Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti

Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti


DEVLETİN ADI: Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti
BAŞŞEHRİ: Cezayir
NÜFUSU: 25866000
YÜZÖLÇÜMÜ: 2381741 km2
RESMİ DİLİ: Arapça
DİNİ: İslâmiyet
PARA BİRİMİ: Cezayir Dinarı
Kuzeyinde Akdeniz, kuzeydoğusunda Tunus, doğusunda Libya, güneyinde Nijer ve Mali, güneybatıda Moritanya, batıda Fas ile çevrili olan 2381741 km2 yüzölçümüyle Sudan'dan sonra Afrika'nın ikinci büyük ülkesi Kuzeybatı Afrika'da yer alan Cezayir'in Akdeniz'de 1025 km uzunluğunda kıyısı vardır
Târihi
Cezayir çok eski tarihlerde bir yerleşim merkeziydi Bilinen en eski halk Berberilerdir Cezayir kıyılarına önce Fenikeliler gelmiştirMÖ 814-813 yıllarında Kartacalıların eline geçen ülke, gelişerek bilhassa kıyı ticâretinin önemli bir merkezi olmuştur Daha sonra Romalılar ve Bizanslılar tarafından işgâl edilmiş olan Cezâyir'de halk, bu zamanlarda Hıristiyanlığı kabul etmişlerdir İslâmiyeti yaymak için dünyânın her tarafına dağılan Müslümanlar 7 asırda buralara gelmişlerdir Abdullah bin Ebû Serh tarafından burası fethedilmiştir Cezâyir halkı İslâmiyeti kabul etmiş, İslâm devletinin hâkim olduğu zamanlarda İslâmiyetin sâyesinde ilerlemiş, benimsedikleri İslâm kültür, medeniyet ve âdetlerini ve Arapça lisanını günümüze kadar muhâfaza etmişlerdir
On altıncı asırda Oruç ve Hızır (Barbaros Hayreddîn Paşa) reisler tarafından fethedilen Cezâyir, Akdeniz'i yağma, talan ve barbarlıklarıyla kan gölü hâline getiren Avrupalı korsanlara karşı mücâdele eden Müslüman leventlerin üssü hâline gelmiştir Barbaros Hayreddîn Paşa daha sonra burayı Osmanlı Devletinin bir beylerbeyliği hâline getirmiştir Üç asır Osmanlı idâresinde kalan Cezâyir'de o devre âit eserler ve gelenekler canlılığını hâlâ korumaktadır
1830 senesinde Fransızlar, çok büyük deniz ve kara kuvvetleri ile uzun savaşlardan sonra ülkeyi ele geçirdiler Bir sömürge idaresi kuran Fransızları halk hiçbir zaman kabul etmedi, devamlı ayaklanma teşebbüsleri içerisinde bulundu (Bkz Abdülkâdir-i Cezâyirî) Fransa İkinci Dünyâ Savaşında (1942) Cezayir'i mukavemet merkezi olarak kullandı Savaş bittikten sonra Cezâyirliler gösterdikleri fedâkârlığa karşılık bağımsızlık veya Fransızlarla aynı haklara sâhib olmak istediler Bu istek Fransızlar tarafından büyük bir tepki ile karşılandı ve halk katledilmeye başlandı 1789 Fransız İhtilâli ile her türlü hürriyetlerin yayıldığı ülke olduğu yıllarca söylenen Fransa, Cezâyir'deki insanlara bu hürriyeti tanımıyordu İçindeki Haçlı rûhunu Cezâyirde'de göstermiş, kitle katliamı yapmıştır Günümüzde, o zamandan kalma toplu mezarlar çıkmaktadır 1948'de Fransa buranın sömürge değil, Fransa toprakları olduğunu îlân etti Dış dünyâya karşı yapılan bu îlâna rağmen burayı bir sömürge olarak idâre etmeye çalışmışlar ve aslâ Cezayir halkına Fransızlarla eşit haklar tanımamışlardır 1950 senesinden sonra Fransa'ya karşı mücâdelede teşkilâtlanmaya başlayan halk, muntazam bir ordu kurmayı başardı 1954 senesinde bilfiil başlayan silâhlı mücâdele, 1956 senesinde bağımsızlığa kavuşan Fas ve Tunus'un da desteğini sağladı Mücâdele 1962'de 'Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti' adıyla bağımsızlığını îlân etmesiyle netîcelendi
Fransa'nın îtirâzlarına ramen 10 devlet tarafından bağımsızlığını îlân etmesinin hemen ardından tanınan Cezâyir, 1963 senesinde ilk anayasasını halk oyu ile kabul etmiştir Bu anayasaya göre beş yıl için halk tarafından seçilen meclis yine beş yıl için Cumhurbaşkanını seçiyordu Yürütme organı, Cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu tarafından meydana gelmektedir Bu ilk anayasa mûcibince seçilen ilk Cumhurbaşkanı Ahmed bin Bella 16 Haziran 1965'te Albay Huari Bumedyen tarafından bir darbe ile devrildi Kurulan ihtilal konseyi tarafından 1978'e kadar idâre edilen ülke aynı sene kabul edilen yeni bir anayasa ile idâre edilmeye başlamıştır 7 Şubat 1979'da Şadli bin Cedid devlet başkanı oldu 1989'da Sosyalizme ilişkin bütün ifâdelerden temizlenen, siyâsal çoğunluk ilkesini kabul eden ve grev hakkı tanıyan yeni anayasa halk oylamasıyla kabul edildi 26 Aralık 1991'de yapılan seçimlerin ilk turunda oyların % 85'ini alan İslâmî Selâmet Cephesi 288 milletvekili kazandı Bunun üzerine seçimler iptal edildi 16 Ocak 1992'de sürgünden dönen Budiyaf, Yüksek Devlet Konseyi Başkanı ve Devlet Başkanı oldu 9 Şubat 1992'de 12 ay süreli sıkıyönetim îlân edildi 4 Mart 1992'de İslâmî Selâmet Cephesi yasa dışı îlân edildi Siyâsi faaliyetleri yasaklayan ve birçok kişiyi îdâm ettiren Budiyaf 29 Haziran 1992'de bir suikast neticesinde öldürüldü Cezayir'de iç karışıklıklar hâlâ devam etmektedir (Aralık 1992)
Fizikî Yapı
Akdeniz'e paralel olan iki sıra hâlindeki Atlas Sıradağları ülkeyi birbirinden farklı üç coğrafi bölgeye ayırır Büyük ve Küçük Atlaslar ismini alan sıradağlardan kuzeyde olan Küçük Atlaslar, pekçok vâdi ile sık sık parçalandığı için tepe mânâsına gelen 'Tell' ismini alırlar Bu sıradağlar ile Akdeniz kıyıları arasında kalan bölge ülkenin en bereketli topraklarının bulunduğu ovalık bir arâzidir Kıyı bölgesinde doğudan batıya doğru gidildikçe Chliff (Şelif) Vâdisi yer alır Bu vâdi diğer kıyı kesimlerine nazaran oldukça kıraç olup, daha sonra tekrar verimli toprakların başladığı 'Oran Sahili' ismindeki bölge uzanır Tell Dağları batıdan doğuya doğru gittikçe yükselmektedir En yüksek yeri Djurdjura Tepesi olup, yüksekliği 2308 metredir Güneydeki İkinci Atlas Sıradağları Büyük Atlas Sıradağları ismini alır Bu dağ silsilesi ülke topraklarının büyük bir kısmını teşkil eden Büyük Sahra Çölü ile kıyı bölgesi arasında set vazîfesi görür
Atlas Sıradağları arasında geniş ve yüksek havzalar vardır Dağlardan çıkıp bu havzalardan geçen sular yine bu bölgede bulunan tuz göllerine dökülür Bu göllerden en önemlileri Sctottech Chargui, ZChargui'dir Platonun batı bölgesi yaklaşık 900 m yüksekliğe sahipken, doğu bölgesi 300 m civârında bir yüksekliktedir Geniş çayırlıklara sahib olan yaylanın güneyindeki Büyük Atlas (Sahra Atlasları)Sıradağlarının en yüksek yeri 2328 m ile Cebel Chelia Tepesidir Sahra Atlaslarının hemen güneyinde Büyük Sahra Çölü başlar Yüzölçümü yaklaşık 1995000 km2 olan Cezayir Sahrası yüksekliği birkaç yüz metreyi geçmeyen düzlük şeklindedir Güneyinde ise 3000 metreyi bulan volkanik dağlar mevcuttur Buradaki Haggar (Ahaggar) Dağlarındaki Tahat Tepesi, yaklaşık 2918 m ile bölgenin en yüksek yeri olup, dorukları kışın karlarla kaplıdır Sahra yüzey şekilleri olarak iki kısımdır Birincisi 'erg' adı verilen kumlarla kaplı kısmı, diğeri ise 'hammada' denilen çakıl taşlarıyla örtülü kısımdır Kumlu olan bölgedeki kumlar tepeler hâlide sahrayı kaplar Bu kum tepeleri rüzgâr ve fırtınaların tesiriyle sık sık yer değiştirirler Büyük sahrada yeraltı sularının çıktığı sulanabilen yerlerde vahalar bulunur Dağlardan çıkan akarsular genellikle tuzlu göllere dökülürken bâzıları da sahranın kuzey kısmında bir müddet sonra kaybolurlar Pek fazla büyük akarsuyu yoktur
İklim
Cezâyir üç farklı iklime sâhiptir Tell Dağları ile Akdeniz sâhilleri arasında kalan kıyı bölgesinde tipik Akdeniz iklimi hüküm sürerken iki dağ silsilesi arasında daha sert bir iklim hâkimdir Sahra Atlaslarının güneyinden îtibâren yer alan çölde ise çöl ikliminin en belirgin özellikleri görülür Yazların sıcak ve kurak, kışların ise ılık ve yağışlı geçtiği kıyı bölgesinde senelik yağış miktarı ortalama 500 mm civârındadır Senelik sıcaklık ortalaması ise yazın 25°C, kışın ise 10°C civarındadır Yazların çok sıcak ve kurak, kışların ise çok soğuk olduğu yayla bölgesinde kara iklimine benzer bir iklim hakimdir Senelik yağış 250-400 mm arasında değişir, sahrada yazın gündüz 50°C'ye varan sıcaklık gece 10°C'ye kadar düşer Gece ile gündüz arasındaki bu sıcaklık farkı kışın daha da artar Kış mevsiminde gece sıcaklığın 0°C'nin altına düştüğü vâkidir Şiddetli kum fırtınalarının estiği, senelerce bir damla yağmur yağmadığı sahrada bâzan sağnak hâlinde yağmurlar da görülür
Tabiî Kaynaklar
Bitki örtüsü bakımından oldukça fakir bir ülke olan Cezayir'in kıyı bölgesinde Akdeniz bitki örtüsü olan sert yapraklı bodur maki topluluğu görülür Tell Dağlarına doğru çıktıkça yağışlı bölgelerde meşe, mantar meşesi ve çam ağaçlarıyla kaplı ormanlık bölge yer alır Çayırlarla kaplı olan yayladan sonra Sahra Atlaslarının tepelerinden îtibaren başlayan sahrada yer yer çöl bitki örtüsü hakimdir Sahradaki vahalarda palmiye ağaçları bulunur Yabanî hayvanlar bakımından da pek önemli bir özelliği olmayan Cezâyir mâden bakımından çok zengindir Tell bölgesinde demir, Tunus yakınlarında fosfat, magnezyum, volfram, kalay, altın ve elmas mâdenleri önemli miktarlarda olmasına karşılık kömür mâdenleri oldukça azdır Petrol ve tabiî gaz yeraltı kaynaklarının en mühimleridir Tabiî gaz rezervinde dünyanın en zengin ülkesidir Sahra'da çırakılan petrol ve tabiî gaz Hassi Messaoud ve Libya sınırındaki Ejdele bölgelerinde bol bulunmaktadır
Nüfus ve Sosyal Hayat
25866000 civârında olan nüfûsu, Berberîler ve Araplar meydana getirmektedir Fransa sömürgesi olduğu senelerde buraya yerleşmiş bulunan Avrupalıların pekçoğu bağımsızlıktan sonra ülkelerine dönmüşlerse de hâlen önemli miktarda Avrupalı vardır Ülkenin asıl yerlileri olan Berberîlerin bir kısmı göçebe hayâtı yaşar Halkının hemen hemen tamâmının Müslüman olmasına ve Arapça konuşmasına rağmen ulaşılması zor olan kuytu yerlerde yaşayan Berberîler çok eski çağlardan beri gelen gelenekleriyle Fenike menşeli bir alfabeye sâhip dillerini devâm ettirmektedir Konuşulan diğer diller arasında Fransızca Berberîceden sonra gelir Osmanlı eserleri ve kültürünün hâkim olduğu Cezâyir'de halkın dörtte üçü Akdeniz kıyı şeridinde yaşar Kuzeyde km2ye 470 kişi olan yoğunluk, sahrada 35 km2ye bir kişi şeklinde çok büyük bir farklılık gösterir Nüfus artışının % 32 olduğu ülkede halkın % 52'si şehirlerde geri kalanı ise köylerde, vahalarda ve göçebe olarak yaşar
Okur-yazar oranının % 42 olduğu Cezâyir'de sekiz yıllık ilk öğretim parasız ve mecburidir Ülkede okul ve öğretmen yetersizliği, bu yönde yapılan çalışmaların hızının nüfus artışına göre düşük olması mecburi öğretimin tatbik edilmesini engellemektedir Cezâyir, Oran ve Kostantin Üniversiteleri olmak üzere toplam üç üniversitesi vardır Ülkenin kültür merkezi durumundaki şehri aynı zamanda başşehri olan Cezâyir'dir
Siyâsî Hayat
1965'te Ahmed bin Bella'yı deviren Albay Bumedyen kurduğu bir devrim komitesi ile ülkeyi yönetmiştir 1976 senesinde halk oyuna sunulan bir anayasa kabul etmiştir 27 Aralık 1978'de Bumedyen'in ölümü üzerine yapılan millî özgürlük cephesinin (Şubat 1979) kongesinde Albay Şadli Bin Cedid devlet başkanı seçilmiştir 18 yaşını dolduran her Cezâyirlinin oy kullanma hakkına sâhib olduğu ülke, Birleşmiş Milletler, Arap Birliği Teşkilâtı ve Bloksuz Ülkeler Teşkilâtına bağlıdır
Ekonomi
Cezâyir'in ekonomisi tarıma ve petrola dayanmaktadır Bağımsızlığını kazanmasından sonra bir ara ekonomik buhran geçiren ülke, hazırlanan kalkınma plânları çerçevesinde bu sıkıntıları her geçen gün bertaraf etmektedir
Ülkede tarımın önemi büyüktür Çalışan nüfûsun % 50'sinin tarımla uğraşmasına rağmen, tarıma müsâit arâzilerin az olması ve tarımın modern usûllerle yapılmaması sebebiyle yetiştirdikleri besin maddeleri ülke ihtiyacını karşılayacak seviyede değildir Yetiştirdiği ürünlerin başında buğday, üzüm, arpa, hurma ve sebze gelmektedir Tarım daha ziyade ülkenin kuzeyinde ve Akdeniz kıyılarında yapılır Akdeniz kıyılarında nârenciye, bilhassa üzüm-zeytin ve tütün üretimi önemlidir Halkın bir kısmı özelikle göçebe yaşayanlar havancılıkla uğraşır İlkel usûllerle yapılan hayvancılıkta en çok küçük baş hayvanlar yetiştirilir Koyun, keçi, sığır, deve ve eşek en çok beslenen hayvanlardır Ülke, ekonomisinin açığını mâdenleriyle kapatmaya çalışmaktadır 1956 senesinde bulunan petrol ve tabiî gaz yatakları dünyânın en zengin yatakları arasındadır Özellikle Doğu Sahra'daki Hassı Messaoud civârında çıkarılan petrol ile Batı Sahra'daki Hassi-R'Mel yataklarından çıkarılan tabiî gaz ihraç ürünlerinin başında gelir Demir, fosfat, kurşun, çinko, kükürt, civa ve kömür mâdenlerinin de işletildiği Cezâyir'de petrol, tabiî gaz ve diğer mâdenlerden elde edilen gelir sanâyi ve tarıma sermâye olarak kullanılmaktadır
Petrol sanâyiinin süratle geliştiği Cezâyir'de gübre, plastik ve kimyevî maddeler üretilir Annaba'daki demir-çelik tesisleri ülke ihtiyâcını karşılayacak seviyededir Sanayi, gelişmesini bütün sorumluluğu elinde tutmak şartıyla yabancı sermaye yardımıyla sürdürmektedir Montaj sanâyiinin bulunduğu Cezâyir yavaş yavaş imâlat sanâyiine geçme çabaları içerisindedir
1974'e kadar ticâretini sadece Fransa'yla yapmaktaydı 1974-79 seneleri arasında Fransa'nın ticâret tekelinden kurtularak Amerika Birleşik Devletleri ağırlıklı bir ticaret politikası tâkip etmiştir Genellikle ABD ve Avrupa ülkeleriyle yaptığı ticaretinde petrol, tabiî gaz, naranciye ve hurma ihraç ederken, makina, motorlu vâsıta, besin maddeleri, ilâç, elektronik âletler ithal eder Limanları her tonajda geminin yanaşabilmesine müsâit olan Cezâyir kendi deniz filosunu yeterli seviyede kuramamıştır
Ulaşım: Cezâyir'de gelişmiş bir kara yolu ağı vardır Karayollarının uzunluğu 72091 kilometreden fazladır Tunus sınırından Fas sınırına kadar uzanan ana demiryolu hattı, ara yollarla limanlara bağlanır Önemli limanları Cezâyir, Oran, Annaba, Arzev ve Bicâye'dir Cezâyir Dârü'l-Beyda milletlerarası hava alanıdır

Cezayir
Cezayir (Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti) Kuzey Afrika'da ülke Afrika'nın Sudan'dan sonra ikinci büyük ülkesi Cezayir'in komşuları kuzeydoğuda Tunus doğuda Libya güneydoğuda Nijer güneybatıda Moritanya ve Mali batıda Fas ve Batı Sahra'dır Etnik açıdan bir İslam Arap ve Berberi ülkesidir Ülke ismi Arapçada (El Cazayir) "adalar" anlamındadır

Tarih
Cezayir'de 2 milyon yaşında hominid iskeletleri bulunmuştur Araştırmacılar ülkede Yontmataş çağından kalma homo habilis ve homo erectus fosilleri de ortaya çıkartmıştır
Cilalıtaş devrinde şu anda Sahra Çölü'nün bulunduğu alanlar daha sulaktı Böylece Cezayir'in şu anda çöl olan güney bölgesinde insanlar yaşayabiliyordu Bu dönemden kalma mağara resimleri bulunmaktadır
Antik çağda Cezayir'in tarih sahnesine girmesi Berberi kökenli 22 Mısır hanedanının kurulmasıyla oldu Usta süvariler olan Berberiler Mısır'da paralı asker olarak görev aldılar Diğer taraftan Berberiler Kartaca ile de diplomatik ilişki kurdular
Eski Yunanistan ve Roma İmparatorluğu'nda Numidya (Νομaδia) olarak bilinen yörenin adı Yunanca "göçebe" anlamındaki nomados (vομaδος) kelimesinden gelir Massinissa İkinci Pön Savaşı'nda Numidya'yı birleştirmeyi başardı Daha sonra ülke Roma İmparatorluğu'nun bir eyaleti haline geldi Cezayir topraklarında en çok Roma kalıntısı bulunan Akdeniz ülkesidir [1]

Cezayir Soykırımı iddiası

2005 ve 2006 yıllarında Cezayir Devlet Başkanı Fransa'yı soykırım yapmakla suçlamış [3] ve Paris'ten bir özür beklediklerini açıklamıştır Ancak Fransa iddiaları kabul etmemiş ve konunun tarihçilere bırakılması gerektiğini öne sürmüştür

Yönetim şekli

Ülkenin başında 5 yılda bir seçilen cumhurbaşkanı bulunur Cumhurbaşkanı ayrıca Bakanlar Meclisi ve Yüksek Güvenlik Konseyi'nin de başıdır Cumhurbaşkanı ayrıca bakanları ve başbakanı da atar

İdarî bölgeler



Cezayir 48 vilayete ayrılmıştır:

• 1 Adrar
• 2 Ayn el Defla
• 3 Ayn Temuşent
• 4 Cezayir (şehir)
• 5 Annaba
• 6 Batna
• 7 Beşar
• 8 Becaye
• 9 Biskra
• 10 Blida
• 11 Bordj Bou Arréridj
• 12 Bouira
• 13 Bumerdas
• 14 Chlef
• 15 Constantine
• 16 Celfa

• 17 El Beyaz
• 18 El Oued
• 19 El Tarf
• 20 Ghardaïa
• 21 Guelma
• 22 Illizi
• 23 Jijel
• 24 Khenchela
• 25 Laghouat
• 26 Mila
• 27 Mostaganem
• 28 Mediye
• 29 Muaskar
• 30 M'Sila
• 31 Niame
• 32 Oran

• 33 Ouargla
• 34 Oum el-Bouaghi
• 35 Relizane
• 36 Saida
• 37 Şelf
• 38 Sidi Bel Abbes
• 39 Skikda
• 40 Souk Ahras
• 41 Tamanghasset
• 42 Tébessa
• 43 Tiaret
• 44 Tinduf
• 45 Tipasa
• 46 Tissemsilt
• 47 Tizi Ouzou
• 48 Tlemcen

Coğrafya


Cezayir'in siyasi haritası


Cezayir 2381741 km²'lik alanıyla Akdeniz'in en büyük Afrika kıtasının ise Sudan'dan sonra ikinci büyük ülkesidir Güney kesiminde Sahra çölünün önemli bir kısmını toprakları içine alır
Cezayir'in kıyıları genelde dağlara çok yakın ve sarptır fazla doğal liman yoktur
Kıyının hemen gerisinde Atlas Dağları Fas'tan başlayarak doğuya doğru iki şerit halinde Tunus'a kadar 2400 km boyunca uzanır Kuzeydeki dağ sırasına Tell Atlasları güneydekine ise Sahra Atlasları denir İki dağ silsilesi arasında büyük ovalar ve yaylalar yer alır Bu iki sıra doğuda Tunus sınırına doğru birbirine yakınlaşır Atlas sıradağlarının Cezayir'deki kısmının en yüksek noktası yaklaşık 2900 m irtifadadır
Ancak Cezayir'in en yüksek noktası Sahra'nın ortasındaki Hoggar kitlesinde 3003 metre yükseklikteki Tahat zirvesidir

İklim

Ülkenin kuzey bölgesinde Akdeniz iklimi güneyinde ise çöl iklimi hakimdir Deniz kıyısındaki yerleşimlerde kış ortalama sıcaklığı 8 ila 15°C iken Mayısta 25°C'a yükselir ve Temmuz-Ağustos aylarında 28 ila 30°C ortalamaya ulaşır (Skikda'da 28°C başkent Cezayir'de 295°C)
Ortadaki Kabile dağlarında ve yaylalarda kışın ortalama sıcaklık 8°C civarındadır ve -7°C'a kadar düşer Kışın bu bölgeye kar yağar Yazın ise sıcaklık 30 ila 38°C'a kadar yükselir (Konstantin'de 36°C)
Güneydeki Sahra bölgesinde kış sıcaklığı 15 ila 28°C iken yazın 40 ila 45°C'a yükselir

İktisat

Cezayir Afrika kıtasının en zengin ülkelerinden biridir Yıllık 1136 milyar dolarlık gayri safi milli hasıla ile Güney Afrika Cumhuriyeti'nden sonra kıtanın en büyük ikinci iktisadına sahiptir Para birimi 'Cezayir Dinarı'dır
Cezayir önemli bir doğal gaz (üretimde dünya 5si ihracatta 4sü gelir) ve petrol (üretimde 13 ihracatta 9) üreticisi ve ihracatçısıdır Ülkenin güney batısında demir güney ucunda ise uranyum ve çinko yatakları bulunur Bir kamu şirketi olan Sonatrach tarafından çıkarılan petrol ve doğal gaz ülkenin başlıca gelir kaynağıdır Cezayir tarım reformu ve ağır sanayinin modernizasyonu yoluyla iktisadını canlandırmayı denemiştir ancak petrol ve doğal gaz kökenli ürünler hâlâ ihracatın neredeyse tamamını oluşturur
Denize yakın kesimde tarıma elverişli alanlarda başta zeytin gibi Akdeniz iklimi bitkileri yetişir Cezayir bakla tarımında dünya 1si incirde 5si hurmada 6sı kayısıda 9su bademde 10su gelir buna karşın tarım ürünlerinin büyük kısmını ihraç edemez

Cezayir'in dış borçları 2005 yılında 175 milyar dolar iken Aralık 2006'da 47 milyar dolara düşmüştü Ülke dış borçlarını yavaş yavaş kapatmakta bunda artan petrol fiyatlarından yararlanmaktadır Bir OPEC ülkesi olan Cezayir sağlam bir iktisada sahiptir Petrol ve doğalgaz gelirleri dış borçları azaltmakta kullanıldığı gibi önemli altyapı projelerinin gerçekleşmesini de sağlamaktadır[2]

Toplum

Başlıca şehirler Cezayir (başkent) Oran Konstantin Annaba'dır 325 milyonluk nüfusun büyük kısmı kıyıya yakın bölgede yaşar Çok geniş toprakları kaplayan güneydeki bölgeler ise 15 milyon kadar insanı barındırır ve bunların çoğu vahalarda yaşar Nüfusun çoğunluğu müslümandır etnik olarak Berberiler ve Araplardan oluşur

Kültür

Başkent Cezayir'de Yenicami


Modern Cezayir edebiyatı Arapça ve Fransızca arasında bölünmüş durumda olup ülkenin yakın geçmişinden etkilenmiştir 20 yy Cezayir romancıları arasında en önemlileri Muhammed Dib Albert Camus ve Katib Yasin'dir 1980'lerin önemli romancıları daha sonra Uluslararası Af Örgütü'nün başkan yardımcısı olacak Raşid Mimuni ve laik görüşleri nedeniyle şeriatçi bir grup tarafından öldürülen Tahar Djaout'tur

Ünlü modacı Yves Saint Laurent Oran kentinde doğan bir Cezayirlidir
Fransız kökenli ünlü Cezayirliler arasında filozof Jacgues Derrida da bulunur Melek Bennabi ve Frantz Fannon sömürgecilik karşıtı görüşleriyle tanınmıştır Hıristiyan düşünür Aziz Augustinus Annaba yakınlarında Tagaste'de doğmuştur Tunus'lu olan İbni Haldun ünlü eseri Mukaddime'yi Cezayir'de yazmıştır
Cezayir kültürünün en önemli unsurunu İslam medeniyeti oluşturur Ülke nüfusunun %99'dan fazlasını müslüman kökenliler oluşturur Hıristiyanların oranı %01 kadardır 1960'ta sayıları 160000'i bulan musevilerden sadece 200 kadarı kalmıştır Cezayir anayasası tüm vatandaşlara din özgürlüğü tanır İmamlar papazlar ve hahamlar Diyanet İşleri Bakanlığı'na bağlıdır ve devlet memurudur Vaaz vermek veya dini faaliyetlerde bulunmak devletin iznine tabidir
Devlet din eğitimine ve camilere maddi katkıda bulunmakta imamların maaşlarını ödemektedir 2005'ten beri şeriat hukuku orta dereceli okullarda zorunlu ders haline getirilmiştir
Cezayir müziğinin ülke dışında en çok bilinen türü rai'dir Rai çobanların folklorik müziğiyle popun bir karışımıdır Khaled ve Cheb Mami gibi uluslararası yıldızlar bu tarz müzikle ün kazanmıştır Cezayir içinde ise sözel ağırlıklı eski şaabi türü müzik halk tarfından tercih edilmektedir Kabile müziği de kıvrak tonlarıyla beğeni toplamaktadır Kıyı kentlerinde Endülüs göçmenlerinin getirdiği Endülüsi müzik klasik bir tarz olarak hâlâ dinlenmektedir

Mutfak


Sebzeli kuskus


Cezayir yemekleri Akdeniz mutfağının özelliklerini gösterir Bazı yemekler ülke genelinde pişirilse de çoğu yereldir ve kültürel çeşitliliğe delalet eder Bu durum yerel coğrafya iklim ve tarihin bir sonucu olarak zamanla ortaya çıkmıştır Buğdaydan yapılan et veya sebzeyle servis edilen kuskus; biber soğan ve sarımsakla yapılan çuçuka (şakşuka ile ilgisi yoktur) tipik yemeklerdir