Dünya Literatürüne Türk Danteli Olarak Giren İğne Oyalarımız

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-24-2012

Dünya literatürüne "Türk Danteli" olarak giren iğne oyalarımız

Dünya literatürüne "Türk Danteli" olarak giren iğne

oyalarımız, ilk bakışta dantelle benzerlik gösterse de, bir alan oluşturan ve mutlaka bir eşyaya dikilmek üzere yapılan iki boyutlu dantelden, üç boyutlu yapısı ve başlıbaşına bir süsleyici olması ile ayrılmaktadır İğne oyalarının malzemesi genellikle ipektir İğne oyasının ortaya çıkıp gelişmesinde en büyük etken, Anadolu'nun İpek Yolu üzerinde olması ve ipek üretimi yapılmasıdır Küçük iğnelerle düğümlenmek suretiyle yapılan oyaların, düğümler sıkıştırıldıkça örgü gözleride küçülmektedir İğne üzerine iplikle ilmik atarak ve iğneyle ipliği bu ilmik içinden çekerek yapılan iğne oyalarının, kare ve üçgen olmak üzere iki ilmek çeşidi bulunmaktadır Tekli sarma veya çiftli sarma biçiminde yapılabilen iğne oyalarının, tekli sarmasında, önce kumaşa batırılan iğnenin üstüne ipliğin sağdan sola doğru çevrilmesiyle bir halka oluşturulur İlmekler belli aralarla tekrar edilerek zürafa adı verilen birinci sıra tamamlanır Dönüş sırasında aynı ilmek soldan sağa doğru yönlendirilen halka içinden geçirilerek yapılmaktadır İkinci sıra ise ya birinci sıradaki ilmeklerin birleşme noktalarına yada ilmeğin ortasına iğneyi batırarak aynı işlemler sürdürülerek kök, kaya ve ana oya gibi bordürü oluşturacak motifler meydana getirilerek yapılmaktadır Örgü desenlerine, bölgelere göre örücüler arasında birli, pirinç, Mecnun yuvası,trabzon/trabzan vb adlar verilmektedir İğne oyalarında bir çiçek, bir yaprak başlı başına bir örnek sayılmaktadır Bunların kullanıldığı yere göre çeşitli biçimlerde dizilmesinden kompozisyonlar oluşmaktadır Bu kompozisyonları ;

Ulamalar

Yemeni oyaları

Hotoz oyaları

Taç oyaları

Dal oyaları

Saksı oyaları

Kese oyaları olarak sıralayabiliriz

Motiflerin dik durmasını sağlamak için at kılı, anten teli, son zamanlarda misina kullanıldığı gibi, ayrıca yumurta akı, şeker veya jelatin ile de kolalanmaktadırİğne oyalarında tabii ipek iplik, pamuklu iplik kullanıldığı gibi pul, boncuk vb süsleyici gereçlerle yapılan örneklerden oluşan çeşitleri de görülmektedir

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-24-2012

Pembeli dantel modeli

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-24-2012

Çok hoş dantel kenarı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-24-2012

Dünya literatürüne

Konu Araçları	Bu Konuda Ara
Yazıcı Çıktısını Göster Sayfayı E-posta ile Yolla	Bu Konuda Ara: Gelişmiş Arama
Görünüm Modları

10-24-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dünya Literatürüne Türk Danteli Olarak Giren İğne Oyalarımız Dünya literatürüne "Türk Danteli" olarak giren iğne oyalarımız Dünya literatürüne "Türk Danteli" olarak giren iğne oyalarımız, ilk bakışta dantelle benzerlik gösterse de, bir alan oluşturan ve mutlaka bir eşyaya dikilmek üzere yapılan iki boyutlu dantelden, üç boyutlu yapısı ve başlıbaşına bir süsleyici olması ile ayrılmaktadır İğne oyalarının malzemesi genellikle ipektir İğne oyasının ortaya çıkıp gelişmesinde en büyük etken, Anadolu'nun İpek Yolu üzerinde olması ve ipek üretimi yapılmasıdır Küçük iğnelerle düğümlenmek suretiyle yapılan oyaların, düğümler sıkıştırıldıkça örgü gözleride küçülmektedir İğne üzerine iplikle ilmik atarak ve iğneyle ipliği bu ilmik içinden çekerek yapılan iğne oyalarının, kare ve üçgen olmak üzere iki ilmek çeşidi bulunmaktadır Tekli sarma veya çiftli sarma biçiminde yapılabilen iğne oyalarının, tekli sarmasında, önce kumaşa batırılan iğnenin üstüne ipliğin sağdan sola doğru çevrilmesiyle bir halka oluşturulur İlmekler belli aralarla tekrar edilerek zürafa adı verilen birinci sıra tamamlanır Dönüş sırasında aynı ilmek soldan sağa doğru yönlendirilen halka içinden geçirilerek yapılmaktadır İkinci sıra ise ya birinci sıradaki ilmeklerin birleşme noktalarına yada ilmeğin ortasına iğneyi batırarak aynı işlemler sürdürülerek kök, kaya ve ana oya gibi bordürü oluşturacak motifler meydana getirilerek yapılmaktadır Örgü desenlerine, bölgelere göre örücüler arasında birli, pirinç, Mecnun yuvası,trabzon/trabzan vb adlar verilmektedir İğne oyalarında bir çiçek, bir yaprak başlı başına bir örnek sayılmaktadır Bunların kullanıldığı yere göre çeşitli biçimlerde dizilmesinden kompozisyonlar oluşmaktadır Bu kompozisyonları ; Ulamalar Yemeni oyaları Hotoz oyaları Taç oyaları Dal oyaları Saksı oyaları Kese oyaları olarak sıralayabiliriz Motiflerin dik durmasını sağlamak için at kılı, anten teli, son zamanlarda misina kullanıldığı gibi, ayrıca yumurta akı, şeker veya jelatin ile de kolalanmaktadırİğne oyalarında tabii ipek iplik, pamuklu iplik kullanıldığı gibi pul, boncuk vb süsleyici gereçlerle yapılan örneklerden oluşan çeşitleri de görülmektedir