İlahi Armağan -42- Meclis

42 MECLİS


Bu konuşma Cuma sabahı medresede yapıldı
Konuşma tarihi: Hicrî 19 Recep 545, Milâdî 1150


Peygamber (sav) Efendimiz şöyle buyurur:
“İnsanların en iyisi olmak isteyen; kötülüğü düşündüğü za­man Allah'ın kuvvetini hatırlasın; ittika üzere olsun İnsanların en güçlüsü olmayı dileyen, Allah'a güvensin, tevekkül etsin İnsanların içinde gani gönüllü olmayı dileyen, gözünü Hak Teâlâ'nın hazinesin­de saklı olana diksin”
Hakk'ın katında olana bak Keramet istersen, O'nun kudret elin­den kendini koru Çünkü Hak Teâlâ buyurdu ki: “En iyiniz, takva yönüyle en ileri olanınızdır” (el-Hucurât, 49/13) Keramet; iyilik, takva sahibi olmaktadır Halk arasında rüsva olmak ise, isyan bayrağını çekmektedir İman yolunda kuvvet sahi­bi olmayı dileyen Aziz ve Celil olana dayanmalıdır O'nun kuvvetine sığınmalıdır Hakk'a tevekkül, kalbi sağlam kılar; kalbe kuvvet ve ona dayanmak hasleti getirir Allah'a güvenen, kalbini terbiye eder ve hidayete götürür Ve hikmetli işleri görmeye kabiliyetli kılmaya çalışır
Parana ve altınına güvenme Bunlar bir gün biter Elinden gidin­ce pişmanlık duyarsın İçin bozulur Harap olursun Sebeplere dayan­mak insanı mânevi duygulardan mahrum eder İmanı zayıflatır Al­lah'a tevekkül eyle; O sana kuvvet verir İşlerinde sana yardım eder Lütuflarını bol bol yağdırır Allah'a güvenirsen, ümit etmediğin yol­lardan sana kapılar açar Kalbine öyle bir kuvvet verilir ki, dünya­lık olan her şeyden mahrum olsan bile, yine de manevî çöküntüye uğramazsın Halkın sana gelişi ile gidişi aynı mânayı taşır Bu hâl­lerde insanların en güçlüsü sen olursun Fakat sebeplere ve dünya­nın fani şeylerine dayanacak olsaydın, şöhreti bir geçim vasıtası saysaydın, hepsi giderdi; elinde bir hiç kalırdı Çünkü Hak Teâlâ fani şeylere kıymet vermedi Sen de O'nun kulusun, onları önemli gör­men doğru olmaz; görürsen elindekini alır; eli boşlardan olursun
Dünyanın gani gönüllü kimseleri, Hak Teâlâ'nın azabından kor­karak kötü işlere dalmayan kimselerdir Bu hâle ermek isteyen, her şeyi kalbinden atsın Kalbini O'nun kapısına bağlasın Fani kimse­lerin kapısına koşmaktan utansın Gözlerini Hak'tan gayri kimsele­rin malına baktırmasın Burada anlattığım göz kalp gözüdür Kalı­bın gözü tabiata batar Dikkat et, kalp gözün kalıp gözünle bir ol­masın
Elinde bulunan maddî ve fani varlığa nasıl dayanırsın? O, nasıl yaparsan yap elinden çıkıp gidecek Gidici şeye dayanıp Hakk'a gü­venmeyi bırakmak caiz olur mu? Hak varlığına güven O'nun var­lığı bitmez, tükenmez Seni bu hâle sürükleyen bilgisiz hâlindir Ca­hilliği bırak Hak varlığına güvenmek en büyük zenginliktir
Ey takva hâlini bırakan, keramet dünyada ve âhirette senden ırak oldu Ey sebeplere ve fani varlıklara güvenen, kuvvetin gitti Hak'la aziz olmak sana dünya ve âhirette uzak oldu Ey ne zaman olsa elinden gidecek fani menfaate aldanan, Hak zenginliğini kay­bettin Bu hâlinle O'na karışamazsın Dolayısıyla âhirette de bula­mazsın

Ey evlat! Her hayrın esası olan bir şey var: Sabır Bunu birçok yerde söyledik Yine sırası geldikçe söyleyeceğiz Allah'a güvenen, itimat eden ve O'na bağlı olan, sabırlı olmalıdır Sabra niyet ettin mi, yalnız Hakk'ı dile Bunun mükâfatı sana O olur Sabrı Hak Teâlâ için yaparsan, kalbine sevgisini koyar, dünya ve âhiret yakınlığı­nı verir Sabrın asıl mânası Hakk'ın kaza ve kaderine boyun eğmek­tir O'nun hükmüne boyun eğmek gerekir Çünkü olacak işler geç­mişte yazılmıştır Bu arada sana sabırla dayanmak düşer O'nun hükmünü tağyire, hiçbir kimse güçlü değildir Bu hâlde sana da sabırdan başka ne düşer ki? Bu hâl iman sahibine göre müsellemdir Bu sebeple hakkında verilen hükme boyun eğmekten başka çare yok­tur İman sahibi ihtiyarı ile sabırlı olur Sabır ilk devirlerde zorla yapılır İman kemale erince de severek yapılır
Sabırlı olmayan, iman iddiasında bulunamaz İmanın zayıf, çün­kü sabrın yok Boş yere iddiaya kapılma Marifet sahibi de olman kabil değildir Çünkü Hakk'ın fiillerine rızan yok Bunlar büyükle­rin işidir Mücerret iddia ile olmaz
Konuşma Sana söz hakkı yok Kapıyı görmekten laf etme Kapı­ya var Eşiğine başını koy Kader ayağı seni çiğner ve başını alır; buna da sabırlı ol Zarar ve fayda ayakları da üzerinden geçer; bu­na da dayan Bunlar kalp varlığında mevcut pasları siler Dış varlı­ğın olduğu gibi kalır; ezilecek diye üzülme Güzelliğinin bozulması ak­lına gelmesin Her şey kendiliğinden olur, hem de yerinde Cesedin gitmiş gibi bir ruhanî âleme dalarsın Bu işler sükûn ister Huzur is­ter Maddî şeylerin kalpten çıkmasını ister Bu hâllerin gerçekleşme­si için kalbe sahip olmak lazımdır İç ve mâna âlemini, sırrını ve kal­bini fani varlıklara bağlama Mademki artık iman sahibi olmak istiyorsun, bu söylediklerimi yap Ah ne kadar çok ilâç tarif ediyorum; fakat hiçbirini kullanmıyorsun Benim günahım ne? Arz ve tul yö­nünden meseleyi açıyorum; şerh ediyorum Fakat yine anlamıyorsun Size öyle öğütler veriyorum ki, hayret, hiçbir öğüdü tutmuyorsunuz
Kalbiniz ne kadar kararmış Yaratan'a karşı olan bu cehalet ne? Eğer ona iman edip irfan sahibi olsaydınız, ölümü ve sonrasını düşünmek zahmetine katlansaydınız, bu hâle düşmezdiniz Yaratan'ın karşısına nasıl olsa bir gün çıkacağınız aklınıza gelseydi, bu durum sizden uzak olurdu
Her gün şahlarınızdan biri yolcu olmakta; buna şahitsiniz Bu hâl size öğüt vermiyor mu? Babanızın ölümü de mi göz önünüze di­kilmiyor? Her gün size dualar okuyan ve ardınızdan gözyaşları akı­tan ananızın ölümü de mi sizi uyandırmıyor? Her an beraber yaşadı­ğınız çocuklarınız ve hanımınızın ölümü de mi size ders vermiyor?
Bunlardan öğüt alınız Ve nefsinizi biraz terbiyeye çalışınız
Kalbinizi yoracak kadar dünyaya bağlanmayınız Orada daimi kalan olmadı; devamlı kalmaya heveslenmeyiniz
Kalbinizi temizleyebilirsiniz Onu kötü hâlinden çekip almak si­zin elinizde Halkı kalbinize sokmayabilirsiniz Siz hâlinizi iyiye çe­virmek isterseniz, Hak Teâlâ da size yardım eder Hak Teâlâ şöyle buyurur: “Allah Teâlâ hiç bir kavmin halini değiştirmez Ta, onlar kendilerinde bir değişiklik yapıncaya kadar” (er-Ra’d, 13/11)
Söylediğiniz hiç bir işi yapmadınız Birçok işler yaptınız; fakat ihlâs sahibi olmadınız Akıllı olunuz Hak Teâlâ'nın azameti önünde edepli durunuz Hâlinizi kuvvetlendiriniz Hakikat âlemine eriniz Hak Teâlâ'ya dönünüz Ve tefekkür sahibi olunuz Bugün içinde bu­lunduğunuz hâl öbür âlemde sizi kurtaramaz
Siz nefislerinize karşı cimri davranmaktasınız Eğer öyle olma­saydı, ona yarayan şeyi temine çalışırdınız; âhirette onu kurtarmaya yarayacak şeyleri şimdiden verirdiniz Hâlbuki siz, daima geçici şey­lerle meşgul oldunuz Bu yüzden devamlı kalacak şeyler elinizden çıktı
Mal toplamayı, kendinize ve çocuklarınıza sahip olmayı kalbi­nizden atınız Yakında onlarla aranıza açıklık girecek
Dünyalık olan geçici şeyleri bir yana at Halka azizlik satma Halka büyüklük satmak neye yarar? Büyüklük satanları halk pek sevmez Sonra, bir afete düşersen tutup kaldıran olmaz
Kalbin şirkle pislendi İlâhî kudret hakkında şüpheler besliyor­sun Ve onu itham ediyorsun O'nun kudretine taarruz etmek sana yakışmaz; yapma Bu, hâlinde görülüyor; olmaz! Hakk'a karşı tutu­mun değişirse sâlih kulların kalbi sana karşı öfke ile dolar, köpürür
Büyüklerden biri, zamanın hâline göre, çarşıya çıkmazdı Çık­maya mecbur olduğu zaman gözlerini bir örtü ile kapatırdı Yavru­sunun elinden tutar, çarşıya çıkardı Sebebi sorulunca şöyle anla­tırdı: “Allah'a isyan bayrağı çeken ve onun iyiliğini inkâra kalkan kimseleri görmek istemiyorum”
O zât bir gün yine çıktı Gözlerini açmıştı Korktuğu şeyleri gördü, düştü bayıldı Çünkü yapılan işler küfür ehlinin yapacağı işlerdi “Allah'a nasıl kulluk edilmez? O'na nasıl şirk edilir? Kullara nasıl köle olunur?” diyerek üzülürdü
Siz her gün O'nun nimetini yemektesiniz Ama inkâr hâliniz ge­ne üzerinizde Siz bunu anlamıyorsunuz Her gün küffarla sofralar kurarsınız Onlarla oturur eğlenirsiniz Çünkü kalbinizde iman nu­ru kalmadı Hak için bir gayrete sahip değilsiniz
Tevbe ediniz Hatalarınızın bağışlanmasını talep ediniz Hak Teâlâ'dan utanınız Utanç elbisesini giyiniz O'nun huzurunda ter­temiz kalbinizle durunuz Dünyanın haram ve şüpheli şeylerini terk ediniz Daha sonra lüzumu olmayan mubah şeyleri de bir yana atı­nız Ömrü boşa gideren kötü arzulara kapılmayınız Boş yere yemek ve yersiz, aşırı duygular peşinde koşmak, insanı Hakk'ı anmaktan alıkoyar
Peygamber (sav) Efendimiz şöyle buyurur: “Dünya iman sahibi için zindan sayılır”
Zindanda yatan adam hiç ferahlık duyar mı? Yüzünden sevinçli olsa bile kalbi sızlar Dışından sevinçli gibi durur Ama içi afet ve be­la ile parçalanır Belki yabancıların yanında gizler, ama halvete çe­kildiği zaman sızlanır Dışında elbise vardır; onun altı keder yarası ile doludur Tebessüm gömleği ile iç âlemini perdeler İşte bu yüzden Hak Teâlâ meleklere bu kulu över Nur parmakları o kula uzanır ve kutsî bir ses meleklere şöyle hitap eder: “İşte benim asıl kulum budur”
Bu bahadır kişi, dinin kahramanı olur İlâhî varlık onu sever ve över
Büyük insanlar Hakk'a sabra alışıktır O'nun hükmü icabı gelen afet acılarını seve seve tadarlar Bunu yapmakla sevilmek dilerler Zaten, “Allah Teâlâ sabırlı kulları sever” (Âl-i İmrân, 3/146)
âyet-i celilesi bu mânaya gelir
Sen bir darlığa düşersen sevildiğin içindir Her ne zaman ki, em­ri tutar, yasaktan kaçarsın, o zaman sevgin artar; hem sever, hem de sevilirsin Başına gelecek bazı darlıklara sabırla karşı çıkarsın Hakk'a karşı yakınlık nurun çoğalır
Bazı büyükler şöyle konuşurlardı: “Allah kuluna azap etmez; yalnız imtihan kabilinden bazı afetler gönderir ve onun sabrını dener
Peygamber (sav) Efendimiz bazı hadîs-i şeriflerinin sonuna şu cümleyi eklerdi: “Sanki dünya hiç yok ve sanki âhiret de sonsuz”
Ey dünyayı seven ve ona talip olan, yaklaş bana Dünyanın kötü yönlerini görmüyorsun Yanıma gel, sana onun ayıplarını anlata­yım Hak yolunu sana göstermek ve seni yalnız, Hakk'ın vechini di­leyenlerin safına katmak istiyorum Sizler heves peşindesiniz Ciddî meseleleri ele aldığınız yok
Sözlerimi iyi dinleyiniz Onunla amel ediniz ve ihlâs sahibi olu­nuz Dediklerimi yapar ve o hâlde ölürseniz, mânevi makamların yükseğine erersiniz Oraya gittiğiniz zaman bakar, sözlerimin aslını orada bulursunuz Oradan bana selâm verir, yanınıza çağırırsınız Çünkü sözlerimin doğruluğunu anlamış olursunuz

Ey cemaat! Bana karşı ithamlı konuşma yapmayınız Kalbinizi benim için kötü etmeyiniz Ben ne oyuncakçı, ne de dünya talibiyim Ancak, Hakk'ı söyler ve onu gösteririm
Ömrümü iyi kimselere hizmetle geçirdim Onlar hakkında dai­ma iyi düşündüm Umduğum bir fayda varsa, o da, bundan olacak­tır Sizden bir şey beklemiyorum Yaptığım nasihate bir karşılık is­temiyorum Sözümün ücreti amel etmektir Sözlerimi tutar, amel yo­luna koyulursanız, bana en büyük ücreti ödemiş olursunuz
Bu sözler açık söylenmemeli, halvet yerlerde anlatılmalı Hal­vette yapılan amel ihlâsla olur Nifak, gizli işlere diş geçiremez Hi­lekârlık ve sebeplerin bittiği yerde nifak da tükenir O dem iman gö­rülür ve ikan hâsıl olur Orada nefis ve boş şeyle ömür tüketmeye yer kalmaz İman sahibi günlerini daima ibadetle geçirmek ister Ayrıca iman kardeşlerine yardım etmekten geri durmaz
Bugün tesiri altında kaldığınız boş temenni ve hevesleri bir ya­na atınız Allah'ı anmakla meşgul olunuz Ağzınızdan çıkacak her söz, yararınıza olsun Size zarar getirecek sözleri bırakınız
Herhangi bir sözü konuşacağın zaman, düşün, düşün Niçin ko­nuşuyorsun; o sözden ne gaye güdüyorsun ve niyetin nasıl? Bunla­rı düşün, sonra konuş Bu durumu işaret için bazı büyükler şöyle der: “Cahilin dili, kalbinin önündedir Âlim ve akıl sahibinin dili, kalbinin arkasında saklıdır”
Bırak, pek konuşma, ilâhî kudret senin konuşma zamanlarını yazmıştır; ona bak Konuşman gerekse konuş O kuvvet dilerse seni konuşturur Hakkında olacak bir iş varsa, sebepler önüne çıkar Ço­rap söküğü gibi işlerin durmadan açılır
Hak'la sohbet ehli olmaya bak O'nunla sohbet, tam manasıyla sessizliktir O öyle bir sessiz âlemdir ki, her söz orada açılır İç âlem bununla donatılınca konuşma başlar Allah dilerse, konuşursun Di­lemezse eski hâlin devam eder Âhiret âlemine geçinceye kadar ko­nuşmayanlar vardır Bilinmez, belki sen de onlardan biri olursun
Bu hâl en çok irfan âlemi derinliğine erenlerde bulunur Peygamber (sav) Efendimiz bu hâle işaret ederek şöyle buyurur: “Hakk'ın kudretine marifetle eren kimsenin dili tutulur”
Dil tutulması, sadece ahras (dilsiz) olmak mânasına gelmez Sonra, yalnız zahirdeki dil demek de değildir Asıl mânası, Hakk'a itiraz etmenin yersizliğini anlayıp susmaktır Hiç bir hususta irfan sahibi, Hakk'a itiraz etmez Bütün hâlinde O’nun emirlerine uydu­ğunu ilân eder
İrfan sahibi, ilâhî kudrete teslim olur Kalp gözünü Hak'tan gay­ri şeylere yumar İç âlemine bir yabancı sızsa onu hemen dışarı atar Şan ve şöhret budalası olmaz Malının fazlasını ihtiyaç sahiplerine dağıtır “Hak benimle olduktan sonra neyleyeyim dünyayı; neyleyeyim ukbayı?” der
Şöhret için asılan resmini ve taşlara kazılan ismini siler İlâhî bir emir olursa meydana çıkar O kudrete ererse yokluk âleminden varlık âlemine geçer Bir başka yaratılışla dirilir Yokluk eli onu yok eder Varlık eli de dilerse diriltir Bu diriliği bulunca, kendini hâlden hâle geçireni ister Zaten onlar da, bu arzuyu duyurmak için olur
Bu durumu benliğinde sezen zâtlar, Hakk'a davetçi olurlar Hal­kı bulundukları fakirlik hâlinden zenginliğe çağırırlar Asıl zengin­lik Hak'la olmakta ve O'na manevî bağla kul ve köle kesilmektedir Asıl fakirlik ise, Allah'ı bırakıp aciz ve fâni kullara koşmaktır Zen­ginlik, Hak yakınlığı için, kalbi nefisle cenge çıkarmak ve zafer ka­zanmakla olur; fakirlik ise, bu duygunun sönüşüyle başlar
Anlattığımız zenginliği dileyen, dünyayı, âhireti ve cümle fâni şeyleri kalbinden atsın Kalbine giden maddî şeyleri parça, parça çı­karmaya gayret etsin
Bugün elinizde az mevcut olan şeye kapılmayınız Bu elinizde dursun, yolculuğunuzda lazım olursa kullanırsınız Bu maddî olan az şeyler, kalbe konmak için verilmedi Hak yolda yürümenize yar­dımcı olsun diye verildi
Siz bu maddî sofranın misafirisiniz Misafir, ancak doyuncaya kadar yer Doyduktan sonra ceplerini doldurması ayıp sayılır
Allah'ın yaratmış olduğu şeylerin hepsi zâtına götürür Onları delil sayarak yola devam ediniz Nimeti yerken sahibini düşünmek yerinde olur Bir şeyin bilgisini elde edince yapmak ve hakikatine ermek gerek
Hak Teâlâ'nın size öğrettikleri ile amel ederseniz hidayet yolunu bulursunuz
Allah'ım, kalbimizi varlığına ilet
“Dünyada bize iyilik ver Âhirette iyilik ver Ve ateş azabından koru”(el-Bakara, 2/201) Âmin!