![]() |
Türk Kurtuluş Savaşı (Türk İstiklal Harbi) |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Türk Kurtuluş Savaşı (Türk İstiklal Harbi)Kurtuluş Savaşı, İstiklâl Harbi, Türk İstiklâl Harbi, Millî Mücadele olarak adlandırılan I ![]() ![]() ![]() Kurtuluş Savaşı, dört belirgin döneme ayrılabilir:[*]I ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() I ![]() I ![]() ![]() ![]() ![]() Suriye cephesinin çöküşü üzerine İttihat ve Terakki hükümeti 8 Ekim1918'de istifa etti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Mondros Mütarekesi gereğince İtilaf devletleri'ne güvenlikleri gereği istedikleri yerleri işgal etme yetkisi tanınıyordu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İstanbul işgali, Kasım 1918 6 Kasım'da Boğazlar silahsızlandırıldı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İstanbul sularına ellibeş parçalık donanma demirledi ve 3000 civarında asker karaya çıkarılarak işgal hızlandırıldı ![]() Çoğunluğu İngilizlerden oluşan bir subay grubu ve asker grubu meclisi bastı ve kapattı ![]() ![]() ![]() ![]() Kuvay-i Milliye İttihat ve Terakki yönetiminin, gizli bir teşkilat olanteşkilat olan Teşkilat-ı Mahsusa vasıtasıyla Anadolu ve Rumeli'de savaş sonrası bir direniş hareketi örgütlediği anlaşıldı ![]() ![]() ![]() 1919 başlarından itibaren Kuvay-i Milliye (milli kuvvetler) adıyla silahlanan bazı gruplar, Ege ve Karadeniz bölgesinde Rumlara, Güneydoğu'da ise Ermenilere karşı çatışmalara girdiler ![]() ![]() 1919 Şubat ayında Müttefik İşgal Kuvvetleri Yüksek Komutanı Edmund Allenby, Anadolu'da asayişi sağlamak ve henüz teslim olmamış olan Ali Fuat Paşa komutasında Ankara'daki 20 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İzmir işgali, Mayıs 1919 İzmir'in işgali düşüncesi 1919'un Şubat ortalarında Yunanistan başbakanı Venizelos'un önerisiyle, İngiltere başbakanı Lloyd George tarafından ortaya atıldı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İzmir'in işgali kansız başladı ![]() ![]() ![]() İşgal günü Yunan ordusunun en yaman birlikleri olan evzon askerleri şehirde zafer turu attılar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İşgal başladığı sıralarda, bu görüntüye daha fazla tahammül edemeyen gazeteci Hasan Tahsin, silahını çekip ateşleyerek en öndeki Yunan bayraktarını başından vurmuştur ![]() ![]() İzmir'in işgali ile Türk halkında var olan fakat yetersiz komutanlar yüzünden kullanılamayan mücadele yeteneği tekrar uyandı ve İzmir'deki bir kısım asker istifa ederek Milli Mücadele'ye katıldı ![]() ![]() ![]() "Türk asker ve subayları dipçiklenerek, süngülenerek öldürülüyor, üzerlerindeki kıymetli eşyalar zorla alınıyordu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İzmir kenti ile birlikte Ayvalık, iki kent arasındaki sahil şeridi, Çeşme yarımadası ve Belkahve'ye kadar İzmir'in hinterlandı da işgal edilmiştir ![]() ![]() ![]() Örgütlenme Dönemi, Mayıs 1919 - Mart 1920 Paris'te toplanan uluslararası Barış Konferansı, o günlerde açıklanması beklenen Türk Barış Antlaşmasını, 1919 Mayıs başlarında belirsiz bir geleceğe erteledi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 21 Haziran'da Mustafa Kemal, Anadolu'daki en önemli askeri birliklerin komutanları olan Kâzım Karabekir, Refet ve Ali Fuat Paşalar ve Ege bölgesinde asayişi sağlamakla görevlendirilen Rauf Bey ile Amasya'da buluşarak Amasya Tamimi'ni yayımladı ![]() ![]() ![]() 4 Eylül1919'da Türkiye'nin her yanından gelen delegelerin katılımıyla Sivas'ta toplanan kongrede, genel seçimler yapılıp yeni Mebusan Meclisi kuruluncaya kadar İstanbul hükümetiyle tüm resmi bağların kesilmesi kararlaştırıldı ![]() ![]() Kasım ayında Adana, Maraş, Antep ve Urfa'nın Fransızlarca işgali üzerine, Heyet-i Temsiliye tarafından yönlendirilen direniş hareketi başlatıldı ![]() ![]() Osmanlı Meclisinin açılması ve Misak-ı Milli, Kasım 1919 - Ocak 1920 Aralık ayında yapılan genel seçimler sonucunda son Osmanlı Meclis-i Mebusanı (1920) oluştu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Osmanlı Meclisinin kapatılması, Mart 1920 16 Mart1920'de Meclis-i Mebusan da dahil olduğu halde Babıali ve bütün hükümet daireleriyle beraber İstanbul, İngilizler tarafından cebren ve resmen işgal edilmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() İstanbul’daki olağanüstü hal, ortaya Osmanlı Devletinin kimin idaresi ve hangi güçlerin kanunlarının geçerli olduğu sorunu ortaya çıkarmıştır ![]() ![]() Bunun üzerine Meclis 18 Mart1920 bir toplanarak kendini feshettiğini açıkladı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hakimiyetin sağlanması, Mart 1920 - Mart 1922 Bu dönemde Büyük Millet Meclisi'nin etkinlikleri karşı taraflara Anadolu'yu kendisinin temsil ettiği ve onun içinde olmadığı hiçbir barışın geçerliliği olmadığını kabul ettirmesi çabasıdır ![]() ![]() ![]() ![]() Büyük Millet Meclisi açılması, Nisan 1920 Osmanlı Meclisinin fes edilmesi yeni bir meclisin, bir kurucu meclisin, gerekliliğini doğurmuştu ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Büyük Millet Meclisi 23 Nisan1920'de Ankara'da Mustafa Kemal Paşa önderliğinde toplandı ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Türk Kurtuluş Savaşı (Türk İstiklal Harbi) |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Türk Kurtuluş Savaşı (Türk İstiklal Harbi)İç Cephe 1920 yılında Kurtuluş Savaşı ve sırasında ayaklanma çıkaran ve yağmaya girişenleri, bozguncuları, orduya ait silah ve mühimmatı çalanları, casusları, asker kaçaklarını, Millî Mücadele'yi engelleme amacıyla propaganda yapanları yargılamak için İstiklal Mahkemeleri kuruldu ![]() Ağustos 1921'de Tekalifimilliye Kararları yayımlandı ve halk ulusal yükümlülüklerini yerine getirmeye teşvik edildi ![]() Bazıları Anadolu topraklarının bir bölümünde yeni bir devlet kurmayı amaçlayan, bazıları ise saltanat ve hilafet yanlısı olanlar tarafından çıkarılan isyanlar bastırıldı ![]() ![]() Doğu Cephesi Dünya Savaşı sonunda Kuzeydoğu cephesi Müttefik devletlerin talebi doğrultusunda 1914 Osmanlı-Rus sınırına çekilmişti ![]() ![]() ![]() 1920 Eylülünde Türk-Rus mutabakatının sağlanması üzerine 28 Ekim 1920'de Kâzım Karabekir komutasında harekete geçen Türk kuvvetleri, 10 gün süren bir harekât sonunda Ermenistan'ı kesin yenilgiye uğrattı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Güney Cephesi Türk-Fransız Cephesi veya Güney Cephesi Kurtuluş Savaşı Milli kuvvetlerin Fransız lejyoner birliklerine (Fransız, Cezayir ve Ermeni Askerlerinden oluşan) karşı verdikleri savaşı kapsamaktadır ![]() İngilizler Musul, İskenderun, Kilis, Antep, Maraş ve Urfa’yı işgal ettiler ![]() ![]() İşgalin sonlandırılmasında Sütçü İmam'ın oğlu Karayılan Mehmet 6400 civarında şehit vererek Fransızlara kendi birliğinin onlarca misli kayıp verdirdi böylece Karayılan Antep'te efsane oldu ![]() Maraş’ta, Sütçü İmam’ın önderliğini yaptığı mücadele sonunda Maraş’ta tutunamayan düşman şehri terk etmek zorunda kaldı (12 Şubat1920) ![]() ![]() ![]() Antep halkı 1 Nisan1920’de Fransızlara karşı ayaklandıysa da 9 Şubat1921’de teslim oldu ![]() ![]() Batı Cephesi Buradaki Savaşlar,İzmir-Bursa-Balıkesir-Kütahya-Eskişehir hattında gerçekleşti ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Batı Cephesi komutanlığına atanan İsmet Bey, Ocak 1921'de Birinci İnönü Muharebesi ve Mart 1921'de İkinci İnönü Muharebesi'nde Yunan ilerlemesini durdurdu ![]() ![]() ![]() ![]() Ancak 23 Ağustos - 13 Eylül arasında süren Sakarya Meydan Muharebesi ile Yunan taarruzu püskürtüldü ![]() ![]() Nihayet 26 Ağustos 1922'de Afyon'un doğusundaki mevzilerden taarruza geçen Türk ordusu, 30 Ağustos'taki Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde Yunanlıları kesin yenilgiye uğrattı ![]() ![]() ![]() Londra Barış Konferansı, Şubat 1921 ve Mart 1922 1921 yazında Londra Barış Konferansı ile müttefikler Sèvres Antlaşmasını Ankara hükümetine kabul ettirmek istediler ![]() ![]() ![]() 1922 yılının ilk yarısı sonuçsuz barış müzakereleri ile geçti ![]() ![]() ![]() Barışın sağlanması, Mart 1922 - Kasım 1923 Bu dönemde Büyük Millet Meclisi'nin etkinlikleri çizilen sınırların dünyaca kabulünü ve bu sınırlar içinde Cumhuriyet ile yönetilecek devletin ilanını kapsamaktadır ![]() Mudanya Mütarekesi, Eylül 1922 İzmir'in kurtuluşundan sonra Fahrettin Altay komutasındaki TBMM Süvari Kolordusu kuzeye yöneldi ve birkaç gün sonra İngiliz işgalinde bulunan Çanakkale Boğazı karşısında mevzilenerek İngilizlerin çekilmesi için bir ültimatom verdi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Saltanatın kaldırılması, 1 Kasım 1922 1 Kasım'da TBMM, İstanbul hükümetinin hukuki varlığına son vererek Türkiye'nin tek ve tartışmasız hakimi oldu ![]() Şeklen "halife" unvanını koruyan VI ![]() ![]() ![]() Lozan Barış Konferansı, Kasım 1922 20 Kasım 1922'de toplanan Lozan Barış Konferansı'nda Türk delegeleri İsmet Paşa ve Dr ![]() ![]() ![]() ![]() Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 Bu antlaşma ile Türkiye Hicaz, Mısır, Suriye, Filistin, Irak, Kıbrıs ve Oniki Ada üzerindeki tüm haklarından vazgeçti; Batı Trakya'da da bazı koşullarla Yunan egemenliğini kabul etti ![]() ![]() ![]() Türkiye'deki gayrimüslim azınlıklara uluslararası hukukun koruması altında bazı haklar tanındı ![]() ![]() Antlaşmaya ekli bir protokolle, Türkiye'deki Rum azınlığı ile Yunanistan'daki İslam azınlığın (bazı istisnalarla) zorunlu mübadelesine karar verildi ![]() Cumhuriyetin İlanı, 29 Ekim 1923 29 Ekim 1923 günü Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan "Cumhuriyet" önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verdi ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
Görünüm Modları |
|