Asala...

Ankara, 7 Ağustos 1982; Esenboğa havaalanı: İki Ermeni teröristin eylemi sonucu 9 kişi öldü, 82 kişi yaralandı Bir yıl sonra ise Paris'in Orly havaalanında gerçekleştirilen benzer bir saldırı tüm dünya basınında yankılandı(Resim)

Ermeni terör örgütü ASALA hangi şartlarda, nasıl ortaya çıktı?
Batı, bu örgüte ne zamana kadar göz yumdu? İki kutuplu bir dünyanın Soğuk Savaş şartlarında 'Ermeni Sorunu' nasıl şekillendi?

M
ustafa Kemal'in 1922 Eylülü'ndeki zaferle bir anda İzmir, Çanakkale ve İstanbul'a varmasına karşılık, Selanik'e kadar ilerlemesi itmelerine direnerek, dünyaca onaylanacak bir barışla durumu çözme kararlılığıyla ordularını frenlemesi, Osmanlı'dan doğan sorunları tamamen sona erdirme arzusunun ürünüydü
Türkiye Cumhuriyeti'nin bir daha bu sorunlarla uğraşması istenmiyordu 'Yurtta sulh, cihanda sulh' ilkesi ve kesin olarak 'Misakı Milli' sınırlarının dışına taşmama kararlılığı nedeniyle, Ankara Hükümeti, Ermeni sorunlarına eğilmeyi düşünmemiştir
Bu nedenle II Dünya Savaşı sonrasında konu yeniden gündeme getirildiğinde, hemen herkes 'Ankara'nın hazırlıksız yakalandığını' söylemiştir
Gerçekten çoğu kez, tarihe gömülmüş konuları tartışırken Türk temsilcilerinin, 'Böyle bir sorun mu vardı?' şeklindeki tepkileri ve 'Türkiye Cumhuriyeti'ni ilgilendirmez' yanıtları, karşı tarafın istediği gibi at koşturmasına zemin hazırlamıştır

SAVAŞ SONRASI
II Dünya Savaşı ertesinde sömürgeciliğin tasfiyesi ve bütün ulusların bağımsızlığını kazanması rüzgarları esmeğe başladığında, bundan Ermeniler de etkilendiler
l965'te Erivan sokaklarında, 'Topraklarımız, topraklarımız' feryatları arasında yapılan gösterilere ve soykırım anıtı dikilmesine, Sovyet rejimi de karşı çıkmadı Bolşeviklerin suçlu ilan edilmemesi ve sadece Türklerin 'günahkar' gösterilmesi koşuluyla, Batı'da başlayan akımın NATO'nun ortağı Türkiye'yi hedef alması işlerine geliyordu 'Düşman cephesini' parçalamış oluyorlardı

İKİ KUTUPLU DÜNYADA ERMENİ SORUNU

ASALA terörizmine varacak bu başlangıç dönemi konusunda, 1970 yılında Beyrut'ta Basın Ateşesi iken tanığı olduğum olaylar konusunda o zaman yazdığım bir yazıyı, geçerliliğini hâlâ kaybetmediği için, aynen aktarmayı yararlı buluyorum:
"Lübnan'da yayımlanan bir Ermeni dergisinin kapağındaki 'Ünlü Ermeniler' kompozisyonu dikkatimi çekti Mikoyan ile Gülbenkyan'ı en öne ve yan yana koymuşlardı Birincisi en eski Bolşeviklerdendi ve Sovyetler Birliği'nin cumhurbaşkanlığını bile yapmıştı İkincisi ise İngilizlerle işbirliği içinde petrol oyunlarına dalmış ve dünyanın en zenginlerinden biri olmuştu

Beyrutlu
Ermenilerin
sineması
1970'lerin başında Beyrut: Lübnan'daki Ermeni cemaati kendi içinde hâlâ Türkçe konuşuyor, Türkçe şarkılı filmler izliyor; ticaretinin büyük kısmını Adana, Mersin ve Gaziantep'ten gelen Türk müşterilerle yapıyordu Ermeni cemaatin yüzde 99'u 'eski olayları' anmıyordu Ancak yüzde birlik bir terörist grup karşısında da korkudan ses çıkaramıyordu Fotoğrafta, 70'lerin Beyrut'unda, müşterisinin çoğunluğu olan ve sürekli Türk filmi oynatan bir sinema salonu görülüyor Burada, yılda birkaç kez, bombalar patlatılırdı



Dünyanın iki cepheye bölündüğü bu aşamada, Ermenilere, her ikisiyle de övünmekten başka çıkar yol kalmamıştı Çünkü anavatanlarındaki göstermelik cumhuriyet, tamamen Moskova'nın güdümündeydi, diyasporadakiler ise Fransız, İngiliz, Amerikan vatandaşı olmuşlardı Bağımsızlık iddiasıyla ayaklandırılmalarının sonucu, asıl kimliklerini kaybetmeleri ve bölük pörçük bütün dünyaya yayılmaları olmuştu Bir bakıma kendilerini Yahudilere benzetiyorlardı
Bu dağınıklığın etkisi, partilerinin ilişkilerinde de fark ediliyor Taşnak Partisi ABD ile birlikte hareket ediyor; Hınçak'ın arkasında ise Sovyetler var İkisinin dışında kalanlar herkesle -Türkiye dahil- dost geçinme adına Ramgavar Partisi'ni kurmuşlar Çok sıkıştılar mı, Ermeni milliyetçiliği adına birleşiyorlar İdeolojik ayrılıklarını unutuyorlar