![]() |
Kene Hastalığına Yakalanmayın |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Kene Hastalığına YakalanmayınGüneşin kendisini daha fazla gösterdiği, havaların iyiden iyiye ısındığı bu aylarda, baharın ve güzel havanın tadını çıkarmak isteyenleri yine kötü bir sürpriz bekliyor ![]() ![]() Memorial Hastanesi Klinik Laboratuvarlar Koordinatörü Doç ![]() ![]() ![]() KKKA denilen hastalık, aslında kenelerin bir enfeksiyonudur Bu hastalığa neden olan “Nairovirus” adında bir virüstür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hastalık ölümcül sonuçlar doğuruyor Virüs hayvanlarda belirtisiz bir enfeksiyona sebep olurken; insanlarda yüksek oranda ölümle sonuçlanan, kanamalarla seyreden ciddi bir hastalığa neden olmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() (Türkiye, 2002-2007) Yıllar Vaka Sayısı Ölüm 2002-2003 150 6 2004 249 13 2005 266 13 2006 438 27 2007 717 33 Toplam 1820 92 Hastalık ilk defa, 1944 yılında Kırımda tanımlanmış ve adına Kırım Kanamalı Ateşi adı verilmiş, daha sonra 1969 yılında Kongoda aynı hasatlık görülünce KKKA adı verilmiştir ![]() KKKA hastalığının temel bulaşma yolları: 1-Virüsü taşıyan kenelerin ısırması ile: Kırsal kesimde yaşayan ve gerek evcil, gerekse vahşi hayvanlarla ilişkisi olan kimselere, ev hayvanları ve sokak hayvanları ile ilişkisi olanlara, kırsal kesimde özellikle çalılıklar ve otların olduğu yerlerde piknik, av veya çeşitli amaçlarla bulunanlara bulaşma olabilmektedir ![]() 2-Enfekte hayvanların kan ve vücut sıvıları ile temas sonucu: Veterinerler, avcılar, kasaplar ve çiftçilerde, meslek hastalığı olarak görülebilir ![]() ![]() 3-Hasta kişilerin kan ve vücut sıvıları ile temas sonucu: Doktor, hemşire ve sağlık memuru ve laborantlar gibi sağlık görevlileri ile evde hasta bakan hasta yakınlarına bu yolla bulaşma olmaktadır ![]() Hastalığın bugün için hava yolu ile ya da hastalıklı hayvanların sütleri ile geçtiğine dair bir bilgi bulunmamaktadır ![]() Kuluçka süresi: Bir kenenin insandan kan emmesi ile hastalık belirtilerinin ortaya çıkması arasında ortalama 2 (1-3) günlük bir zaman geçmektedir ![]() Yakınmalar: İştahsızlık, baş ağrısı, yüksek ateş, yaygın kas ağrıları, mide ağrısı, kusma ve bazen de ishal şikayetleri ile ani olarak başlar ![]() Belirtiler: Birkaç gün içinde gözlerde ve yüzde kızarıklık, göğüste noktasal kanamalar, vücutta yaygın cilt altı kanamaları, burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan bulunması gibi ciddi kanama bozukluğu bulguları görülebilir ![]() ![]() Ağır vakalarda, hastalığın beşinci gününden sonra karaciğer ve böbrek yetmezliği ile akciğer yetmezliği ve santral sinir sistemi bozuklukları gelişebilir ![]() ![]() Mortalite: Hastalığa ait belgelenmiş salgınlar incelendiğinde, hastanede yatan hastalar arasında ölüm oranının %9 ile %50 arasında değiştiği görülmüştür ![]() ![]() ![]() İyileşme, genellikle 10 ![]() ![]() ![]() ![]() Laboratuvar tanısı (hastalığa özgül olmayan testler): Kan tablosunda bozulma (lökopeni ve trombositopeni) Karaciğer fonksiyonlarında bozulma Pıhtılaşma testlerinde bozulma Laboratuvar tanısı (hastalığa özgül olan testler): Virüsün kandan ve vücut sıvılarından elde edilmesi Virüse ait antijenlerin deteksiyonu Spesifik antikorların deteksiyonu (ELİSA) Virus genomunun deteksiyonu (PCR) (ELISA yöntemiyle virüse yönelik IgM türü antikorlar hastalığın 5-7 ![]() ![]() KKKA hastalığı açısından risk grupları (Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı, bir meslek hastalığı olarak kabul edilir) Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar Veterinerler Kasaplar ve mezbaha işçileri Sağlık personeli Endemik bölgelerde kamp ve piknik yapanlar ![]() Şüpheli temas öyküsü olan kişilerin 14 gün süresince hastalığa ait bulgular ve ateş yönünden takip edilmeleri gerekmektedir ![]() Tedavi: KKKA hastalığında etken yönelik bir tedavi ajanı olarak ribavirin kullanılmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Korunma: Keneler, 5mm-1 ![]() ![]() ![]() Kırım-kongo Kanamalı Ateşinden korunmak öncelikle hastalığa neden olan virüsü taşıyan kenelerden uzak durmak ile mümkündür ![]() ![]() ![]() Hayvan barınakları veya kenelerin yaşayabileceği alanlarda, çıplak ayakla dolaşılmamalı, kısa giysiler giyilmemeli, mümkünse açık renkli (kenelerin kolaylıkla fark edilebilmeleri açısından), uzun kollu ve uzun paçalı giysiler giyilmelidir ![]() Vücut belirli aralıklarla kene yönünden muayene edilmeli, vücuda yapışan keneler kesinlikle ezilmeden ve kenenin ağız kısmı koparılmadan (bir pensle sağa sola oynatarak, çivi çıkarır gibi) alınmalıdır ![]() Kenelerin üstüne kimyasal dökülmesi, kibrit ile yakılması gibi işlemler kenelerin hastalık etkenlerini aktarma riskini artırabilir ![]() ![]() Ormanlarda çalışan işçilerin ve ava çıkanların lastik çizme giymeleri veya pantolonlarının paçalarını çorap içine sokmaları kenelerden koruyucu olabilmektedir ![]() Gerek insanları gerekse hayvanları kenelerden korumak için repellent olarak bilinen böcek kaçıran ilaçlar dikkatli bir şekilde kullanılabilir ![]() ![]() ![]() Hayvan sahipleri hayvanlarını kenelere karşı uygun akarisitlerle ilâçlamalı, Hayvan barınakları kenelerin yaşamasına imkân vermeyecek şekilde yapılmalı, çatlaklar ve yarıklar tamir edilerek badana yapılmalıdır ![]() Kene bulunan hayvan barınakları uygun akarisitlerle usulüne göre ilâçlanmalıdır ![]() KKKA insandan insana bulaşabilmektedir, bu nedenle hastalarla temastan kaçınılmalı, zorunlu olarak temas edenler ise mutlaka gerekli tedbirleri almalıdırlar ![]() Sağlık personeli bu konuda yayınlanmış rehberlerde belirtilen özel tedbirleri alarak hasta ve şüphelilere yaklaşmalıdırlar ![]() Hasta ya da şüpheliler yine konuyla ilgili rehberlerde belirtildiği şekilde izole edilmelidir ![]() Hasta kimse veya hayvana ait şüpheli eşyalar, vücut sıvıları, çıkartılar ve cesetlerin dezenfeksiyonunda, % 0,5 klor çözeltisinde 5 dakika tutulması gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() Tanı için laboratuvara örnek gönderileceği zaman yine konuyla ilgili rehberlerde belirtilen tedbirler eksiksiz olarak alınmalı ve örnekler belirtilen şartlara uygun olarak laboratuvara gönderilmelidir ![]() Bütün bu bilgilerden sonra başta sıralamış olduğumuz sorulara herkes kendi şartları içerisinde cevaplar bulabilir ve nasıl davranması gerektiği konusunda bir sonuca varabilir düşüncesindeyim ![]() |
![]() |
![]() |
|