Heykel Nasıl Yapılır?

Heykel Nasıl Yapılır?


Heykelcilikte başlıca üç yöntem kullanılır: Oyma, döküm ve biçimlendirme Uygulanacak yöntem kullanılan gerece göre değişir
Eskiçağdan bu yana kullanıldığı bilinen en eski yöntem oymadır Ülkemizdeki tarihsel kalıntılarda ve müzelerde yer alan Eski Yunan ya da Roma heykelleri bu yöntemle yapılmıştır Heykelci bir taş kütleyi keski, çekiç, törpü, eğe ve matkap gibi kesici araçlarla oyup yontarak istediği biçimi verir Tahtadan yapılan heykellerde de aynı yöntem kullanılır
Metal heykellerde döküm yöntemi uygulanır

En çok kullanılan metaller demir, bakır, kurşun ile pirinç ve tunç gibi alaşımlardır Çağdaş heykelciler çoğunlukla alüminyum ve paslanmaz çelik kullanırlar Bu yöntemde önce yapılmak istenen heykelin kilden bir modeli hazırlanır Model sıvı alçı ile kaplanır Alçı kil modelin biçimini alarak donar ve katılaşır Sonra kil model alçı kalıbın içinden çıkarılır Boşaltılan kalıba içindeki boşluğu dolduracak biçimde sıvı alçı dökülür O da donup katılaşınca dış kalıp düzgün bir biçimde kesilerek modelden ayrılır Kalıbın içindeki boşluğa bu kez de sıvı durumdaki metal dökülerek soğumaya bırakılır

Metal katılaşınca dış kalıp eklem yerlerinden ayrılarak çıkarılır Böylece son ürün ortaya çıkmış olur Büyük boyutlu heykellerde kilin ağırlığını taşıması için Önceden bir heykel iskeleti yapmak gerekirArmatür adı verilen bu iskelet sağlam, bükülebilir, neme dayanıklı bir gereçten yapılmalıdır Bu iş için en uygun gereçler kurşun, tahta ya da çelik çubuklardır Heykelin türüne göre bunların birkaçı bir arada da kullanılabilir Bu yöntemde armatürün dışına kil sıvanarak model hazırlanır

Biçimlendirme için kil gibi yumuşak gereçler kullanılır Elle yoğrularak biçim verilen kil bir süre kendi kendine kurumaya bırakılır Daha sonra yüksek ısılı bir fırında pişirilerek sertleştirilir Pişirilen nesnenin içinin boş olması gerekir Yoksa kilde bulunan hava kabarcıkları pişirme sırasında genleşerek heykelin çatlamasına yol açar Biçimlendirme işleminde heykele asıl biçimini veren heykelcinin elleridir

Kilden çanak çömlek gibi modeller yapmanın geleneksel yöntemlerinden biri de kangal (sarmal) tekniğidir Kil önce avuç içinde yılan gibi upuzun yuvarlanır Sonra bu yuvarlak şeritler halkalar oluşturacak gibi üst üste konarak model aşağıdan yukarıya doğru biçimlendirilir {bak Çanak Çömlek) Yuvarlak bir çukur kap ya da kavanoz türünden nesnelerin yapımında başvurulan bu yöntem baş ya da gövde yapımına uygun değildir Çünkü kil bu biçimde kullanıldığında çok çabuk sertleşir ve düzeltmeler ya da değişiklikler için fazla zaman tanımaz

Metal çubuklar, borular, cam, kumaş, tel ya da ip gibi çok çeşitli gereçlerin bir arada kullanıldığı heykeller de vardır Bunları bir araya getirmek için lehimleme, dövme gibi teknikler uygulanır Çağdaş heykel sanatında yaygın olarak kullanılan bu yönteme birleştirmeyöntemi denir