Giresun Espiye Yöresi Kültürü

Espiye Yöresi Kültürü

Espiye Yöresi Kültürü

MAYIS YEDİSİ

Mayıs Yedisi adı Rumi Takvim'e göre konulmuştur Rumi Takvim'e göre 7 Mayıs, kullanmakta olduğumuz Miladi Takvim'e göre her yıl Mayıs ayının 21 gününe denk gelmektedir

Mayıs Yedisi geldiğinde dere ile denizin sularının birbirine karıştığı yerden su alınır Su alma işi özellikle seher vaktinde yapılır Özellikle yeni doğmuş çocuklarile nazara, sihire veya büyüye yakalandıklarına inananlara bu suyla yıkanır

Yıkanma sırasında dualar okunur Böylece gelecek yılın Mayıs Yedisi'ne kadar nazar, sihir veya büyüden korunulmuş olurBu gelenek, denizden uzak iç kesimlerde de uygulanır Mayıs Yedisi'nde dere ile denizin karıştığı yerden sualamayanlar ise seher vakti arkasına bakmadan besmeleyi çekerek evden çıkarak yedi ayrı gözden (kaynaktan)kaplarını su ile doldururlar Yine nazara, sihire ve büyüye karşı bu suyla yıkanırlar;

MART DOKUZU

Mart Dokuzu geleneği ölüm ve hayat ile ilgili olup halen sürdürülen bir gelenektirİnanılır ki, Martın dokuzuncu gününde tüm cadılar toplanır Kimi kedi, kimi sinek,kimi köpek şeklinde kılık değiştirirek kırkını aşmamış çocukları yerler Bu nedenle Martın dokuzunda kırkını aşmamış çoçuklar özel bir dikkatle korunur Tahta yemek kaşıkları su içinde bırakılır Amaç, cadıların yemek yenilen kaşıklara ağızlarını sürüp kirletmelerini engellemektir

AYAKBAĞI KESME

Kimi yürüme güçlüğü çeken çoçukların ayaklarında adım atmayı engelleyen bir bağ var olduğuna inanılır Bunun için çoçuklar ya bir üzüm teveğinden yedi kere geçirilir ya da herhangi bir ailenin ilk çoçuğu, yeni doğmuş bebeğin ayağına üç kere iplik bağlayarak koparır Böylece bebek,ayakbağından kurtulmuş sayılır

DAMAT ASMA GELENEĞİ

Düğün aşamasında kız tarafından bir grup, damat adayını yakınlarının elinden alarak, herhangi bir ğaca ayaklarından asarlar Kız tarafı adına isteklerini kabul ettirene kadar bu durumu devam ettirirler Damat tarafından gerekli söz verildikten sonra, aynı grup damadı tekrar evine teslim edilir

TÜRKÜLERİMİZ

Espiye nin bilinen ve hala düğünlerde çalınıp söylenen en önemli türküsü hiç şüphesiz kendi adıyla anılandırEspiye deresi adını taşıyan tükümüzün iki dörtlüğü şöyledir

Espiye deresine

Taş köprü kurulacak

Ben hakime danıştım

O yar benim olacak

Yaylanın çimenine

Kuzu yayılır kuzu

Günde bu günkü gündür

Sallan yosmanın kızı

YÖRESEL DİLİMİZ

Halkımızın kullandığı dil; Trabzon ve Rize yöresinde kullanılan Karadeniz konuşamsı tarzından farklıdır Bazı köylerimizde Trabzon yöresinden gelmiş vatandaşlarımızın konuşma tarzı, klasik Karadeniz konuşma tarzını andırmakla birlikte, bu insanlarımız sayıca çok azdır

Yaygın konuşma ağzının başlıca özelliği; sözlerin, "aha", "ta", "ula", "eh", "gız", "haydi" gibi ünlemlerle birlikte, sanki bunlardan güç alarak söylenmesi; "bana" ve "sana" zamirlerinin "bağa" ve "sağa" biçimlerinde çekimli fiillerin ve sonlarındaki eklerin de kısaltılıp değiştirilerek telaffuz edilmesidir

Konuşma dilinmde; "gitmek" fiilinin şimdiki zamanda çekimlenmiş biçimi; "gidim, gidin, gidiyuk, gidiyusunuz" şeklindedir