Prof. Dr. Sinsi
|
Dizel Araçlar İle Benzinli Araçlar Arasındaki Farklar Hakkında
Dizel Araçlar ile Benzinli Araçlar Arasındaki Farklar
Yakın zaman içerisinde bir araba almayı planlıyorsanız ve önünüzdeki birçok seçenekten artık birilerini seçmeye başladıysanız karşınıza çıkacak ana problemlerden birisi de dizel araç mı yoksa benzinli bir araç mı alınması gerektiğidir Dizel yakıt fiyatlarının düşük olması ama araç alınacağı zaman buna paralel olarak dizel araçlarında alım maliyetinin benzinli araçlara göre yaklaşık %20 yüksek olmasından ötürü dizel mi benzinli mi araç alınmalı sorusu daha da içinden çıkılmaz bir hal almaktadır Biz bu yazımızda hangisi alınmalı konusunda bir yönlendirme yapmayıp ikisi arasındaki farkları açıklayıp kararı yine alıcıya bırakmak istiyoruz

Öncelikle motor açısından başlıyacak olursak dizel motorlar ile benzinli motorlar arasında motor parçaları olarak bir kaç parça dışında büyük farklar olmamasına rağmen Benzinli motorlarda atesleme, sıkıştırılmış benzin-hava karisiminin buji ile ateslenmesi ile olur Dizel motorlarında yanma, sıkıştırma sonunda sıkışan, sıcaklığı ve basıncı artan hava içine yakıtı basınçlı olarak püskürtmekle sağlanmaktadır Bir motorun bazi parçalari sunlardir: mars motoru, piston, segman, piston kolu, silindir kapagi, supap kapagi, eme manifoltu, egzost manifoltu, silindir gövdesi, silindir gömlegi, karter, conta, külbütör, emme supapi, ekzost supapi, supap itecegi, krank mili, kam mili, volan dislisi, eksantrik dislisidir
Dizel motorda ise bunlarin disinda, mazot pompasi (enjeksiyon pompasi) ve enjektör de bulunur Benzinli motorlarda, üsttekilerin disinda karbüratör, benzin pompasi, buji, distribütör, bobin vardir
Dize ve Benzinli motor arasındaki en temel fark ise verimliliktir Çok daha fazla yüksek sıkıştırma oranı nedeniyle dizel araba benzinli arabadan daha fazla verimlilik elde eder
Bilindiği gibi, bir dizel motorda; önce hava silindirin içine alınıp, 14:1 ile 25:1 arasında yüksek bir oranda sıkıştırıldıktan sonra, dizel yakıt silindirin içine doğrudan ve ısınmış olan havanın üzerine püskürtülüyor Sıkıştırılmış havanın sıcaklığı, dizel yakıtı ateşlemek için yetiyor (motor soğuksa eğer, bir elektrikli rezistansın başlangıçtaki yardımıyla) Halbuki bir benzinli motorda, hava ile benzin; silindire girmeden önce (ya çok önce, bir karbüratör düzeneğinde, ya da emme aşamasından hemen önce, silindirin hemen dışında) karıştırılıp silindire öyle veriliyor Bu karışım 8:1 ile 12:1 arasında bir oranda sıkıştırılıp, bujiden kaynaklanan bir kıvılcımın yardımıyla ateşleniyor
Örneğin dakikada 6000 devirle çalışan bir motorda, saniyede yaklaşık 100 kere tekrarlanan bu kısa süreli döngü sırasında verimi düşüren ana etkenler şunlar:
1 Enjekte edilen sıvı yakıt tümüyle buharlaşmamış olabiliyor
2 Emme vanasından alınan havanın miktarı, buharlaşmış olan yakıt miktarını tümüyle yakacak kadar oksijen içermeyebiliyor
3 Hava ile buharlaşmış yakıt iyice, yani homojen olarak karışmamış olabiliyor
4 Dolayısıyla yakıt buharlarının tümü, tam olarak yakılamıyor
5 Yüksek sıcaklıktaki yanma ürünleri, içerdikleri ısı değerlendirilemeksizin, çıkış vanasından dışarı atılıyor
Bu etkenlerin, benzinli ve dizel motorlardaki etkinlik düzeylerinin farklı olması, dizel motorun daha yüksek verimle çalışmasına yol açıyor Buradaki en önemli verimsizlik unsuru, emme vanasının açıklığı veya açık kalma süresi(1)
Türkiye’de 200 yılından sonra dizel otomobillerin satışı sayısında düzenli bir artış gösterilmektedir Eğer düzenli bir araç kullanıcıysanız ve aldığınız araçla çok fazla kilometreler yapmayı planlıyorsanız dizel daha avantajlı hale gelebilmekte Eğer tam tersine küçük bir şehirde yaşıyor ve aracınızı uzun yıllar elinizde tutmayı düşünmüyorsanız benzinli araçlar ucuz olmasından dolayı daha uygun bir tercih halini alıyor Ama tüketicilerin Türkiye’de dizel otomobilleri tercih ettiğiyse değişmeyen bir gerçek(2)
Örneğin Ford Fiesta’nın 1 4 litrelik benzinli manuel şanzımanlı modeli şehir içerisinde 100 km’de 7,6 litre yakıt tüketiyor Bu aracın km başına yakıt maliyeti yaklaşık 35 kuruş olurken Fiesta’nın benzer motor gücüne sahip dizel versiyonunun şehir içinde km başına yakıt maliyeti 20 kuruş civarında
Yani dizel model, her kilometrede 15 kuruş daha az yakıt maliyeti sergiliyor Ancak, benzinli modelin satış fiyatı 36 bin 495 lira iken dizel model 44,4 bin liraya müşteriye ulaşıyor
Yani arada 7 9 bin lira fark var Bu bedel dizelin ekonomisi ile ancak 53 bin km yol yapıldığında sıfırlanmış oluyor Bu da ortalama 2 yıl anlamına geliyor Farklı modellerde menzil değişiklik gösterse de bu değerler ortalama olarak alınabilir (3)
|