Türkçe'nin Hece Yapısı |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkçe'nin Hece YapısıTürkçe'nin hece yapısı Hece, ses organlarının aynı doğrultudaki hareketiyle ve bir çırpıda çıkarılan ses veya sesler topluluğudur ![]() Türkçede hecenin temelini oluşturan sesler ünlülerdir Heceler de keli*melerin ses yapısını oluştururlar Ünlüler tek başlarına hece özelliği gösterdikleri hâlde ünsüzler yanlarına ünlü almadan bir ses bütünlüğü, bir hece oluşturamazlar Dolayısıyla Türkçe bir kelimede kaç tane ünlü varsa, o kadar da hece var demektir Çünkü, Türkçe bir hecede, birden fazla ünlünün bulunması mümkün değildir Türkçecilik kelimesindeki ünlü sayısıyla (ü, e, i, i) hece sayısının (Türk-çe-ci-lik ) birbirine eşit olması gibi![]() Ünsüzler, kendilerini takip eden ünlülerle birleşerek hece oluştururlar Bu sebeple bir kelime hecelerine ayrılırken -yan yana iki ünsüz gelmemişse- ünlü+ünsüz şeklinde değil, ünsüz+ünlü şeklinde hecelenir: ev - in - iz - de değil, e - vi - niz - de; güz - el - ler - in değil, gü - zel - le - rin vb Benzer bir durum peş peşe gelen kelimeler arasında da vardır: Ünsüzle biten bir kelimeden sonra ünlüyle başlayan bir kelime gelirse okurken birinci kelimenin son ünsüzü ikinci kelimenin ilk hecesine bağlanır Buna da ulama denir: Dün akşam üç ekmek aldım / Dü - nak- şa - mü -çek - me - kal - dım gibi![]() Kelime içinde iki ünsüzün yan yana gelmesi durumunda ünsüzlerden bi*rincisi önceki heceye, ikincisi sonraki heceye ait olacak şekilde heceleme yapılır: bil - gin, öğ - ret - men - lik ![]() Yazıda, kelimenin hecelerine doğru yerden ayrılıp ayrılmadığı çok basit bir uygulamayla kontrol edilebilir: Kelime, hecelerine ayrıldığı şekliyle çok kolay ve akıcı bir şekilde söylenebiliyorsa heceleme doğru yapılmıştır Tutukluk veya zorlanma oluyorsa kelime, yanlış yerden bölünmüş demektir![]() Satır sonuna sığmayan kelimeler, hecelerine ayrılırken satır sonunda veya satır başında tek hece olacak şekilde ayrılmaz Özel adlar, satır sonunda hecelerine ayrılmaz |
|
| Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
| Görünüm Modları | |
|
|