Tanin Gazetesi

Tanin, II Meşrutiyet’ten sonra İstanbul'da yayınlanan ittihatçı bir gazete

Hüseyin Cahit (Yalçın) tarafından çıkarılan gazete, Kurtuluş Savaşı yıllarında ulusal direnişi destekleyen gazeteler arasında yer aldı Yayını aralıklı olarak 1947’e kadar sürdürdü

Gazete, 1908’de Servet-i Fünun Dergisi başyazar Hüseyin Cahit ile, Tevfik Fikret ve Hüseyin Kazım Kadri tarafından kuruldu Gazete çıkarma fikrini Hüseyin Kazım Kadri önermiş, adını Tevfik Fikret koymuştu İlk sayısı 1 Ağustos 1908’de yayınlandı Hüseyin Cahit Bey’in yönettiği gazete, İttihat ve Terakki Partisi ile özdeşleşti; ittihatçıların fikirlerini savunup siyasal hayatı etkiledi Tevfik Fikret ve Kazım Kadri, bir süre sonra gazeteden ayrıldı Gazetenin yazı kadrosunda İttihat ve Terakki Fırkası'ndan mebus seçilen Hüseyin Cahit'in yanı sıra Falih Rıfkı (Atay), Enis Avni (Aka Gündüz) , Fazıl Ahmet (Aykaç) yer aldı İttihatçıların dış politikadaki akıl hocası olarak tarif edilen Babanzade İsmail Hakkı, dış politika makaleleri ile gazetede önemli rol oynadı

Tanin Matbaası 31 Mart Ayaklanması sırasında gerici güçler tarafından basıldı Romanya’ya kaçan Hüseyin Cahit, Sultan Mehmet Reşat’ın tahta çıkarıldığı 27 Nisan 1909’da yurda dönerek gazeteyi çıkarmaya devam etti Gazete, daha sonra da çeşitli saldırılara uğradı

Tanin, hükümete yönelik eleştiriler yayınlaması nedeniyle 1912’de kapatıldı Bu sefer Viyana’ya kaçan Hüseyin Cahit, Bâb-ı Âli Baskını’ndan sonra 31 Ocak 1913’te yurda döndü ve yeniden gazeteyi çıkarmaya başladı Gazete, 30 Ocak 1914’te gazete İttihat ve Terakki tarafından satın alındı

İşgal yılları

İstanbul’un işgalinden sonra işgalci İngiliz kuvvetleri tarafından Malta’ya sürgüne gönderilen Hüseyin Cahit, 1922’de sürgünden döndüğünde Tanin’i yeniden çıkarmak istedi Tanin adıyla gazete çıkarmasına izin verilmeyince “Renin” adıyla çıkardığı gazetede ulusal direnişi destekleyen yazılar yayımlandı Gazete, bir süre sonra yeniden “Tanin” adıyla çıkmaya başladı

Gazete, savaş yıllarında ulusal direnişi desteklese de halifeliğin kaldırılması, cumhuriyetin ilanı gibi konularda Hüseyin Cahit’in tutumu nedeniyle Ankara hükümeti tarafından muhalif bir yayın organı olarak kabul edildi “Dinsel gericilik” tehlikesine karşı Takrir-i Sükun Kanunu çıktıktan sonra 16 Nisan 1925'te süresiz olarak kapatıldı

Tan Baskını'ndaki rolü

Tanin Gazetesi, 1943-1947 arasında Hüseyin Cahit Yalçın tarafından yeniden çıkarıldı Yalçın’ın 3 Aralık 1945 günün gazetede yayımlanan “Kalkın Ey Ehli Vatan” başlıklı makalesinde Tan Gazetesi’nin komünizm propagandası yapmakla suçlaması, ertesi gün Tan Baskını’nın gerçekleşmesinde etkili oldu

Tanin, 14 Kasım 1947’de 1542 sayısı ile yayın hayatına son verdi