Hiyeroglif Nedir?

Hiyeroglif nedir? Hiyeroglif, eski Mısırlıların konuşma dilindeki sözcükleri yazıya aktardıkları zaman kullandıkları işaretlerden herbirine verilen addır

Hiyeroglif yazısı 1822'de Fransız Champollion tarafından ünlü Reşid taşındaki üçdilli yazıttan yararlanılarak çözüldü Söz konusu yazıyla oluşturulmuş en son metin 24 Ağuston 394 tarihini taşır



Nil kıyılarında İÖ 3100 yılına doğru, 1 firavun sülalesi döneminde ortaya çıkan Mısır yazısı, bilinen ilk yazılardandır Fenike alfabesinde olduğu gibi harflerden değil de insan, kuş, memeli hayvan, bitki ve gündelik yaşamda kullanılan eşyaların resimlerinden yararlanan bu yazı, eski Mısır'da bulunan hayvanlar ve bitkiler, araç gereç ve kap kacakların ayrıntılı bir kataloğunu oluşturur

Hiyeroglif sistemi oldukça karmaşıktır ve yansıtmayı başardığı edebiyat incelikleri, firavunlar döneminde Mısır'ın piramitlerden başlayarak ulaştığı yüksek uygarlık derecesini gözler önüne serer

Mısır yazısı (Hiyeroglif), çoğu nesnelerin resmi olduğundan rahatlıkla ayırt edilebilen 700'den fazla işaretten oluşmuştu Yanda görüldüğü gibi,her bir işaret, gerek özel bir nesneyi, gerekse belli bir sesi temsil ediyordu Hiyeroglif yazısı soldan sağa ya da aşağıdan yukarıya yazılabilirdiHayvanların ya da insanların yüzleri sola dönükse soldan sağa,sağa dönükse sağdan sola okunurdu





Eski Mısır yazısı (Hiyeroglif), çoğu nesnelerin resmi olduğundan rahatlıkla ayırt edilebilen 700'den fazla işaretten oluşmuştu Yanda görüldüğü gibi,her bir işaret, gerek özel bir nesneyi, gerekse belli bir sesi temsil ediyordu Hiyeroglif yazısı soldan sağa ya da aşağıdan yukarıya yazılabilirdi Hayvanların ya da insanların yüzleri sola dönükse soldan sağa,sağa dönükse sağdan sola okunurdu

Hiyeroglif Eski Mısırlıların kelimeleri yazmak için kullandıkları işaret, resim yazı Eski Mısırlılar, Hititler, Maya ve Aztekler Hiyeroglif yazısı kullanılırdı MÖ 4000 yıllarından MS 4 yüzyıla kadar Mısır’da aritmetik, astronomi, geometri ve kısmen de teoloji ( ilahiyat) sahasında bu yazı kullanıldı


Hiyeroglif yazısı çeşitli yaratık, eşya ve eşyalarla ilgili düşünceleri temsil eden ilkel resim ve işaretlerden meydana gelir Resimlere uygun manalar verilmeye çalışılmasına rağmen, karmaşık bir yazıdır Metinlerde, aynı cümle ve kelimede sembolik, figüratif (estetik) ve fonetik (ses, telaffuz) sistemler mevcuttur İdeografik (fikir ve kelimeleri sembolize eden), silabik (heceyi sembolize eden) ve sessizlerden meydana gelmesi, okunması zor olduğundan Hiyeroglif yazısını yüzyıllarca çözmek mümkün olmamıştır İlk önceleri levhalar üzerine kazılan bu yazı sonraları kazılmayıp, yazılmaya başlanınca resimlik vasfı kaybolup, Hieratik yazı haline dönüştü Hieratik yazının kısaltılıp kullanılışlı bir el yazısına çevrilmesiyle Demotik yazı meydana geldi Hiyeroglif yazının Hieratik şekli Yunan ve Romalı din adamlarınca, Demotik şekli de günlük hayatta kullanıldı



Karmaşık bir sisteme dayanan, sırlılık mahiyetteki Hiyeroglif yazısı 19 yüzyıla kadar okunup, anlaşılamadı Yedi yüzden fazla işaretten meydana gelen Hiyeroglif, ilk defa 1822 yılında Fransız dilcisi Champollion tarafından okunabildi Tarihçe

4000 yılına doğru benimsenen teknikler giderek yetkinleştirildi (çakmaktaşı ve bakır aynı zamanda kullanıldı), bunun yanı sıra fildişi işçiliği ortaya çıktı, küçük heykellerin yapımına girişildi This öncesi dönemde kuzey kültürüyle güney kültürü arasındaki fark giderek iyice belirginleşti İki uygarlık merkezi birbirine koşut olarakdüzenlendi: Kuzeyde başına kırmızı bir taç giyen ve Osiris tarafından korunun kral, batı ve doğu eyaletlerini (ya da nomos) yönetiyordu; güneyde bulunan bir başka kral da başına beyaz bir taç takıyor ve tanrı Sethi tarafından korunuyordu; güney eyaletlerinin egemenliğiyse onun elinde bulunuyordu

Eski Mısır yaklaşık üç binyıl varlığını sürdürdükten sonra, İS 395'te Bizans egemenliği altına girerek Hıristiyanlığı yada Kıptiliği benimsedi ama Hıristiyanlar ve Araplar, bu son derece gelişmiş uygarlığın izlerini silemediler

İSVI yy'da imparator İustinianos, Philai'deki İsis Tapınağı'nı (Hıristiyan mısır'daki son pagan merkezi) kapattırınca, dünyanın en eski uyarlığı sayılan bu uygarlığın üstüne bütün kapılar kapanmış oldu

Daha sonra Fransız Jean-François Champollion'un hiyeroglif yazılarını incelemesi ve dolayısıyla o tarihe kadar karanlıkta kalmış birçok soruya ışık tutması sonucunda Eski Mısır uygarlığıyla ilgili pek çok şey öğrenildi

çok serbest bir yazı türü yukarı-aşşağı-sağa ve sola doğru yazabiliyorsun ve resimli falan hem çocuklarda hemen yazma öğrenirler :D yani çizme :D

teşekkürler

hiyeroglif a (fr hiéroglyphe)

1 Eski Mısırlılar'da ideogram sisteminin temel birimi (Bk ansikl böl)

—2 Resim ve simgeler kullanan her tür yazı sistemi: Maya, hitit hiyeroglifleri

—3 Hiyeroglifle yazılmış metin

—4 Okunması çok güç, çirkin, karışık yazı ya da harf için kullanılır

—ANSİkl Hiyeroglif ya2ı, daha tarihin başlarında (İO 3200'e doğr) tam anlamıyla oluşmuştu; son hiyeroglif yazıt İS 394'te Philai'de yazıldı

Mısır dili uzun süre çözülemedi; bu alanda klasik geleneğe bağlı kalınarak hiyeroglifin yalnızca simgesel, ideografik bir değer taşıdığı düşünülüyordu İlk kez Champollion 1822 de eski Mısır yazısının her sözcüğün kesin anlamını verecek biçimde birleşen fonogram ve ideogramlar-dan oluştuğunu ortaya koydu Mısır dili hami-saml dillerindendir; yazılı biçiminde ünlü yoktur ve yazılı biçim yalnızca her sözcüğün anlamını taşıyan ünsüz yapıyı gösterir

ilk evrede, imge sözün yerini tuttuğu için, algılanabilen gerçekliği hiç simge (piktogram) kullanmadan doğrudan doğruya gösterme eğilimi vardı Ancak çok sınırlı olan bu sistem aile ya da toplum hiyerarşisi, duygular, eylem sözcükleri, dilbilgisi terimleri vb gibi kavramları veremiyordu; bu durumda, işaretlerin (fono-gramlar), sözcüklerin ses yapısını oluşturan ünsüzleri de göstermesi gerekiyordu Yazı, gerçek anlamda, farklı anlamlar taşıyan, ancak aynı biçimde söylenen iki sözcüğü (eşsesliler) aynı işaretle gösterme düşüncesi doğduğu gün icat edildi Fonogramlar ideogramlar arasından seçildi, ancak artık taşıdıkları görsel çağrıştırma değeri için değil, sessel değeri için kullanıldı; örn: "ağız" r olarak okunuyordu; r olarak okunan ve "doğru" anlamına gelen ilgeç de — lile yazılmaya başlandı (ideogram fonograma dönüşmüştü) Bunun gibi, tekünsüzü olan ve yazının temelini oluşturan 24 fonogram vardır

Daha sonra bu sistemde düzeltmeler yapıldı, ideogram hep belli bir nesneyi yansıtıyor ve Mısırlı için hemen bir söyleyişi çağrıştırıyordu Ancak yazının okunuşunda üç zorlukla karşılaşılabiliyordu: 1 birçok söyleyiş aynı gerçekliği gösterdiğinde: boynuzgillerden bir hayvanın boy-• nuzu , 'b ya da db olarak okunabiliyordu; herhangi bir anlam belirsizliğini önlemek için ideogramın önüne onu ses bakımından oluşturan ünsüzler kondu:db;2ayn[ ideogram birçok "gerçekliği" gösterdiğinde: O burun mu, burun deliği miydi? aynı yöntem uygulandı ve şöyle yazıldı: fud, burun, burun deliği; 3 son olarak, düşünsel özellik taşıyan birçok kavram aynı imgeye bağlı olduğunda: örn s güneş; güneş , gündüz , parlamak 1 biçiminde yazılır Her üç durumda da ideogramın önünde sessel okunuşu vardır ve onu belirleyen de bu okunuştur

Yalnızca sessel bileşenleriyle yazılan ve hiçbir imgeyle gösterilemeyen eşsesli sözcüklerde belirlenmesi gereken söyleyiş değil (söyleyiş ayrıntılı olarak yazılmıştır) sözcüğün türüdür Bu durumda fono-gramların arkasına bir işaret konur; bu işaret belirtme sıfatıdır ve sözcüğün hangi varlık, nesne ya da eylem sınıfına bağlı olduğunu gösterir; betimleyici ve genel bir işarettir Örneğin inmek anlamına gelen ile ah! (ünlem) ayıran belirtme sıfatıdır Hareket halindeki bacaklar -* ile elini ağzına götüren adam ô eşsesli bu iki sözcüğün karışmasını önleyen anlam dolu belirtme sıfatlarıdır Böylece mısır sözcüklerinin çoğu ses-işaretlerden ve görüntü-işaret-lerden oluşur Görüntû-işaretler ya ideo-gram (kendilerinden önce gelen 'onog-ramlarla kesinlik kazanmış bir söyleyişi çağrıştıran temsili görüntüler) ya da belirtme sıfatlarıdır (hemen önce söylenmiş sözcüğün türünü belirleyen ses değeri olmayan sade görüntüler), işaret temsil ettiği sözcüğün kendini belirttiğinde bu sözcük-işaretin altına dikey bir çizgi çekilir: böylece ? kolayca r', güneş ya da T r,ağız okunacaktır Fonogramlar tek, çitt ya da üç harfli olabilir Sözcükler art arda, aralarında açıklık bırakılmadan yazılır Sözcüğün başı ve sonu okumada gözü durduran ideogram ve belirtme sıfatlarıyla belli olur işaretler düzenli ve dengeli dörtgenler olarak gruplaşır, satırda bi-çimsiz hiçbir "boşluk" bırakılmaz Yazı al-çakkabartma ve resim gibi "düzenlenir" İşaretler soldan sağa ya da sağdan sola yazılabilir Okumak için canlı varlıklara bakılır: V soldan sağa okumak, 4 sağdan sola okumak; işaretler yatay satırlar ya da dikey sütunlar oluşturabilir (bu durumda yukardan aşağı okunur)




Mısırlılar hiyeroglifleri basit durağan resimler gibi görmezlerdi Mısır, inançlarına göre yontulmuş ya da resmedilmiş her insan ya da hayvan biçimi büyülü bir yoldan canlanabilirdi, çünkü her işaret can-lanabilme yeteneğini gizllgüç olarak taşıyan bir kılıftı Bu yüzden daha Piramit me-tinleri'nde bile tehlikeli olma ihtimali olan kimi işaretler (yılan, nil aygırı ya da timsah gibi) yontucu tarafından ikiye bölündü: sözcük anlamını koruyor ama işaret zararsız duruma getiriliyordu Yazıcıların özellikle korunan seçkin bir meslek grubu oluşturmaları da bununla açıklanıyordu: sahip oldukları bilgi istenmeyen, korku veren sonuçlar doğurabilirdi