Varis Nedir?Neden Oluşur?Kaç Çeşit Varis Vardır?

Varis nedir, neden oluşur, kaç çeşit varis vardır?

Varis, yüzeyel venlerin genişleyerek uzaması, kıvrımlı bir görünüm alması ciltten dışarıya doğru belirginleşmesi olarak tanımlayabiliriz Varis iki nedenle oluşabilir Ya ven sistemindeki kapak fonksiyon bozukluğuna bağlı olarak ya da derin ven sistemindeki tıkanıklığa bağlı olarak kendini gösterir Örneğin küçük çapta olanlar telenjiektazi, retiküler varisler bunlar birkaç mm çapındaki damarlar olarak bilinir

Varisin kökeninde genetik etkisinin olduğundan bahsedilebilir En son kabul edilen CEAP sınıflamasına göre klinik olarak C1’den C6’ya kadar kabul edilen varis çeşitleri var C1 dediğimiz çok ince çaplı olan telenjiektazi ve retiküler varikozitelerdir C2 sınıfı gözle görülür varislere işaret eder C3, ödemli varisler, C4 tipi varislerde deride kalınlaşma, hiperpigmantasyon ve kronik venöz yetmezlik durumundadır

C5, iyileşmiş ülser (yara) anlamına gelir ve son olarak C6, aktif ülserli hastalardır Varis hastalığı çok ince varikozitelerde , popülasyonun % 40-70 kadarında rastlanabilen ve klinik olarak çok fazla rahatsızlığa neden olmayan, daha çok estetik rahatsızlıkların ön planda olduğu varislerden, ayakta yara açılmasına kadar giden varisleri kapsıyor En son evrelerde ciltte koyulaşma, kaşıntılı, kızarık cilt lezyonları ve yaralar görülebilir

Varis nerede görülür?
Varis, daha çok bacaklarda kendini gösterir Daha genel bir bölgeden söz edecek olursak, yüzeyel venlerin kasık bölgesinden başlayarak uyluktan geçerek ayak bileğinin iç tarafına kadar uzanan bölümde kendini gösterir demek daha doğru olur Yüzeyel ve derin ven sistemini birbirine bağlayan perforan venler dediğimiz venler de vardır Bazı varis türlerinde yüzeyel ve derin yetersizliklerle beraber perforan yetersizliklerine de rastlanabilir Diz altı bölgesindeki varislerin bir kısmı buradadır

Varis nasıl belirlenir?
İyi bir fizik muayeneyle kişide varis olup olmadığı belirlenebilir Muayene sırasında uyguladığımız özel testlerimiz var Bu konuda tecrübeli kişilerce çok güvenilir olarak yapılabilen doppler muayenesi kullandığımız tekniklerden biri Varis belirlendikten sonra daha ileri görüntüleme tekniklerine ihtiyaç duyulabilir Tanıda daha ileri aşamaya gitmeyi düşündüğümüz varislerde ve daha önce tedavi edilmiş olan hastalarda doopler ultrasanografi tekniğini kullanıyoruz Derin venleri ve yüzeyel venleri görüntülemek için çok eskiden beri kullanılan bir yöntem de, filebografilerdir Burada damar içine kontrast madde enjekte edilerek radyoloji departmanından bir takım veriler elde edilir Çok az sayıda hastada bu yönteme ihtiyaç duyuyoruz Genelde klinik muayene ve doppler incelemeleri yeterli oluyor

Varis, tedavi edilmezse ne olur?
Yetersizliğin derecesine göre değişir Örneğin bir hastada sadece yüzeyel ven yetersizliği olabilir Başka bir hastada yüzeyel ve derin ven sisteminde yetersizliğe rastlanabilir Bazı hastalardaysa yüzeyel, derin ve perforan venlerde yetersizlik olabilir Birbirinden farklı bu üç aşamanın kliniğe yansımaları da farklı olacaktır Bunların tedavi edilmediği durumlarda ortaya çıkma süreleri değişmekle birlikte, kronik venöz yetmezlik dediğimiz belirtilere kadar gider

Varis teşhis ve tedavisine yönelik hastanenizde kullandığınız teknolojik ortam hakkında bilgi verir misiniz?

Teknolojinin gelişmesi, özellikle tarama yöntemlerinin hem tanıya hem de tedaviye yönelik biçimde birlikte kullanılması son yıllarda büyük değişiklikler meydana getirdi Varis tedavisinde günümüzde cerrahi tedaviler, radyo frekans lazer ve ultrasnografi eşliğinde yapılan ve ameliyat alternatifi olarak kullanılan skleroterapi yöntemleri uygulanabilmektedir C1 ve bazı C2 tipindeki ince çaplı varislerde RH termokoagülasyon dediğimiz cihazı tercih etmekteyiz Yetmezliğin derecesine göre kullanılan çeşitli basınçlarda dinlendirici çoraplar da hastalarımıza öneririz

Kadın ve erkekler arasında karşılaştırma yapıldığında varisin görülme sıklığı nedir?
Bayanlarda estetik kaygılar ön planda olduğu için C1 tipi varisler göz önüne alındığında % 40- 70 arası popülasyonda ortaya çıkıyor Bazı çalışmalar kadınlarda daha fazla görüldüğünü ortaya koyuyor Ülkeler bazında yapılan araştırmalardaysa eşit oranda saptanmış Bayanlarda hamilelik sırasında karın içi basıncın artmasına bağlı olarak karın içindeki ana toplar damarlarda fetusün yaptığı etkiyle bir basınç oluşturmaktadır Ve bu da, venöz basınç yüksekliğin daha da artırmaktadır

Tedavi boyunca karşılaştığınız zorluklar nelerdir?
Hastalığın yeniden tekrarlaması karşılaştığımız en büyük sorunlardan bir tanesi Tedavi öncesi hastalardaki bozukluğun nerede olduğu hangi damarlarda olduğu net biçimde görüntülenerek bilinirse o zaman doğru işlemler yapılabilir

Prof Dr Fatih Ata Genç
Genel Cerrahi Uzmanı
International Hospital İstanbul