![]() |
Türkiye Cumhuriyetinin Tarihi |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Türkiye Cumhuriyetinin TarihiTürkiye Cumhuriyetinin Tarihi Resmi dil: Türkçe Başkent: Ankara Yönetim Şekli: Cumhuriyet Yönetim biçimi: Parlamenter Demokrasi Kurucu: Mustafa Kemal Atatürk Ulusal marş:istiklâl Marşı Ulusal renkler: Kırmızı ve Beyaz Yüzölçümü: 780 ![]() Dünya yüzeyinin %1,3′ünü kaplar 36 ![]() Nüfus: 74,709,412 (2006), En kalabalık 16 ![]() Nüfus yoğunluğu: 95,7 kişi/km² Ulusal günler: 23 Nisan: TBMM’nin açılışı (1920) 19 Mayıs: Kurtuluş Savaşı’nın başlaması (1919) 30 Ağustos: Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması (1922) 29 Ekim: Cumhuriyetin ilanı (1923) Milli gelir (GSMH) 361,5 milyar ABD Doları (2005) En zengin 19 ![]() 661,6 milyar ABD Doları (2005) Satın Alma Gücü Paritesine Göre En zengin 16 ![]() Kişi başına düşen milli gelir: 5,062 ABD Doları (2005) En müreffeh 63 ![]() 8,400 ABD Doları (2005) Satın Alma Gücü Paritesine Göre Para birimi: Yeni Türk Lirası (YTL) [Ocak 2005'ten itibaren Yeni Türk Lirası; eski birim Türk Lirası] Saat dilimi: – Yaz saati EET (UTC+2), EEST (UTC+3) internet alan adı: ![]() Telefon kodu:+90 Türkiye, resmi adıyla Türkiye Cumhuriyeti ![]() Bir Akdeniz, Karadeniz, Avrupa ve Ortadoğu ülkesi olan Türkiye’nin üç yanı denizlerle çevirilidir, kuşbakışı coğrafi görünüşü kabaca bir diktörtgeni andırır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() imparatorluklar devrinin kapanıp, ulus devletler devrinin başladığı bir ortamda, yirmiden fazla etnik yapının barındığı, gelişememiş, savaş yorgunu bir ev sahipliği yapmıştır ![]() ![]() ![]() Başkenti Ankara, en büyük şehri istanbul’dur ![]() Türkiye Cumhuriyeti demokratik, ve laik bir hukuk devletidir ![]() ![]() ![]() Nüfusu 1 milyonun üzerinde olan kent merkezleri istanbul (10 ![]() Ankara (4 milyon), izmir (3 ![]() Bursa (2 milyon), Adana (1 ![]() Konya (1 ![]() Mersin (1 ![]() Antalya (1 ![]() Coğrafya Türkiye’nin toprakları 36° – 42° Kuzey paralelleri ve 26° – 45° Doğu meridyenleri arasında yer alır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Türkiye’nin Coğrafi Bölgeleri Türkiye 6-21 Haziran 1941 tarihinde yapılan Birinci Türk Coğrafya Kongresi’nde 7 ana coğrafi bölgeye ve 21 coğrafi bölüme ayrılmıştır: Akdeniz Bölgesi Doğu Anadolu Bölgesi Ege Bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi iç Anadolu Bölgesi Karadeniz Bölgesi Marmara Bölgesi Konum Bir Balkan, Akdeniz, Kafkas ve Ortadoğu ülkesi olarak sınıflandırılan Türkiye Cumhuriyeti, Doğu ve Batı kültürlerinin tam geçiş bölgesinde bulunur ![]() Antik ismiyle Küçük Asya’da bulunan kısmına günümüzde Batı Anadolu denir ![]() ![]() Üç yanı denizlerle çevrili olan Türkiye’nin genel görünümü kabaca bir dikdörtgeni andırır ![]() ![]() Türkiye’nin komşuları; batısında Bulgaristan ve Yunanistan, doğusunda Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan ve iran, güneyinde ise Irak ve Suriye’dir ![]() Türkiye tarih açısından dünyanın en zengin bölgelerinden birinde yer alır ![]() Anadolu kelimesi Rumcada “doğu” veya “gün doğumu” anlamına gelen Anatolia Batı Anadolu’nun antik eyalet isimleri şunlardı: kelimesinden kaynaklanır ve tarih belgelerinde bir bölge adı olarak geçmez ![]() ![]() ![]() Günümüzde Doğu Anadolu dediğimiz, Kapadokya’nın ve Torosların doğusundaki bölgeler ise antik Mezopotamya ve Pers kültürlerini temsil eder ![]() ![]() ![]() Toros Dağları Roma ve Pers, Doğu ve Batı orduları arasında her zaman zor geçit veren doğal bir sınır olmuştur ![]() Tarihte günümüzdeki Türkiye’ye Doğu’dan ve Batı’dan gelip yerleşmiş kavim ve kültürler pek çoktur ![]() Türkiye’de tarih boyunca yerleşen kavim ve kültürlere örnek olarak Doğu’dan Hititler, Asurlular, Urartular, Persler, Selçuklular Selçuklulardan çok önce iskitler, Hunlar, Hazarlar, Peçenekler, Kıpçaklar (Türkler), Araplar, Hıristiyanlık, Müslümanlık, Musevilik; Batı’dan gelenlere ise Romalılar, Yunanlılar ve Güney Doğu Avrupa (Balkan) kavimleri, antik politeist Yunan-Roma kültürleri vb ![]() ![]() Tüm Türkiye toprakları, tarihçiler ve arkeologlarca ‘ açık hava müzesi’ olarak adlandırılır ![]() ![]() ![]() Bu coğrafyaya “Türkiye” isminin ilk olarak Roma-Cermen imparatoru Frederick Barbarossa (1123-1190) tarafından verildiği ifade edilmektedir ![]() ![]() ![]() Türkiye Cumhuriyeti Orta Asya Türk Kültürünün mirasçısı olduğu kadar Roma, Pers, Mezopotamya, Bizans/Doğu Roma, Osmanlı vb ![]() ![]() Doğal Yapı Ülkenin yarısından fazlası, yükseltisi 1 ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dağlar Ağrı Dağı – 5 ![]() Buzul (Cilo) Dağı – 4 ![]() Cudi Dağı – 5 ![]() Süphan Dağı – 4 ![]() Kaçkar Dağı – 3 ![]() Erciyes Dağı – 3 ![]() Uludağ – 2 ![]() Akarsular Kızılırmak 1 ![]() Yeşilırmak Fırat Sakarya Murat Dicle Seyhan Nehri Ceyhan Nehri Göksu Çoruh Büyük Menderes ![]() Göller Van Gölü 3 ![]() Tuz Gölü 1 ![]() Beyşehir Gölü 656 km² Eğridir Gölü 468 km² Akşehir Gölü 353 km² iznik Gölü 298 km² Burdur Gölü Salda Gölü Eymir Gölü Adalar Gökçeada 279 km² Balıkesir Marmara Adası 117 km² Bozcaada 36 km² Uzunada 25 km² Balıkesir Alibey Adası 23 km² Balıkesir Paşalimanı Adası 21 km² Balıkesir Avşa Adası 21 km² iklim Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, dağların uzanışı ve yeryüzü şekillerinin çeşitlilik göstermesi, farklı özellikte iklim tiplerinin doğmasına yol açmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Akdeniz iklimi Akdeniz ve Ege Denizi kıyılarında oldukça etkili olan bu iklim tipi, Marmara Denizi’nin güney çevresine kadar sokulmuştur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Türkiye Cumhuriyetinin Tarihi |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Türkiye Cumhuriyetinin TarihiKaradeniz iklimi Türkiye’nin kuzey kıyılarında, dağların denize bakan yamaçlarında görülen bir iklim tipidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Karasal iklim Türkiye’nin denizlerden uzak, yeryüzü şekillerinin meydana getirdiği engellerden dolayı deniz etkisinden yeterince yararlanamayan kesimlerinde karasal iklim görülür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Türkiye, örneğin ispanya ile aynı paralellerde bulunmasına rağmen, ortalama 1000 metreden yüksek olan Anadolu Platosu’na kar ve yağmur yağışının yoğun olması sebebiyle su sıkıntısı nisbeten daha az çekilir ![]() 8 ![]() ![]() ![]() Batı ve Kuzey Avrupa’da Orta Çağ’da devamlı açlık ve veba tehlikesi olmasına karşın, Antik Çağ’da dahi Roma imparatorluğu’nun en bereketli eyaleti olan “Asia Minor” eyaleti (bugünkü Ege Bölgesi) Roma’ya üzüm, şarap, tahıl, zeytinyağı ve muhtelif meyve ve sebze gönderirdi ![]() Nüfus Türkiye’nin 2006 yılı tahmini nüfusu 72 milyondur ![]() ![]() ![]() ![]() Türkiye’nin en büyük nüfusuna sahip kentleri sırayla istanbul, Ankara, izmir, Bursa, Konya, Adana, Antalya, Mersin, Şanlıurfa, Diyarbakır, Gaziantep dir ![]() Türk Ulusu Osmanlı imparatorluğu’nun 1 ![]() ![]() Tarihçilerce 1071′den sonra Bizans bölgesine gelen Selçuklu nüfusu toplam 3 milyon olduğu söylenmekte Anadolu’yu sürekli besleyen Türk göçleriyle (Harzemşahlar, Akkoyunlu, Karakoyunlu, vb ![]() ![]() islam’ın devlet dini olması, 600 sene içerisinde hıristiyanlığın 2 ![]() ![]() Günümüzdeki modern Türkiye Cumhuriyeti üniter bir devlet yapısında olup, vatandaşlarına Türk denir ![]() Anadolu ve Balkan yarımadalarının ve Boğazların, Mezopotamya’dan Orta Avrupa’ya geçişin tek coğrafi olanağını oluşturmasından dolayı, günümüzün Türkiye’si 10 ![]() ![]() Çok etnikli pek çok imparatorluğun (Örnegin: Roma, Doğu Roma imparatorluğu/Bizans, Selçuklu, Osmanlı, Pers, Asur vb ![]() ![]() Paleolitik dönem, Kalkolitik dönem’de ve Antik Çağ’da yaşayan topluluklar,Ege Bölgesi’nde Luviler, Hurri’ler, ilk büyük devlet Hititler ve Miken’ler, dünyanin en eski medeniyet bölgesi olan Mezopotomya’da kurulan uygarlıklar, ve Osmanlı imparatorluğu’nu oluşturan kavimlerin binlerce sene yanyana yaşaması kültürel bir zenginlik yaratmıştır ![]() ![]() ![]() Birinci Dünya Savaşı ve meydana getirdiği büyük yıkım sonucu, istanbul’un son imparatorluğu olan Osmanlı imparatorluğu yıkılmış ve Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde kurulan modern Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte bu çok etnikli imparatorluktan birçok ulusal devlet ortaya çıkmıştır ![]() istanbul M ![]() ![]() ![]() istanbul’un Orta Avrupa’dan Mezopotamya’ya kadar olan yaklaşık 3 milyon km² coğrafyadaki tartışmasız etkisi ve hakimiyeti, olağandışı bir cazibe merkezi oluşturmasina yol açar ![]() ![]() Türkiye’de yaşayan herkes etnik kimliğine bakılmaksızın Türk vatandaşıdır ![]() ![]() ![]() Din Türkiye lâik bir ülke olduğundan din ve devlet işleri ayrılmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dini inanç veya inanmama, dini kuralları şahıs olarak uygulama veya uygulamama özgürlüğü anayasanın korumasındadır ![]() 1923′ten önce geçerli olan dini kanunlar tamamen geçerlilikten kaldırılmıştır ![]() Şahıs isimleri veya dini köken temel alınarak bir kategorizasyon yapılması durumunda Türkiye vatandaşlarının yaklaşık tamama yakın kısmı Müslüman isimli veya kökenlidir (Ahmet/Mehmet/Ayşe/Fatma vb ![]() ![]() Bu durum aynı zamanda Türkiye’nin en büyük ortak paydasını oluşturur ![]() Osmanlı Devletinde resmi aidiyet unsuru olan ‘Müslüman’ kavramı 1923′ten bu yana kullanılmaz, bu aidiyetin yerine, ulusal aidiyet olan ‘Türk’ kavramı gelmiştir ![]() Rum, Ermeni, Süryani, Musevi vb ![]() ![]() ![]() Toplam nüfusun sadece çok ufak (yaklaşık %0,2) bir oranını Gayrimüslimler oluşturur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Türkiye’deki Rum Ortodoks, Gayrimüslim nufusun büyük bir kısmı, Lozan Antlaşması gereği Yunanistan’a göç etti ![]() ![]() Balkanlarda ve Kafkaslarda yaşayan Müslüman ahali Sırp ve Rus orduları tarafından Türkiye’ye sürüldü ![]() 1 ![]() ![]() Bugünkü Yunanistan nüfusunun yaklaşık yarısını, Anadolu’dan giden Rumlar oluştururlar ![]() ![]() Dil Türkiye’nin resmi dili Türkçe dir ![]() ![]() Yönetim biçimi Türkiye’nin devlet biçimi cumhuriyettir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ekonomi Kuruluş yıllarında Osmanlı Dönemi’nin yıkılış döneminin savaş yenilgileri geçmişiyle başlayan Türkiye ekonomisi 1923 sonrası yıllarda harap vaziyetteydi ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() II ![]() ![]() ![]() ![]() Ortalama %6 üzerindeki ekonomik gelişme ile beraber büyük bir değişim ve modernleşme başladı ![]() ![]() ![]() ![]() Günümüzde Türkiye’nin pek çok bölgesi sanayi toplumu olarak nitelenebilir ![]() |
![]() |
![]() |
|