır
• Ateroskleroz; Kolon kanseri ve adenom sıktır
• Safra kesesi operasyonu; Kolon kanseri fazladır
• Meme kanseri; Kolon kanseri fazladır
Adenomların belirtileri nelerdir?
1 cm den küçük olanlar genelde belirti vermezler
• Kronik kan kaybına bağlı kansızlık
• Makattan kanama
• Kabızlık
• Karında şişlik
• Barsak tıkanıklığı
• Sekretuvar ishal
Adenom tanısı ve tedavisi nasıl yapılır?
Adenom tanısında kolonoskopi altın standarttır Kolonoskopi poliplerin hem tanısında hem de tedavisinde kullanılan bir yöntemdir Kolonoskopi ile polip alınmasına kolonoskopik polipektomi denir 1 cm den büyük villöz tipte ve hücre değişimi yüksek olan bir polip alındıktan sonra 1 , 3 Ve 12 Ayda kolonoskopik kontrol yapılmalıdır Diğer adenomlarda ise polipektomi yapıldıktan sonra 2 Kontrol 3 yıl sonra, kontrol negatif ise diğer kontrol 5 yıl sonra yapılmalıdır
Polibin büyük olduğu durumlarda işlem 2-3 seansda yapılabilir Eğer polipte kansere dönüşüm olduğunda; lenf veya damar tutulumu varsa, polipektomi sınırının 2 mm içinde ise ve submukoza tutulumu varsa cerrahi tedavi uygulanmalıdır
Hiperplastik Polip
En sık görülen non-neoplastik polipdir Kanserleşme riski içermezler Genelde 5 mm den küçük olarak bulunurlar En sık kalın barsakta sigmoid kolon ve rektumda görülür 50 yaşın üzerinde hiçbir şikayeti olmayan kişilerde yaklaşık %10 oranında görülür Yaş ile görülme oranı artar
|
|
|