![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşik Nedir İki ya da daha fazla elemanın özel enerji şartları ve kimya kanunlarına uyarak birleşmesinden meydana gelen cisim ![]() ![]() Bileşikler bunları meydana getiren elemanlar hesaba katılarak birer formülle gösterilir ![]() ![]() ![]() ![]() BileşikÖzellikleri Nelerdir Bileşik iki ya da daha fazla cinste atomun bir araya gelerek oluşturduğu saf modellere denir ![]() ![]() Bileşiklerin Genel Özellikleri * Bileşiklerin çoğu moleküler yapıdadır ![]() ![]() * Bileşikler belirli fomüllerle ifade edilirler ![]() * Bileşikleri asitler, bazlar, oksitler, tuzlar olarak sınıflandırılır ![]() * Bileşikler oluştukları element atomlarının özeliğini taşımazlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() * Homojendirler ![]() * Belirli erime ve kaynama noktaları vardır ![]() Bileşikle Karışımın Farkı Bileşikler belirli sayıda element atomunun kimyasal bir bağ ile bağlanmasıyla oluşur ![]() ![]() ![]() Bazı Bileşiklerin İsim ve Formülleri * Tuz: NaCl * Potasyumpermanganat: KMnO4 * Asetik asit: CH3COOH * Kalsiyum karbonat: CaCO3 * Baryum sülfat: BaSO4 * Amonyum fosfat: (NH4)3PO4 * Karbonat: CO3 * Nitrat: NO3 * Hidrojen klorür: HCl * Kükürt dioksit: SO2 * Karbondioksit: CO2 * Glikoz: C6H12O6 * Su: H2O * Amonyak: NH3 * Basit şeker: CaO Bileşik Formüllerinin Yazılması Bileşik formüllerini yazabilmek için bazı elementlerin bileşik halinde bulunurken değerlikleri ve önemli kökleri bilmek lazım ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşiklerin Sınıflandırılması Hakkında Bilgi Asitler Suda çözündüğünde ortama H+iyonu verebilen bileşiklerdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Bazlar Suda çözündüğünde OH+iyonu verebilen bileşiklerdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Oksitler O2 dışında oksijenin,iki cins atom bulunduran bütün bileşiklerine oksit denir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Tuzlar Asit ve bazların nötürleşme ürünüdür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşiklerin İsimlendirilmesi İsimlendirmeyi iyonik bağlı ve kovalent bağlı için ayrı ele alacağız ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() CO:Karbon mono oksit NCl3:Azot tri klorür NO:Azot mono oksit |
![]() |
![]() |
![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşik Çeşitleri - Bileşik Çeşitleri Nelerdir Bileşikler moleküler yapılı bileşikler ve moleküler yapılı olmayan bileşikler olarak iki grupta incelenirler ![]() a) Moleküler Yapılı Bileşikler : Bileşikler, farklı cins element atomlarından oluşan moleküllerden oluşmuşsa böyle bileşiklere moleküler yapılı bileşikler denir ![]() • Moleküler yapılı bileşikler moleküllerden oluşur ![]() • Bileşiklerdeki molekülleri oluşturan atomlar arasında kovalent bağ bulunur ![]() b) Moleküler Yapılı Olmayan Bileşikler : Bileşikler, moleküllerden oluşmayıp bileşiği oluşturan farklı cins element atomları bir yığın oluşturacak şekilde bir araya gelmişse böyle bileşiklere moleküler yapılı olmayan bileşikler denir ![]() • Moleküler yapılı olmayan bileşiklerdeki iyonlar düzenli bir yığın oluştururlar ![]() • Moleküler yapılı olmayan bileşikler sonsuz örgü tipi bileşiklerdir • Moleküler yapılı olmayan bileşiklerdeki iyonlar düzenli bir örgü oluştururlar ![]() • Moleküler yapılı olmayan bileşikleri oluşturan zıt yüklü iyonlar arasında iyonik bağ bulunur ![]() ![]() Örnekler : 1- • Kalsiyum oksit (CaO) bileşiğindeki Ca+2 ve O–2 iyonları arasında iyonik bağ bulunur ![]() • Kalsiyum oksit (CaO) bileşiğindeki Ca+2 ve O–2 iyonları düzenli bir örgü oluştururlar ![]() • Kalsiyum oksit (CaO) bileşiği, kireç taşında ve bazı mermer çeşitlerinde bulunur ![]() 2- • Sodyum İyodür (NaI) bileşiğindeki Na+1 ve I–1 iyonları arasında iyonik bağ bulunur ![]() • Sodyum İyodür (NaI) bileşiğindeki Na+1 ve I–1 iyonları düzenli bir örgü oluştururlar ![]() • Sodyum İyodür (NaI) bileşiği, tıp alanındaki hastalıkların teşhisinde ve bazı hastalıkların tedavisinde ilaç olarak kullanılır ![]() Murat ÜSTÜNDAĞ |
![]() |
![]() |
![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşiklerin ve Karışımların Özellikleri 1 – Bileşiği oluşturan elementler belirli oranlarda birleşirler ![]() 2 – Saf ve homojendirler 3 – Erime ve kaynama noktaları sabittir 4 – Kimyasal yöntemlerle elementlerine ayrışırlar 5 – Belirli formülleri vardır ![]() 6 – Bileşiği oluşturan elementler bileşik içinde özelliklerini kaybederler ![]() 1 – Karışımı oluşturan maddeler istenen oranlarda karıştırılabilirler 2 – Saf değillerdir ![]() ![]() ![]() 3 – Erime ve kaynama noktaları sabit değildir 4 – Fiziksel yöntemlerle karışanlarını ayrılırlar 5 – Formülleri yoktur ![]() 6 – Karışanlar özelliklerini karışım içerisinde de korurlar ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşiklerin Kimyasal Yolla Ayrıştırılması Saf maddeler Her yerinde aynı özelliğe sahip olan maddelere saf madde denir ![]() Saf maddeler aynı cins atom yada moleküllerden meydana gelir ![]() Saf maddelerin öz kütle, çözünürlük, öz ısı, erime noktası ve kaynama noktası gibi ayırt edici özellikleri vardır ![]() Saf maddeler, kendi içinde element ve bileşik olarak iki kısma ayrılır ![]() 1 ![]() 2 ![]() Element: Aynı cins atomlardan meydana gelen maddeye denir ![]() Elementler fiziksel veya kimyasal yollarla daha basit maddelere ayrılmaz ![]() Genel olarak elementler kimyasal özelliklerine göre metal, ametal ve soy gazlar olmak üzere üçe ayrılır ![]() Bileşikler: İki ya da daha fazla cins atomdan meydana gelen saf maddeye denir ![]() Bileşikler; Elementlerin belirli oranlarda birleşmesiyle meydana gelir ![]() Kendisini oluşturan elementlerin özelliklerinden tamamen farklı özellik taşır ![]() Kendilerini oluşturan elementlere kimyasal yollarla ayrıştırılabilir ![]() Bileşiklerin Ayrıştırılması: Elementler daha basit maddelere ayrıştırılamaz ![]() ![]() ![]() Bileşikler kimyasal yollarla bileşenlerine ayrıştırılabilirler ![]() 1 ![]() Bazı bileşikler ısıtıldığında kimyasal değişmeye uğrayarak daha basit maddelere ayrışabilirler ![]() Örnek: Civaoksit ---> Civa + Oksijen 2 ![]() Elektroliz kaplamacılıkta yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir ![]() Elektrolizle bir bileşik kendisini oluşturan elementlere ayrıştırılabilir ![]() Örneğin su elektrolizle ayrışabilen bir bileşiktir ![]() Elektroliz ![]() Elementlerden Bileşik Oluşturulması Elementlerin birleşerek bileşik oluşturmasına sentez denir ![]() ![]() Bitki yapraklarında ışıkla gerçekleşen su ve karbondioksitin birleşmesi olayına fotosentez denir ![]() • Elementler bileşik haline gelirken kendi özelliklerini kaybederler ![]() ![]() • Elementler bileşik oluştururken belli oranlarda birleşirler ![]() • Bileşikler kendilerini oluşturan elementlerin özelliklerini taşımaz ![]() Demir + Kükürt ısı Demir sülfür Demirsülfür kendini oluşturan maddelerin özelliklerini taşımaz Örneğin mıknatıs demir tozlarını çekerken demir sülfür bileşiğine etki etmez ![]() Kömürün yanması: Kömür karbon içerir, kömürün oksijenle yanması sonucunda karbondioksit oluşur ![]() ![]() Karbon + Oksijen Karbondioksit |
![]() |
![]() |
![]() |
Bileşikler Hakkında |
![]() |
![]() |
#7 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bileşikler HakkındaBileşiklerin Adlandırılması Formül Yazma ve İsimlendirme 1 ![]() İsim: Metalin adı + Ametalin adı + ÜR ![]() * Ametal Oksijen ise, oksit şeklinde isimlendirme yapılır ![]() Not: Farklı degerlik alabilen metal bileşikleri isimlendirilirken metalin, o bileşikte aldığı değerlik belirtilmelidir ![]() Ba+2 Br– ® BaBr2 ® Baryum bromür Al+3 S-2 ® Al2S3 ® Aliminyum sülfür Na+1 O-2 ® Na2O ® Sodyum oksit Fe+2 Cl– ® FeCl2 ® Demir (II) klorür Fe+3 Cl- ® FeCl3 ® Demir (III) klorür Fe+2 O- ® FeO ® Demir (II) Oksit Kurşun(II)Oksit ® Pb+2O-2 ® PbO Mangan(IV)oksit ® Mn+4O-2 ® MnO2 2 ![]() İsim: Metalin adı + Kök adı 3 ![]() Bileşik isimlendirilirken bileşikteki atomların sayısı, 1(mono), 2(di), 3(tri), 4(tetra), 5(penta), 6(hegza) gibi latince harflerle ifade edilir ![]() ![]() ılk yazılan atomun sayısı birden farklı ise onun da latince olarak kaç tane olduğu belirtilir ![]() ![]() CO ® Karbon monoksit CO2 ® Karbon dioksit N2O5 ® Diazot pentaoksit SF6 ® Kükürt hekza florür DEĞERLİK BULMA 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() Not: Değerliği bilinen elementler yardımıyla bilinmeyenler bulunabilir ![]() ![]() Örnek Aşağıdaki elementlerin değerlik bulunmalarını inceleyiniz ![]() ? 1 ![]() 2(+1) + Cr + 4 ![]() Cr = + 6 bulunur ![]() 2 ![]() ![]() + 1 + P + (–8) = –2 P = + 5 olarak bulunur ![]() BİLEŞİKLERİN SINIFLANDIRILMASI ASİTLER ASİTLER 1 ![]() ![]() 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() 7 ![]() ![]() HBr® H+ + Br– (1) değerlikli H2CO3 ® 2H+ + CO3–2 (2) değerlikli CH3COOH® CH3COO– + H+ (1) değerlikli 8 ![]() ![]() Elektrik akımını iyi ileten asitlere kuvvetli asit, iyi iletmeyenlere zayıf asit denir ![]() Periyotlar cetvelinde ise soldan sağa doğru ve yukarıdan aşağıya doğru asitlik kuvveti artar ![]() BAZ 1 ![]() ![]() ![]() NH3 ®Amonyak bazı 2 ![]() ![]() 3 ![]() ![]() 4 ![]() ![]() 5 ![]() ![]() 6 ![]() ![]() ![]() 7 ![]() ![]() KOH ® K+ + OH- (1) değerlikli Ca(OH)2 ® Ca+2 + 2OH- (2) değerlikli 8 ![]() ![]() Elektrik akımını iyi ileten bazlara kuvvetli, iletmeyenlere zayıf baz denir ![]() Periyotlar cetvelinde sağdan sola ve yukarıdan aşağıya bazlık kuvveti artar ![]() TUZLAR Baz katyonu ile, asit anyonundan oluşan bileşiklere tuz adı verilir ![]() HCl + KOH ® KCl + H2O Ca(OH)2 + HCN ® Ca(CN)2 + H2O CH3COOH + Mg (OH)2 ® Mg(CH3COO)2 + H2O 1 ![]() 2 ![]() 3 ![]() OKSİTLER Flor haricindeki elementlerin O2 ile yaptığı bileşiklere oksit adı verilir ![]() 1 ![]() Ametallerin oksijence zengin olan bileşiklerine denir ![]() CO2, SO2, SO3, P2O5 ![]() ![]() ![]() a ![]() ![]() CO2 + H2O ® H2CO3 b ![]() ![]() CO2 + 2KOH ® K2CO3 + H2O 2 ![]() Genellikle metal oksitler bazik oksittir ![]() Na2O, CaO, Ag2O, CuO ![]() ![]() ![]() a ![]() ![]() Na2O + H2O ® 2NaOH b ![]() ![]() K2O + 2HNO3 ® 2KNO3 + H2O 3 ![]() Ametallerin oksijence eşit veya fakir olan oksitlerine nötr oksit denir ![]() CO, NO, N2O ![]() ![]() ![]() a ![]() ![]() b ![]() ![]() CO + 1/2 O2 ® CO2 4 ![]() Hem asit ile hem de bazla ayrı ayrı reaksiyona girebilen maddelere anfoter maddeler denir ![]() Asitlere karşı baz, bazlara karşı asit özelliği gösteren maddelere denir ![]() Al2O3, ZnO, Al(OH)3, Zn(OH)2 5 ![]() iki tane Oksijenin toplam değerliği (O2)–2 ise, bu bileşiklere peroksit denir ![]() a ![]() ![]() ısı CaO2 ¾¾® CaO + 1/2O2 6 ![]() Farklı değerlik alabilen metal oksitlerin birleşmesi ile oluşan bileşiklere bileşik oksit denir ![]() ![]() FeO + Fe2O3 ® Fe3O4 PbO + PbO2 ® Pb2O3 2PbO + PbO2 ® Pb3O4 |
![]() |
![]() |
|