V.Ön-Asya Seferi,1.Asya Seferi Öncesi İki Tarafın Kuvvetleri Ve Pers Krallığı

V Ön-Asya Seferi
VÖn-Asya Seferi,1Asya Seferi Öncesi İki tarafın Kuvvetleri ve Pers Krallığı
1 Asya Seferi Öncesi İki tarafın Kuvvetleri ve Pers Krallığının Durumu

Birbiriyle Çarpışacak olan iki taraf arasında büyük farklar vardı Pers krallığının başında, kabiliyetli ve tecrübe sahibi bir hükümdar olduğu anlaşılan Artakserkes Ohos’un katlinden sonra tahta çıkmış ve o zamana kadar kendini hiçbir sahada gösterememiş olan olan Dareios III Kodoman vardı Pers kralı geniş ülkesinde büyük kuvvetler toplayabilirdi Nitekim içinde ücretli Yunan askerlerinin önemli bir yer tuttuğu Pers ordusu sayıca Makedonya ordusundan çok daha üstündü Makedonyalı’laırın başında ise cesur, atılgan son derce muktedir bir kral ve bu kralın yanında başta Parmeninon olmak üzere, bir takım tecrübe sahibi generaller vardı Makedonya ordusu genç ve dinç erlerden meydana geliyor, o devir için en modern silahlara ve Yunan fenninin ortaya koyduğu yardımcı vasıflara sahip bulunuyor, aynı zamanda iyi teşkilatlandırılmış irtibat servisleri dahi bulunuyordu
Ancak ordudaki asker sayısına bakılacak olursa Makedonya ordusnun Pers kuvvetlerinin otuzda birin eşit olduğu görülmektedir
Donanmada da durum farklı değildi Makedonya deniz kuvvetkleri, İran donanmasıyla boy ölçüşebilecek bir güçte olmaktan çok uzaktı Pers kralının donanması eski dünyanın en iyi denizcileri olan Fenike’liler ve Kıbrıs’lılardan oluşuyordu Buna karşın Atina gibi büyük bir deniz kuvvetine sahip bir devlet donanma bakımından Makedonya ordusuna çok yararlı olabilirdi ancsk Makedonya siyaseti ne brlik kurulurken, ne de yenilenirken Hellen devletlerinden önemli ölçüde deniz yardımı istemeyi ya mümkün görmemiş ya da doğru bulmamıştı Makedonya siyasetinin, Pers devletine karşı girişileceği savaşta daha baştan beri bir kara mücadelesi vermeyi tercih edişinin sebebi siyasi düşünceler olmuştur
Kral Filip Makedonya ordusunu 30000 piyade ile 4000’e yakın süvariye çıkarmıştı Bu ordu Filip’in idaresi altında kendine mahsus olan bir eğitim ile mükemmel bir biçimde yetiştirlmişti Geliştirilmiş Hellen askeri teşkilatı alınarak Makedonya’da tatbik edilmiş, buradaki şartlara uydurularak daha çok geliştirilmişti
Çok şüpheli sayılması gereken bir kaynağa göre İskender Asya’ya hareket ederken 12000 piyade ile 1500 süvariyi Antipatros’un komutası altında Makedonya’da bıraktı Bunların yerini 1500 Thesselia süvarisi, Hellen müttefiklerinin gönderdiği 600 süvari ile 7000 piyade, bunlardan başka yine 5000 Hellen ücretli askeri, Trakya piyadesi, Odrys ve Paionia süvarileri doldurmakta idi Ordunun kuvveti güvenilir bir kaynağa göre 30000 piyade ile 5000 süvariyi çok aşkın değildi
Bunlardan ayrı olarak Pers krallarının sakladıkları servetlere, büyük altın ve gümüş stoklarına karşın makedonya’nın devlet hazinesi boşalmış, hatta hükümet borca bile girmişti Fakat İskender para konusunun üzerinde fazla durmuyor zaptedeceği ülkelerin ordusunu besleyeceğini umuyordu
Makedonya ordusunun teşkilat, talim ve eğitim üstünlüğü yanında İskender’in üstün harp usulü de çok önemliydi
III Dareios tahta çıktığı zaman İran’ın içinde bulunduğu durum gözden geçrilecek olursa, bu devletin çözülmeye yüz tutmuş olduğu kolayca anlaşılır Bu durumun sebebi, sarayın, hakim sınıfın ve idare edilen çeşitli milletlerin ahlak bakımından yozlaşmış olmaları değildir İran’ın mahvolmasında sebep, bu devletin yaşaması için herhalde hakimiyet konusunda yeteneksiz bir dizi hükümdarın gelmiş oluşudur Bu geniş memlekette taşayan milletlerde korkunun, satraplarda itaatin, yurtta devleti bir arada tutan birliğin kaybolması sırf bunların bir sonucudur Her yönde eski dinlerini, yasa ve geleneklerini, bazı yerlerde de yerli hükümdarlarını muhafaza etmiş bulunan milletlerde bağımsızlığa kavuşmak cereyanı galip geldi Geniş, uzak memleketlerin kudretli valileri olan satraplar da bağımsız hükümdar olmak hevesine kapıldılar Bunlar dışında Hellen dünyasındaki iç çekişmeler çeşitli savaş sanatlarının gelişmesine yol açarken Pers dünyası her türlü harpten kaçınmıştı Ancak Perslerde Yunan dünyasındaki bu gelişiminn farkındaydı ve ordusunun büyük bir kısmı ücretli Yunan askerlerinden kuruluydu Aslında bu bile Pers dünyasının güçlü görünüşü altında artık ne kadar zayıfladığnının bir göstergesidir
Bunlarla beraber Kral Okhos Pers devletinin birliğini bir kere daha kurtarmıştır Despotluğunu istediği biçimlerde kanlı ve sıkı tedbirlerle göstererek Pers ülkesinin bir arada kalmasını sağlamıştır Ancak Okhos’dan sonra tahta çıkan Dareios ülkeyi bir arada tutma konusunda Pkhos kadar başarılı olamamıştır Persler Dareios’a karşı saygılı, satraplar ise itaatli idiler ancak bu Pers ülkesinin kurtarılması için yeterli olamamıştır Çok geçmeden de ülkenin ileri gelenleri büyüyk bir hükümdar şahsiyeti görmedikleri bu adamın güvenini kazanmaktansa kendi menafaatleri peşinden gitmeyi tercih etmişlerdir Bunlar dışında Perslere bağlı olan kavimlerin birkaçı dışında hepsi yıllarca süren Pers hükümdarlığından kurtulmak için en ufak fırsatı bile kullanmaya hazırdılar
Bütün bunlar yüzünden Pers siyasetinin belli başlı amacı Hellen devletleri arasındaki geçimsizliği körüklüyerek beslemek, kuvvetlileri zayıflatmak, zayıfaları kışkırtarak bunlara para vermek ve birbirine düşman yapmak yoluyla, karşısında İran'’n dayanamıyacağı bir şekilde Hellenlerin birleşip faaliyete geçmelerine engel olmak olmuştur Makedonyalıların Hellenleri tek bir birlik altında birleştirmesine kadar Persler bu siyaseti gütmüştür
İskender ihtiyatlı bir savaş planı takibetmek zorundaydı Makedonya’lılar için asıl büyük tehlike, ordu Anadolu’ya geçtikten sonra, denizlere hakim olan Perslerin Yunanlılarla birleşmesiydi Makedonya’da bir kuvvet bırakılmıştı fakat bu yeterli derecede değildi İskender’in ilk işi Perslerin deniz egemenliğini ilk önce zayıflatmak, sonra da büsbütün ortadan kaldırmak olmalıydı Bunun için de Pers donanma üslerini birer birer karadan zaptetmek, yani ilk önce Anadolu, sonara da Fenike ve Suriye kıyılarını ele geçirmek gerekiyordu Ancak ondan sonra Pers ülkelerinin iç bölgeleri istila edilebilirdi