Üniversite Tercihi Nasıl Yapılmalı 2013

Üniversite Tercihi Nasıl Yapılmalı 2013

Faruk Ardıç’ın yazısı*

Tercih sürecinde üniversite adayları, YGS ve LYS’lerde elde ettikleri başarı çerçevesinde seçim yapacaklar

Bu seçimi yaparken de ÖSYM’nin 2010 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzu tüm adaylar için yol gösterici önemli bir rehber olacak

Özellikle bölümlere giren en son adayın taban puanı, başarı sırası kontenjanları bu yılki tercihlerin belirlenmesinde büyük önem taşıyacak

En çok tercih edilen üniversitelerin ve bölümlerin kontenjanları doğal olarak sınırlıyken özellikle başarı sırası ortalarda olan öğrenciler ister istemez karamsarlığa kapılıyor

Oysa biliniyor ki yükseköğretim önemli ama esas belirleyici süreç mezuniyet döneminde, akademik altyapınızı iş yaşamınızda ne kadar kullanabildiğinizden geçiyor

Elbette öğrenim görecekleri üniversitenin öğrenciye sağlayacağı koşullar önemli ancak belirleyici olan, adayların kendilerini geliştirmek adına harcayacakları çaba

İş yaşamına erken başlamak, yabancı dil öğrenmek, geliştirici sosyal kulüp faaliyetlerine katılmak gençlerin üniversite sonrası uyum sürecini hızlandıracak unsur olacak

Tercih öncesi ön hazırlık gerekir

Şu anda vakıf üniversiteleri de dâhil Türkiye’de 130′dan fazla üniversite var Tercihinize yerleştikten sonra değiştirmeniz mümkün olmayacağından bilinçli bir tercih yapmalı, seçebileceğiniz illerdeki üniversiteleri araştırmalısınız

Üniversite tercihiniz özellikle iş yaşamınızdaki ilk yıllarda size fazlasıyla gerekli olacak Hangi üniversiteden mezun olduğunuz işveren tarafından önemle değerlendirilecek

Sonraki yıllarda o ana kadarki iş performansınız ve başarılarınız da buna eklenerek devam edecek

Bölümler ve üniversiteler hakkında bilginiz var mı?

Tercihleri sıralamadan önce hedeflediğiniz meslekler ve üniversiteler hakkında bilgilere ulaşmanız gerekir

Bu konuda elinizdeki yazılı kaynaklardan, üniversitelerin eğitim kurumlarına gönderdikleri broşürlerden ve internetten yararlanabileceğiniz gibi, eğitim almak istediğiniz üniversitede okuyan birkaç öğrenciyle, o bölümden mezun olanlarla görüşüp bilgi sahibi olabilirsiniz

· Okurken görülecek dersler nelerdir?

· Bu dersler hoşlanacağınız nitelikte mi?

· Bu bölümü bitirdiğinizde ne ölçüde iş imkânı var?

· Okumayı düşündüğünüz üniversitenin fiziksel şartları ve sosyal ortamı nasıl?

· Barınma ve burs imkânı sağlanabiliyor mu?

· Teorik eğitimle iş hayatındaki pratiği birleştirebilmiş mi? Mezunlarına iş imkânı sağlamada ne derece etkili?

Bütün bu soruların cevabını öğrenmeye çalışıp ondan sonra tercihlerinizi şekillendirmeniz gerekir

İstemediğiniz bölümleri tercih listenize almayın

Tercih sürecinde karşılaşılan en önemli hatalardan bir tanesi de sadece puana bakarak tercihlerin yapılmasıdır

Bu durumda aday ÖSYM’ce yerleştirilen programa kayıt yaptırsın yaptırmasın bir sonraki yıl başarı puanı yarı yarıya düşmektedir

Tercih sürecinin hatasız bir biçimde atlatılabilinmesi için öncelikle konunun uzmanı bir rehber öğretmenden destek alınmalıdır

Bu aşamada yapacağınız en büyük hata, neresi olursa olsun yerleşeyim, düşüncesiyle hareket etmek olacaktır

Tercih aralığını geniş tutun

Adaylar yeni sınav sisteminde ilk tercihlerini bu sene yapacaklar Adayların yaşam biçimleri tercihlerle şekillenecek

Adaylara 30 tercih hakkı veriliyor Bu haklar kullanılırken sadece tek bir üniversite ya da tek bir bölüm seçilmemelidir Bu şekilde davranmak çok riskli olur Tercihlerinizi daha geniş yelpazede düşünmelisiniz

Tercihte şehir mi, üniversite mi önemli?

Tercihler döneminde birçok adayın, yaşadığı ildeki üniversiteleri tercih etme eğilimi var Hâlbuki öğrencinin kapasitesi ve yeteneği daha kaliteli bir üniversiteyi kazanmaya elverişli olabiliyor

Ailesiyle beraber olma düşüncesi, öğrenciyi bu seçiminden alıkoyuyor Bu gibi durumlarda öğrenci, aile ve rehber öğretmenin ortak bir anlayışla karar vermeleri ve tercihlerde bulunmaları daha yararlı olacaktır

Bazı meslekler vardır ki, mezun olunan üniversitenin ismi, iş yaşamına geçildiğinde bir referans oluşturur Bu yüzden öğrencinin, bulunduğu ilde okuma fikri, eğer çok özel bir neden yoksa vazgeçilmez bir amaç haline gelmemeli

Karar aşamasında ailenin desteği önemli

Üniversite tercihleri adaylar için olduğu kadar aileleri için de son derece önemli bir süreç Zira çocuklarıyla aynı fikirde olmayan ebeveynler için bu aşama adeta bir sınav niteliği taşıyacak

Puanınızın ne anlama geldiğini öğrenin…

- Üniversiteye giriş sınav sonuçları açıklandıktan sonra her yetişkin, öğrencilere kaç puan aldıkları sorusunu sorar Bu soru karşısında bu sene verilecek cevabı yorumlayamayacaklardır

Yorumlayanlar da eğer işin uzmanı değilse, yanlış yorumlama ihtimalini göz ardı etmemelidirler Bu gerçekten hareketle öğrenciler öncelikle puanlarının ne anlama geldiğini bilmek durumundadırlar Puan ve sıralama puan türlerine göre değerlendirilmelidir Bu konuda çok dikkatli incelemeler yapılmalıdır

Puan dönüştürme ve karşılaştırmalar sonrasında bu puanla nereye girerim sorusuna cevap aranmaya başlanacaktır Bu verileri yorumlayabilmek için konu ile ilgili yakından verileri incelemek gerekir

Tercihleri yaparken nelere dikkat edilmeli?

Tercih sürecinde ilk tercihler genelde realite olan tercihleri oluşturur İlk birkaç tercihin puanı alınan puanın üstlerinde olabilir

Fakat bu tercihlerin sayısı birkaç taneyi geçmemelidir Bu tercihlerden sonra ideal tercih sıralaması yapılmalıdır Bu sıralama belirlenirken öncelikle istek sırası göz önünde bulundurulmalıdır

Bölümün alan içi veya alan dışı olması, bölümün özellikleri, kontenjan sayıları dikkat edilecek hususlardandır

Kazanılsa dahi kayıt olmayı düşünülmeyen programlara tercih listesinde yer verilmemelidir Çünkü 2010 sınav sonuçlarına göre bir yükseköğretim programına (Açıköğretim kontenjansız programları hariç) yerleştirildiğinde (kayıt olsa da olmasa da) 2011-ÖSYS’de ilgili AOBP 0,15 katsayısı yerine 0,12 ile çarpılacaktır

Bu da puan kaybı demektir Tercihlerdeki son birkaç tercih stepne denen, puanı diğer bölümlere göre düşük, kazanıp rahatlıkla okunabilecek yerler olmalıdır

Nasıl tercih yapılmaz?

Sadece puana bakılarak tercih yapılmaz

Sadece sıralamaya bakılarak tercih yapılmaz

Sadece arkadaş için tercih yapılmaz

Sadece mesleğin saygınlığından dolayı tercih yapılmaz

Sadece üniversite adı için tercih yapılmaz

Sadece bölüm adı için tercih yapılmaz

Sadece şehir için tercih yapılmaz

Sadece yabancı dille eğitim yaptığı için tercih yapılmaz

Sadece açıkta kalmamak için tercih yapılmaz

Puanları mukayese edin

Yeni sınav sisteminde oluşan puanlarla, 2009 puanları mukayese edilerek bir yorum yapmak mümkündür

Tercih robotu kullanın

Tercihlerinizi yapmada yardımcı olacak tercihfemcomtr’yi ziyaret edebilirsiniz

SORULAR-CEVAPLAR

Ham puan (net) nedir, nasıl hesaplanır?

Ham puan (net)? Doğru Sayısı Ham Puan (Net)= Doğru Sayısı – (Yanlış sayısı / 4)

Örnek: Matematik testinde 50 sorudan 38 doğru, 12 yanlış çıkartan bir adayın, sözel ham puanı= 38 – (12 / 4)= 35′tir

Boş bıraktığınız sorular hesaplamaya katılmaz

LYS’de sayısal alandan Matematik testi (LYS-1) ve Fen sınavına (LYS-2) giren aday, Edebiyat-Coğrafya-1 sınavına (LYS-3) girse ve bu sınavdan eksi net yapsa MF puanlarında düşme meydana gelir mi?

MF puanının hesaplanmasında YGS’de Türkçe, Sosyal Bilimler, Temel Matematik ve Fen Bilimleri testleri, LYS’de ise Matematik, Geometri,Fizik, Kimya ve Biyoloji testleri etkili olacaktır

Dolayısıyla Edebiyat-Coğrafya-1 sınavından eksi net almak MF puanını etkilemeyecektir Yalnızca bu adayın Eşit Ağırlık puanı hesaplanırken yapamadığı sorular Eşit Ağırlık puanına yansıyacaktır

YGS puanları hesaplanırken, AOBP’nin etkisi olacak mı?

YGS puan türüne göre öğrenci alan yükseköğretim programları olduğu için Y-YGS puanları hesaplanırken A-YGS puanlarına eklenerek yerleştirme yapılacaktır

LYS’de her sorunun ayrı puanı mı var,yoksa bütün sorulara eşit puan mı veriliyor?

LYS’de Sayısal, Sözel ve Eşit Ağırlık bölümlerindeki her sorunun ham puan değeri kendi testinde eşittir Örneğin MF-1 testinde 50 tane matematik sorusunun değeri aynıdır Fakat MF-1 matematik sorularının tüm testteki katkısı yüzde 26 iken, MF-3 matematik sorularının tüm teste katkısı yüzde 13′tür

LYS puanı ile öğrenci alan bir yükseköğretim programına yerleştirilirsem, aynı yıl özel yetenek sınavıyla öğrenci kabul eden programlara da başvurabilir miyim?

Evet 2010-ÖSYS sonucunda herhangi bir yükseköğretim programına yerleştirilen bir aday, eğer isterse aynı yıl yetenek gerektiren programlara da başvurabilir Özel yetenek sınavını da kazandığı takdirde, yerleştirildiği iki tercihinden birine kayıt yaptırabilir

Yurtdışında yükseköğrenim görmek isteyenlerin ne yapmaları gerekir?

2010-2011 öğretim yılında kendi imkânlarıyla yurtdışında yükseköğrenim görmek isteyen adaylar yurtdışındaki eğitimlerinin tanınabilmesi için 2010-YGS’ye girmeleri ve ön lisans programları için 140 ve daha fazla, lisans programları için 180 ve daha fazla puan almaları gerekir

Ayrıca bazı yabancı ülkeler Türkiye’deki sınav sonuçlarına göre bir yükseköğretim programını kazanmış olmaları şartını aramaktadır

2009 yılında bir yükseköğretim programını kazandım, ancak liseden mezun olamadığım için kayıt yaptıramadım Gelecek yıl sınava başvurduğumda puanımda bir düşme olur mu?

Hayır, puanınız düşmez Bir yükseköğretim programına kayıt hakkı kazanan bir öğrencinin puanının düşmesi için bir ortaöğretim kurumundan mezun olması şarttır

Açık Öğretim Türk Dili ve Edebiyatı bölümüne girmek istiyorum LYS’ye katılmam gerekiyor mu?

Açık Öğretim Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı bölümüne girebilmeniz için YGS’de herhangi bir puan türünde 140 puan barajını aşmak yeterli

Şu an bir lisans programına kayıtlıyım 2008′de ÖSS’de AOBP (0,8 ile çarpılmış) 73,1 olarak hesaplanmıştı Yeni sınav sistemindeki katsayı hesaplamalarına göre bu yılki tahmini AOBP’m kaç olur?

Mezun olan bir adayın AOBP’si hesaplandıktan sonra artık ömür boyu değişmez Sınav sistemi değiştiği için sizin durumunuzdaki adayların AOBP’leri yeni sisteme (100-500)’e göre dönüştürülür Geçmiş gunceldircom yıllarda en yüksek AOBP (0,8 katsayı ile çarpılmış) 80 idi Yeni puan dönüştürme sisteminde de durumunuz değişmez Bu sene ise en yüksek AOBP 500×0,15 = 75 puan olacak

YGS’den 140 barajını geçemedim Bu durumda vakıf üniversitelerine girebilir miyim?

İster devlet, ister vakıf üniversiteleri olsun öncelikle tercih yapabilmek için meslek yüksekokulları ve bazı lisans programları için 140, lisans programları için de 180 puan barajını aşmak gerekir

Yetenek sınavlarına girmek için YGS’ye mi, yoksa LYS’ye mi girmek gerekiyor? LYS’de moda tasarım bölümüne girebilir miyim?

Yetenek sınavlarına başvurabilmeniz için YGS’den 140 puan barajını aşmanız yeterli LYS’ye girmenize gerek yok Merkezi yerleştirme ile öğrenci alan moda tasarım bölümü bulunuyor Bu bölümün puan türü kılavuzda YGS-5 puanına göre tercihte bulunmak gerekiyor